تبیان، دستیار زندگی

هنگامی که عمر سعد از کربلا خارج شد، جمعی از طایفه بنی اسد که در غاضریه سکونت داشتند به قتلگاه شهدا وارد شدند و پس از اقامه نماز بر اجساد شهدا، آنان را دفن نمودند. به این طریق که امام حسین علیه السلام را در همین موضعی که اکنون معروف است دفن کردند و فرزندش علی اکبر را در پایین پای پدر به خاک سپردند و بقیه شهدا (مگر چند نفر معینی) را در زیر قدم آن حضرت دفن نمودند و حضرت عباس را در راه غاضریه در مکانی که به شهادت رسیده بود به خاک سپردند.

اما طبق احادیث صحیحه، امام را جز امام نمیتواند غسل و کفن و دفن نماید، لذا روایت داریم که گرچه به حسب ظاهر طایفه بنی اسد حضرت سیدالشهدا را دفن کردند اما در واقع امام زین العابدین علیه السلام آمد و آن حضرت را دفن کرد. چنانچه حضرت رضا علیه السلام به این مطلب تصریح فرموده است.

منتخب التواریخ ص 297

لشکر عمر سعد در روز عاشورا گرداگرد لشکر و خیمههای امام حسین علیه السلام به گشت زنی مشغول شدند.از هر طرف که میرفتند خندقی پر از شعلههای آتش در اطراف خیمهها میدیدند.در این هنگام شمر علیه اللعنه با صدای بلند فریاد زد:

ای حسین!پیش از آنکه قیامت فرا رسد در رفتن به آتش دوزخ شتاب کردی!

حضرت فرمود:گویا گوینده این سخن شمر است.گفتند:بلی یا بن رسول الله!

فرمود:ای پسر زن بز چران تو به آتش دوزخ سزاورتری.

مسلم بن عوسجه که در کنار امام حسین علیه السلام قرار گرفته بود گفت

یا بن رسول الله!شمر در تیر راس من است اجازه بده تا او را به جهنم واصل کنم.

بعد سخنرانیهای امام علیه السلام در روز عاشورا زمینه و مقدمات جنگ فراهم شد.

حر بن یزید ریاحی با شنیدن استغاثه امام حسین علیه السلام از خواب غفلت بیدار شد و به لشکر حق پیوست.در این هنگام عمر سعد تیری به کمان گذاشت و به سوی سپاه ابا عبد الله علیه السلام رها کرد و گفت:

نزد امیر ابن زیاد شاهد باشید که من پیش از همه جنگ را شروع کردم

در نتیجه عمر سعد رسما با انداختن تیری به سوی سپاه ابا عبد الله علیه السلام جنگ را آغاز کرد و این خود نشان دهنده این است که امام علیه السلام جنگ را آغاز نکرد بلکه از شروع به جنگ کراهت نشان میداد

آن روز هم گذشت و اسیران را نزد یزید بن معاویه نبردند. وقتی شب فرارسید، کاروان سالار، که اسیران را از بین النهرین به دمشق رسانیده بود، گفته دو شب قبل را تکرار کرد و گفت دیروز و امروز، خلیفه فرصت نداشت که شما را ببیند ولی فردا به طور حتم شما را خواهد دید و از این جا شما را به دارالخلافه برد و شما باید خود

را آماده نمائید که به حضور خلیفه برسید. زینب جوابی را که دو شب قبل به کاروان سالار داده بود تکرار کرد و اسیران خوابیدند ولی بامداد روز بعد مثل دو روز قبل آنها را کاروانسرا خارج نکردند تا این که نزد خلیفه ببرند. سهل بن سعد ساعدی وقتی برای اسیران غذا فرستاد با مردی بلند قامت و باریک اندام وارد کاروانسرا گردید، آن مرد کلاهی از نمد و کوچک و مدور چون کلاه ایرانیان بر سر و جامهای بلند و فاخر چون جامه ایرانیان در بر داشت و آثار وقار از قیافه و اندامش به نظر میرسید. سهل بن سعد ساعدی به زینب گفت چون در شهر معروف شد که این پزشک حاذق وارد دمشق گردیده تا از این جا به گندی شاپور برود من از او خواهش کردم که برادر زادهات که بیمار است عیادت نماید و بگوید که برای معالجهاش چه دوا و چه غذا باید به او خورانید.

زینب پزشک را که به اسم بخت یشوع [1] خوانده میشد و همان است که فرزندان او در ادوار بعد در آغاز خلافت عباسیان پزشک خلفای عباسی شدند بر بالین علی بن الحسین (ع) برار زاده خود برد و او نبض بیمار را گرفت و زبانش را دید و چشمهایش را مورد معاینه قرار داد و پرسید کجای بیمار درد میکند و از سوابق بیماری پرسش کرد و گفت اگر این بیمار در بیمارستان (گندی شاپور) بستری میگردید من به زودی او را معالجه میکردم اما چون نمیتوان او را به گندی شاپور منتقل کرد چند دوا مینویسم تا این که از طرف پرستاران بیمار اسامی داروها فراموش نشود.

سپس پزشک مزبور که استاد دانشگاه گندی شاپور و پزشک بیمارستانی به همان نام بود اسم چند دارو را نوشت و دستور به کار بردن آنها را نیز تحریر کرد و به زینب س گفت اگر این دواها مطابق دستور من به وی خورانیده شود و غذاهائی را که من تعیین میکنم به او بخورانید معالجه خواهد شد. سهل بن سعد ساعدی هنگام رفتن آن پزشک عالیقدر خواست حق القدم به او بدهد اما وقتی بخت یشوع وضع اسیران را دید و اطلاع حاصل کرد که حسین بن علی (ع) کشته شد و بیمار، فرزند آن مقتول است و زنها و کودکانی که در کاروانسرا هستند بازماندگان حسین (ع) میباشند و آنها را به اسارت به دمشق آوردهاند از دریافت حق القدم خودداری کرد و زینب وقتی آدمیت آن مرد را دید برای او دعا کرد و گفت ای نیک مرد خداوند به تو و بازماندگانت برکت بدهد و با این که علی بن الحسین (ع) در آن موقع اسیر بود و وسائل استراحت برایش وجود نداشت پس از چند بار که دواها را خورد و غذاهائی که پزشک تجویز کرده بود تناول کرد از شدت بیماریاش کاسته شد و بخت یشوع سه روز بعد از عیادت علی بن الحسین (ع) با کاروانی که از دمشق حرکت میکرد رفت تا این که در گندی شاپور به کارهای استادی دانشگاه و طبابت خود برسد.

کتاب امام حسین ع وایران

ابن زیاد جانی شماره دو حادثه کربلا که در شام به سر میبرد، از طرف عبدالملک مروان که تازه قدرت شام را به دست گرفته بود برای مسلط شدن بر عراق، مامور سرکوبی قیام مختار شد. مختار نیروهایش را آماده کرد و فرماندهی کل آنان را به ابراهیم بن مالک اشتر داد.

این دو لشکر با هم درگیر شدند و ابراهیم اشتر با شجاعتی که داشت، لشکر ابن زیاد را متواری ساخت و تعدادی از فرماندهان و سربازان او را به درک واصل کرد.

تا سرانجام به سر وقت ابن زیاد، - این عنصر کثیف بنی امیه - رفت و با ضربتشمیشیر خود، او را دو نیم ساخت و سر بریدهاش را برای مختار به هدیه اورد و جسد آن خبیث را با آتش سوزاندند. ابن زیاد در آن روز 39 سال داشت. روز جنگ لشکریان مختار با ابن زیاد، روز عاشورای سال 67 هجری و روز کشته شدن ابن زیاد به دست توانای ابراهیم اشتر درست روز عاشورا بود. این یک اتفاق تصادفی نیست، بلکه خداوند خواسته بود که درست در همان روز که امام حسین علیه السلام به دست نیروهای ابن زیاد، مظلومانه به شهادت رسید، در همان روز انتقام خون آن مظلوم را از قاتل او بگیرد. «و انها لعبرة لاولی الابصار» تا عبرتی باشد برای صاحبان خرد.

در هیچ یک از منابع تاریخی معتبر ذکر نشده است که اصحاب و یاران امام حسین علیه السلام در شب عاشورا از وی جدا شده و به لشکر یزید ملحق شده باشند. بلکه همه یاران و اصحاب، پیشنهاد آن حضرت را درباره رفتن نپذیرفتند و همگی آمادگی خود را برای جانبازی و شهادت در راه فرزند پیغمبر اعلام کردند.

آری، آنچه مسلم است این است که پس از رسیدن خبر شهادت مسلم بن عقیل، امام حسین علیه السلام در منزل «زباله» به همراهانش فرمود:

«بسم الله الرحمن الرحیم: اما بعد، فانه قد اتانا خبر فظیع، قتل مسلم بن عقیل و هانی بن عروة و عبدالله بن یقطر وقد خذلتنا شیعتنا فمن احب منکم الانصراف فلینصرف، لیس علیه منا ذمام» خبر بس تاثر انگیزی به ما رسیده است و آن، کشته شدن مسلم بن عقیل و هانی بن عروه و عبدالله بن یقطر است. شیعیان ما دست از یاری ما برداشتند و اینک هر یک از شما که بخواهد برگردد آزاد است و از سوی ما حقی بر گردنش نیست».

در این میان اعرابی که در بین راه به آن حضرت ملحق شده بودند، برگشتند. تنها تعدادی از یاران خاصش که از مدینه به همراه او آمده بودند باقی ماندند.

شهید مطهری میفرماید:

«کسی از اصحاب و یاران امام حسین علیه السلام با توجه به گرفتاری که داشتند به لشکر دشمن ملحق نشدند»