تبیان، دستیار زندگی

 

با سلام خدمت تمامی دوستان عزیز :

این تاپیک با هدف پاسخگویی به سوالات شما عزیزان در ارتباط با : حوزه علمیه ... تهیه شده است . 

دوستان هرگونه سوالی دارند می توانند در همین تاپیک بیان کرده و پاسخ خود را نیز در همین تاپیک دریافت نمایند .

با تشکر

به نام خدا

با سلام و عرض ادب

انتقاد به جایی بود

البته این یکی به خاطر ویژه نامه از دستم رفت، عجله ای بود(شکلک شرمنده)

عذر تقصیر 

انشاءالله باز هم با نظرات سازنده من و راهنمایی کنید

متشکرم 

با عرض سلام به نظر شما دوستان حوزه علمیه باید به صورت سنتی که مستقل از دولت بوده اند و مخارج طلاب از طریق وجوهات نقدی مردم تامین می شده است اداره شود یا باید وابسته به دولت باشند؟

دوست عزیز با سلام و خوش آمد گویی

در مورد استقلال مالی طلاب در کتاب نقش روحانیت شیعه در انقلاب اسلامی ایران اثردکتر احمد نقیب زاده-وحید امانی زوارم

چنین آمده:

گفتار سوم:نقش روحانیت در حمایت اقتصادی از نیروهای انقلاب


از جمله شرط های موفقیت یک گروه مخالف در منازعه با حکومت مستقر، آن است که به لحاظ مادی و اقتصادی به نظام حاکم وابستگی نداشته باشد. هر نهضتی برای ادامه ی سازماندهی و اقدامات انقلابی، نیازمند منابع مالی فراوانی است؛ زیرا در هر انقلابی تعداد زیادی افراد درگیر در مبارزه و مقدار زیادی اقدامات پنهان انقلاب وجود دارند که باید از لحاظ مالی تغذیه شوند.
در بسیاری از کشورهای انقلابی، گروه های انقلابی، مخارج خود را از طریق سرقت یا کمک های اعضای خود تأمین می کنند. روش اول در میان چریک های انقلابی رایج تر است. از نظر آن ها هدف مبارزه، روش غیر اخلاقی آن را توجیه می کند، اما با توجه به این که ایدئولوژی انقلاب اسلامی متکی بر دین اسلام بود، این روش ها نمی توانست در آن جای داشته باشد. البته چنین نیازی وجود هم نداشت، زیراروحانیت مانند موتور محرکه ی اصلی انقلاب، به لحاظ مالی به اندازه ی کافی مستقل و توانا بود.
از زمانی که نهاد مرجعیت متمرکز در میان شیعیان به وجود آمد، نحوه ی پرداخت وجه نیز عوض شد و به جای پرداختن آن به مراجع یا مجتهدین، به
پاورقی
همان مرجع بزرگ پرداخت می شد. به این ترتیب مجتهدین شیعه، بودجه ی خود را از دولت ها دریافت نمی کردند تا عزل و نصبشان هم دولتی باشد و بنابراین همیشه استقلالشان در برابر دولت ها محفوظ مانده، حتی قدرتی در برابر دولت ها بوده اند " 1 ". 
مقام معظم رهبری درباره ی استقلال مالی روحانیت، در یکی از سخنرانی های خود در جمع طلاب علوم دینی مدرسه ی فیضیه فرمودند:
«اعاشه ی روحانیت به صورت سهمم امام تا انواع دیگر کمک های مالی بر دوش مردم بوده است...روحانیت اهل تسنن از لحاظ مالی، با مردم سر و کار ندارد و مردم، کمک مالی به آن ها نمی کنند...آن ها از ممر دیگری تأمین می شوند؛ اما ما روحانیون شیعه، اصلاً پولمان را از مردم می گیریم و زندگیمان را مردم اداره می کنند... ما از اولی که به عنوان یک واحد، در تاریخ کشور خودمان مشخص شدیم و بروز کردیم، با مردم متوسط سروکار داشتیم.» " 2 ".

____

منبع 

با سلام و تشکر از مطالب بسیار مفیدی که قرار میدهید

جناب ولایت گرامی حتما راههای ارتباط آنلاین با  بعضی اساتید حوزه یا عالمانی که در قم مشغول هستند وجود دارد. دوستانی که بخواهند سوالات خود را به صورت آنلاین با این عزیزان در میان بگذارند و پاسخهای خود را دریافت کرده و با این تعامل راه درست را پیدا کنند میتوانند از چه سایتهایی استفاده نمایند؟

بسیار ممنون میشوم اگر راهنمایی بفرمایید

در پناه حق

به نام خدا

با سلام و عرض ادب خدمت حضرتعالی

این تاپیک در همین راستا است

لطفا تا انتها بخوانید

سوالی داشتید در خدمتم

جواب سوالات شما!!! 

التماس دعا 

با نام خدا و سلام
آقا سلام
ببخشین دیر اومدیم آخه ما مدرسه ای هستیم و باز هم مدرسه مون دیر شد.
سال نو مبارک .
انجمن جالب و جذابی دارین هرکی یه بار بیاد اینجا مشتریتون میشه.من نیز هم.

به نام خدا
سلام و عرض ادب خدمت teachman بزرگوار
نظر لطفتونه
سال نو بر شما و خانواده محترم مبارک باشه
حالا مدرسه هم دیر شد عیبی نداره
انشاءالله از فردا به بعد (شکلک چشمک)
موفق باشید

جناب ولایت گرامی بسیار ممنونم از راهنماییتان
موفق باشید.

سلام خسته نباشین

یه سوال:
یک حدیثی داری به این مضمون:
هر روایتی شنیدید که با قرآن مغایرت داشت...آن را به دیوار بکوبید.

از یه لجاظ هم میدونیم قرآن مسئل را بسط نداده و معتقدیم باید به روایات رجوع کنیم
و روایاتی داریم که اصن در قرآن بحث نشدن
مانند زدن ریش با تیغ

این مدل مسائل را چگونه استدلال میکنید؟

قبلا" از شما متشکرم

به نام خدا

با سلام وتحیات و عرض ادب و احترام

ممنون از سوال دقیق حضرتعالی

لازم است قبل از همه چیز نكاتی را جهت روشن شدن پاسخ بیان داریم:
1. تعداد آیات احكام و نقش پیامبر اكرم (ص):

قران ، كلیات و اصول احكام را بیان نموده است، و آنچه مشهور است تعداد آیات قرآن كه مربوط به احكام می‌شوند. حدود پانصد آیه می‌باشد،[1] و حال ان كه تنها مسائلی كه مربوط به فروعات نماز می باشند حدود 2000 مسئله می‌باشد، از اینجا نتیجه می‌گیریم كه تمام جزئیات احكام و فروعات آن در قرآن وارد نشده است، بلكه در كنار قرآن پیامبر اكرم(ص) آیات را تفسیر می‌كرد، مجملات و متشابهات را، و تمام احكام را از واجبات و مستحبات و محرّمات، كه مردم بدان نیاز داشتند برای حضرت علی (ع) املاء می‌فرمود، و علی(ع) آن‌ها را می‌نوشت،[2] و در كتابی به نام «صحیفة جامعه» در زمان خود پیامبر (ص) جمع‌آوری شد، منتهی عدّه‌ای از انتشار آن جلوگیری نمودند، و كتاب مذكور در نزد ائمه(ع) یكی پس از دیگری و اكنون در نزد امام زمان (عج) موجود می‌باشد.[3]
2. حدیث ثقلین و نقش ائمه اطهار ـ علیهم السّلام ـ :

پیامبر اسلام(ص) فرمود: من در بین شما دو امانت گرانبها باقی می‌گذارم وقتی به آن دو تمسّك جویید بعد از من گمراه نخواهید شد... ، یكی كتاب خدا و دیگری عترت و اهل بیتم، و این دو تا روز قیامت از یكدیگر جدا نخواهند شد، از حدیث فوق استفاده می‌شود:
1. قرآن و عترت از هم جدایی ناپذیرند. 2. پیروی از اهلبیت ـ علیهم السّلام ـ مثل قرآن بدون قید و شرط واجب می‌باشد. 3. با توجه به دو نكتة قبل عصمت اهل‌بیت ـ علیهم السّلام ـ به خوبی اثبات می‌شود. 4. قرآن و عترت تا قیامت در كنار هم‌اند، 5. جدایی و یا پیشی گرفتن از اهل‌بیت ـ علیهم السّلام ـ مایة گمراهی است. 6. عترت از همه افضل و اعلم می‌باشند.[4]
3. نقش اجتهاد
اجتهاد یا تفقه در دورة خاتمیّت، وظیفة بسیار حساس و اساسی بر عهده دارد و از شرایط امكان جاوید ماندن اسلام است، اجتهاد نیروی محركة اسلام است، ابن سینا دربارة نقش اجتهاد می‌گوید: كلیات اسلامی ثابت و لا یتغیّر و محدود است و امّا به حوادث و مسائل نامحدود و متغیر، و هر زمانی مقتضیات مخصوص خود و مسائل مخصوص خود را دارد، به همین جهت ضرورت دارد كه در هر عصر و زمانی گروهی متخصص و عالم به كلیات اسلامی و عارف به مسائل و پیش آمدهای زمان عهده دار اجتهاد و استنباط حكم، مسائل جدید از كلیّات اسلامی بوده باشند.[5]
با توجه به نكات پیش گفته، پاسخ این سؤال است كه منابع فقه و احكام، از نظر شیعه منحصر به قرآن كریم نیست، بلكه چهار منبع در مجموع برای استخراج و استنباط احكام وجود دارد كه اجمالاً بدانها اشاره می‌شود:
1. قرآن
بدون شك اولین منبع احكام و مقررات اسلام قرآن است، البتّه همچنان كه بیان شد، آیات قرآن منحصر به احكام و مقررات عملی نیست، در قرآن صدها گونه مسئله طرح شده است كه حدود پانصد آیة آن مربوط به احكام می‌باشد.[6]
2. سنّت
سنّت یعنی گفتار، یا كردار، یا تأیید معصوم (پیامبر اكرم و ائمة اطهار ـ علیهم السّلام ـ ) بدیهی است كه اگر در سخنان رسول اكرم و یا ائمة اطهار ـ علیهم السّلام ـ یك حكمی بیان شده باشد و یا ثابت شود كه وظیفه‌ای دینی را عملاً به گونه‌ای انجام داده‌اند و یا محقق شود كه دیگران برخی وظایف دینی را در حضور ایشان به گونه‌ای انجام می‌دادند، و مورد تقریر و تأیید و امضای عملی ایشان قرار گرفته است (یعنی با سكوت خود صحه گذاشته‌اند) كافی است كه یك فقیه بدان استناد كند.[7]
3. اجماع
اجماع یعنی اتفاق آراء علمای مسلمین در یك مسأله، از نظر علمای شیعه، اجماع از آن نظر حجت است كه اگر عموم مسلمین در یك مسئله وحدت نظر داشته باشند دلیل بر این است كه این نظر را از ناحیة شارع اسلام (پیامبر و ائمة اطهار ـ علیهم السّلام ـ ) تلقی كرده‌اند.
4. عقل
حجیت عقل از نظر شیعه به این معنا است كه اگر در موردی عقل، حكم قطعی داشت و با شرع مقدس سازگار بود حجت و معتبر است.
مهم‌ترین منبع استنباط احكام در عصر غیبت برای مراجع عالی قدر، بعد از قرآن كریم سخنان و اخباری است كه از معصومین ـ علیهم السّلام ـ رسیده است، و در مجموعه‌های روایی با سند متصل به معصومین جمع‌آوری شده است كه اهم آن‌ها عبارتند است از:
1. اصول و فروع كافی، نوشتة محمد بن یعقوب كلینی رازی (م 329) كه مجموعاً دارای 6199 حدیث در موضوعات مختلفی، چون توحید، ایمان و كفر، طهارت، نماز، زكات، روزه، جهاد، ارث، حدود، قضا و... می‌باشد.
2. من لا یحضره الفقیه، نوشته ابوجعفر محمد بن علی، صدوق، كه در چهار جلد دارای 5901 روایت در موضوعات مختلف فقهی است.[8]
3. تهذیب الاحكام، نوشتة محمد بن حسن طوسی (م 460 ق) این كتاب در ده جلد و مشتمل بر 13590 حدیث در موضوعات مختلف احكامی، چاپ شده است.
4. الاستبصار: این هم از تألیفات شیخ طوسی می‌باشد، این كتاب دارای چهار جلد مشتمل بر 5511 روایت فقهی و احكامی می‌باشد،[9] از دوران صفویه به بعد، مجموعه‌هایی حدیثی تدوین شد كه كار استنباط را برای فقهاء سهل و ساده نموده است، به این صورت كه تمام روایات مربوط به یك موضوع فقهی در یك جا و در باب و فصل خاص جمع‌آوری شده است كه فقیه با مراجعه به آن‌ها، جزئیات احكام را استنباط و استخراج می‌كند، كه به عنوان مثال و نمونه، در قرآن كریم، دربارة نماز آنچه آمده است دستورات كلی است كه «اقیموا الصلوة» نماز را به پا دارید، امّا كیفیت آن چگونه است و این كه واجبات آن چیست؟ و... هیچ كدام در قرآن بیان نشده است، بلكه از روایات استفاده می‌شود، چنانكه در روایتی می‌خوانیم كه حماد بن عیسی به امام صادق ـ علیه‌السّلام ـ عرض كرد: كیفیت نماز خواندن را به من یاد بده، امام صادق(ع) برخاست و طریقه نماز را به او تعلیم داد.[10]
یكی از مهم‌ترین این مجموعه‌ها مجموعة كتاب «وسائل‌الشیعه» است، این كتاب نوشتة محمد بن حسن حر عاملی (م1104) می‌باشد، در این اثر تنها روایات فقهی در ابواب مختلف جمع‌آوری شده است، مجموع روایات آن 35868 حدیث می‌باشد، نتیجه این شد احكامی كه در قرآن نیامده از طریق روایات و گاهی از طریق عقل و اجماع، توسط مجتهدان جامع الشرایط، استنباط و استخراج می‌شوند.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. آشنایی با متون حدیث و نهج‌البلاغه، مهدی مهریزی، ص 19 ـ 140.
2. آشنایی با علوم اسلامی، اصول فقه، فقه استاد مرتضی مطهری، ص 11 ـ 18.
3. گنجینة معارف قهی قرآن، ترجمه و شرح كنز العرفان، سید عبدالله اصغری، تمام كتاب.
4. علم الحدیث، كاظم مدیر شانه‌چی، ص 76 ـ 80.

---

[1] . سیوری، فاضل مقداد، كنز العرفان، تهران، انتشارات مرتضوی، چاپ پنجم، 1373، ج 1، ص 5.
[2] . فیض كاشانی، تفسیر صافی، بیروت، مؤسسة اعلمی، ج 1، ص 42.
[3] . حرّ عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، بیروت، دارالكتب الاسلامیه احیاء التراث العربی، چاپ چهارم، 1391، ص 3، مقدمه.
[4] . ر.ك: مكارم شیرازی، ناصر و جمعی از دانشمندان، پیام قرآن، قم، انتشارات نسل جوان، ج 9، ص 62.
[5] . مطهری، مرتضی، روحانیت، قم، انتشارات دفتر تبلیغات، چاپ اوّل، 1365، ص 66.
[6] . مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، نجف، دارالنعمان، 1386، ج 2، ص 51 ـ 52.
[7] . همان دو به ترتیب، ص 61 ـ 72 و 14.
[8] . همان، ص 78.
[9] . مهریزی، مهدی، آشنایی با متون حدیث و نهج‌البلاغه، قم، مركز جهانی علوم اسلامی، چاپ اوّل، 1377، ص 101.
[10] . وسائل‌الشیعه، پیشین، ج 4، ص 673، باب 1 از ابواب افعال صلاة، روایت 1.

منبع: ذی طوی