تبیان، دستیار زندگی

پیامبر صلى اللَّه علیه و آله و سلم نسبت به زن احترام خاصى قایل بود و مرتباً درباره محبت و مهربانى و مداراى با آنها سفارش مى‏كرد، به زنان سلام مى‏كرد و مكرر مى‏فرمود:
من از دنیاى شما سه چیز را دوست مى‏دارم و آن سه چیز عبارت‏اند از: عطر، زن و نماز كه روشنى چشم من است. 
ناگفته پیدا است كه این سخن پیامبر صلى اللَّه علیه و آله و سلم به خاطر شهوت و غریزه جنسى نبود، بلكه آن حضرت با ایراد چنین سخنانى مى‏خواست زنان را كه در نظر اعراب، موجودى بى‏ارزش و در حد یك حیوان بودند، بزرگ جلوه دهد. بدین جهت، زن را در ردیف نماز كه امرى عبادى و مقدس است، قرار داد و با این تعبیر، زن را به بالاترین مقام ترقى داد.

در جنگ «خیبر» كه در سال هفتم هجرى روى داد، تعدادى از زنان اجازه یافتند، در جنگ شركت نمایند. «ابن اسحاق» از زنى كه در این جنگ شركت جسته بود، چنین روایت مى‏كند: هنگامى كه پیامبر صلى اللَّه علیه و آله و سلم عازم جنگ خیبر بود، من با تنى چند از زنان قبیله بنى‏غفار به نزد آن حضرت رفتیم تا به ما اجازه شركت در جنگ جهت مداواى مجروحان و زخم دیدگان و كمك‏هاى دیگرى كه از ما برمى‏آمد، بدهد و به همراه لشكر اسلام باشیم. پیامبر اكرم صلى اللَّه علیه و آله و سلم به ما اجازه شركت داد و فرمود: به امید خدا!
ما به همراه مسلمین عازم خیبر شدیم و تا پایان جنگ به پرستارى و مداواى مجروحان پرداختیم. چون كار جنگ پایان یافت و مسلمانان پیروز شدند، رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله و سلم در تقسیم غنایم جنگى براى ما سهمى قایل شد. از آن جمله گردنبندى است كه پیامبر صلى اللَّه علیه و آله و سلم آن را به عنوان غنیمت جنگى به من داد. من هرگز آن را از خود دور نكرده و نخواهم كرد.
گردنبند این زن همچنان باقى بود تا آنكه مرگش فرارسید. به هنگام مرگ، وصیت كرد كه آن را با وى دفن كنند. 

به آیات قرآن كه مراجعه كنیم مى‏بینیم، حقوق و تكالیف زن و مرد مساوى است: «زنان و مردان نسبت به یكدیگر حقوق متقابل دارند.» 
یعنى همان طورى كه زن و مرد از لحاظ عقل و شعور و هوش متساوى‏اند و در مفهوم انسانیت هیچ‏گونه تفاوتى با یكدیگر ندارند، از لحاظ حقوق و تكالیف نیز برابرند. هرگونه تكلیف و حقى كه زن نسبت به مرد دارد، عینا مرد همان حق و تكلیف را نسبت به زن باید داشته باشد. از این جهت است كه «ابن‏عباس (ره)» مى‏گوید: به حكم همین آیه شریفه، من ناچارم خودم را براى همسرم آرایش كنم، همانگونه كه او خودش را براى من آرایش مى‏كند.

ملاك برترى انسان
اسلام ملاك فضیلت و برترى انسان را (چه مرد و چه زن) تقوا و پرهیزگارى مى‏داند: «اى گروه مردم! ما شما را به صورت مرد و زن آفریدیم و شما را قبیله‏ها و ملتها قرار دادیم تا یكدیگر را بشناسید. به راستى، نزد خداى، گرامى‏ترین شما كسى است كه پرهیزكارتر باشد.» 
خداوند متعال در این آیه شریفه فقط تقوا و پرهیزگارى را ملاك برترى انسان قرار داده است و از مفهوم آیه چنین استفاده مى‏شود كه زن و مرد از هر لحاظ برابر و مساوى‏اند.
«هر مرد و زن با ایمان كه كردار شایسته و نیك داشته باشد، هر آینه، او را به زندگى پاكیزه، زنده مى‏داریم و به بهتر از آنچه كه در دنیا انجام مى‏دادند،پاداششان مى‏دهیم.»
در این آیه شریفه، زن مانند مرد به حساب آمده است و در انجام دادن وظایف دینى با مردان، برابر و شریك است و اگر با ایمان بمیرد، در آخرت از نعمت بهشت و زندگى پاكیزه برخوردار مى‏شود.

در مورد حسن رفتار و سلوك مردان نسبت به همسران، خداوند مى‏فرماید: «با همسران خود به طور شایسته رفتار كنید.»
دختر رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله و سلم فاطمه زهرا علیهاالسلام به همراه عده‏اى از زنان در جنگ اُحد به كمك مجروحین رفت و شخصاً به مداواى آنان پرداخت.
پیامبر صلى اللَّه علیه و آله و سلم از زنان، همچون مردان بیعت مى‏گرفت و آنان را مانند مردان، در ردیف اصحاب خویش جاى مى‏داد.