معرفی رشته مهندسی معماری كشتی
کشتی سازی در گذشته علم یا هنر بوده است، اما امروزه به شاخهای از مهندسی گفته میشود که در زمینهای بسیار وسیعتر کار میکند. زمینهای شامل تحقیق، طراحی، ساخت و تعمیر هر سیستم مهندسیای که در سطح دریا حرکت میکنند، مانند کشتیهای تجاری، خدماتی، ماهیگیری، جنگی، تفریحی یا کشتیهایی که به منظور اهداف خاص (سرعت بیشتر) طراحی میشوند مانند هاورکرافت، هیدورفویل یا کشتیهای دارای چند بدنه مانند زیردریاییها یا سیستمهای کنترل از راه دور مانند اژدر و در نهایت سازههای دریایی از قبیل سکوهای متحرک اکتشاف و استخراج نفت و اسکلهها.
رشته کشتیسازی، یک رشته بین رشتهای است زیرا در ساخت یک کشتی، تخصصهای متعددی مورد نیاز است، مانند برق، مکانیک، عمران و متالوژی. وظیفه مهندس كشتیساز این است كه ضمن طراحی و محاسبات مربوط به بدنه كشتی، ارتباط دهندة تخصصهای ذكر شده باشد. به همین سبب این رشته اکثراً توسط فارغ التحصیلان رشته های مذکور به عنوان رشته امتحانی دوم مورد انتخاب واقع می شود.
مجموعه مهندسی معماری كشتی که دفترچه راهنمای آزمون سراسری با کد1256 مشخص شده است، دارای دو گرایش 1 .سازهكشتی 2. هیدرومكانیككشتی است.
دروس امتحانی و ضرایب در آزمون کارشناسی ارشد:
الف) سازه كشتی
1.زبان عمومی و تخصصی (با ضریب2)
2.ریاضیات (با ضریب2)
3.مكانیك سیالات (با ضریب3)
4.مكانیك جامدات و تحلیل سازهها (با ضریب2)
5. آرشیتكت كشتی(هیدرواستاتیك) (با ضریب2)
6.آرشیتكتكشتی (هیدرودینامیك) (با ضریب3)
7.ساختمان كشتی (با ضریب2)
ب) هیدرومكانیككشتی
1.زبان عمومی و تخصصی (با ضریب2)
2.ریاضیات (با ضریب2)
3.مكانیك سیالات (با ضریب2)
4.مكانیك جامدات و تحلیل سازهها (با ضریب2)
5. آرشیتكت كشتی (هیدرواستاتیك) (با ضریب3)
6.آرشیتكتكشتی (هیدرودینامیك) (با ضریب3)
7.ساختمان كشتی (با ضریب2)
توانایی های مورد نیاز فارغ التحصیلان:
كشتی، یك سیستم پیچیده مهندسی است كه از سیستمهای كوچكتری كه آنها نیز تا حد زیادی پیچیدهاند، تشكیل شده است. طراحی یك كشتی از نظر فنی، روشهای مختلفی دارد و نرم افزارهای فراوان و در عین حال گرانقیمتی نیز در این زمینه وجود دارد. بهطور كلی در تمام زمینههای مهندسی دریا و كشتیسازی، به دلیل پیچیده و طولانی بودن محاسبات و حساسیت نتایج به دست آمده، از امكانات كامپیوتری در سطح وسیعی استفاده میشود. به همین دلیل علاوه بر این که یک دانشجوی رشته کشتیسازی باید در درسهای ریاضی و فیزیک و مكانیك بسیار قوی باشد، دانش برنامهنویسی کامپیوتر برای دانشجویان این رشته بسیار راهگشاست.
بازار کار:
وظیفه مهندسان كشتیسازی، در دو زمینه مطرح است:
اول، امور مربوط به طرح كلی و همیاری كشتی كه باید برآورنده خواستههای صاحب طرح از نقطه نظر كارایی، قابلیت اعتماد و مسایل اقتصادی باشد، البته با در نظر گرفتن محدودیتهای مربوط به امنیت و سلامت كشتی، قوانین و مقررات و استانداردهای مربوط و برنامه زمان بندی تحویل كشتی یا سازه دریایی.
وظیفه دوم، امور ویژه در مهندسی كشتی، شامل طراحی بدنه و سازه است، به گونهای كه برآورنده نیازهای شناوری، معادل، هیدرودینامیك، حركت در امواج دریا و استحكام كشتی، و همچنین سیستمهایی نظیر تخلیه بار، لوله كشی، محل اسكان خدمه، طراحی پروانه، سكان و. . . باشد.
موضوع اصلی فرا روی یك كشتیساز، طراحی یك كشتی به نحوی است كه توانائی حمل مقدار معینی بار و مقاومت و حركت در دریای متلاطم را داشته باشد و با سرعت معینی حركت كند.
به میدان آمدن كشتیهای تندرو و با بدنههای جدید و روشهای جذب انرژی حاصل از جزر و مد امواج آب، افقهای جدیدی را در این زمینه گشوده است.
یك مهندس كشتیسازی میتواند به عنوان كارشناس در دفاتر و شركتهای طراحی و مشاوره و در كارگاهها و كارخانههای ساخت و تعمیر شناورها و سازههای دریایی مشغول بكار شود. كارگاهها و كارخانههای كشتیسازی كشورمان بیشتر در جنوب و در بندرعباس و بوشهر مستقر هستند. البته در كنار دریای خزر و در شهر نكا نیز یك كارخانه كشتیسازی وجود دارد. علاوه بر اینها، در دیگر شهرهای ساحلی شمالی و جنوبی ایران نیز كارگاههای كوچكتری مستقرند. فارغالتحصیلان رشته مهندسی كشتیسازی میتوانند در ارگانهایی كه به ساخت سكوها و یا اسكلهها میپردازند، مشغول به كار شوند . همچنین فارغالتحصیلان میتوانند در كارخانههای خصوصی و یا دولتی كه كشتیهای كوچك و قایقهای موتوری را میسازند و بخصوص در زمینه تعمیر كشتی فعال هستند، مشغول به كار گردند.
پذیرش در دانشگاه ها:
در بین دانشگاه های دولتی در گرایش سازه كشتی، دانشگاه صنعتی امیركبیر و دانشگاه صنعتی شریف و در گرایش هیدرومكانیك كشتی، تنها دانشگاه صنعتی شریف اقدام به پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد می کنند.