این
روزها از همه سو خبرهایی در مورد فن آوری نانو می شنوید که به طور مثال
فلان چیز نانو ساخته شد، اما هر چه به اطراف خود می نگرید، می بینید فن
آوری نانو آن طوری هم که ادعا می کند نیست.
همین الان اگر از شما سوال کنند یک وسیله نام ببرید که بر مبنای نانو
ساخته شده باشد و در زندگی شما کاربرد پیدا کرده باشد، احتمالا پاسخی
نخواهید داشت، حتی در مورد واژه هایی مانند نانو ترانزیستور، تردید های اساسی وجود دارد، خاطرم هست چند وقت پیش جایی می خواندم که محققان از کاربرد نانو لوله ها در ساخت ترانزیستور ها ناامید شده اند.
البته به قول معروف یک طرفه نباید به قاضی رفت، بنابراین متن زیر را از سایت ستاد توسعه فن آوری نانو اینجا قرار می دهم:
فناوری نانو حباب نیست.
خلاصه :
بعد از شكست اخیر شركت‌های مبتنی بر تجارت
الكترونیك، تعجبی ندارد كه صنایع نسبت به هر ادعایی درباره یك فناوری با
قابلیت رشد نامحدود محتاط شده‌اند.حدود 1000 شركت آمریكایی تاكنون در
زمینه فناوری نانو ایجاد شده‌اند.باوجود اینکه فناوری نانو موجب حیرت
جامعه علمی شده است اما تاكنون در بین سرمایه‌داران وال استریت جذابیت
قابل توجهی نداشته است.
بعد از شكست اخیر شركت‌های مبتنی بر تجارت الكترونیك،
تعجبی ندارد كه صنایع نسبت به هر ادعایی درباره یك فناوری با قابلیت رشد
نامحدود محتاط شوند. از سال 2000 دولت ایالات متحده بیش از 4 میلیارد دلار
از طریق 30 مركز در فناوری نانو هزینه كرده است. بودجه امسال این بخش نیز
بالغ بر یك میلیارد دلار است. برآورد می‌شود كه با احتساب
سرمایه‌گذاری‌هایی كه ایالت‌ها وصنایع آمریكا انجام می‌دهند، این کشور در
بخش تحقیقات و توسعه فناوری نانو به تنهایی حدود یك سوم سرمایه‌گذاری جهانی
سال 2006 (كه حدود 9 میلیارد دلار تخمین زده شده) را بخود اختصاص دهد. حدود
1000 شركت آمریكایی تاكنون در زمینه فناوری نانو ایجاد شده‌اند و تعداد
زیادی از شركت‌های بزرگ مثل Motorola، IBM، BASF و DuPont قسمتی از
فعالیت‌های خود را متمركز این فناوری كرده‌اند. با وجود این كه
سرمایه‌گذاری در فناوری نانو در جریان است، سرمایه‌گذاران ریسك‌پذیر بیش
از هر زمان دیگری محتاط شده‌اند.آیا حباب دیگری در حال شكل‌گیری است كه این
بار به جای سرمایه‌داران توسط دولت ایجاد می‌شود؟
البته بایستی توجه داشت که اگر چه صدها شركت مبتنی بر تجارت الكترونیك
(dotcom) تا سال 2000 از بین رفتند، اما تعدادی از آنها نیز به موفقیت دست
یافتند مثل Bay، Amazon، Yahoo و Google، در واقع اینترنت به رشد خود در
تجارت، بازرگانی و سایر امور مربوط به زندگی بشر ادامه می‌دهد.
آیا فناوری نانو نیز برای رشد تمام بخش‌های تجاری جدید استحكام لازم را
دارا خواهد بود؟ با وجود این كه تعداد كمی از محصولات نانو (مثل پارچه‌های
ضد لكّه) به بازار عرضه شده‌اند، امّا اكثر كاربردهای تجاری آن ظاهراً
سال‌ها با تحقق یافتن فاصله دارند. در عرصه الكترونیك صفحه نمایش و مدارات
جدید فقط اندكی از سطح آزمایشگاهی فراتر رفته‌اند و در حال حاضر ساخت
نانوترانزیستورها بعید به نظر می‌رسد. صفحه نمایش‌هایی كه در آنها از
نانولوله‌های كربنی استفاده می‌شود و حافظه‌های غیر فرار كاربرهای جدید
نانو در علم الكترونیك است.
نمی‌توان گفت که در فناوری نانو و سیستم مدارات امروزی که با یك مقیاس
سنجیده در محدوده 1 تا 100 نانومتر قرار دارند، قوانین فیزیك تفاوت پیدا
می‌كند. در این مقیاس‌ها مواد اثرات كوانتوم خود را نشان می‌دهند و با
تغییر اندازه نانوكریستال‌ها، سطح انرژی آنها نیز تفاوت پیدا می‌كند. برای
اندازه‌گیری این اثرات، ابزارهایی در مقیاس مولكول و اتم مورد نیاز خواهد
بود. اكتشاف دنیای نانو چه در عرصه زیست‌شناسی و چه وسایل الكترونیكی و
مواد، در آغاز راه خود است. برای ساخت نانوحسگرهای فوق حساس ویژه شناسایی
مواد شیمیایی و زیستی سمّی، تشعشعات رادیواكتیو و مواد منفجره، تحقیقاتی
توسط سازمان مطالعات پیشرفته امنیت ملی آمریكا (HSARPA ) آغاز شده است.
بیشترین رشد فناوری نانو احتمالاً در زمینه پزشكی خواهد بود كه با كمك این
فناوری می‌توان وسایلی با اندازه بسیار كوچك‌تر و حساسیت بالاتر ساخت كه
نسبت به وسایل كنونی به انرژی كمتری نیاز دارند مثلاً وسایلی برای كمك به
شنوایی، بینایی، لامسه و شاید انتقال پیام عصبی. علی‌رغم این كه دستاوردهای
این فناوری موجب حیرت جامعه علمی شده اما تاكنون در بین سرمایه‌داران وال
استریت جذابیت قابل توجهی نداشته است. با این حال چیزی كه مسلم است این
نكته است كه فناوری نانو خصوصیات یك حباب را ندارد، فقط برای دیدن عظمت آن
باید مدّتی صبر كرد.
( البته این مقاله مربوط به سال 85 است )
نظر شما چیست ؟ ( به طور خاص کسانی که به جشنواره فن آوری نانو رفته اند. )
