تبیان، دستیار زندگی

روزه از دیدگاه دانشمندان  

کتر ( الکسیس کارل ) در کتاب انسان موجود ناشناخته می نویسد : ( با روزه داری قند خون در کبد می ریزد و چربی هایی که در زیر پوست ذخیره شده اند و پروتئین های عضلات و غدد و سلول های کبدی آزاد می شوند و به مصرف تغذیه می رسند ) . دکتر کارل می گوید : ( لزوم روزه داری در تمام ادیان تأکید شده است . در روزه ابتدا گرسنگی و گاهی نوعی تحریک عصبی و بعد ضعفی احساس می شود ، ولی درعین حال ، کیفیات پوشیده ای که اهمیت زیادی دارند ، به فعالیت می افتند و بالاخره تمام اعضاء مواد خاص خود را برای نگه داری و تعادل محیط داخلی و قلب قربانی می کنند و به این ترتیب روزه تمام بافت های بدنی را می شوید و آن ها را تازه می کند . )

دکتر ( ژان فروموزان ) روش معالجه با روزه را شست و شوی اعضای بدن تعبیر می کند که در آغاز روزه داری ، زبان باردار است ، عرق بدن زیاد است ، دهان بدبو است و گاه آب از بینی راه می افتد ، که همه این ها علامت شروع شست وشوی کامل بدن است . پس از سه چهار روز بو برطرف می شود . اسید اوریک ادرار کاهش می یابد و شخص احساس سبکی و خوشی خارق العاده ای می کند . در این حال اعضا هم استراحتی کافی دارند . دکتر ( تومانیانس ) راجع به فواید روزه داری می نویسد : ( فایده بزرگ کم خوردن و پرهیز نمودن از غذاها در یک مدت کوتاه آن است که چون معده در طول مدت یازده ماه مرتب پر از غذا بوده در مدت یک ماه روزه داری مواد غذایی خود را دفع می کند و همین طور کبد که برای حل و هضم غذا مجهور است دائماً صفرای خود را مصرف کند ، در مدت سی روز ترشحات صفراوی را صرف حل کردن باقی مانده غذای جمع شده خواهد کرد . دستگاه هاضمه در نتیجه کم خوردن غذا ، اندکی فراغت را حاصل نموده و رفع خستگی می نماید . روزه یعنی کم خوردن و کم آشامیدن در مدت معینی از سال و این بهترین راه معالجه وحفظ تندرستی است ، که طب قدیم و جدید را از این حیث متوجه خود ساخته . مخصوصاً امراضی را که بر دستگاه هاضمه ، به خصوص کلیه و کبد عارض می شود و به توسط دارو نمی توان آن ها را علاج نمود ، روزه به خوبی معالجه می نماید . چنانچه  بهترین دارو برای برطرف ساختن سوء هاضمه نیز روزه گرفتن است .

دکتر ( گونل پا ) فرانسوی می گوید : ( چهار پنجم بیماری ها از تخمیر غذا در روده ها ناشی می شود که همه با روزه اصلاح می گردد ) .

دکتر ( آلکسی سوفورین ) در کتاب خود می نویسد ( جسم به هنگام روزه به جای غذا از مواد باقی مانده در بدن استفاده کرده و آن ها را مصرف می نماید و بدین وسیله مواد کثیف و عفونی ای که در جسم هست و ریشه و خمیره بیماری ها از آن ها است . از بین می رود . روزه سبب بهبودی همه بیماری ها است . بنابراین شایسته است که جسم خود را به وسیله روزه ، نظیف و پاکیزه کنید .

دکتر ( کاریو ) امریکایی می نویسد : ( هر شخص بیمار باید در سال مدتی از غذا پرهیز کند . زیرا مادامی که غذا به تن می رسد میکروب ها در حال رشدند ، ولی هنگامی که از غذا پرهیز می کند ، میکروب ها رو به ضعف می روند ) . وی هم چنین می افزاید  ( روزه ای که اسلام واجب کرده ،‌ بزرگ ترین ضامن سلامتی تن می باشد

درمان یبوست در روزه داران 

سلامت نیوز: عضو مركز تحقیقات بیوشیمی و تغذیه دانشگاه علوم پزشكی مشهد گفت: روزه داران به منظور تامین نیاز بدن به مایعات به ویژه در فصل تابستان و پیشگیری از یبوست و رفع آن ، نوشیدن آب فراوان به میزان 8 تا 12 لیوان در كنار مصرف مواد غذایی پرفیبر را در برنامه غذایی خود در نظر بگیرند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از پایگاه اطلاع رسانی وزارت بهداشت، دكتر مجید غیور مبرهن افزود: ساده بودن غذای مصرفی و نداشتن تفاوت زیاد با غذای روزمره فرد روزه‌دار، استفاده از سه وعده غذایی شامل سحری، ‌افطار و شام، ‌لزوم استفاده از پنج گروه مواد غذایی شامل نان، غلات، گوشت و تخم‌ مرغ ، شیر، لبنیات، میوه‌ها و سبزیجات از جمله اصول تغذیه صحیح در ماه رمضان است.

وی با اشاره به اینكه در ماه رمضان بدن به انرژی كمتری نسبت به روزهای دیگر سال نیاز دارد و بهتر است هر فرد 10 درصد از انرژی مورد نیاز خود را كاهش دهد، افزود: روزه داران بهتر است روزه خود را با غذاهای سبك همچون نان و پنیر ، شیر و خرما، سوپ های ولرم و سبك، آب یا چای ولرم همراه با خرما افطار كنند تا ازاین طریق از ولع خوردن غذای زیاد و بروز آسیب به دستگاه گوارش و اضافه وزن پیشگیری شود.

دانشیار گروه بیوشیمی و تغذیه كاربردی دانشگاه علوم پزشكی مشهد اظهار داشت: بهترین زمان برای خوردن شام 30 تا 45 دقیقه پس از افطار و خوردن غذاهای سبك است كه در این وعده می توان از غذاهای مشابه وعده ناهار در روزهای عادی اما به مقدار كمتر مصرف كرد.

وی افزود: همچنین از زمان شام تا وعده سحر خوردن پنج واحد میوه برای تامین ویتامینها و املاح معدنی مورد نیاز بدن ضروری است .

عضو مركز تحقیقات بیوشیمی و تغذیه دانشگاه علوم پزشكی مشهد گفت: روزه‌داران باید از مصرف مواد قندی مصنوعی در وعده سحری بكاهند زیرا در صورت مصرف زیاد باعث ایجاد احساس كسالت، سردرد و نبود تمركز می‌شود و به جای آن از مواد غذایی حاوی پروتئین و دارای فیبر همچون حبوبات و برنج های مخلوط به دلیل آزاد كردن تدریجی انرژی و قند و حفظ مطلوب مایعات مصرف كنند.

به گفته ی وی مصرف غذاهای چرب و شیرین در ماه رمضان موجب نوسان شدید قند خون می شود

وی افزود: ورزشکاران حرفه‌ای روزانه به 4 تا 8 هزار کالری انرژی نیاز دارند تا در تمرینات و اردوهای ورزشی به طور فشرده و منظم آمادگی لازم برای حضور در مسابقات داخلی و خارجی را داشته باشند.پورکاظمی ادامه داد: توصیه‌ای که برای این گروه از ورزشکاران می‌توان ارائه کرد به خصوص برای بهره‌گیری از فواید ارزشمند ماه مبارک رمضان تا از تمرینات خود باز نمانند این است که پس از مصرف مختصری غذای سبک در افطار که شامل نشاسته بیشتر و کمی هم پروتئین است باید از مایعات زیادی استفاده کنند به طوری که بین افطار تا سحر باید حدود دو لیتر مایعات یعنی 8لیوان مایعات بنوشند.

وی با اشاره به گروه دیگری از ورزشکاران که بیشتر ورزش‌های همگانی انجام می‌دهند و تعداد آنها در حدود 10 تا 15 میلیون نفر است، گفت: این عده از ورزشکاران در فضاهای پارک‌ها و منازل برای سلامت عمومی خود روزانه نیم  تا 2ساعت به ورزش‌های روزمره می‌پردازند که روزه‌داری برای آنان مجاز است. فقط باید از شدت تمرینات خود بکاهند تا آب بدنشان از دست نرود و همچنین در ساعات گرم روز نیز ورزش نکنند و مراقبت‌های پزشکی روزه و ورزش را رعایت کنند.

سوء هاضمه در ماه رمضان

سلامت نیوز: یکی از مشکلاتی که بیشتر روزه داران در ماه مبارک رمضان با آن مواجه می شوند سوء هاضمه است که به دلیل پر خوری و مصرف زیاد غذاهای چرب، سرخ شده و حتی استفاده ازغذاهای تند می باشد.

سوء هاضمه با علائمی همچون سوزش معده ، اسهال ، احساس خفگی ، حالت تهوع ، یبوست ، درد در شکم همراه است.

اما مهمترین علت سوء هاضمه بخصوص در این ماه می توان به پرخوری ، مصرف زیاد غذاهای چرب و سرخ شده ، غذاهای تند و مصرف غذاهایی که ایجاد نفخ می کنند، مثل تخم مرغ ،‌ کلم ، عدس ،‌ نوشابه های گازدار نام برد.

با توجه به اینکه هر دردی درمانی دارد بنابراین افراد روزه دار باید از پرخوری اجتناب کنند، آب میوه یا آب بنوشند. از مصرف غذاهای سرخ کردنی اجتناب کنند.

یکی از موثرترین موارد برای هضم راحت تر مواد غذایی و پیشگیری از سوء هاضمه بهتر است کمی آب لیمو ترش تازه را در ۲۵۰ تا ۵۰۰ میلی لیتر آب چکانده و قبل از سحری بنوشید. این نوشیدنی ساده به پاک شدن معده از هرگونه مواد باقی مانده و حذف هر نوع اسید کمک خواهد کرد.

یا می توانید یک قاشق چایخوری یا غذاخوری از سرکه و یا نکتار سیب را با ۲۵۰ تا ۵۰۰ میلی لیتر آب مخلوط نموده و میل نمایید. غذا را کامل و درست بجوید زیرا اولین مرحله و مهمترین مکانیزم هضم غذا، جویدن است.

استفاده از سبزیجات همراه غذا نیز به هضم غذا کمک می کند. البته برخی از گیاهان دارویی نیز وجود دارند که برای کمک به فرآیند هضم بسیار مفید و شناخته شده هستند. از جمله این گیاهان می توان به توت قرمز ، هِل ، میخک ، رازیانه ، زنجبیل و دارچین اشاره کرد.

منبع: مجله پزشکی مادر

 خواب در ماه مبارک رمضان

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اینکه خوردن چای برای رفع تشنگی پس از سحری اشتباه است، گفت:روزه داران برای رفع تشنگی از میوه‌های مانند خربزه و هندوانه که نگهدارنده آب هستند تغذیه کنند…

احمدرضا فرسار با اشاره به فرا رسیدن ایام ماه مبارک رمضان در قالب توصیه‌های بهداشتی به مردم اظهار داشت: روزه های سال جاری که به دلیل گرما و طولانی بودن ساعات روز بسیار طولانی است که در این زمینه افراد در نوع تغذیه خود به خصوص در زمان سحر باید دقت بیشتری داشته باشند.

وی تصریح کرد: افراد دقت کنند که این باور که چای پس از سحری می‌تواند باعث رفع تشنگی شود درست نیست زیرا چای دفع مکرر کلیه را در بر دارد.

فرسار خاطرنشان کرد: روزه داران سعی کنند پس از سحر چای پر رنگ نخورند که باعث تشنگی می‌شود و روزه داران برای رفع تشنگی بهتر است که از میوه‌های مانند خربزه و هندوانه که نگهدارنده آب هستند مصرف کنند.

هدف ما از روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان علاوه بر اجر معنوی آن، بهره بردن از منافع جسمانی و روانی این ماه مبارک است. البته ماه رمضان امسال به دلیل مصادف شدن با روزهای گرم و طولانی تابستان دارای حساسیت و تحمل بیشتری است که با یک برنامه تغذیه ای درست هنگام افطار و سحر می توانیم بدون هیچگونه مشکلی از مزایای آن بهره ببریم و به مشکلاتی مانند ضعف بدنی، افت فشار، تشنگی و گرسنگی نیز دچار نشویم.

رعایت راهکارهای ساده تغذیه ای در افطار و سحر می تواند روزه داران را به منظور دریافت منافع بدنی و تسهیل بهره مندی از مزایای روحانی این ماه مبارک یاری کند زیرا یک فرد بیمار به درستی نمی تواند از برکات ماه رمضان فیض ببرد.

1. برای اینکه کمتر هنگام روزه داری تشنه شوید بهتر است در برنامه غذایی سحری از خوردن غذاهایی مثل انواع کوکو، بادمجان، سوسیس و کالباس، سس مایونز و سیر و پیاز و همچنین غذاهای چرب و پرنمک که سبب تشنگی زیاد در طول روز می شود پرهیز کنید.

2. سعی کنید از غذاهای آب پز شده و خورشت های آبدار و کم نمک استفاده کنید.

3. خوردن مواد شیرین مانند زولبیا و بامیه هنگام سحر سبب افت سریع قند خون و احساس گرسنگی در طول روز می شود.

4. بعد از خوردن سحری، بهتر است هنگام مسواک زدن برای کاهش تشنگی و خشکی دهان، از حجم کمتری خمیر دندان استفاده کنید.

5. سعی کنید در ماه رمضان میوه های آبدار و سبزیجات بیشتری مصرف کنید تا در طول روز دچار تشنگی نشوید.

6. بهتر است هنگام افطار از مخلوط آبلیموی تازه با آب یا چای کمرنگ یا شربت خاکشیر به جای قهوه و چای پر رنگ استفاده کنید.

7. خوردن 8 تا 12 لیوان آب از افطار تا هنگام سحر سبب می شود تا شما در طول روز کمتر دچار تشنگی شوید.

8. برای اینکه بعد از خوردن افطار و سحری دچار سوزش معده و ترش کردن نشوید بهتر است از غذاهای سبک و کم چرب استفاده کنید. در ضمن مایعات را پس از اتمام غذا بخورید و بلافاصله بعد از خوردن سحری به رختخواب نروید.

9. بهتر است افطار خود را با یک استکان آب ولرم یا یک فنجان شیر و عسل باز کنید و از خوردن غذا و شیرینی جات فراوان هنگام افطار بپرهیزید تا دچار سنگینی و مشکلات معده نشوید.

10. سعی کنید وعده های غذایی مانند پلو و خورشت را دو ساعت بعد از افطار میل کنید تا هضم آن آسان باشد.

11. برای جلوگیری از بروز یبوست و مشکلات روده، بعد از خوردن افطار آلو و انجیر خیس شده و میوه هایی همچون گلابی، هلو و هندوانه میل کنید.

12. ورزش سبک و پیاده روی بعد از افطار به هضم غذا و جلوگیری از یبوست کمک زیادی می کند.

13. وعده سحری را به هیچ عنوان حذف نکنید زیرا ادامه دادن به این روال در طول ماه رمضان سبب افت بدنی و تحلیل عضلانی خواهد شد.

14. نان و پنیر کم نمک با سبزی یا گردو با یک لیوان شیر از بهترین خوردنی ها برای سحر محسوب می شود زیرا علاوه بر حجم سبک دارای قوت بسیار است.

15. برای اینکه در طول روز کمتر تشنه شوید بهتر است علاوه بر خوردن آب فراوان در فاصله افطار تا سحر، از کربوهیدرات هایی همچون نان و غلات و ماکارونی سبوس دار در وعده افطار و سحر استفاده کنید. این مواد سبب می شود گلیکوژن بدن در حد نرمال حفظ شده و فرد کمتر دچار تشنگی شود.

نظر مراجع مختلف درباره سیگارکشیدن روزه دار/ آیا سیگار روزه را باطل نمی کند؟ 

دین - در حال حاضر بر اساس آمارها ۲۵ درصد جمعیت ایران سیگار می‌کشند! بسیاری از این افراد در ماه رمضان، مدعی هستند که مراجع تقلید کشیدن سیگار را سبب باطل شدن روزه نمی‌دانند!این افراد برای اینکه بتوانند برای سیگار کشیدن خود در این ماه بهانه شرعی بتراشند، به هر ریسمانی چنگ می‌اندازند. برخی‌شان معتقدند که دود سیگار به حلقشان نمی‌رسد، برخی با اشاره به اینکه سیگار جزو خوراکی‌ها نیست، سیگارکشی خود را توجیه می‌کنند و برخی دیگر هم عادت و حتی سرد درد خود را عاملی برای سیگار کشیدن قلمداد می‌کنند.

نظر مراجع در ارتباط با کشیدن سیگار

از آنجا که برای آگاهی از باید و نباید‌های احکام دینی، باید به مراجع تقلید رجوع کرد، پاسخ این سؤال را که آیا سیگار کشیدن روزه را باطل می‌کند یا نه، در رساله‌ها و استفتائات این علمای دینی جست‌وجو کردیم. در این رابطه، در


پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری در بخش استفتائات جدید و در پاسخ به سؤال آیا کسى که معتاد به سیگار است و باید در روز حتماً چند سیگار بکشد، مى‌تواند روزه بگیرد و روزه او صحیح است؟ آمده است:«بنابر احتیاط واجب روزه‌دار باید از دود‌هاى انواع دخانیات خوددارى کند و در صورت اضطرار وجوب روزه ساقط نیست.»

آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی در استفتایی در پاسخ به سؤال کشیدن سیگار و استعمال قلیان آیا مبطل روزه هست، اظهار کرده است: «بنابر احتیاط واجب، روزه‌دار نباید دود سیگار یا قلیان را به حلق برساند» و در پاسخ به این پرسش که «آیا کشیدن سیگار، به صورتی که دود آن را فرو نبرند، روزه را باطل مى‌کند؟» تأکید دارد:« اگر دود آن را فرو نبرند روزه را باطل نمى‌کند، ولى تظاهر به آن در این صورت، مناسب نیست و به احترام ماه مبارک ترک شود.»

در رساله آیت‌الله حسین وحید خراسانی نیز آمده است: «بنابر احتیاط واجب، سیگار روزه را باطل می‌کند ولی اگر کسی این کار را انجام داد واجب است در بقیه روز از مفطرات (چیزهایی که روزه را باطل می‌کند) پرهیز کند و قضا و کفاره بنابر احتیاط بر او واجب می‌شود.» مرحوم آیت‌الله محمدتقی بهجت نیز کشیدن سیگار حتی در حالت عادی را حرام می‌داند. آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی نیز در رساله خود، احتیاط واجب را این دانسته‌اند که روزه‌دار از کشیدن سیگار و تنباکو و سایر دخانیات پرهیز کند و بخار غلیظ نیز به حلق نرساند.

یکی از بهانه‌های سیگاری‌ها برای سیگار کشیدن در ماه مبارک رمضان این است که می‌گویند دود را وارد حلق‌شان نمی‌کنند.

اما آیت‌الله نوری همدانی در خصوص این افراد گفته‌است:« این افراد تنها توجیهی برای خود ساخته‌اند و سیگار کشیدن از مبطلات روزه است. » این مرجع شیعی همچنین درباره این موضوع که آیا روزه فردی که درکنار کسی که در حال استعمال دخانیات است نشسته باشد باطل می‌شود یا نه، حکم داده ‌است: «اگر دود وارد حلق روزه‌دار نشود، روزه وی صحیح است.»

 آیت‌الله جعفر سبحانی نیز در خصوص نشستن روزه‌دار کنار فرد سیگاری، تصریح کرده‌است که اگر دود به حلق روزه‌دار راه نیابد، روزه وی صحیح خواهد بود.

سیگار کشیدن اشکالی ندارد!

در شرایطی که بسیاری از مراجع معتقدند که سیگار روزه را باطل می‌کند اما در کمال تعجب برخی سایت‌های اطلاع‌رسانی با انتشار نظری متفاوت، نوعی دوگانگی و شک را در میان مردم به وجود آورده‌اند. در این سایت‌ها و در بخش «پاسخ به پرسش‌های دینی» در پاسخ به این پرسش که آیا استشمام دود سیگار روزه را باطل می‌کند، نوشته شده است: «دود سیگار اگر غلیظ باشد و انسان آن را فرو ببرد، روزه باطل می‌شود اما اگر غلیظ نباشد، اشکالی ایجاد نمی‌کند!» البته در این سایت‌ها روشن نشده است که میزان غلظت دود با چه دستگاهی قابل اندازه‌گیری است!

حتما شنیده اید که برخی اظهار می کنند در ماه رمضان وزن اضافه می کنند و یا اینکه مصرف مواد غذایی در ماه رمضان چند برابر شده و خرج خانواده ها افزایش می یابد.

به گزارش بانکی دات آی آر، یکی از پدیده های رایج ماه مبارک حرص زدن زیاد یا Shopaholic است. وقتی در ساعت های پیش از افطار به مغازه می روید باید بدانید که خرجتان چند برابر است.

انسان گرسنه خواهی نخواهی حرص می زند و چیزهایی می خرد که چندان هم به آنها نیازی ندارد اگرچه این یک قانون نیست و برای همه افراد صدق نمی کند اما در مورد خیلی ها صادق است.

سعید، دانش آموز که در حال خرید از یکی از سوپرمارکت های غرب تهران است در این خصوص به خبرنگار ما گفت: من فکر می کنم در ماه رمضان خرید خانه ما بیشتر می شود یا دست کم تعداد دفعاتی که مادرم مرا به خرید می فرستد زیاد تر می شود.

ما در ماه های معمولی سال کمتر خرما و عسل مصرف می کنیم اما مادر اصرار دارد در این ماه برای تقویت ما حتما از این مواد خرید کنیم. سپس با خنده ادامه می دهد مصرف تخم مرغ و سیب زمینی ما در این ماه دوبرابر می شود و من معمولا بعد از ماه رمضان تا چند وقت اسم تخم مرغ و سیب زمینی پشتم را می لرزاند.

وقتی دلیلش را جویا شدم متوجه شدم که در منزل آنها بیشتر افطار ها با این مواد غذایی تهیه می شود.

بی شک عادات غذایی خانواده های روزه دار در ماه مبارک رمضان تغییر می کند اما به دلیل ترس از چند ساعت متوالی گرسنگی خیلی ها در فاصله افطار تا سحر چند برابر روز های معمولی غذا می خورند. و صد البته چون بعد از آن می خوابند احتمال افزایش وزنشان خواهی نخواهی بیشتر می شود.

مریم خانه دار به خبرنگار ما می گوید: من سعی می کنم قبل از افطار به سوپر مارکت های بزرگ یا فروشگاه های زنجیره ای سرنزنم چون احساس گرسنگی سبب می شود خرید های بیشتر از نیاز خانواده انجام بدهم که با فلسفه ماه رمضان و روزه در تضاد است.

وی می افزاید: دلیلش را نمی دانم شاید گرسنگی و ولع باشد اما تجربه به من ثابت کرده خیلی از این خریدهایی که در این زمان انجام می دهم اصلا مورد نیازنیست و به همین دلیل قبل از افطار کمتر خرید می کنم. خوشبختانه بعد از افطار خیلی از فروشگاه ها باز هستند و شهر زنده تر از همیشه است به همین دلیل با اعضای خانواده پس از افطار خرید می کنم.

ولع خرید گریبانگیر افردای می شود که بیش از حد خرید کرده و نوعی اعتیاد به خرید دارند، اما روانشناسان و جامعه شناسان با اینکه اشتیاق به خرید را واقعیتی انکارناپذیر می دانند معتقدند این پدیده در جوامع امروزی از حد ضرورت فراتر رفته است.

وسواس یکی از اختلالات اضطرابی است که به صورت افکار وسواسی، به زور و برخلاف میل شخص وارد ذهن فرد می‌شود. در این حالت، فرد به پوچ بودن این مشکلات واقف است اما قادر به دور کردن آن نیست و در برابر برخی اعمال قادر به مقاومت نیست که یکی از آنها خرید است.

Shopaholic  به افرادی اطلاق می شود که بیش از حد خرید کرده و در واقع نوعی اعتیاد به خرید کردن دارند. این نوع افراد حتی علاقه ای به چانه زدن هم ندارند.

البته به نظر می رسد تهیه لیست خرید همیشه کارساز خواهد بود.  اگر دقیقا نوشته باشید به چه چیز هایی نیاز دارید و به لیستتان پایبند باشید کمتر با چیزهایی که نمی خواهید به خانه برمی گردید.