تبیان، دستیار زندگی

وظایف بورس:بورس برا ی سوق دادن پس اندازها به سوی سرمایه گذاری در فعالیتهی تولیدی عملیاتی را انجام میدهد"مجموعه این عملیات را وظایف بورس می نامند"پارهای از وظایف بورس عبارتند از :1ـ تعیین قیمت کالاها سهام شرکتها و سایر اوراق بهادار مورد، 
تنها تحت تاثیر قانون عرضه و تقاضا و اضاع و احوال اقتصادی موجود است بدون انکه تحت تاثیر نظرها و خواسته های شخص یا اشخاص قرار گیرد"
2ـ تهیه اخرین اطلاعات امارها درباره وضعیت مالی و اقتصادی شرکتهایی که سهام ان فهرست نرخهای بورس قرار گیرد و گذاشتن این امارها و اطلاعات در اختیار تمام کسانی که قصد انجام معامله بر روی سهام شرکتهای مزبور را دارند"
3ـ مشورت کردن در زمینه ی تهیه تنظیم و تجدید نظر درباره مقررات به انتشار اوراق بهادار دولتی و خصوصی با در نظر گرفتن امکانات پس انداز در جامعه و شرایط بازار پول و سرمایه"
توضیح اینکه اطلاعات با ارزش ترین دارایی در بازار سرمایه است وبازاری است شفاف"بورس تهران همچون بسیاری از بورسهای جهان شرکتهای عضو خود را ملزم کرده است تا اطلاعات مورد نیاز خود را هرز گاهی ارئه کنند"بخشنامه جدیدی در سال 79 صادر شده شرکتهای عضو بورس را ملزم ساخته است که اطلاعات میاندوره ای حسابرسی شده شامل امار تولید و فروش ترازنامه و صورت سود و زیان خود را حداقل هر سه ماه یکبار منتشر سازند"این اطلاعات بهترین راهنما برای تصمیم گیری سهامداران و فعلان بورس است"
به میزان لنتشار اطلاعات مالی از سوش شرکتهای عض بورس ،حسابرسی دقیق این اطلاعات نیز اهمیت شایانی دارد"به همین خاطر سازمان بورس تهران اخیرا ایین نامه استفاده از حسابرسان معتمد را تصویب کرده و بر طبق این ایین نامه گروهی از موسسات حسابرسی را برگزیده است که از ظوابط اخلاقی ، حرفه ای تجربه و و سلامت مورد نظربر خوردارند و در شرکتهای عضو بورس ذی نفع نیستند"
حرکتی که در بورس تهران در جهت شفاف کردن اطلاع درجهت شفاف کردن اطلاعات صورت گرفته است سه بعد دارد:
1ـ ایجاد جریانی بهنگام و مستمر از اطلاعات مالی عضو شرکت بورس"
2ـ حسابرسی و ممیزی این اطلاعات توسط حسابرسان معتمد بورس"
3ـ منع اشخاص از سوء استفاده از اطلاعات درونی شرکتهای عضو بورس"
مزایای بورس :وجود بورس و فعالیتهای ان اثار و نتایج مطلوب فراوانی در اقتصاد جامعه دارد که پاره ای از انها عبارتند از:
1ـ بورس وسیله ای است برای ایجاد تماس بین غرضه کنندگان و تقاضا کنندکان سرمایه و تنظیم معاملات بازار سرمایه"
2ـ بورس با جذب و بهکار اداختن مقار قابل توجهی از سرمایه های راکد حجم سرمایه گذاری را در جامعه بالا میبرد و نرخ تورم را تخفیف میدهد و توزیع ثروت درامد را در جامعه عادلانه تر میسازد"
3ـ بازرگانان و صاحبان صنایع میتوانند اوراق مورد پذیرش در بورس را نزد بانکها و موسسات اعتباری وثیقه بگذارند و اعتبار مورد نیاز خود را دریافت و جریان نقدینگی بنگاههای خود را تنظیم کنند"
4ـ وجود بورس و قیمت گذاری کالاها و اوراق بهادار در ان از نوسان شدید قیمتها جلوگیری میکندو ثبات و اطمینان لازم را در عرصه های فعالیت بازرگانی پدید می اورد و راه را برای گسترش بازرگانی داخلی و خارجی هموار میسازد"
5ـ وجود بورس و مشارکت تعداد زیادی از مردم جامعه در سرمایه گذاریها تفکیک مدیریت بنگاهها را از مالکیت انها امکان پذیر میسازد"
6ـ بورس اوراق بهادار یک بازار رقابتی کامل و از مزایای رقابت کامل برخوردار است"زیرا کالای متجانسی در ان معامله میشود تعداد خریدارن و فروشندگان بسیار زیاد و سهم هر یک از انها در خرید و فروش ناچیز است ورود به این بازار و خروج از ان برای همگان ازاد است"

نام کتاب*امور عمومی بازرگانی

تالیف*یحیی عبدالله زاده

● آیا سهام تمام شركت ها در بورس مورد معامله قرار می گیرد؟
خیر، اولاً شركت ها باید به صورت سهامی عام باشند و دوم این كه قیمت آن ها در فهرست نرخ های بورس اوراق بهادار درج شده باشد.

● خدمات سهام پس از فروش چه خواهد بود؟
سهامداران پس از خرید سهم نیازمند پارهای اطلاعات از جمله تاریخ تشكیل مجامع و چگونگی پرداخت سود سهام می باشند. سهامداران می توانند این گونه اطلاعات را از كارگزار خود و یا از رسانه های گروهی و روابط عمومی بورس كسب كنند.

● سهامدار در مجامع عمومی عادی و فوق العاده شركت ها از چه حقوقی برخوردار است؟
الف) در مجامع عمومی عادی، سهامدار می تواند در زمینه تصویب صورت هایی مالی سالیانه اظهار نظر و اعلام رأی نماید.
ب) در مجامع عمومی فوق العاده، سهامدار می تواند نسبت به چگونگی افزایش سرمایه، مقدار آن و منابع تأمین آن از طریق آورده نقدی ، سهام جایزه و تبدیل مطالبات سهامداران اظهار نماید.

● سهامداران چگونه سود سهام خود را دریافت می كنند؟
پس از پایان سال مالی و تشكیل مجمع عمومی، طبق قانون تجارت، شركت ها موظف به پرداخت سود سهم مصوب مجمع ظرف ۸ ماه از تاریخ تصویب هستند حتی در صورتی كه صاحب سهم اقدام به فروش سهم بعد از برگزاری مجمع كند، مستحق دریافت سود سهام فروش رفته خواهد بود.

● چگونه سهامداران می توانند در افزایش سرمایه شركت ها مشاركت نمایند؟
سهامدارانی كه قبل از تاریخ تشكیل مجمع عمومی فوق العاده اقدام به خرید سهام نمایند ، مستحق دریافت سهم ناشی از افزایش سرمایه شركت خواهند بود.
لازم به یادآوری است كه مزایایی ناشی از افزایش سرمایه می تواند به صورت دریافت سهام به قیمت اسمی و یا رایگان باشد كه این خود در بر گیرنده سود قابل ملاحظه ای برای سهامداران است.

● بورس چیست؟
بورس بازاری است که به صورت متشکل و رسمی فعالیت می‌کند. بورس دارای انواعی است که عبارتند از:
۱) بورس اوراق بهادار
۲) بورس کالا
۳) بورس ارز
۴) بورس اوراق مشتق

● بورس اوراق بهادار چیست و چه وظیفه ای دارد؟
بورس اوراق بهادار بازاری متشکل و رسمی است که اوراق بهادار پذیرفته‌شده در آن براساس قوانین و مقررات خاصی بین خریداران و فروشندگان داد و ستد می‌شود. وظیفه اصلی بورس اوراق بهادار فراهم آوردن بازاری شفاف (ارائه اطلاعات کامل برای خریداران و فروشندگان) برای داد و ستد اوراق بهادار است.

● خرید و فروش سهام در بورس به چه شکل انجام می‌شود؟
خرید و فروش سهام در بورس بوسیله کارگزاران و از طریق سیستم رایانه ای انجام می شود.
به این ترتیب که کارگزاران به وکالت از سهامداران سفارشات خرید و فروش را وارد سیستم معاملات می کنند.
معاملات در سیستم براساس روش حراج دوطرفه انجام می شود. یعنی نوبت های خرید براساس قیمت های بیشتر در هر لحظه و نوبت های فروش براساس کمترین قیمت در هر لحظه مرتب می‌شوند و هر زمان که بهترین قیمت خرید و بهترین قیمت فروش برابر شد معامله بر روی سهام انجام می شود.

● کارگزار چیست؟
کارگزار شخصی حقوقی (شرکتی) است که خرید و فروش سهام توسط وی صورت می گیرد.
مجوز کارگزاری به افرادی داده می شود که علاوه بر داشتن برخی ویژگی‌ها از قبیل سوابق حرفه‌ای، قبولی در آزمون و امین بودن، مطابق قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی می بایست شرایط عضویت در کانون کارگزاران، پذیرش در بورس اوراق بهادار و مجوز فعالیت در بورس را دارا باشند.

●کد معاملاتی چیست و نحوه دریافت آن چگونه است؟
داد و ستد در سیستم معاملات از طریق کد معاملاتی صورت می گیرد. کد معاملاتی، کد ثابتی است که از طریق آن سرمایه گذار در سیستم معاملات شناسایی می شود.
این کد که براساس مشخصات فردی سرمایه گذار ایجاد شده است. متشکل از سه حرف اول نام خانوادگی فرد سرمایه گذار و یک عدد پنج رقمی است که به صورت اتوماتیک توسط سیستم رایانه ای مشخص می شود. لذا خرید و فروش اوراق بهادار مشروط به دریافت کد معاملاتی است که این امر از طریق کارگزار و با ارائه مستندات شناسایی سرمایه گذار نظیر شناسنامه و کد ملی امکانپذیر است.
دریافت کد معاملاتی برای اشخاص حقوقی (شرکتها) مستلزم ارائه اساسنامه و روزنامه رسمی شرکت است.