داستانى از تواضع امیرالمؤمنین علیه السلام‏

حضرت امام عسكرى علیه السلام مى‏فرماید: آگاه‏ترین مردم به حقوق برادران دینى و سخت‏كوش‏ترینشان در برآوردن حاجات آنان، برترینشان از نظر شأن و مقام نزد خدا هستند و هركس در دنیا به برادران دینى‏اش تواضع و فروتنى كند نزد خدا از صدیقین به شمار مى‏آید و شیعه به حق على بن ابى طالب علیه السلام است.

سپس حضرت عسكرى علیه السلام مى‏فرماید: دو برادر دینى على علیه السلام- پدر و فرزندى- مهمان آن حضرت شدند. امام براى خدمت به آنان برخاست و مقدمشان را گرامى داشت و هر دو را بالاى مجلس نشاند و روبروى آنان نشست، سپس فرمان داد براى هر دو غذا آوردند و آنان از آن غذا خوردند.

آن گاه قنبر طشت و آفتابه و حوله‏اى آورد و خواست دست پدر را بشوید، حضرت از جا جست و آفتابه را از دست قنبر گرفت تا آب روى دست آن مرد بریزد. مرد دستش را به خاك مالید و گفت: یا امیرالمؤمنین! خدا مرا ببیند كه تو بر دست من با این مقام و عظمتت آب مى‏ریزى؟! حضرت فرمود: بنشین و دستت را بشوى؛ زیرا خدا تو را و برادر دینى‏ات را مى‏بیند كه در این زمینه‏ها امتیازى به تو ندارد و در خدمت به تو فضیلتى براى او نیست، برادر دینى‏ات مى‏خواهد با شستن دست تو در بهشت زمینه خدمت به نفع خودش فراهم سازد، آن هم خدمتى ده‏ها برابر عدد اهل دنیا و بر شمار خدمتكارانى كه در دنیا هستند!

پس مرد نشست و على علیه السلام به او گفت: تو را به حقى كه از من مى‏شناسى و آن را عظیم و بزرگ مى‏شمارى و تواضعى كه براى خدا دارى تا به آن پاداشت دهند سوگند مى‏دهم كه مرا به آنچه كه از خدمتم به تو افتخارت داده‏اند واگذارى و آنچنان با آرامش دستت را به وسیله من بشویى كه گویا قنبر آب روى دستت مى‏ریزد!

آن مرد تسلیم تواضع على علیه السلام شد و دستش را با آب ریختن امیرالمؤمنین علیه السلام شست. وقتى كار تمام شد آفتابه را به فرزندش محمد بن حنفیه داد و فرمود:

پسرم اگر فقط فرزند این مرد مهمان من بود من خود آب به روى دستش مى‏ریختم ولى خداى عزّ و جلّ نمى‏پسندد كه بین پدر و پسر را چون با هم هستند فرق نگذارم، پدر به روى دست پدر آب ریخت و باید در این موقعیت پسر روى دست پسر آب بریزد. پس محمد حنفیه به روى دست پسر آب ریخت و پسر دستش را شست. آن گاه حضرت عسكرى علیه السلام فرمود: كسى كه على علیه السلام را در تواضع و فروتنى پیروى كند شیعه واقعى او است‏

نامه‏اى عجیب از حضرت امام رضا علیه السلام‏

«بزنطى» كه از راویان دانشمند شیعه و مورد وثوق حضرت رضا علیه السلام بود مى‏گوید: نامه امام رضا علیه السلام به فرزندش امام جواد علیه السلام كه از خراسان به مدینه ارسال شده بود را خواندم، نوشته بود:

پسرم، به من خبر رسیده كه هرگاه اراده بیرون رفتن از خانه دارى و سوار مركب مى‏شوى، خادمان تو را از درب كوچك خانه بیرون مى‏برند، این از بخل آنان است؛ براى این كه خیر تو به كسى نرسد، من از تو مى‏خواهم- به حقى كه به عنوان پدر و امام بر تو دارم- رفت و آمدت از درب بزرگ باشد، وقت رفت و آمد هم درهم و دینار با خود بردار، تا هركس از تو خواست به او عنایت كنى، اگر عموهایت خواستند كمتر از پنجاه دینار نده و اضافه‏تر از آن را هم آزادى بپردازى و اگر عمه‏هایت خواستند، كمتر از بیست و پنج درهم مده، اگر خواستى بیشتر بپردازى آزادى. من مى‏خواهم خدا تو را مقام و مرتبه عنایت كند، انفاق كن و از سوى صاحب عرش، تنگ‏دستى و ندارى را مترس! جایى كه اولیاى حق اینگونه سفره رحمت و لطف خود را به روى بندگان بگشایند، خدا چگونه لطف و رحمت خود را خواهد گشود؟