این منطقه شامل محدوده وسیعی از شهربندر انزلی به مساحت ۳۲۰۰ هكتار خشكی و ۴۰ كیلو متر مربع آبی، كه منطقه ویژه اقتصادی سابق، شهرك زیبای صنعتی حسن رود و محدوده بندری اداره كل بنادر وكشتیرانی گیلان را نیز دربر می‌گیرد. این امر مطلوبیت و جاذبه منطقه آزاد تجاری ـ صنعتی انزلی و اختیارات قانونی آن را برای ارائه تسهیلات در زمینه تخلیه و بار گیری و سایر امور ارتقاء داده‌است. منطقه آزاد تجاری - صنعتی انزلی در دو قسمت جداگانه در شرق و غرب شهرستان بندر انزلی ایجاد می‌شود و هر یك از مناطق پتانسیل خاص خود را دارد كه ذیلاً به آن اشاره گردیده‌است پتانسیل قسمت شرقی شامل تاسیسات بندری و گمرك، شهرك صنعتی، اراضی منابع طبیعی و مجاورت با تالاب انزلی می‌باشد پتانسیل قسمت غربی شامل اراضی مناسب طبیعی، تراكم كم جمعیت و مناطق مسكونی، غالب زمین‌های زیر كشت برای صیفی كاری و باغات و كم ترین مقدار زمین جهت شالی كاری، دسترسی به ساحل مناسب و وجود اماكن و تاسیسات تفریحی و توریستی در منطقه.

بندر كاسپین انزلی دارای زمینی به مساحت ۳۷۰ هكتار و ۲۲ پست اسكله و ظرفیت تخلیه و بارگیری ۱۱ میلیون تن كالا در یك شیفت كاری خواهد بود.

همچنین این بندر دارای دو موج شكن است كه هریك به طول ۱/۶ كیلومتر می‌باشد.

بندر كاسپین قابلیت پهلوگیری كشتی‌هایی با آبخور ۹ متر و ظرفیت ۱۲ هزار تن كالای تجاری و ۲۰ هزار تن كالای نفتی را خواهد داشت.

از مهمترین مزایا و امكانات این بندر را می‌توان به دارا بودن ترمینال‌های نفتی، فله خشك، راه آهن، كانتینری، بار و مسافر و همچنین ایجاد مراكز تعمیراتی، پشتیبانی برای كشتی‌های داخلی و خارجی اشاره كرد.

بندر انزلی در سالیان دور لقب دروازه ایران و اروپا را یدك می‌كشید. موقعیت استراتژیك اولین بندر شمال ایران سبب شد تا این شهر بسیار زودتر از بسیاری از شهرهای ایران با فرهنگ و دستآوردهای غربی آشنا شوند و در بسیاری از موارد جزع اولین‌ها باشد

• روشنائی برق قبل از سال ۱۲۷۹خورشیدی بعنوان اولین شهردرایران كه دارای روشنایی گردید.


• گمرك بندرانزلی، دارای پیشینه‌ای بیش از ۳۰۰ سال است.


• اداره شیلات بندرانزلی، بیش از ۱۵۰ سال پیشینه دارد.


• اولین بلدیه درایران كه اكنون بنام شهرداری مستعاراست دراین شهر تاسیس گردید۱۲۷۶هجری شمسی.


• آموزش وپرورش قبل از سال ۱۲۷۱ خورشیدی و اكابر شبانه آن هم دروس دبیرستانی قبل از سال ۱۲۹۰ خورشیدی اولین شهری كه بعد از تهران صاحب اولین دبیرستان دخترانه شد.


• چاپخانه قبل از سال ۱۲۸۶ خورشیدی.


• بهداری قبل از سال ۱۲۷۶ خورشیدی كه بوسیله بلدیه اداره می‌شد.


• شیروخورشیدی سرخ(جمعیت هلال احمر) ۱۳۰۴ خورشیدی.


• تلفن قبل از سال ۱۲۷۷ شمسی وپست وتلگراف نیز جلوتر ازبسیاری شهرهای ایران.


• نظمیه (شهربانی) قبل از سال ۱۲۸۶ خورشیدی


• راه آهن حدود سال ۱۲۶۹خورشیدی دریكی از روستاهای انزلی.


• هواشناسی قبل از سال ۱۲۸۰ خورشیدی.


• اولین پل متحرك ایران ۱۳۱۴.


• سردخانه نخستین بار در انزلی و حسن كیاده.


• اولین سردخانه صنعتی ۱۲۹۰ به منظور نگهداری مواد غذایی در بندر انزلی ساخته شد.


• اولین خطوط هوایی در بندر انزلی به وجود آمد در زمین معروف به زمین طیاره. اولین پرواز در ایران از بندر انزلی به تهران و سپس به اصفهان صورت گرفت.


• اتومبیل برای اولین بار درانزلی مشاهده شده‌است ۱۲۷۹ هجری شمسی.


• اولین كارخانه سوسیس سازی ۱۳۱۷ شمسی


• اولین كارخانه چوب بری و لیموناد سازی، تصفیه خانه نفت، برنجكوبی در این شهر راه اندازی شد.


• اولین سالن نمایش تئاتر واولین استدیو فیلم سازی به همت ابراهیم مرادی اولین كارگردان سینمای بلند ایران

مرداب بین المللی انزلی، زیباترین و بزرگترین مرداب دنیا است. الاب انزلی سواحلی پوشیده از نیزار و گلهای دریایی رنگارنگ و نیلوفر دارد و قایقرانی و اسكی، شكار، ماهیگیری و گردش با قایق از تفریحات رایج در آن است. ر زمستانها هزاران پرنده دریایی بخصوص قوهای زیبا به این محل مهاجرت می‌كنند. به علت فراوانی گلهای نیلوفر، مرداب به جزیره گلها نیز معروف است. انواع ماهیان و گیاهان در مرداب وجود دارند

آنچه سواحل انزلی را از سواحل دیگر شهرهای حاشیه دریای خزر متمایز می‌سازد، عمومی بودن سواحل آن است كه در دسترس همگان قرار دارد، در حالی كه سایر سواحل دریای خزر مورد دخل و تصرف بخش خصوصی قرار گرفته و مسافران محترم باید از پشت دیوارهای بلند و ویلاهای اختصاصی به دریا بنگرند. در تابستان سال ۸۶ توسط سازمان منطقه آزاد انزلی طرح ساحلی شامل: نصب ۶۵آلاچیق سنتی و بتنی، طرح شنای برداران و خواهران، زمین والیبال و فوتبال ساحلی، پاركینگ، سرویس بهداشتی، محل استقرار گروه امداد و نجات و سایر امكانات رفاهی برای گردشگران در حدود سه كیلومتر از نوار ساحلی منطقه ایجاد شده‌است.

برج ساعت انزلی واقع در محوطه پشتی بازار سپه (میدان انزلی) كه قدمت آن به سال ۱۸۱۵ میلادی می‌رسد، ۲۸ متر ارتفاع دارد و به منزله فانوس دریایی بوده‌است كه در ساحل انزلی و در دل دریا مشاهده می‌شود. این فانوس در سال ۱۲۳۰ تا ۱۲۳۴ هجری قمری در زمان حكومت ناصرالدین شاه توسط خسروخان گرجی حاكم وقت ساخته شده‌است و با روغن چراغ روشن میشده و برای راهنمایی دریانوردان به كار میرفته‌است. در سال ۱۳۰۷ شمسی پس از مرمت این برج، ساعتی چهار سو بر فراز آن استوار گردید كه بعد از تعویض و تعمیر در سال ۱۳۶۹، تا به امروز به درستی كار می‌كند.

این پل بین بندر انزلی و میان پشته برپا شده‌است. ساختمان این پل به همراه پل غازیان توسط مهندسان سوئدی در سال ۱۳۱۴ آغاز شد و در سال ۱۳۱۶ به پایان رسید. این پل ۵۰/۱۲۷ متر درازا، ۱۰ متر پهنا و از سطح آب ۵/۶ متر ارتفاع دارد. هم‌چنین دارای سه دهانه ثابت و یك دهانه متحرك به طول ۲۵ متر برای عبور كشتی‌ها است. این پل نیز هم چون پل غازیان، از بتون آرمه و تیرآهن ساخته شده‌است.

پل غازیان به میان پشته به طول ۲۱۰ متر و عرض ۱۰ متر و ارتفاع ۸۵/۶ متر با ۵ دهانه كه یك دهانه از آن به طول ۲۵ متر متحرك بوده‌است. هردو پل غازیان و انزلی ازبتون مسلح ساخته شده شروع ساختمان از اواخر تیرماه ۱۳۱۴ شمسی و پایان كار دراوایل تابستان ۱۳۱۶ شمسی یعنی مدت ۱۸ ماه بوده و در خرداد ماه ۱۳۱۷ مورد استفاده قرارگرفته و روز چهارشنبه هفتم آذر ماه ۱۳۱۸ شمسی به طور رسمی تحویل گردید. این دو پل وسیله كمپانی (سنتاب) آلمانی و شركت‌های مختلف از جمله ((موتلا)) سوئدی ساخته شد و در نتیجه با احداث آن راه ارتباطی آذربایجان رشت - قزوین - تهران برقرارشد.

كاخ میان پشته در سال ۱۳۱۲ شمسی بر روی كاخ خوشتاریا ساخته شده و دارای ۱۱ اتاق و یك سالن پذیرایی و چهار سرویس حمام و دستشویی با نمای بسیار زیباست. این كاخ در حال حاضر موزه نظامی می‌باشد و انواع سلاحهای گرم و سرد از زمان صفویه تا كنون در معرض دید عموم است. موزه نظامی بندرانزلی در ساختمانی قرار گرفته كه خود موزه‌ای از معماری و هنر است

قدمت این پارك ساحلی به سال ۱۳۰۷ باز می‌گردد. بلوار به وسعت ۳۵۰۰۰ متر مربع در كنار موج شكن و مشرف به دریا ساخته شده‌است و همراه با گلزار زیبایش پاركی دیدنی می‌باشد.