تبیان، دستیار زندگی

بر گرفته از  http://www.tahoordanesh.com/page.php?pid=12125

در این جستار سعی بر آن است تا به کوشه ای از دیدگاه های ابن سینا در زمینه زیبایی شناسی متون ادبی، اشاره شود. به دست دادن تعریف درستی از مفهوم زیبایی، نخستین گامی است که باید در این زمینه برداشته شود، اما واقعیت این گونه است که در طول تاریخ، هر کس «زیبایی» را به گونه ای خاص تعریف کرده است.
با بررسی تعاریفی که از زیبایی داده شده، درمی یابیم که در تعریف زیبایی با دو دیدگاه کلی مواجهیم؛ گروهی زیبایی را امری ذهنی subjective می دانند و معتقدند که زیبایی آن کیفیتی است که ذهن انسان در برابر محسوسات از خود ایجاد می کند و گروه دوم زیبایی را یکی از صفات عینی موجودات می پندارند و معتقدند که زیبایی، صفتی است که ذهن انسان به کمک قواعد و اصول معینی آن را درک می کند. این ها زیبایی را جزو امور عینی و بیرونی objective برمی شمردند. در هر حال، زیبایی «محور ماهوی هنر» است و به دست دادن تعریف دقیقی از آن، مقوله ای است که در طول تاریخ فکری بشر، پیوسته ذهن صاحب نظران را به خود مشغول کرده است.

نتیجه گیری
همان گونه که اشاره شد، عمده نظریات شیخ در نمط نهم از کتاب شفاء، در مورد زیبایی های شعر و داستان، برگرفته از کتاب فن شعر ارسطوست، اما مهمی که شیخ بدان پرداخته، نخست این است که با ترجمه عربی روانی که از آن اثر ارائه کرده به ترویج افکار زیباشناختی ارسطو در میان ایرانیان کمک کرده است و دوم آن که با آوردن شواهد امثله ای از شعر و زبان فارسی یا عربی مطالب را بهتر تبیین کرده است. علاوه بر این ها، شیخ با کاربرد صحیح معادل واژه های یونانی، نواقصی را که در ترجمه ها یا شروح قبلی فن شعر ارسطو وجود داشته برطرف ساخته است.
سخن آخر این که ابن سینا با فراهم نمودن این بخش از کتاب شفاء به حق، سیر زیبایی شناسی متون ادبی را در ایران تداوم بخشید و از همین مجموعه مختصر بود که غزالی، عین القضات، نظامی عروضی، شیخ اشراق و خواجه نصیرالدین طوسی، بهره ها بردند و با اصول زیبایی شناسی آشنا شده و آن ها را به شکل کاربردی در آثار خود به کار گرفتند