تبیان، دستیار زندگی

سلام برهمه ی دوستان خوب انجمن جراحان

همونطور كه  میدونید قراربود در انجمن خوب جراحان هر هفته به بررسی یك بیماری بپردازیم وبنده هم قرار شد كه با كمك شما در حد توان خویش، در باره بیماری میلومننگوسل بنویسم

راستش شروع بحث كمی برام سخته، آخه نمیدونم شما عزیزان چه روشی رو میپسندید ،به همین خاطر خواستم با اجازه شما اول این بیماری رو كه ممكنه چندان برای عزیزان آشنا نباشه به زبان ساده و در چند خط توضیح بدم وبعدا برای دوستانی كه مشتاق دانستن بیشتر هستن كامل تر والبته تخصصی تر بیان كنم

پس به رسم آغاز هر چیز با نام خدا آغاز میكنیم

علل :
* هرچند که عوامل زیادی در ایجاد بیماری اسپینا بیفیدا ممکن است مؤثر باشند ، اما علت اصلی آن هنوز ناشناخته است .
* ناهنجاری ایجاد کننده مهره شکاف دار، در روزبیست و ششم پس از لقاح رخ می دهد .
* ارتباط آشکار و تنگاتنگی میان کمبود فولیک اسید و ایجاد نقائص لوله عصبی وجود دارد(به خاطر اهمیت این عامل در ادامه درباره اسد فولیك مطالبی ذكر خواهم كرد)
* مطالعات فراوان دخالت عوامل ژنتیکی و محیطی در ایجاداین بیماری را نشان می دهند .
* یک علت ویروسی نیز برای اسپینا بیفیدا تصور می شود ، زیرا میزان قابل مشاهده این بیماری ، در نوزادان مبتلای به دنیا آمده در فصول سرد سال بیشتر است .

* ارت‍ب‍اط ف‍ام‍ی‍ل‍ی‍ال‌ ن‍ی‍ز م‍طرح‌ ش‍ده‌ ، ه‍م‍چ‍ن‍ی‍ن‌ در م‍ی‍ان‌ زن‍ان‍ی‌ ك‍ه‌ دی‍اب‍ت‌ واب‍س‍ت‍ه‌ ب‍ه‌ ان‍س‍ول‍ی‍ن‌ داش‍ت‍ه‌ ی‍ا زن‍ان‍ی‌ ك‍ه‌ اخ‍ت‍لالات‌ ت‍ش‍ن‍ج‍ی‌ دارن‍د و ت‍ح‍ت‌ درم‍ان‌ ب‍ا وال‍پ‍روات‌ س‍دی‍م‌ و ك‍ارب‍ام‍ازپ‍ی‍ن‌ ه‍س‍ت‍ن‍د ،در ری‍س‍ك‌ ب‍الای‍ی‌ ق‍رار دارند

اسپینا بیفیدا اغلب با هیدروسفالی همراه است . اگرچه هیدروسفالی و سایر نقائصی که با اسپینا بیفیدا همراه اند ممکن است به عقب ماندگی ذهنی منجر شوند ، اما خود اسپینا بیفیدا به تنهایی نمی تواند منجر به کم هوشی شود .
هشتاد درصد از مبتلایان دارای هوش طبیعی اند .

شایع ترین انواع اسپینابیفیدا

1.  myelomeningocele: نوع کیستیک -شدیدترین شکل که دارای مایع CSFو طناب نخاعی می باشد.

·  احتمال پارگی و عوارض در این نوزادان بیشتر است.

2. Meningocele: نوع کیستیک -فرم معمول اسپاینا که دارای مایع CSF می باشد.

3 Occulta: فرم خفیف –که در ظاهر مشخص نیست ولی به صورت برجستگی ، فرورفتگی ،خال های متعدد،یک دسته تارموهای فراوان

·  با MRIقابل شناسایی می باشد که با تاخیر در راه رفتن- مشکلات ادرار و مدفوع – تلوتلو خوردن هنگام راه رفتن

·  در این نوزادان دیاپر نباید ببندیم و اگر هم ببندیم باید پایین تر بسته شود

·  تست تفاوت میلومننگوسل با مننگوسل در این است که اگر چراغ قوه ای را در اتاق تاریک به مننگوسل بتابانیم نور از آن رد می شود.

·  در این نوزادان زایمان سزارین انجام می شود و بلافاصله بر روی شکم باید قرار داد و روی آن را با ملافه یا گاز استریل آغشته با نرمال سالین قرار دهیم البته اگر در بهترین شرایط بودیم بهتر است چیزی روی آن قرار ندهیم

·  بیرون زدگی می تواند در هر قسمتی از ستون فقرات باشد اما شایع ترین آن ناحیه ساکروم می باشد.

راه های تشخیص در دوران بارداری :
* در جنینی که مبتلا به اسپینا بیفیدا است ، برخی مواد پروتئینی از مایع نخاعی در اطراف کیسه آمنیوتیک ترشح می کنند . افزایش این پروتئینها باعث تشخیص این بیماری می شود . آزمایش آمینوسنتز اغلب 16 تا 18 هفته بعد از قطع آخرین عادت ماهانه زن انجام می شود .
* از سونوگرافی نیز برای تشخیص اسپینا بیفیدا استفاده می شود . 

 درمان

هدف اولیه از درمان اسپینابیفیدا جلوگیری از عفونت و نگهداری طناب نخاعی و اعصاب آن می‌باشد و احتمال دارد نوع درمان, با توجه به عواملی همانند سن نوزاد, وسعت اسپینابیفیدا, قدرت تحمل نوزاد در جریان درمان و نقطه نظرات والدین تغییر كند.

در موارد زیر مداخلات جراحی اندیكاسیون پیدا می‌كند:

* ترمیم و بستن محل صدمه دیده(اندک زمانی بعد از تولد ، عمل جراحی به منظور بستن شکاف موجود در منطقه پشت ، انجام می پذیرد)

* درمان هیدروسفالی (که با گذاشتن شنتshent  جهت تخلیه مایع مغزی نخاعی است ، انجام می شود)

* مشكلات ارتوپدی

* مشكلات ادراری و مثانه

همانطور كه قرار گذاشتیم نوبت به بیان مطالبی در رابطه با اسید فولیك رسید

این هم مطالب ( الوعده وفا)

چرا به اسید فولیك نیاز دارم؟

مصرف فولیك اسید كه به آن فولات یا ویتامین B9 نیز گفته می شود، یكی از موادی است كه سبب پیشگیری از بروز اختلالات در تكامل لوله عصبی در جنین می شود؛ اتفاقی كه سالانه از هر 1000 بارداری ممكن است یكی را درگیر كند. مطالعات نشان می دهند كه مصرف فولیك اسید طی بارداری موجب كاهش یا پیشگیری از بروز اختلالات عصبی در جنین می شود كه ناشی از بسته شدن نامناسب لوله عصبی در اوایل بارداری است. برخی از این اختلالات عبارتند از : اسپینا بیفیدا ( باز باقی ماندن قاعده مهره ها كه سبب نمایان شدن نخاع و اعصاب می شود)؛ انانسفالی (عدم وجود مغز و نخاع به صورت مادرزادی)؛ و انسفالوسل (بیرون زدگی مغز داخل حفره ای در جدار جمجمه). در مادرانی كه یك ماه پیش از باردار شدن مقدار دوز پیشنهاد شده (400 میكروگرم روزانه) اسید فولیك را مصرف كرده و آنرا تا پایان سه ماهه اول ادامه داده اند وقوع این بیماریها در جنین كمتر گزارش شده است. همین یك دلیل كافیست تا هر خانم باردار حتی پیش از بارداری مصرف این ماده را آغاز كند. به علاوه برخی از مطالعات نیز افزایش احتمال وقوع سقط، شكاف لب یا كام، اختلالات اندامها و انواع خاصی از اختلالات قلبی را در نوزادان مادرانی كه به نظر می رسیده در طول بارداری به اندازه كافی فولیك اسید مصرف نكرده اند، نشان داده است.

بدن شما برای ساختن، ترمیم و عملكرد مناسب DNA به این ماده غذایی نیاز دارد. DNA نقشه ژنتیك ما را تشكیل می دهد و سنگ بنای اولیه سلولهاست، بنابراین در وضعیت بارداری كه سلولها بشدت در حال تكثیر و رشد هستند به مقدار زیادی اسید فولیك نیاز خواهد بود. از سوی دیگر اسید فولیك در یك روند متابولیك پیچیده دیگر نیز نقش دارد كه در آن یك اسید آمینه به نوع دیگری تبدیل می شود و در صورت كمبود فولات در بدن ممكن است ازدیاد آن منجر به اختلالاتی در لخته شدن خون، جدا شدن جفت، سقط های مكرر و مرده زایی شود. در آخر اینكه فولیك اسید در ساخته شدن گلبولهای قرمز خون هم نقش دارد و كمبود فولیك اسید موجب بروز كم خونی در مادر نیز می شود. ممكن است در چند قلویی ها و یا هنگامی كه مادر نیاز بیشتری به این ماده دارد (مانند بیماری كرون یا اعتیاد به الكل)، مصرف فولیك اسید اضافی ضرورت پیدا كند.

علائم كمبود این ماده چیست؟

به چه مقدار اسید فولیك نیاز دارم؟
یك ماه قبل از اینكه اقدام به شروع بارداری كنید، باید روزانه 400 میكروگرم اسید فولیك را برای كاهش خطر اختلالات لوله عصبی در جنین مصرف كنید. تكامل لوله عصبی از حدود هفته سوم پس از لقاح آغاز می شود و این ممكن است همزمان با وقتی باشد كه شما تازه از بارداری خود با خبر شده اید. از آنجا كه نسبت زیادی از بارداری ها ممكن است بدون برنامه ریزی قبلی اتفاق افتد صاحب نظران بهداشت عمومی معتقدند كه كلیه زنان در سنین باروری بهتر است بطور روزانه اسید فولیك مصرف كنند.
از زمانی كه شما باردار می شوید این مقدار حتی افزایش می یابد و شما باید روزانه 600 میكروگرم تا 1 میلی گرم اسید فولیك مصرف كنید. از آنجا كه اسید فولیك یك ویتامین محلول در آب است، بدن مقادیر بیشتر از نیاز را دفع می كند و به همین دلیل نیز برای مدت زیادی در بدن ذخیره نمی شود و باید هر روز آن را جایگزین كرد.

یك مطالعه نشان داده است كه میزان فولات در خون زنان باردار چاق كمتر از زنان لاغر و كوچك جثه است و همچنین احتمال بروز اختلالات لوله عصبی در نوزادان مادران چاق بیشتر است. اما هنوز رابطه قطعی میان این دو موضوع كاملا مشخص نشده است.
خانمهایی كه دارای فرزندی با اختلال لوله عصبی هستند ریسك بالاتری دارند تا در بارداری بعدی نیز این مساله برای جنین بوجود آید. بنابراین به این گروه از زنان باردار توصیه می شود كه حدود ده برابر افراد عادی یعنی روزانه 4 میلیگرم اسید فولیك مصرف كنند و مانند سایرین مصرف آنرا از یك ماه قبل از بارداری شروع كرده و تا حداقل پایان سه ماهه اول بارداری ادامه دهند.

آیا لازم است كه قرصهای مكمل ویتامینی مصرف كنم؟
قطعا زنان باردار به مصرف روزانه اسید فولیك بصورت قرص مكمل نیاز دارند. حتی اگر فردی باشند كه از میوه ها و سبزیجات تازه به اندازه كافی مصرف می كنند بهتر است این ماده را بصورت قرص نیز به تغذیه روزانه خود اضافه كنند. اگر تهوع اوایل بارداری مانع از مصرف مرتب ویتامینهای مخصوص این دوره می شود حداقل می توانید قرص اسید فولیك را بطور جداگانه تهیه كرده و با توجه به كوچك بودن آن به سادگی میل نمائید

بهترین منابع غذایی آن كدامند؟
برخی فرآورده های غلات مانند برخی انواع آرد، غلات مورد مصرف در صبحانه و پاستاها با فولیك اسید غنی می شوند. اتخاذ یك رژیم غذایی متعادل می تواند به شما در رفع نیاز به اسید فولیك كمك كند. مصرف روزانه یك فنجان غلات غنی شده با صبحانه همراه شیر و نوشیدن یك لیوان آب پرتقال می تواند نیمی از نیاز روزانه شما به فولیك اسید را برآورده كند. برخی مواد دیگر كه به صورت طبیعی حاوی اسید فولیك هستند عبارتند از : میوه ها مانند پرتقال و توت فرنگی، بنشن مانند عدس، مخمر آبجو، سویا، فرآورده های غلات و سبزیجات با برگ های سبز تیره مانند كلم بروكلی، نخود فرنگی و مارچوبه.