دلیریوم نوعی اختلال روانی است که ممکن است چندین ساعت در طول روز در فرد مبتلا روی دهد و باعث اختلال در تمرکز فرد و گیجی شود. این اختلال بیشتر در سالمندی مشاهده میشود.
وقتی که بیمار مبتلا به آلزایمر دچار سرماخوردگی یا هر بیماری جزیی دیگری میشود یا حتی اگر تغییراتی در شرایط محیطی اش پدید آید دچار نوعی بیقراری همراه با توهمات شدید میشود كه آن را دلیریوم می نامیم.
دلیریوم تجربه بسیار بد و ناراحت كننده ایست و با مداخله پزشكی قابل كنترل و مداواست و در صورت عدم توجه بیمار در خطر مرگ قرار میگیرد. به دلیل بیماری برانگیزاننده، دلیریوم بالقوه می تواند خطرناك باشد مثل ذات الریه یا عفونت ادراری.
این نوعی از سندرم است که اغتشاش شعور و تغییرات سریع در مغز یکی از علامت های مشخص آن است. این سندرم در اثر درمان بیماری فیزیکی و یا روحی روانی خود را بروز می دهد.
امروزه تعداد افراد مبتلا به دلیریوم رو به افزایش است. شاید به دلیل کمبود اکسیژن موجود در هوا و به دنبال آن کمبود اکسیژن مغز و یا انواع و اقسام بیماری های بدن و یا مغز و یا مسمومیت غذایی و یا تنفس اسید و همچنین ممکن است به علت بعضی از بیماری های مزمن بوجود آید.
دلیریوم (به انگلیسی: Delirium) یا روان‌آشفتگی٬ اختلال حاد فرایندهای روانی و گیجی و پریشانی شدید و گاه همراه با بیماری عضوی مغز که گاه با پریشان‌گویی٬ توهم و جنب‌و‌جوش بیش‌ازحد بدنی همراه است. این بیماری سندرم حاد مغزی و وضعیت حاد گیجی نیز نامیده میشود.
دلیریوم عارضه عصبی است كه با اختلال كامل در فعالیتهای مغزی مشخص شده و فرد آگاهی و توجه به محیط اطراف را از دست می دهد. با کنفوزیون کوتاه‌مدت و تغییراتی در شناخت مشخص میشود. به‌دلیل بیماری طبی عمومی (مثل عفونت)، مصرف مواد (مانند کوکائین، مواد شبه‌افیونی، فن‌سیکلیدین)، یا علل متعدد (مانند ضربه به سر و بیماری کلیوی) به‌وجود می‌آید، دلیریوم NOS ممکن است دلایل دیگری (مانند محرومیت از خواب) داشته باشد.
