سلام مریم جان
شرمنده اینقدر دیر سر زدم!
بله مربوط به توضیح هم میشه تا هر جایی که برام ممکن باشه، درخدمتم.
سوالات مربوط به شجره نامه یا همان دودمانه، یکی از مهمترین و آسونترین سوالات هست البته اگر قوانینش رو خوب یاد بگیرید.
سعی میکنم مهمترین قسمتهاش رو براتون بگم.
خوب و خیلی با دقت بخونید و اگر سوالی براتون پیش اومد میتونید همینجا بپرسید.
کلا از این دودمانه برای تشخیص بیماریهای ژنتیکی بیشترین استفاده رو میکنند. از این رو، بیماریهای ژنتیکی رو به دو دسته تقسیم میکنند:
1-بیماریهای آتوزومی(Autosomi)
ژن بیماری روی کروموزومهای آتوزوم(غیر جنسی) است.که به دو دسته تقسیم میشن:
الف.آتوزومی غالب
-زنان و مردان هر یک با داشتن یک ژن غالب بیمار میشوند.
-این بیماریها ناقل ندارند.
-شانس ابتلا در زنان و مردان یکسان است.
مثال: هانتینگتون(Huntington)
ب.آتوزومی مغلوب
-زنان و مردان هریک با داشتن ژن مغلوب(aa) بیمار میشوند.
-زنان و مردان هر یک با داشتن یک ژن مغلوب بیماری زا(Aa) ناقل میشوند.
در این بیماریها aa بیمار، Aa ناقل، AAسالم هستند.
-شانس ابتلا به این بیماری در زنان و مردان یکسان است.
مثال: تالاسمی(Thalassemia)، کم خونی داسی شکل(Anemia)،زالی(Albinism)، فنیل کتونوریا(PKU)،سیستیک فیبروسیز(Cystic fibrosis)
2-بیمایهای وابسته به جنس
ژن بیماری روی کروموزومهای جنسی است، که به دو دسته تقسیم میشن:
الف.وابسته به x؛
ژن بیماری روی کروموزم x است، وابسته به x مغلوب و وابسته به x غالب.
وابسته به x مغلوب؛
-زنان با داشتن دو ژن مغلوب بیماری رو بروز میدهند و با داشتن یک ژن مغلوب ناقل میشوند.
-مردان با داشتن حتی یک ژن مغلوب بیماری را بروز میدهند.چون فقط یک کروموزم x دارند.
-در این بیماری ناقل وجود دارد و فقط زنها ناقل هستند!
-شانس ابتلا در مردان بیشتر از زنهاست! چون ناقل ندارند یا بیمارند و یا سالم.
مثال: هموفیلی(Hemophilia)، کوررنگی
نکته ی فوق العاده مهم مریم جان!
***وضعیت صفات وابسته به x درباره ی پرنده ها و پروانه ها معکوس است***...فراموش نکنیا!
وابسته به x غالب؛
-مردان و زنان هر یک با داشتن حتی یه ژن بیمار میشوند
-در این بیماری ناقل وجود ندارد
در این بیماری یک پدر بیمار هیچ شانسی برای داشتن دختر سالم ندارد.
-شانس ابتلا در زنان و مردان یکسان است.
متاسفانه مثالی یادم نمیاد.
ب.وابسته به y؛
ژن بیماری روی کروموزوم y است.
در ادامه نکات مربوط به بررسی دودمانه رو خدمتتون میگم.انشاءالله.