تبیان، دستیار زندگی

با سلام

در این تاپیک حقوق از دیدگاه امام سجاد (ع) ثبت می شود.

40-حق مشورت کننده این است که اگر رأیی داری اظهار کنی و اگر نداری بصاحبنظری راهنمائیش کنی.
41- حق کــسی که با او مشورت می کنی این است که اگر بر خلاف میلت نظر داد او را متهم نکنی ،و اگر رای موافق داد شکر خدای عزوجل گزاری.

42-حق نصیحتخواه این است که وی را پند دهی اما با مهر و مدارا.
43- حق نصیحتگو این است که در برابرش نرم و ملایم باشی،به سخنش گوش فرا دهی ، اگر بر وفق صواب سخن راند شکر خدا گوئی ،و گرنه بر او ترحم کنی و متهمش ننمائی ،و اگر فهمیدی که اشتباه کرده از او مواخذه نکنی ،مگر اینکه مستحق ملامت باشد که در این صورت به هیچ وجه اعتباری بر او نیست.

44-حق بزرگتر این است که بمقتضای سن احترامش کنی و بمناسبت سابقهی  بیشتر در اسلام تجلیلش نمائی ،با او ستیز نکنی ،در راه بر او تقدم نجوئی ؛پیش از او براهی نروی ، او را نادان نخوانی ،اگر یک مرتبه نادانی کرد بجهت حق اسلام و حرمتیکه دارد جانبش را نگاهداری.
45- حق کوچکتر این است که با لطف و مرحمت تعلیمش دهی ،از خطایش بگذری ،پرده پوشی کنی ،با او مدارا کنی و در کارها کمکش دهی.

46- حق درخواست کننده این است که بقدر حاجت به او دهی.
47- حق کــسی که از او درخواست میکنی این است که اگر داد، بپذیری ، تشکر و حق شناسی کنی ،اگر خودداری کرد عذرش را بپذیری.

48-حق آن کــس که برای خدا ترا خرسند کرده این است که نخست شکر خدا کنی ،سپس از او تشکر نمائی.
49- حق کــسی که به تو بد کرده این است که او را عفو کنی و اگر بدانی عفو بحالش زیان دارد ( و موجب چیرگی او است) از وی انتقام گیری ( تا بدین وسیله ادب شود)  خداوند متعال فرموده (آن کــسی که چون ظلم بیند انتقام گیرد راه تعرضی بر او نیست ).

50- حق همکیشان تو آن  است که نیت آسایش ایشان را داشته باشی با گناهکارشان مهربانی و مدارا نمایی ، و الفتشان دهی، و خرابیشان را اصلاح کنی، و نیکوکارشان را سپاس گزاری و آزار خود از ایشان باز داری، و برای آنان آنچه خود دوست داری دوست بداری و آنچه بر خود نمی پسندی بر آنان نپسندی، و ( در نظر تو) پیرمردانشان به منزله ی پدرت باشند، و جوانانشان به منزله ی برادرانت، و پیرزنانشان به منزله ی مادرت و خردسالان به منزله ی فرزندانت.

51- حق کافر ذمی ( که با شرایط خاص در حمایت اسلام است)  آن است که آنچه خدای عزیز و جلیل  از ایشان پذیرفته ، بپذیری،و تا به عهد و پیمان با خدا وفا می کنند به آنان ستم نکنی.

نصایح / مرحوم مشکینی/ ترجمه : آیت اله جنتی/ ص412تا 419/ دفتر نشر الهادی