تبیان، دستیار زندگی

 سلام

گنت گو بینو نویسنده فرانسوى در كتاب سه سال در آسیا در باب رشوه خوارى زمامداران ایران در دوره قاجاریه چنین مى نویسد: یكى از عیوب بلكه از بلاهائى كه در ایران ریشه دوانده و قطع ریشه آن هم بسیار مشكل و بلكه محال است رشوه گیرى است . این امر به قدرى رایج است كه از شاه گرفته تا آخرین ماءمور جزء دولت رشوه مى گیرد. و در عین حال هیچكس ‍ هم صدایش در نمى آید. گوئى تمامى مأموران و مستخدمین ایران از بالا تا پائین هم پیمان شده اند كه موضوع را مسكوت بگذارند. قبل از اینكه به ایران بیایم در لندن كتاب حاج بابا اصفهانى به دستم افتاده و در حین خواندن این كتاب به نظرم رسید كه در زمان سلطنت فتحعلیشاه ، وزیر مختار انگلیس مقدارى سیب زمینى براى دولت ایران هدیه آورده و گفته بود كه اگر این گیاه را در ایران بكارید هرگز دچار قحطى نخواهید گشت . زیرا كشت و زرع آن به سهل است و محصول فراوان مى دهد و بخوبى جانشین نان مى گردد. ولى صدر اعظم فتحعلیشاه قبل از دریافت سیب زمینى گفته بود چقدر به من رشوه مى دهید كه كشت این گیاه را در ایران رایج كنم . 
منبع: سایت غدیر/بخش تاریخ/كتاب گفتنیهای تاریخ 

....,ومتاسفانه همینطور ادامه داشته تا حالا  هم شده.راستی چرا این چیزی که مثل خوره به جون مردم ما افتاده از بین نمی ره.انواع قونین قضایی واداری ودستورات دینی در تقبیح این عمل وجود داره ولی باز مثل آب خوردن رشوه می گیرند ورشوه میدن.چرا به فکر این نیستیم این رشوه ای که می گیریم پول حرومیه که وقتی وارد زندگیمون شد اثرات بدی روی خودمون وخونوادمون میذاره.بعد هی می شینیم فکر می کنیم..چرا زندگیمون پیش نمیره..چرا دختر وپسرمون اینطوری شدند.چرا خودم ،زنم اینقدر تغییر کردیم ..اونایی که اینکاره اید تا دیر نشده دست از این کار بکشید .ببینید رسول خدا (ص)چی میگه:

"1-رشوه گیر ورشوه دهنده در آتشند

2-خدا رشوه ده ورشوه گیر وآن را که میان آنها واسطه شود لعنت کند

                                            نهج الفصاحه

راستی نظر شما چیه ؟هر چی در این رابطه با استفاده از احادیث،قرآن ،قوانین و مقررات ،سابقه این امر در سایر کشور ها و...می تونید بنویسید.

بنظرم آدم رشوه گیر پَستِ و آدم رشوه دهنده هم ذلیل

 سلام

تاریخچه رشوه

سلام

استفتا از مقام معظم رهبری:

س 1242: بعضى از مشتریان بانك براى انجام سریع كارهایشان و دریافت خدمات بهتر، اموالى را به كارمندان بانك مى‏بخشند، با توجه به این كه اگر كارمندان بانك آن كارها را براى آنان انجام ندهند، چیزى به آنان نمى‏دهند، آیا دراین حالت، گرفتن آن مال جایز است؟

جایز نیست كارمندان در برابر انجام كار مشتریان كه براى آن استخدام شده‏اند و در برابر آن هر ماه حقوق دریافت مى‏كنند، از مشتریان چیزى بگیرند و همچنین مشتریان بانك نباید كارمندان را در برابر انجام كارهایشان با پول نقد یا غیر آن تطمیع كنند زیرا این كار مستلزم فساد است.

س 1243: بعضى از مشتریان بانك براساس عادات رایج به كارمندان عیدى مى‏دهند و اعتقاد دارند كه اگر این هدیه را ندهند كارهایشان به شكل مطلوب انجام نمى‏شود، حكم این كار چیست؟

اگر این هدایا منجر به تبعیض در انجام خدمات بانكى به مشتریان شود و در نهایت باعث فساد و از بین رفتن حقوق دیگران گردد، مشتریان نباید آن هدایا را به كارمندان بدهند و كارمندان هم حق گرفتن آنها را ندارند.

س 1244: چنانچه فردى از باب تشكّر و قدردانى از كارمند، هدیه‏اى به او اهداء كند، حكمش چیست؟ هر چند آن كارمند بدون هیچ گونه چشم داشتى، كارى را انجام داده باشد؟

هدیه در محیط كار و از جانب ارباب رجوع، یكى از خطرناك‏ترین چیزها است و هر چه بیشتر از آن اجتناب كنید، به صرفه دنیا و آخرت شما، خواهد بود. فقط در یك صورت، دریافت آن جایز است و آن، این است كه هدیه دهنده، با اصرار زیاد و با امتناع مأمور از قبول، بالاخره به نحوى آن را اهداء كند. آنهم بعد از انجام كار و بدون مذاكره و حتّى توقّع قبلى.

س 1245: هدایا اعم از نقدى، خوراكى و غیره كه توسط ارباب رجوع با رضایت و طیب خاطر به كارمندان دولت داده مى‏شوند، چه حكمى دارند؟ و اموالى كه به صورت رشوه به كارمندان داده مى‏شوند اعم از اینكه بر اثر توقع انجام كارى براى پرداخت كننده باشد یا خیر، چه حكمى دارند؟ و اگر كارمند بر اثر طمع به دریافت رشوه، مرتكب عمل خلاف قانون شود، چه حكمى دارد؟

بر كارمندان محترم واجب است كه رابطه آنان با همه مراجعه‏كنندگان براساس قوانین و مقرّرات و ضوابط خاص اداره باشد و قبول هر گونه هدیه‏اى از مراجعه‏كنندگان به هر عنوانى كه باشد براى آنان جایز نیست زیرا باعث فساد و سوءظن به آنان و تشویق و تحریك افراد طمعكار به عمل نكردن به قانون و تضییع حقوق دیگران مى‏شود. اما رشوه، مسلم است كه براى گیرنده و دهنده آن، حرام است و واجب است كسى كه آن را دریافت كرده به صاحبش برگرداند و حق تصرّف در آن را ندارد.

س 1246: گاهى مشاهده مى‏شود كه بعضى از اشخاص از مراجعه‏كنندگان در برابر انجام كارشان تقاضاى رشوه مى‏كنند، آیا پرداخت رشوه به آنان جایز است؟

هیچیك از مراجعه‏كنندگان به ادارات حق ندارند براى انجام كار خود پول یا خدمتى را بطور غیرقانونى به كارمند ادارى كه مكلّف به خدمت به مراجعین است، ارائه دهند، همچنین كارمندان ادارات هم كه از نظر قانونى موظف به انجام كار مردم هستند، حق ندارند هیچ‏گونه مبلغى را بطور غیرقانونى در برابر انجام كار مراجعه‏كنندگان درخواست و یا دریافت كنند و جایز نیست در این مال تصرّف نمایند، بلكه باید آن را به صاحبانش باز گردانند.

س 1247: پرداخت رشوه براى گرفتن حق با توجه به اینكه گاهى براى دیگران مشكل ایجاد مى‏كند مثلا باعث مقدم شمردن صاحب حق نسبت به افراد دیگر مى‏شود، چه حكمى دارد؟

پرداخت رشوه و گرفتن آن جایز نیست هر چند باعث ایجاد مشكل و زحمت براى دیگران نشود، چه رسد به موردى كه بدون استحقاق، باعث ایجاد مزاحمت براى دیگران شود.

س 1248: اگر شخصى براى انجام كار قانونى خود مجبور به پرداخت مبلغى به كارمندان یكى از ادارات شود تا كار قانونى و شرعى او را به راحتى انجام دهند زیرا اعتقاد دارد كه اگر این مبلغ را نپردازد، كارمندان آن اداره كار او را انجام نخواهند داد، آیا عنوان رشوه بر این مبلغ صدق مى‏كند؟ و آیا این عمل حرام است یا اینكه اضطرارى كه باعث پرداخت آن براى انجام كار ادارى او شده، عنوان رشوه را از آن بر مى‏دارد و در نتیجه حرام نخواهد بود؟

پرداخت پول یا اموال دیگر از طرف فرد مراجعه‏كننده به كارمندان ادارات كه مكلّف به ارائه خدمات ادارى به مردم هستند، و حتما منجر به فساد ادارات خواهد شد، عملى است كه از نظر شرعى حرام محسوب مى‏شود و توهّم اضطرار، مجوّزِ او در انجام این كار نیست.

س 1249: قاچاقچیان به بعضى از كارمندان مبالغى پول در برابر چشم‏پوشى آنان از مخالفت و نقض قانون پرداخت مى‏كنند و در صورتى كه كارمند درخواست آنان را قبول نكند تهدید به قتل مى‏شود. در این صورت كارمند چه وظیفه‏اى دارد؟

دریافت هرگونه مبلغى در برابر تغافل و چشم‏پوشى از اَعمال خلاف قانون قاچاقچیان جایز نیست.

س 1250: مدیر بخش مالیات از مأمور محاسبه كننده درخواست نموده است كه از میزان مالیات یكى از شركت‏ها مقدارى كم نماید، باتوجه به اینكه اگر از این كار امتناع بورزد، مشكلات و گرفتاریهاى سختى براى او پیش خواهد آمد، آیا اطاعت از دستور مدیر توسط مأمور مذكور در چنین مواردى واجب است؟ و آیا مى‏تواند در برابر اجراى این دستور پولى را دریافت كند؟

در این گونه امور باید مطابق ضوابط و مقرّرات قانونى عمل شود و تخلّف از آن جایز نیست. اعم از اینكه رایگان باشد یا درمقابل گرفتن وجه.


مأمور خرید و فروش‏

س 1251: اموالى كه بعضى از فروشندگان به مأموران خرید ادارات یا شركت‏ها بدون آنكه آنها را به قیمت تثبیت شده اضافه كنند، به خاطر برقرار كردن ارتباط مى‏پردازند، نسبت به فروشنده و نسبت به مأمور خرید چه حكمى دارند؟

پرداخت این اموال توسط فروشنده به مأمور خرید جایز نیست و براى مأمور هم دریافت آنها جایز نیست و آنچه را كه دریافت مى‏كند باید به اداره یا شركتى كه مأمور خریدِ آن است، تسلیم كند.

س 1252: آیا كارمند یا كارگر شركت دولتى یا خصوصى كه وظیفه‏اش وكالت در تأمین نیازهاى اداره یا شركت از مكانهاى فروش است، مى‏تواند بر كسى كه كالاهاى موردنیاز را مى‏فروشد، شرط كند كه درصدى از سود حاصل از خرید، از آن او باشد؟ آیا دریافت این سود براى او جایز است؟ در صورتى كه مسئول مافوق چنین شرطى را اجازه دهد چه حكمى دارد؟

این شرط از طرف كارمند صحیح نبوده و او نمى‏تواند سودى را كه به نفع خود شرط كرده، دریافت كند و مسئول بالاتر هم حق اجازه چنین شرطى را نداشته و اجازه او در این باره اثرى ندارد.

س 1253: اگر كسى كه از طرف اداره یا شركت، وكیل در خرید مایحتاج است، كالایى را كه در بازار قیمت معیّنى دارد، به طمع دریافت كمك مالى از فروشنده به قیمت بالاترى بخرد، آیا این خرید صحیح است؟ و آیا جایز است كه از فروشنده به علت این كار، كمك دریافت كند؟

اگر كالا را به قیمتى بیشتر از قیمت عادلانه بازار بخرد و یا خریدارى و تهیه آن از بازار به قیمت كمتر براى او امكان داشته باشد، اصل عقدى كه به قیمت بالاتر منعقد كرده، فضولى است و متوقّف بر اجازه مسئول قانونى مربوطه است و به هر حال حق ندارد از فروشنده به خاطر خرید از او، چیزى براى خودش بگیرد.

س 1254: اگر فرد شاغل در اداره‏اى (اعّم از خصوصى و یا دولتى) كه وظیفه او تهیّه جنس مى‏باشد، علیرغم وجود مراكز مختلف، به آشنا مراجعه و شرط كند كه اگر كالا را از تو خریدارى كنم، درصدى از سود حاصله را شریك خواهم بود.
1 - این شرط، شرعا چه حكمى دارد؟
2 - در صورت وجود مجوّز رئیس یا مسئول بالاى تشكیلات در این خصوص حكم شرعى آن چیست؟
3 - اگر قیمتى بیش از آنچه جنس مذكور در عرف بازار دارد، توسط طرف قرارداد به اداره پیشنهاد و قرارداد منعقد گردد، چه حكمى دارد؟
4 - پرداخت سهمى كه بعضى از فروشندگان به مأمور خرید ادارات علیرغم قیمت مندرج در فاكتور مى‏دهند، چه حكمى براى فروشنده و چه حكمى براى مأمور خرید دارد؟
5 - اگر فرد مذكور، علاوه بر مسئولیت در اداره، بازاریاب شركتى هم باشد و در خرید اجناس اداره، براى آن شركت بازاریابى نماید، آیا مى‏تواند درصدى به عنوان سود از آن شركت دریافت نماید؟
6 - اگر فردى از طریق مسائل فوق، سودى به دست آورد، وظیفه شرعى او نسبت به این سود، چیست؟

1 - صورت شرعى ندارد و باطل است.
2 - اجازه رئیس یا مسئول بالاى تشكیلات در این باره به لحاظ اینكه فاقد وجاهت شرعى و قانونى است فاقد اعتبار مى‏باشد.
3 - اگر بیش از قیمت عادله بازار باشد، و یا به كمتر از آن بتوان جنس را از بازار تهیّه نمود، در این صورت اصل قراردادى كه منعقد شده نافذ نیست.
4 - جایز نیست، و هر چه كه مأمور خرید در این رابطه دریافت دارد باید به اداره مربوطه‏اى كه از طرف آن مأمور خرید بوده، تحویل دهد.
5 - حق دریافت هیچ درصدى ندارد، و هر چه دریافت كند باید به اداره مربوطه تحویل دهد و اگر قراردادى كه منعقد مى‏سازد خلاف غبطه و مصلحت اداره باشد از اساس باطل است.
6 - دریافتیهاى غیر مشروع را باید به اداره مربوطه‏اى كه از طرف آن مأمور خرید بوده، تسلیم نماید.

تعریف رشوه از نظر لغوی :- رشوه چیزی است كه برای باطل ساختن حق یا ثابت كردن باطل داده می شود .- استعمال رشوه بیشتر در مواردی بكار می رود كه موجب ابطال حق یا گذراندن و رسیدن به باطل است .- رشوه رسیدن به حاجت است از راه زد و بند رمصانعه رشوه یك عنوان كلی است كه خود در برگیرنده سه عنوان ذیل است :الف) رشاء ب ) رایش ج ) ارتشاء الف ) رشاءرشاء در لغت به معنای پراخت مال ( اعم از وجه نقد و سند پرداخت است ) به منظور انجام غیر قانونی ( اعم از اینكه قانوناً حق فرد باشد و طریق دستیابی غیر قانونی باشد یا اینكه اصل عمل غیر قانونی باشد ) كاری است كه انجام دهنده آن را نیز راشی می نامند . ب ) رایش این واژه اصطلاح فقهی جرمی است در ارتباط با رشوه خواری كه قانونگذاری در ماده 593 قانون مجازات اسلامی به آن اشاره كرده است : هر كس عالماً و عامداً موجبات تحقق جرم ارتشاء از قبیل مذاكره جلب موافقت یا وصول و ایصال وجه یا مال یا سند پرداخت وجه را فراهم نماید به مجازات راشی بر حسب مورد محكوم می شود .ج ) ارتشاءطرف سوم جرم رشوه كسی نیست مرتشی جز یا همان دریافت كننده رشوه كه یك كارمند دولت صرف از نظر از باجه و مقامی اداری است كه دایره شمول آن شامل كلیه كارمندان دولت اعم از رسمی ، پیمانی ، قراردادی و همچنین شامل افرادی كه در استخدام دولت نبوده امام به نحوی با دولت همكاری دارند نیز می شود .