تبیان، دستیار زندگی

دعا برای امام عصر ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ یكی از وظایف شیعه در عصر غیبت امام زمان ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ تضرع و زاری و دعا برای تعجیل در فرج آن حضرت است.
چند مقدمه
1ـ انسان معمولاً در موقع گرفتاری دعا می‌كند و در راحتی غافل است البته این كه چه چیزی را گرفتاری و مشكل بداند مهم است. مشكلات شخصی یا اجتماعی.
به نظر می‌رسد ریشه‌ی همه‌ی مشكلات عالم، غیبت ولی الله الأعظم است و اگر او بیاید تمام مشكلات برطرف می‌شود.
2ـ باید اندیشید كه در موارد و اماكن استجابت دعا چه بخواهیم كه جامع همه‌ی خوبی‌ها و خیرات باشد. بسیاری دعاها در نهایت، نجات شخص دعا كننده را به دنبال دارد و برای سایر مردم و از جمله حضرت حجت ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ سودی ندارد و مشكل او را حل نمی‌كند. در حالی كه جلب منفعت برای خود با احادیثی كه می‌گوید «مؤمن نیست مگر این كه جان مرا از جان خودش بیشتر دوست بدارد و اهل‌بیت مرا از خانواده خود بیشتر دوست بدارد» و با «آیه‌ی مودّت»[1] كه مزد رسالت است سازگاری ندارد.
مودّت فراتر از محبت است چون ممكن است پدری فرزندش را خیلی دوست داشته باشد ولی در اثر اختلاف با او قهر باشد، اما با پیامبر و اهل‌بیت، نمی شود قهر كرد، ممكن است كسی را دوست بدارد ولی كمكی به او نكند اما مؤدت ابراز حبّ با دست و زبان و سایر اعضاء است.
پس دعایی بكنیم كه فایده آن خوشحالی پیامبر و خاندان او باشد و خاصه قلب امام زمان را شاد كند و نیز ثمره‌اش برای همه ی انسان‌ها از مرده و زنده باشد و بالأخره جامع همه‌ی خوبی‌ها باشد و آن دعا برای فرج قائم آل محمد ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ است.
3ـ باید حضرت بقیه الله را برای خودش بخواهیم نه این كه واسطه حل مشكلات خودمان. جمكران را به نیت دعا برای تعجیل فرجش برویم نه برای رفع مشكلات خودمان.
در مكاشفه‌ای، امام عصر ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ در حرم امام حسین ـ علیه السّلام ـ به مرحوم آیت الله بهبهانی ـ رحمه الله علیه ـ فرمود ببین اینجا كه دعا مستجاب است كسی به یاد ما نیست ایشان شنید كه همه برای مشكلات خودشان دعا می‌كنند).
4ـ در حدیث است كه «اكثروا الدعا بتعجیل الفرج فان فی ذلك فرجكم»[2] یعنی برای تعجیل فرج، بسیار دعا كنید به راستی كه فرج شما در آن است.
این حدیث مهدوی دو نكته دارد:
یك) دعا برای فرج او، فرج ما را هم می‌رساند یعنی با آمدن آن «ماء معین»[3] همه تشنه‌های عالم سیراب می‌شوند و مشكلاتی كه داریم حل می‌شود.
دو) شاید این نكته هم استفاده شود كه وقتی كسی برای حضرت دعا كند، آن حضرت هم برای مشكلات دعا كننده دعا می‌كند و چه خوب است كه انسان مشمول دعای او كه دعایش مستجاب است و كلید همه گنج‌های دنیا و آخرت در دست اوست بشود.
مرحوم اصفهانی در مكیال المكارم نقل كرده كه امام عصر ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ در عالم خواب به یكی از دوستان ایشان فرموده: هر كس مصیبت جد شهیدم را یاد كند و سپس برای تعجیل فرج و تأیید من دعا كند من هم برای او دعا می‌كنم.
زمان اجابت دعا
عن الصادق ـ علیه السّلام ـ: اغتمنوا الدعاء عند خمسه مواطن: 1ـ عند قراءه القرآن 2ـ و عند الاذان 3ـ و عند نزول الغیث 4ـ و عند التقاء الصفّین للشهاده 5ـ و عند دعوه المظلوم فانها لیس لها حجاب دون العرش.
پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ فرمودند: الدعاء بین الاذان و الاقامه لا تردّ.
و در روایات دیگر: عند طلوع الفجر ـ فی اثر المكتوبه (بعد از نماز واجب)
اذا اقشعر جلدك و دمعت عیناك و وجل قلبك فدونك دونك فقد قصد قصدك: یعنی وقتی پوست بدنت لرزید و اشكت جاری شد و قلبت خاشع شد پس آن لحظه را غنیمت شمار كه مقصود تو فراهم شده است.
مكان اجابت دعا
عن النبی ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ ... مكان‌هایی است كه دعا در آنها به اجابت می‌رسد از جمله مكّه ـ عند الحجر الاسود، بین المقام و الباب، علی الصفا و المروه، تحت قبه الحسین ـ علیه السّلام ـ .
حالات اجابت دعا
دعای مریض ـ دعای پدر برای فرزند ـ دعای مسافری كه در معصیت نباشد تا برگردد دعای برادر برای برادرش در غیاب و ـ الدعا مع رفع الیدین ـ فی السجود ـ فی لیله القدر، بعد از دعا برای چهل مؤمن.
موارد فوق عمدتاً از عده الداعی / 56 ـ 57 و بحار، ج90، ص343 نقل شده‌اند.
به چند روایت كه مناسب بحث است اشاره می‌شود:
عن علی بن موسی الرضا ـ علیه السّلام ـ علیكم بسلاح الأنبیاء « قیل و ما سلاح الأنبیاء؟ » قال الدّعاء![4]
عن امیر المؤمنین ـ علیه السّلام ـ نعم السلاح الدّعاء (غرر الحكم)
عن الصادق ـ علیه السّلام ـ انّ الدّعا انفذ من سلاح الحدید[5]
عن الباقر ـ علیه السّلام ـ لا تُحقِّروا صغیراً من حوائجكم فانّ احبّ المؤمنین الی الله أسئَلُهم.[6]
قال رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ
لِیسأل اَحدُكم رَبَّه حاجته كلّها حتی یَسأله شِسَعُ نعله اِذا انقطع.[7]
سئل ابو جعفر ـ علیه السّلام ـ ... انّ كثره القراءه افضل او كثره الدعاء؟ قال ـ علیه السّلام ـ الدّعاء اَما تسمع لقوله تعالی: (قل ما یعبؤ بكم ربّی لولا دعائكم)[8]
قال رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ الدّعا مخّ العباده و لا یهلك مع الدّعاء احدٌ.
قال رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ یدخل الجنه رجلان كانا یعملان عملاً واحداً فیری احدهما صاحبه فوقه فیقول: یا ربّ بما أعطیته و كان عملنا واحداً؟
فیقول الله تبارك و تعالی: سألنی و لم تسألنی.[9]
عن الصادق ـ علیه السّلام ـ : كان امیر المؤمنین ـ علیه السّلام ـ رجلٌ دعّاء.
قال امیر المؤمنین ـ علیه السّلام ـ اعلم الناس بالله سبحانه اكثرهم له مسأله.
قال الله تعالی لموسی ـ علیه السّلام ـ یا موسی سلنی كل ما تحتاج الیه حتّی علف شاتك و ملح عجینك.
عن زین العابدین ـ علیه السّلام ـ الدّعاء یدفع البلاء النازل و ما لم ینزل.[10]

1)بعد از هرنماز واجب

2)بعد از نماز ظهر

3)بعد از نماز عصر

4)بعد از نماز صبح

5)در قنوت نمازها

6)درحال سجده

7)هرصبح وشام

8)آخرین ساعت از هر روز

9)روز پنج شنبه

10)شب جمعه

11)روز جمعه

12)روز نوروز

13)روز عرفه

14)روز عید فطر وقربان

15)روز غدیر

16)روز دحوالأرض(گسترده شدن زمین)

17)شب و روز نیمه شعبان

18)تمام ماه رمضان

19)پس از گریستن از ترس خدای تعالی

20)چهل روز مداومت به دعا برای فرج

منبع:آیین انتظار-انتشارات مسجد مقدس جمکران

دعایی برای ملاقات امام زمان

در فرهنگ اسلامى «نیت‏» و قصد، ارزش و جایگاه خاصى دارد، تا آنجا كه رسول گرامى اسلام صلی الله علیه و آله مى‏فرماید: «نیت مؤمن از عملش برتر است‏» (1) از این رو كسى كه در دلش نیت انجام عمل خیرى را داشته باشد، از ثواب آن عمل بهره‏مند مى‏شود حتى اگر توفیق انجام آن عمل خیر را نیابد (2) .

براساس همین در فرهنگ اسلامى، انتظار فرج و امید تحقق دولت آل محمد صلی الله علیه و آله چنان قدر و قیمتى دارد كه شاید كمتر عملى مى‏تواند به آن برسد . كسى كه صادقانه انتظار ظهور آقا و مولایش را مى‏كشد و از ته دل براى فرج آل محمد دعا مى‏كند; ثوابش برابر با كسى است كه ظهور را دریابد و با مولایش همراه شود .

در این زمینه سخن بسیار است و احادیث فراوانى با مضامین مختلف وارد شده‏اند و ما در این مجال شما را تنها به شنیدن یكى از این احادیث مهمان مى‏كنیم .

امام صادق (ع) فرمود: مَن قَالَ بَعد صَلوةِ الفَجرِ وَ بَعدَ صَلوةِ الظُهر اللهم صَلَّ عَلى مُحمدٍ وَ آل مُحمدٍ وَ عَجل فَرَجَهُم‏ لَم یَمُت‏ حتى یُدركَ القائمَ . (3)

هر كس بعد از نماز صبح و نماز ظهر بگوید: «خداوندا! بر محمد و خاندان او درود فرست و در فرج ایشان تعجیل فرما» نمیرد تا قائم علیه السلام را دریابد .

امیدواریم كه این حدیث همواره به یاد ما باشد تا با عمل به آن، بعد از هر نماز یاد انتظار و امید فرج در دل ما زنده شود و ان‏شاءالله ظهور مولایمان را درك كنیم .

1 . «نیة المؤمن خیر من عمله‏» . الكافى، ج‏2، ص‏84، ح‏2 .

2 . امام على علیه السلام مى‏فرماید: «احسان النیة یوجب المثوبة‏» ; نیت نیكو، موجب پاداش است . غررالحكم، ح‏1265.

3 . الطوسى، محمدبن الحسن، مصباح المتهجد، ص‏328 .

یکی از وظایف مهم شیعیان دعا کردن برای فرج مولای انس و جان حضرت صاحب الزمان است که خود فرمودند: و اکثر الدعاء بتعجیل الفرج فان ذلک فرجکم. [1] .
و برای تعجیل فرج زیاد دعا کنید که آن فرج شماست. برکات دعا برای فرج به خود ما بر می گردد. مرحوم آیه الله موسوی اصفهانی دو جلد کتاب به امر مطاع امام زمان علیه السلام نوشت به نام مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم. تمام مطالب این کتاب ارزنده درباره این موضوع است که دعاکردن برای فرج آن بزرگوار چه فوایدی را نصیب دعا کننده می گرداند. در روایتی، حضرت امام حسن عسکری علیه السلام یکی از فواید مهم دعا را نجات از هلاکت در زمان غیبت بیان می فرماید. روایت مهم ذیل را با دقت تمام بخوانید: احمد بن اسحاق گوید: به حضور حضرت عسکری علیه السلام رسیدم و بنا داشتم از آن حضرت درباره امام بعد از او سوال کنم. حضرت به قدرت امامت از باطنم آگاه شدند و فرمودند: یا احمد بن اسحق ان الله تبارک و تعالی لم یخل الارض منذ خلق آدم علیه السلام و لا یخلیها الی ان تقوم الساعه من حجه لله علی خلقه به یدفع البلاء عن اهل الارض و به ینزل الغیث و به یخرج برکات الارض. قال فقلت له یابن رسول الله فمن الامام و الخیفه بعدک. فنهض علیه السلام مسرعا فدخل البیت ثم خرج و علی عاتقه غلام کان وجهه القمر لیله البدر من ابناء ثلاث سنین فقال یا احمد بن اسحق لو لا کرامتک علی الله عز و جل و علی حججه ما عرضت علیک ابنی هذا انه سمی رسول الله صلی الله علیه و آله و کنیه و الذی یملا الارض قسطا و عدلا کما ملئت جورا و ظلما یا احمد بن اسحق مثله فی هذه الامه مثل الخضر علیه السلام و مثله مثل ذا القرنین. و الله لیغیبن غیبه لا ینجوا من الهلکه فیها الا من ثبت الله عز و جل علی القول بامامته و وفقه فیها للدعاء بتعجیل فرجه. فقال احمد بن اسحق یا مولای فهل من علامه یطمئن الیها قلبی. فنطق الغلام بلسان عربی فصیح فقال انا بقیه الله فی ارضه و المنتقم من اعدائه و لا تطلب اثرا بعد عین یا احمد بن اسحق. [2] .

حضرت امام حسن عسکری علیه السلام فرمود: ای احمد ابن اسحاق بدرستی که خداوند خالی نگذاشت زمین را از حجت از زمان حضرت آدم، و نخواهد گذاشت تا اینکه قیامت به پا شود. به سبب آن حجت بلا را از زمین دفع می کند، و به خاطر او باران را نازل می کند، و به وجود او زمین برکاتش را بیرون می دهد. احمد بن اسحاق می گوید: گفتم ای پسر رسول خدا، امام و خلیفه بعد از تو کیست؟ پس امام بسرعت برخاست و داخل [اندرون] خانه شد، سپس بیرون آمد در حالی که روی دوشش پسری سه ساله بود که صورتش مانند ماه شب چهارده می درخشید. حضرت امام حسن عسکری علیه السلام فرمود: ای احمد ابن اسحاق، اگر تو نزد خدا و حجتهای خدا عزیز و گرامی نبودی، هیچ گاه این فرزندم را به تو نشان نمی دادم. بدرستی که او هم اسم رسول خدا صلی الله علیه و آله و هم کنیه اوست، و اوست کسی که زمین را پر از عدل و داد می کند پس از آن که پر از ظلم و جور شده باشد. ای احمد بن اسحاق، مثل او در این امت مثل خضر علیه السلام و مثل او مثل ذو القرنین است. به خداوند سوگند او دارای غیبتی است طولانی که نجات پیدا نمی کنند مردم در آن زمان از هلاکت مگر کسی که خدای عز و جل او را بر قول به امامتش ثابت بدارد و او را موفق کند در آن زمان غیبت که برای تعجیل فرجش دعا کند. احمد بن اسحاق گفت: ای مولای من، آیا علامتی هست که دلم اطمینان پیدا کند به آن علامت؟ پس آن پسر خوش سیما [که جان همه عالم به فدایش باد] به زبان عربی گویا آغاز به سخن کرد و فرمود: بقیه الله در زمین منم، انتقام گیرنده از دشمنان منم، و پس از مشاهده عینی من دنبال اثری نگرد ای احمد بن اسحاق. پس هر کس که می خواهد در دنیای پر آشوب کنونی از نجات یافتگان و رستگاران باشد، باید خود را به وسیله دعا و توسل و تضرع به آستان حضرتش نزدیک کند تا مشمول دعای آن بزرگوار گردد.

پاورقی

[1] کمال الدین، ج 2، ص 485.

[2] همان، ج 2، ص 56

 مهمّ تر از دعا براى تعجیل فرج حضرت مهدى ـ عجّل اللّه تعالى فرجه الشّریف ـ ، دعا براى بقاى ایمان و ثبات قدم در عقیده و عدم انكار آن حضرت تا ظهور او مى باشد؛ زیرا مردن، تنها قطع حیاتِ دنیاى چند روزه ى فانى است؛ اما بیرون رفتن از عقیده ى صحیح، موجب هلاكت ابدى از حیات جاوید آخرت و خلود در جهنّم است، لذا حضرت امیر ـ علیه السّلام ـ در لیلةُ المَبیت از رسول اكرم ـ صلّى اللّه علیه وآله وسلّم ـ مى پرسد: 
«أَفِى سَلامَةٍ مِنْ دِینِى؟»(1) آیا دین من سالم خواهد بود؟
یعنى از استقامت در دین و ثبات ایمان و عقیده تا مرز شهادت را كه از خود شهادت بالاتر است، از آن حضرت سؤال مى كند. 
این دعا خیلى عالى است كه دستور داده شده است در زمان غیبت خوانده شود، كه: 
«یا أَللّه یا رَحْمانُ یا رَحِیمُ! یا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ، ثَبِّتْ قَلْبِى عَلى دِینِكَ.»(2) 
اى خدا، اى رحمت گستر، اى مهربان، اى گرداننده ى دل ها، دل مرا بر دینت ثابت و استوار بدار.

پی نوشتها :

1. براى بررسى، ر.ك: عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 266؛ امالى صدوق، ص 155؛ فضائل الاشهر الثلاثة، ص 79؛ النصّ و الاجتهاد، ص 281 و 521؛ المراجعات، ص 251؛ كنزالعمّال، ج 11، ص 617 و... 
2. بحارالانوار، ج 52، ص 148؛ ج 92، ص 326؛ اعلام الورى، ص 432؛ كمال الدّین، ج 2، ص 351؛ مهجّ الدعوات، ص 332.

منبع : سایت عصر ظهور

ادا کردن بعضی از حقوق آن حضرت(ع)

سخن در این زمینه در چند قسمت بیان می شود:
اول: به حکم عقل ادای حقوق کسانی که حق بر گردن انسان دارند از مهم ترین امور است و این واضح است.
دوم: به حکم شرع نیز ادای حقوق از مهم ترین امور می باشدف چند روایت بر این معنی دلالت دارد، از جمله:
ثقة الاسلام کلینی در اصول کافی به سند از حضرت ابی عبدا… جعفر بن محمد صادق(ع) آورده که فرمود: خداوند به چیزی بهتر از ادای حق مؤمن عبادت نشده است.(۱)
و در بحار از امیرالمؤمنین(ع) روایت شده که فرمود: ادای حقوق برادران دینی بهترین اعمال متقین است.
سوم: این که حضرت حقوق بسیار بزرگی بر عهده ی ما دارد. دلیل بر این روایتی است در بحار از امام جعفر صادق(ع) که فرمود: هیچ کس نمی تواند خداوند را توصیف کند و به کنه عظمت و قدرتش پی ببرد و همین طور که کسی نمی تواند به کنه و وصف خداوند برسد و نهایت قدرت و عظمتش را درک کندف همچنان احدی نتواند به وصف رسول خدا(ص) و فضیلت ما دست یابد. کسی نمی تواند دریابد که خداوند چه به ما داده و چه حقوقی از ما را واجب کرده، و همانگونه که هیچ کس نمی تواند فضیلت ما و آنچه خداوند از حقوق ما واجب نموده را دریابد، همچنین کسی نمی تواند حق مؤمن را توصیف کند و ان را انجام دهد…(۲)
می گویم: پوشیده نماند که تمام حقوق مؤمن از شاخه های حقوق و فضیلت ائمه(ع) است.
چهارم: اهتمام و کوشش برای ادای حقوق، مایه ی رفعت و بزرگی در درگاه الهی است، و هر کس در این راه کوشش و اهتمامش بیشتر و تمام تر باشد در پیشگاه خداوند عزیزتر و گرامی تر خواهد بود. دلیل بر این معنی روایتی است که در احتجاج از امام یازدهم حضرت ابومحمد حسن بن عسکری(ع) آمده که فرمود: ان که بیشتر حقوق برادرانش را می شناسد و بیشتر در ادای آنها کوشش می کند در پیشگاه خداوند منزلتش بالاتر است.(۳)
پنجم: از جمله حقوق مؤمن بر مؤمن دیگر دعا کردن برای او است. دلیل بر آن روایتی است که علامه مجلسی در بحار از فقه الرضا(ع) آورده است که فرمود: بدان کهف خداوند تو را رحمت کند، حق برادران واجب و فرض است و توجه به سوی خدا به وسیله ی دعا کردن برای آنها….(۴)
و روایتی است که ثقة الاسلام کلینی از معلی بن خنیس از حضرت ابی عبدا… صادق(ع) آورده که گفت: به ان حضرت عرض کردم: حق مسلمان بر مسلمان چیست؟ فرمود: هفت حق واجب دارد، هیچ کدام غیر واجب نیست. اگر از این حقوق چیزی را ضایع کند از ولایت و طاعت خداوند خارج شده است، و خدای را در او قسمتی نخواهد بود. گوید: عرض کردم: فدایت شوم! این حقوق چیست؟
فرمود: ای معلی! من به تو مهربان هستم، می ترسم آنها را تضییع نموده و رعایت نکنی، و بدانی و عمل ننمایی. عرض کردم: لا حول و لا قوة إلا با…! به خواست و قوه ی الهی عمل خواهم کرد.
فرمود: آسان ترین حق آن است که انچه برای خودت دوست داری برای برادرت دوست بداری و آنچه برای خودت بد می دانی برای او هم نپسندی.
حق دوم: این که از خشمگین ساختن او اجتناب ورزی و موجبات خرسندی اش را فراهم آوری و امرش را اطاعت نمایی.
حق سوم: این که او را با جان و مال و زبان و دست و پایت کمک نمایی.
حق چهارم: این که چشم او و راهنما و آیینه ی او باشی.
حق پنجم: این که سیر نشوی در حالی که او گرسنه بماند و سیراب نگردی در حالی که او تشنه باشد و نپوشی در حالی که او برهنه و نپوشیده باشد.
حق ششم: این که اگر خدمتگزاری داشتی و برادرت نداشت، واجب است خادمت را بفرستی که لباسهایش را بشوید و غذا برایش فراهم سازد و جایش را آماده سازد.
حق هفتم: این که سوگندش را باور کنی، و دعوتش را اجابت نمایی و در بیماری اش به عیادتش روی، و در تشیییع جنازه اش حاضر شوی، و اگر بدانی که حاجتی دارد به انجام آن مبادرت ورزی و نگذاری ناچار شود که از تو درخواست کند، بلکه پیش از آنکه به تو اظهار نماید به انجامش سرعت کنی. اگر این کارها را انجام دهی ولایتت به ولایت اوف و نیز ولای او به ولایت تو متصل گردیده است.(۵)
می گویم: ظاهرا منظور از واجب در این حدیث معنای لغوی آن است که شامل واجب و مستحب شرعی می شود. شاهد بر این معنی چند روایت است که آوردن انها موجب طولانی شدن مطلب است.
علامه ی مجلسی در بحار فرموده است: ممکن است کلمه ی وجوب را اعم از معنی اصطلاحی شرعی و مستحب مؤکد دانست، چون گمان نمی کنم که احدی[از علما] بیشتر این امور را واجب دانسته باشد، اضافه بر اینکه بسیار دشوار هم هست.(۶)
و در مرآة العقول گفته است: ظاهرا این حقوق نسبت به مؤمنین کامل است یا برادری که در راه خدا با او قرار برادری گذاشته، و گرنه رعایت تمام این امور نسبت به همه ی شیعه بسیار مشکل بلکه ممتنع است. مگر اینکه گفته شود: مقید به توانایی یا آسان بودن انجام آن ها است به طوری که صدمه ای به حالش نرساند.
حال که این مطلب را دانستی، می گویم: بدون تردید این حقوق برای مولای ما حضرت صاحب الزمان(ع) بر تمام اهل ایمان ثابت است. به هر تقدیر این حقوق برای امام(ع) مسلم می باشد، زیرا که ایمان امام از هر مسلمانی کامل تر است، و در حدیث عبدالعزیز بن مسلم از حضرت رضا(ع) از امام به برادر مهربان تعبیر شده، و دعای در حق او اطاعت امر و کمک کردن او به زبان است.

منبع:مبین گراپ