• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
انجمن ها > انجمن شمال > صفحه اول بحث
لطفا در سایت شناسائی شوید!
شمال (بازدید: 2911)
جمعه 4/5/1392 - 15:4 -0 تشکر 625700
حکومت های دیلمی(علویان ، آل زیار ، آل بویه )

http://www.farsazmoon.ir/Members/Printable.aspx?itemid=19

سرزمین های مازندران و گیلان امروزی، از لحاظ طبیعی به دو بخش جلگه ای وکوهستانی تقسیم می شود.از قدیم به قسمت کوهستانی گیلان، «دیلم» و به مازندران «طبرستان» گفته اند.

دیلم و دیلمیان

سرزمین های مازندران و گیلان امروزی، از لحاظ طبیعی به دو بخش جلگه ای و کوهستانی تقسیم می شود. از قدیم به قسمت کوهستانی گیلان، «دیلم» و به مازندران «طبرستان» گفته اند.

در زمانی که عرب ها به ایران حمله کردند، آن ها به علت وجود رشته  کوه های بلند و جنگل های فراوان در سواحل جنوبی دریای خزر (گیلان و قسمتی از مازندران) نتوانستند بخشی از این مناطق را فتح کنند. از قرن سوم هجری، اسلام در این منطقه گسترش یافت و حکومت هایی به وجود آمدند. از آن جمله، حکومت های دیلمی بود.

دیلمان از علویان طبرستان استقبال می کنند.

جمعه 4/5/1392 - 15:4 - 0 تشکر 625702

علویان طبرستان


گروهی از بزرگان اولاد علی بن ابی طالب به نام ائمه ی علوی یا زیدی در طبرستان (مازندران ) قیام كردند. حسن بن زید ملقب به داعی كبیر در سال 250 هجری قمری در آن ناحیه ظهور كرد و عده ای از جمله افراد ناراضی و دست نشاندگان خلیفه مانند طاهریان به حمایت از او برخاستند و او را تقویت كردند. داعی كبیر مردم را به طرف داری از خاندان علی (ع ) دعوت می كرد.

جمعه 4/5/1392 - 15:4 - 0 تشکر 625703

داعی صغیر


چهارمین حاکم دولت علویان طبرستان حسن بن قاسم معروف به داعی صغیر بوده است مدت حکومت وی از سال 304 تا 316 هجری به مدت 12 سال ثبت شده است.


ناصرالحق، ابومحمد حسن اطروش مشهور به ناصر کبیر

جمعه 4/5/1392 - 15:5 - 0 تشکر 625706

قیام حسن بن قاسم


بعد از مرگ سید ناصر کبیر (ناصرالحق) فرزند او سید ابوالحسین احمد ابومحمد، حسن بن قاسم را که شوهر دخترش بود از گیلان به طبرستان فراخواند و به فرمانروایی دولت علویان منصوب کرد. حسن بن قاسم از این زمان به داعی الی الحق یا داعی صغیر ملقب گردید


پس از وی ، جانشینانش از جمله ، محمدبن زید، ناصر كبیر، حسن بن قاسم ملقب به داعی صغیر و... به حكومت رسیدند و به دعوت مردم و نشر آیین تشیّع پرداختند. مركز حكومت آن ها شهر آمل بود. انقراض این سلسله به دست سامانیان و آل زیار بوده است .


معروف ترین سران علویان ، داعی كبیر  و ناصر كبیر  بودند. مركز حكومت علویان شهر آمل بود.


آل زیار نخستین سلسله ی دیلمیان را تأسیس می کنند.

جمعه 4/5/1392 - 15:5 - 0 تشکر 625707

دلایل انقراض حکومت علویان طبرستان


الف) مرگ داعی صغیر:


بعد از شکست داعی صغیردر جنگ با امیر سامانی در منطقه ری لشکریان به تعقیب وی پرداختند. داعی صغیر جهت حفظ جان به یک آسیاب پناه برد و در آنجا مخفی شد، اما در آن آسیاب کشته شد.(14) ابن اسفندیار طریقه کشته شدن داعی صغیر و انقراض حکومت علویان را چنین نقل می کند که در زمان غیبت داعی صغیر در طبرستان و حضور وی در ری، اسفار بن شیرویه یکی از سرداران امیر نصر سامانی از غیبت ایشان در طبرستان استفاده کرد.


 وی به طبرستان حمله برد و گرگان و سپس کل طبرستان را تسخیر کرد و بر آن مسلط شد. داعی صغیر نیز جهت مبارزه با ایشان به طبرستان بازگشت و در حین جنگ توسط برخورد تیر شخصی به نام مرداویج که یکی از یاران سردار سامانی بود کشته شد.


با مرگ داعی صغیر، سال 316 را باید سال پایان حکومت علویان زیدی مذهب در طبرستان نامید چون دیگر پس از او با اختلافات شدیدی که بین بزرگان و سرداران درافتاد دیگر اقتدار قبلی به طبرستان بازنگشت و تقریباً تا سال 350 که حکومت به دست آل زیار (زیاریان) و آل بویه (دیلمیان ماهیگیر) افتاد و این منطقه دچار کشمکش و اختلاف گردید.

جمعه 4/5/1392 - 15:5 - 0 تشکر 625708

ب) علل و عوامل سقوط دولت علویان طبرستان:


شاید بتوان عوامل ذیل را از مهمترین عوامل سقوط دولت علویان طبرستان دانست. این عوامل عبارتند از:


1) جنگهای گستردة علویان با سامانیان، طاهریان و عباسیان.


2) جنگهای دائمی علویان با حکام محلی .


3) همزمانی جنگهای علویان با یکدیگر.


4 ) عقیدة قیام به سیف که از عقائد زیدیه بوده و باعث اختلافات داخلی ایشان می¬شد.


5) حمله¬های مکرر ایشان به اطراف و گاهی مواضع دوردست که باعث تضعیف و صرف هزینة فراوان میشد.


6) نداشتن یک برنامة مشخص حکومتی.

جمعه 4/5/1392 - 15:5 - 0 تشکر 625710

حكومت آل زیار


مرداویج یا مردآویز فرزند زیار، جدش وردانشاه گیلانی است كه او را از اهل گیلان دانسته‌اند


مرداویج برای لشكریان خود هزینه‌های فراوان صرف می‌كرد. به همین دلیل، از اطراف سربازان بسیاری به لشكر او پیوستند كه بیشتر آنها از افراد طایفه گیل و دیلم بودند. هنگامی كشور‌گشایی مرداویج در منطقه جبل، ماكان متحد پیشین خود را در گرگان و طبرستان گذاشته بود. از یك سو، مرداویج به خاطر فتوحات تازه و منشور خلیفه احساس قدرت می كرد و از طرف دیگر، بهانه ای برای بركناری ماكان فراهم شد. با تحریك مُطرّف – وزیر مرداویج- به جنگ با ماكان در سال 321 ﻫ . ق پس از لشكركشی مرداویج به گرگان، ماكان به منطقه دیلم گریخت.

جمعه 4/5/1392 - 15:6 - 0 تشکر 625713

اقدامات مردآویج (مرد آویز)


مردآویج به حكومت ولایات مجاور خزر اكتفا نكرد و خیلی سریع توانست بخش زیادی از مغرب ایران و شهرهای بزرگی چون اصفهان ، همدان ، ری ، قزوین و شیراز را به تصرف خود درآورد و سپاهیان خلیفه ی عباسی را از آن مكان ها بیرون كند. بدین ترتیب دست خلفای عباسی را از غرب ایران كوتاه كرد و زمینه ی سقوط آن ها را بنا نهاد.


 گرچه ظاهراً خود را حاكم خلیفه می خواند، ولی عملاً اعتنایی به آن ها نمی كرد و حتی خود را آماده ی حمله به بغداد می كرد.


وی اصفهان را پایتخت خود قرار داد و آرزو می كرد كه حكومتی چون ساسانیان ایجاد كند. به همین خاطر بسیاری از آداب و رسوم دوره ی ساسانیان را از نو احیا كرد.

جمعه 4/5/1392 - 15:6 - 0 تشکر 625714

هجوم دشمنان، آل زیار را ضعیف می کند.


پس از مرگ مردآویج، برادرش وشمگیر که حکومت ری را داشت، به سلطنت رسید.


وشمگیر به معنی گیرنده بلدرچین است. وشمگیر برادر كوچك‌تر مرداویج، در ابتدا كشاورزی ساده بود كه به وسیله برادر، به كارهای حكومتی داخل شد و در زمان مرگ برادر، والی ری بود. او با بیعت لشكریان مرداویج، به حكومت رسید. دشمنان این خاندان از شرق و  غرب برای به دست آوردن حكومت آماده شدند.


وشمگیر، ابن وهبان قصبانی را به سمت وزارت برگزید و شیرج بن لیلی و بلقسم بانجین را برای نگهداری گرگان و طبرستان فرستاد. امیرنصر سامانی در همین سال (323 هـ . ق) به ابوعلی-سپهسالار خراسان- دستور داد تا از راه نیشابور به گرگان لشكر بكشد و از طرف دیگر به ماكان نیز دستور داد كه به سپاه ابوعلی بپیوندند.


وشمگیر گرفتار زد و خورد با آل بویه و سامانیان شد و ری ، گـرگان ، اصفهان ، شیراز و طبرستان را از دست داد. سپس ، از ســامانیان ، علیه آل بویه كمك خواست . اما كاری از پیش نبرد تا این كه درگذشت .

جمعه 4/5/1392 - 15:6 - 0 تشکر 625716

بیستون


پس از او پسرش بیستون به حكومت رسید و بعد از آن برادرش قابوس بن وشمگیر ملقب به شمس المعالی حكومت را در دست گرفت . وی معروف ترین فرد این سلسله می باشد. آرامگاه وی در گنبد كاووس است . آل زیار توسط غزنویان از بین رفتند .


بیستون پسر ارشد وشمگیر در هنگام مرگ پدر در طبرستان و قابوس پسر دوم، همراه وشمگیر بود. سران لشكر از جمله ابوالحسن سیمجور سپهسالار خراسان، ابتدا با قابوس بیعت كردند، اما بیستون با شنیدن خبر مرگ پدر، از طبرستان به گرگان آمده، جانشین پدر شد. در آغاز با مشكل هزینه لشكركشی سامانیان مواجه بود. امیر منصور سامانی آذوقه لشكریان را به عهده وشمگیر گذاشته بود و حال كه لشكر در حدود دامغان به سر می برد، خواستار هزینه لشكركشی از بیستون شدند.


بیستون خدعه‌ای به كار برد. لشكریان كه آذوقه ای نداشتند، پراكنده شده و برگشتند. بیستون با آل‌بویه از در دوستی درآمد و ركن‌الدوله با ارسال مال و لشكر او را حمایت كرد. بیستون با دختر عضد الدوله ازدواج كرد تا به این وسیله، اتحاد خود را با آل بویه تحكیم بخشد و توانست حدود ده سال بدون مشكل بر گرگان و طبرستان حكومت كند.


در سال 360 ﻫ .‌ق عضدالدوله از خلیفه بغداد برای بیستون خلعت و لوا و منشور در خواست كرد و خلیفه منشور حكومت ولایت گرگان و طبرستان را فرستاد و او را به ظهیرالدوله ملقب كرد

جمعه 4/5/1392 - 15:7 - 0 تشکر 625717

آرامگاه قابوس بن وشمگیر


هنگامی كه مردآویج مغرب ایران را فتح می كرد، سه برادر از خاندان بویه از سرداران او بودند كه به سرعت پله های ترقی را یكی پس از دیگری پشت سر گذاشته و توانستند برای خود جاه و مقامی كسب كنند. آن ها پسران ماهی گیری به نام بویه از اهل گیلان بودند. نام آن ها «علی ، حسن و احمد» بود كه پس از به قتل رسیدن مردآویج حكومت مستقلی به نام آل بویه تأسیس كردند. علی بر فارس چیره و حاكم شد. حسن ، ری و كاشان و اصفهان و همدان را گرفت و بر عراق عجم حكومت یافت .


احمد، كرمان را تسخیر كرد و بعد هم بغداد را گرفت . آن ها دشمن خلفای عباسی بودند. وقتی احمد بغداد را تصرف كرد، خلیفه را به زندان انداخت . آن ها قصد داشتند كه دولت عباسیان را منقرض كنند.


 اما چون خلیفه ی عباسی حاضر به اطاعت از آل بویه شد، منصرف شدند. خلیفه احمد را (معزالدوله )، علی را (عمادالدوله ) و حسن را (ركن الدوله ) خواند و به اطاعت آن ها گردن نهاد.


پسران بویه (علی ، حسن و احمد) سلسله ی آل بویه را تأسیس كردند.

برو به انجمن
انجمن فعال در هفته گذشته
مدیر فعال در هفته گذشته
آخرین مطالب
  • آلبوم تصاویر بازدید از کلیسای جلفای...
    آلبوم تصاویر بازدید اعضای انجمن نصف جهان از کلیسای جلفای اصفهان.
  • بازدید از زیباترین کلیسای جلفای اصفهان
    جمعی از کاربران انجمن نصف جهان، در روز 27 مردادماه با همکاری دفتر تبیان اصفهان، بازدیدی را از کلیسای وانک، به عمل آورده‌اند. این کلیسا، یکی از کلیساهای تاریخی اصفهان به شمار می‌رود.
  • اعضای انجمن در خانه شهید بهشتی
    خانه پدری آیت الله دکتر بهشتی در اصفهان، امروزه به نام موزه و خانه فرهنگ شهید نام‌گذاری شده است. اعضای انجمن نصف جهان، در بازدید دیگر خود، قدم به خانه شهید بهشتی گذاشته‌اند.
  • اطلاعیه برندگان جشنواره انجمن‌ها
    پس از دو ماه رقابت فشرده بین کاربران فعال انجمن‌ها، جشنواره تابستان 92 با برگزاری 5 مسابقه متنوع در تاریخ 15 مهرماه به پایان رسید و هم‌اینک، زمان اعلام برندگان نهایی این مسابقات فرارسیده است.
  • نصف جهانی‌ها در مقبره علامه مجلسی
    اعضای انجمن نصف جهان، در یك گردهمایی دیگر، از آرامگاه علامه مجلسی و میدان احیا شده‌ی امام علی (ع) اصفهان، بازدیدی را به عمل آوردند.