از بحث قبل دانستیم كه اگر فرض كنیم خورشید به طور پیوسته از زمان تولد تا امروز و از امروز تا زمان مرگ، با یك نرخ ثابت تابش كرده و می كند، و تمام كاهش جرم خورشید را فقط ناشی از تابش بدانیم (از بادهای خورشیدی و ... صرف نظر كنیم)، خورشید در تمام طول عمر خودش فقط حدود 0.04 درصد (چهار صدم درصد) از جرمش را از دست می دهد.
[quote=mohagh;397731;281881]
این بقیه عناصر در خورشید عدد اتمیشون تا چند میره؟
تصویر و جدول زیر فراوانی عناصر موجود در خورشید را نشان می دهند. این مقادیر از طریق بررسی طیف الكترومغناطیس نور خورشید بدست آمده اند. (مقیاس عمودی تصویر به صورت لگاریتمی است)
عنصر | فراوانی | | فراوانی |
| (درصد نسبت به تعداد كل اتم ها) | | (درصد نسبت به جرم كل) |
هیدروژن | 91.2 | | 71.0 |
هلیوم | 8.7 | | 27.1 |
اكسیژن | 0.078 | | 0.97 |
كربن | 0.043 | | 0.40 |
نیتروژن | 0.0088 | | 0.096 |
سیلیسیوم | 0.0045 | | 0.099 |
منیزیم | 0.0038 | | 0.076 |
نئون | 0.0035 | | 0.058 |
آهن | 0.030 | | 0.014 |
گوگرد | 0.015 | | 0.040 |
عناصر سنگین موجود در خورشید از كجا آمده اند؟
گفتیم برای سادگی فرض می كنیم كه در هسته خورشید، 4 هسته اتم هیدروژن به یك هسته اتم هلیم تبدیل می شوند و در طی این فرایند مقداری از جرم به انرژی تابشی تبدیل می شود. اما تولید هسته اتم هلیوم پایان ماجرا نیست. اگر دمای هسته به اندازه كافی زیاد باشد دور جدیدی از واكنش هسته ای آغاز می شود كه طی آن هلیوم به كربن و اكسیژن تبدیل می شود و از این طریق انرژی تولید می شود. در مورد خورشید این اتفاق زمانی رخ می دهد كه هیدروژن هسته تمام شده باشد (؟) همان زمانی كه خورشید به یك غول سرخ تبدیل می شود. اگر ستاره ای بزرگتر از خورشید باشد و هسته آن دمای بیشتری داشته باشد باز هم واكنش های بیشتری انجام می شوند و هسته اتم های سنگینتر نیز بوجود می آیند. یك ستاره سنگین ممكن است در آن واحد، چندین لایه همجوشی در داخل هسته داشته باشد بطوری كه در هر لایه، یكی از انواع واكنش های هسته ای انجام شود.
تصویر برای مقیاس نیست
اما این سلسله واكنش های ستاره ای یك محدودیت دارند، وقتی كه فرایند به حدی جلو می رود كه نوبت به واكنش هسته اتم آهن می رسد، اتفاق جالبی رخ می دهد. ستاره تعادل درونی خود را كه عامل ثبات بین گرانش "درون سو" و فشار ناشی از فرایند هسته ای "بیرون سو" است، از دست می دهد. ستاره وارد مرحله انفجار ابرنواختری می شود. چرا چنین است؟ چون فرایند همجوشی هسته آهن، برخلاف عناصر قبل، انرژی تولید نمی كند بلكه انرژی مصرف می كند! بنابراین دیگر انرژی وجود ندارد كه مقابل نیروی درون سوی ناشی از گرانش مقاومت
كند و گازهای ستاره به صورت ناگهانی به سمت مركز فرو می ریزند كه در نتیجه دما و فشار به صورت ناگهانی افزایش پیدا می كند، اكنون واكنش هسته ای در تمام انواع به یكباره شروع می شود و حتی تمام عناصر بعد از آهن را نیز بوجود می آورد و وارد واكنش می كند. به این ترتیب است كه ستاره منفجر می شود.
البته خورشید به حد كافی پر جرم نیست كه به ابرنواختر تبدیل شود. می توانید چرخه زندگی خورشید را از زمان تولد تا 14 میلیارد سالگی، در تصویر زیر ببینید.
بنابر آنچه كه گفتیم، عناصر را می توانیم به دو دسته تقسیم كنیم. یك سری عناصری كه در فرایند های هسته ای در طول حیات ستاره تولید می شوند. (از هلیوم تا آهن)
و سری دیگر عناصری كه در لحظه مرگ ستاره و در طی انفجار ابرنواختری تولید می شوند (از كبالت تا اورانیوم)
بنابراین عناصر سنگین موجود در خورشید و منظومه شمسی باید قبل از شكلگیری آن وجود می داشتند. از همین منظر است كه فرض می كنند خورشید و منظومه شمسی از بقایای گاز و غبار ناشی از یك انفجار ابرنواختری تشكیل شده است.