بررسی جام زهر به نقل از دکتر محسن رضایی (3)
توسعه طلبی عراق
عامل دیگر، توسعه طلبی دولت عراق بود که گمان می کرد، روابط ایران پس از انقلاب با دولت های منطقه و آمریکا سرد
است و الان بهترین موقعیت برای زیر پا گذاشتن قرارداد 1975 و طرح ادعاهای ارضی است. بنابراین تصرف قسمت هایی از
خاک ایران و تغییر اوضاع در این کشور، به شرایط پیش از پیروزی انقلاب با کینه و انتقام جویی که علیه ایران در سطح
منطقه وجود داشته، مجموعه عوامل و انگیزه های بروز جنگ را تشکیل می دهد.
قطعنامه 1975 الجزایر
قراردادهای بین المللی در قطعی کردن مرزها نقش موثر است و هر چه که دقیق تر و فنی تر نوشته شود، امکان مخاصمه
کاهش پیدا می¬کند. اما قرارداد 1975 بسیار روشن بود و مورد تایید سازمان های بین المللی قرار گرفت و اتفاقا تا مدتها
مورد تایید صدام حسین نیز بود. امروزه در دنیا کمتر مرز بدون اختلافی وجود دارد. ایران در نواحی شرقی و شمالی نیز به
لحاظ مرزی با کشورهای همجوار اختلافاتی دارد. عربستان با قطر، یمن و بحرین اختلافات مرزی دارد و وضعیت دیگر
کشورها نیز به همین صورت است. بنابراین تنها به خاطر مسایل مرزی، بین دو دولت جنگی به وقوع نمی پیوندد. البته
این نظریه دور از ذهن نبود که پس از پایان جنگ اگر دوباره صدام فرصتی پیدا می کرد به ایران حمله ور می شد.
پیروزی احتمالی صدام در جنگ با کویت می توانست، انگیزه مهمی برای وی باشد تا دیگر ادعاهای ارضی در خصوص
ایران و استان خوزستان را مطرح کند و به تجاوز دوباره ای دست زد.
این نشان می دهد که عوامل تاریخی وجود دارد، اما می توان تنش های موجود را با قراردادهای بین المللی یا توسعه
روابط فرهنگی، سیاسی تحت الشعاع قرار داد که البته بین ما و عراق هیچ گاه این اتفاق نیفتاد و آنها به این گونه
مناسبات تن ندادند. حتی در زمانی که قرارداد 1975 مورد پذیرش مجدد صدام قرار گرفت، بازهم سفر زوار ایرانی به عراق
با محدودیت هایی مواجه بود. این مساله حکایت از آن داشت که در صورت فراهم بودن شرایط، عراق تصور حمله دوباره به
ایران را در سر می پروراند.
