تبیان، دستیار زندگی

بیومكانیك

● بیو مكانیك عبارت از روشی است برای پرورش بازیگر بر اساس حركت و كنترل آكروباتیك بدن.
‌در ژوئن سال 1922م. نخستین تمرین‌های دانشجویی با نام( Etudes) به تماشا گذاشته شد. از نگاه مه‌یرهولد، زندگی در جامعه صنعتی- كارگری نوع جدیدی از بازیگری را نیز طلب می‌كرد. او می‌گفت كه ما عادت كرده‌ایم تا بین زمان كار و استراحت یك جداسازی جدی و خط كشی شده، انجام دهیم. این كار در جامعه كاپیتالیستی قابل قبول است اما در یك جامعه سوسیالیتی غیر قابل قبول است. در آمریكا بیشتر تحقیقات به این اختصاص یافته كه روشی كشف شود تا بدون این كه میان كار و استراحت فاصله‌ای ایجاد گردد، كار و استراحت با هم تركیب شوند. كار بازیگر در یك جامعه صنعتی نوعی تولید حیاتی به حساب می‌آید كه ضروری است تا با نیاز‌های شهروندان در هر سطحی سازگاری داشته باشد.

اگر به یك كارگر ماهر توجه كنیم درمی‌یابیم كه او همچون یك رقصنده عمل می‌كند؛ زیرا:

1- حركت، ایجاز دارد و حركت‌های اضافی و زائد نداریم.

2- حركت دارای ریتم است.

3- بدن در حالت مناسبی در برابر نیروی جاذبه زمین قرار گرفته است.

4- ثبات در بدن، در رابطه با حركت به چشم می‌آید.

هنر بازیگری زمانی معنا پیدا می‌كند كه بازیگر بتواند تناسبی ارگانیك میان عنصر‌های موجود در خود و اجزای بدنش ایجاد نماید تا به این طریق قادر به انتقال مفهوم‌ها گردد. بازیگر باید بدن خود را آماده سازد تا بتواند دستور‌های كارگردان و یا وظیفه‌ای را كه به او محول می‌كند، انجام دهد.
‌بازیگر قادر است تا پدیده‌ای را در خود خلق كند و بعد آن را سامان بخشد. بازیگر آینده بدون گریم خواهد بود؛ لباس یكسره (Overall) خواهد پوشید تا بتواند بیان‌گر هر شخصیتی باشد

در تئاتر سه گوش كارگردان به تشریح و تفسیر خود از میزانسن در جزئیات می‌پردازد و شخصیت‌ها را به همان شكل كه مشاهده و درك كرده، ترسیم می‌كند. اوست كه تمامی وقفه‌ها را اعمال می‌كند و سپس تا آن زمان كه مفهوم و استنباط شخصی‌اش به شكلی دقیق در اجرا بازتولید نشود به تمرین ادامه می‌دهد. عملكرد تئاتر سه گوش مشابه عملكرد اركستر سمفونیك است و كارگردان نیز به مانند یك رهبر اركستر. ولی هم اكنون ساختار و معماری تئاتر بسیاری از قیود و شرایط را جهت ایجاد"تریبون خطابه" برای یك رهبر هنری از دست داده است. این همان نكته‌ای است كه تفاوت این دو شكل از آشكار می‌سازد.
اجازه دهید مثالی بزنم. نیكیش(Nikisch) (4) اركستر سمفونیك خود را به شكلی ترتیب كرده بود كه ندرتاً شخصی در آن تعویض می‌شد. او‌ قطعات و آثار را بارها و بارها اجرا می‌كرد. اگر روزی نیكش در سمت خود حاضر نمی‌شد، آیا اركستر توانایی ‌این را داشت كه یك سمفونی را به همان شكلی كه او می‌خواست اجرا كند؟ پاسخ مثبت است، اما با كیفیتی نازل‌تر. بنابراین غیرممكن خواهد بود كه بتوان پیوند و تشابهی بین اركستر و تئاتر در نظر گرفت. تئاتر آن جایی است كه بازیگران به شكلی دائمی حركات خود را بدون كارگردان روی صحنه اجرا می‌كنند و كارگردان در زمان اجرا هیچ دخالتی بر عملكرد آنان ندارد. اركستر سمفونیك بدون رهبر اركستر، شدنی اما نامطلوب است. چگونگی تمرین این اركستر اهمیتی ندارد، زیرا تمرینات مردم را تحریك نمی‌كنند، بلكه صرفاً شنونده را با تفسیر این یا آن رهبر اركستر آشنا می‌سازد و در نهایت به گسترش قدرت تفسیر مخاطب می‌پردازد.
اما توانایی‌های یك بازیگر، بازآفرینیِ مفهومی است كه از آنِ بازیگر نیست. هنر یك بازیگر بسیار بیشتر از آشنا كردن مخاطب با اهداف و مفاهیم مورد نظر كارگردان است. بازیگر به این شرط مخاطب را درگیر تئاتر خواهد كرد كه كارگردان و نویسنده جهت ارائه در صحنه به وحدت برسند. برعكس، نوازنده در اركستر به وسیله توانایی‌هایش متمایز و برجسته می‌شود. توانایی‌هایی جهت انجام دقیق دستورات رهبر و همچنین به وسیله قابلیت‌های تكنیكی‌اش و شخصیت‌زدایی كردن از خود.