تبیان، دستیار زندگی

(متولد 1312-متوفى 1398 ه.ق)

عالم ربانى و فقیه همدانى،استادنا الاعظم،آیة الله العظمى مرحوم آخوند ملاعلى بن ابراهیم معصومى همدانى(قدس سره الشریف)یكى از فقهاى نامدار و فرزانه‏و یكى از فرزانگان فقیه در قرن چهاردهم هجرى قمرى مى‏باشد.

او همانند همدوره‏هاى معاصر خویش یكى از تربیت‏یافتگان مكتب پربار وحوزه متبرك آیة الله العظمى حائرى و یكى از نخستین فارغ التحصیلان آن حوزه‏مقدسه به شمار مى‏آید او در زهد و تقوى و در تواضع و اخلاص و در ادب و اخلاق‏آیتى از آیات درخشان و اسوه و قدوه‏ى اهل علم و كمال و پیشواى اهل یقین و معرفت‏به شمار مى‏رفت.

2-تفرس به سنت:

از نوادر حكایات زندگى خود آن مرحوم هم این است كه‏مى‏فرمودند:«روزى مرد مؤمنى از اهالى شمال كه ظاهرا كارمند دولت در همدان بودپیش من آمد و اظهار داشت من فرزند و خلفى ندارم،تقاضا دارم از خدا بخواه،فرزندى به من كرامت فرماید كه سخت در طلب فرزند هستم،ولى نمى‏دانم چه كاركنم؟»مرحوم آقاى آخوند مى‏فرمودند دلم به حالش سوخت،یك مرتبه جرقه‏اى درذهنم برق زد و سخنى به زبان آوردم كه نه در كتابى دیده بودم و نه در معالجات اطباءسراغ داشتم،فقط نوعى تفرس و تیمن نسبت‏به سنت پاك پیامبر بزرگوار اسلام(ص)بود.آنگاه كه خداوند متعال مى‏خواهد نطفه زهراى مرضیه منعقد گردد،از سوى‏خداوند متعال به پیامبر خودش ابلاغ مى‏گردد چهل روز از همسر و خانواده خودش‏دورى گزیند و پس از چهل روز به سراغ خدیجه برود.این جدایى و فاصله انداختن‏لابد نكته‏اى را در برداشته است.به این مرد سائل گفتم:من دعا مى‏كنم،در ضمن روشى‏را هم تیمنا به تو یاد مى‏دهم تا طبق آن رفتار نمایى.امیدوارم خداوند متعال ترا مایوس‏نكند.به او گفتم:

وقتى به شهر خود برگشتى،چهل روز از همسر خود جدایى اختیار كن،هرگز به‏سراغ او نرو، ولى پس از نماز و دعا با وى همبستر شو.امید است‏خداوند متعال‏فرزندى به تو عنایت فرماید. اگر فرزندت پسر شد،نام او را«محمد»بگذار.

سالى گذشت،روزى از درس برگشته بودم،دیدم چند جعبه پرتقال را در دالان‏منزل گذاشته‏اند و رفته‏اند.از مشهدى صفر(خادم منزل كه پیرمرد باصفایى بود)پرسیدم،گفت‏یك نفر با ماشین آورد و اینجا گذاشت و چون شما نبودید گفت عصربرمى‏گردم...منتظر بودم، دیدم همان آقایى است كه یكسال پیش از من دعاى اولادخواسته بود.گفتم خوش آمدید!این پرتقالها براى چیست؟

گفت این پرتقالها محصول باغ خودم و شیرینى فرزندم محمد است،كه پارسال‏مرا ارشاد نمودى و طبق فرموده شما عمل كردم و خداوند متعال در اثر دعاى خیر شمافرزندى به من عنایت فرمود،شیرینى و تحفه آن را براى شما آورده‏ام.

مرحوم آقاى آخوند مى‏گفت:نماز گزاردم و شكر خدا را بجا آوردم كه خداوندمتعال درخواست فرد مؤمنى را عملى ساخته است.

این قصه یكى از نوادر حكایات و سرگذشتهاى آن عالم ربانى و عارف صمدانى‏بود كه از این سرى قصه‏ها و عجایب در زندگى او فراوان وجود داشت.

اخلاف و فرزندان:

آیة الله آخوند همدانى سه فرزند ذكور به نامهاى حسین و حسن و محمد،و چندداماد همدانى داشت.

1-حسن معصومى،در پیكار با رژیم ستمشاهى در سال‏1353 و پس از مدتى‏زندانى بودن به شهادت رسید.

2-محمد معصومى كه هم اكنون یكى از دبیران خدمتگزار در همدان مى‏باشد.

3-مهندس حسین معصومى،فاضل و هم اكنون مدرس تاریخ و فلسفه علم دردانشگاه صنعتى شریف،و دانشور و پژوهشگر و ویراستار دقیق و فرزانه معاصرمى‏باشد.ایشان ایامى مسئول و سر دبیر مجله نشر دانش بود.

علاوه بر پسران نامبرده،داراى چند دختر هستند و دامادهاى محترم ایشان،افرادمتدین و نیكوكار همدانى مى‏باشند كه خداوند بر توفیقاتشان بیفزاید.

وفات او:

سرانجام این عالم بزرگ و مرجع عالیقدر منطقه غرب كشور،پس از یك بیمارى‏شدید كه جهت مداوا به انگلستان برده شد،در 31/4/1357،مطابق شعبان 1398 دیده‏از جهان فرو بست. پیكر پاكش جهت دفن به همدان انتقال داده شد و در مسیر راه به‏همدان،با استقبال و احترام فوق العاده مردم رو به رو شد و در همدان تشییع فوق العاده‏و باشكوهى از جنازه ایشان به عمل آمد و دوستداران انقلاب اسلامى،به بركت این‏پیكر شریف،تظاهرات وسیعى را بر ضد رژیم طاغوت راه انداختند.پیكر پاكش درقبرستان عمومى شهر مدفون گردید.بر سنگ مزار او،آیة الله العظمى مرعشى نجفى‏اینگونه نبشتند:هذا مغرب شمس العلم و الحكمة و التقوى، رجل الرجال و الدرایة،بطل‏الحدیث و الروایة،طود الفضل و جوهر الفقه،فقه الاصول و اصل الفروع،الحبر الجلیل والبحاثة النقاد النبیل،بانى المدرسه الدینیة ببلدة همدان و القائم باحیاء حوزتها العلمیة وتاسیس مكتبتها المنیفة و المربى فی حجر تربیته جماعة من الاعاظم و الاعلام...

بالاخره‏«ذوقى‏»شاعر معاصر و خوش ذوق همدان،در رثاء و تاریخ وفات او،سرودند:

در دامن الوند كه شهر همدان است ز آیات خدا«آیتى‏»امر عیان است «آخوند»لقب،نام‏«على‏»،مظهر تقوى در علم و یقین،چشم و چراغ همگان است

گویند پیش از وفات،برخى از علاقمندان از او خواسته بودند كه اجازه دهندمقبره خاصى جهت وى تدارك ببینند.آن مرحوم ضمن رد این پیشنهاد فرموده بودند:

مى‏خواهم باران رحمت الهى،همراه قبر دیگر مؤمنان،مستقیم بر قبرم ببارد و مانع ورادعى نداشته باشد.

از این رو قبر او در جوار دیگر قبور مؤمنین در قبرستان عمومى شهر و دردروازه قرار دارد و حقیر موفق به زیارت و استرحام آن شده است.