ولایت مطلقه به معنای انعطاف پذیری است نه استبداد تهران- حضرت آیت الله خامنه ای :بُعد مهمی از قید اطلاق كه امام منضم كردند به ولایت فقیه ناظر به همین است؛ یعنی انعطافپذیری. قضیه این است كه یك حالت انعطافی در دست كلیددار اصلی نظام وجود دارد كه می تواند در آنجایی كه لازم است، مسیر را تصحیح و اصلاح كند، بنا را ترمیم كند. | | |
بُعد مهمی از قید اطلاق كه امام منضم كردند به ولایت فقیه ناظر به همین است؛ یعنی انعطافپذیری.
نظامسازی - كه گفتیم امام بزرگوار ما بر اساس مبانی فقهی، نظامسازی كرد - یك امر دفعی و یكباره نیست؛ معنایش این نیست كه ما یك نظامی را بر اساس فقه كشف كردیم و استدلال كردیم و این را گذاشتیم وسط، و این تمام شد؛ نه، اینجوری نیست.
نظامسازی یك امر جاری است؛ روزبهروز بایستی تكمیل شود، تتمیم شود. ممكن است یك جائی اشتباه كرده باشیم اما مهم این است كه ما بر اساس این اشتباه، خودمان را تصحیح كنیم، خودمان را اصلاح كنیم؛ این جزو متمم نظامسازی است. نه اینكه گذشته را خراب كنیم.
اینكه ما می گوییم نظامسازی جریان دارد، معنایش این نیست كه هرچه را ساختیم و بنا كردیم، خراب كنیم؛ قانون اساسیمان را خراب كنیم، نظام حكومتی و دولتیمان را ضایع كنیم؛ نه، آنچه را كه ساختیم، حفظ كنیم، نواقصش را برطرف كنیم، آن را تكمیل كنیم. این كار، یك كار لازمی است.
من تصورم این است كه بُعد مهمی از قید اطلاق كه امام منضم كردند به ولایت فقیه - كه در قانون اساسیِ اول قید "مطلقه" نبود؛ این را امام اضافه كردند - ناظر به همین است؛ یعنی انعطافپذیری.
دستگاه ولایت - كه دستگاه عظیم ولایت، یعنی در واقع مجموعه آن دستگاههای تصمیمساز و تصمیمگیر كه در رأسش رهبری قرار دارد؛ اما مجموعه، یك مجموعه است - باید بتواند به طور دائم خودش را پیش ببرد، متحول كند؛ چون تحول جزو سنت های زندگی انسان و تاریخ بشری است.
ما اگر چنانچه خودمان تحول ایجاد نكنیم و پیش نرویم، تحول بر ما تحمیل خواهد شد. تحول یعنی تكمیل، پیش رفتن به سمت آنچه كه درستتر است، آنچه كه كاملتر است. یعنی آنچه را كه ساختیم، ببینیم نقصهایش كجاست، آن را برطرف كنیم؛ ببینیم كجا كم داریم، آن را اضافه كنیم. این جریان بایستی ادامه پیدا كند.
البته دشمنان، " ولایت مطلقه" را به معنای "استبداد" گرفتهاند؛ یعنی میل فقیه عادل به صورت دلبخواه. این معنا در دلِ خودش یك تناقض دارد: اگر عادل است، نمی تواند مستبد باشد؛ اگر مستبد است و بر اساس دلخواه عمل می كند، پس عادل نیست.
دشمنان، این را ملتفت نمی شوند و این معنا را نمی فهمند. این نیست مساله "ولایت مطلقه" كه فقیه هر كار دلش خواست، بكند؛ یك وقت یك چیزی به نظرش رسید كه باید این كار انجام بگیرد، فورا انجام دهد؛ قضیه این نیست.
قضیه این است كه یك حالت انعطافی در دست كلیددار اصلی نظام وجود دارد كه می تواند در آنجایی كه لازم است، مسیر را تصحیح و اصلاح كند، بنا را ترمیم كند.
البته در اینجا هم خطری كه وجود دارد - كه باید از این خطر برحذر بود - این است كه ما تصور كنیم این انعطاف بایستی تحت تأثیر فشارهای بیرونی و تغییرِ در جهت انعطاف به قالب های غربی باشد.
سر قضیه قصاص به ما اعتراض می كنند و فشار میآورند، سر قضیه دیه به ما فشار میآورند، سر قضایای گوناگون در مسایل مختلف به ما فشار میآورند؛ لذا ما تسلیم شویم؛ انعطاف به این معنا باشد. نه، این انحراف است؛ این انعطاف نیست.
باید توجه كنیم، همان آیه شریفه "و ان تطع اكثر من فی الارض" اینجا هم جاری است. نباید به خاطر اینكه رادیوهای بیگانه و تبلیغات خصمانه و اتاقهای فكر دشمن و كمربسته علیه نظام اسلامی، راجع به فلان حكم، راجع به فلان مبنا اعتراض می كنند، فریاد می كشند، ما بیائیم بگوئیم حالا تجدید نظر كنیم برای اینكه با دنیا هماهنگ شویم؛ نه، این خطاست، این انحراف است؛ به این انحراف نباید دچار شد.
(بیانات در دیدار اعضای مجلس خبرگان شهریورماه 1390 )