شخصیت حسن بن علی (ناصر کبیر) در دو زمینه جداگانه قابل بررسی است.
۱) علمی فرهنگی و مذهبی
۲) سیاسی.
حسن بن علی قبل از اینکه به عنوان فرمانروای طبرستان مطرح شود، در طول حکمرانی ۱۴ ساله سامانیان (۳۰۱ ۲۸۷ ه) بر طبرستان، تنها فرد شایسته و قوی علویان بود که ضمن تلاش برای ایجاد نهضت سیاسی، به فعالیت های فرهنگی نیز می پرداخت.
او توانست پایگاه های متعددی را برای کانون فعالیت خویش ایجاد کند و به تبلیغ اسلام و پرورش شاگردانی در مکتب خویش (که بعدها به نام ناصریه معروف شد) پرداخت. او مبلغانی را به نقاط مختلف طبرستان و گیلان اعزام می کرد تا به تبلیغ اسلام بپردازند. مهم ترین نهادی که او برای فعالیت های علمی، فرهنگی و تبلیغات مذهبی در اختیار داشت، مسجد بوده است به همین دلیل مساجد زیادی در نقاط مختلف طبرستان و گیلان بنا کرد. غعزالدین ابن اثیر، الکامل، ج ۸، ص ۸۱ف حسن بن علی با این فعالیت ها توانست به دو هدف دست یابد؛
۱) ترویج اسلام و مذهب تشیع زیدی در طبرستان و گیلان
۲) فراهم کردن زمینه مناسب برای ایجاد نهضت علویان بر ضدسامانیان. غظهیرالدین مرعشی، همان، ص ۱۴۵ف
او بعد از دستیابی به حکومت طبرستان به حمایت از دانشمندان پرداخت و همچنین مکان های خاصی را برای تحصیل علم برای افرادی که علاقه مند به آموختن دانش بودند، ایجاد کرد. او در شهر آمل به تاسیس مدرسه اقدام کرد که گفته می شود نخستین مدرسه یی بود که در جهان اسلام ساخته شد، چون تا قبل از آن زمان فعالیت های علمی مسلمانان بیشتر در حلقه های درسی مساجد یا منازل صورت می گرفت. غجرجی زیدان، تاریخ تمدن اسلام، ص ۶۲۶ف حسن بن علی همچنین یک کتابخانه بزرگ در شهر آمل احداث کرده که در کنار مدرسه یی که ساخته بود، مجتمع آموزشی بزرگی را تشکیل می داد. غابن اسفندیار، همان،ج ۱، ص ۹۷ف حسن بن علی خود یکی از علمای مهم زیدیه به شمار می آید. چنان که نزدیک به ۱۰۰ کتاب در موضوعات دینی به نگارش درآورده است غابن ندیم، الفهرست، ص ۳۶۰ف و بسیاری از مردم برای آموختن علم و دانش، به سوی آمل که محل اقامت او بود، حرکت کردند. غاسماعیل مهجوری، تاریخ مازندران، ص ۱۵۶ف
ناصر کبیر یکی از عوامل مهم تثبیت دین اسلام در غرب طبرستان و گیلان بود. چنان که ابن اسفندیار، مورخ قرن ششم هجری، که ۳۰۰ سال بعد از او در طبرستان زندگی می کرد، در کتابش می نویسد؛ «فضل و علم و زهد و آثار کرامت او هنوز در گیلان و دیلمان ظاهر است و مذهب و طریقت او معتقد گیل و دیلم است.» غابن اسفندیار، همان، ج ۱، ص ۹۷ف
این در حالی بود که تقریباً تا قبل از نیمه قرن سوم هجری تعداد مسلمانان طبرستان به ویژه نواحی دیلم (نواحی کوهستانی بین گیلان و مازندران) بسیار اندک بوده است. غابواسحق اصطخری، المسالک و الممالک، ص ۶۹ف این مطلب نشان دهنده این واقعیت است که حسن بن علی نفوذ خیلی زیادی روی مردمان این مناطق داشته است که توانست آنها را به دین اسلام ترغیب کند.