۵-نهایت ناپذیری قرآن :پیامبر عالیقدر (ص) در سخنان خود، به خصیصه «نهایت ناپذیری» قرآن اشاره می‌كند و می‌فرماید: «ظاهره أنیق و باطنه عمیق لا تحصی عجائبه لا تبلی غرائبه» ؛(اصول كافی، كتاب القرآن/ ۵۹۱) [قرآن ظاهری زیبا و باطنی عمیق دارد، شگفتی‌های آن پایان نمی‌پذیرد و تازه‌های آن كهنه نمی‌شود.] امیر مؤمنان (ع) نیز در یكی از خطبه‌ها به این خصوصیت اشاره می‌كند و می‌فرماید: «سراجا لا تخبو توقده و بحرا لا یدرك قعره»؛ (نهج البلاغه عبده، ۲/۲۰۲) [قرآن مشعل فروزانی است كه فروغ و تابش آن به خاموشی نمی‌گراید و دریای عمیقی است كه فكر بشر به ژرفای آن نمی‌رسد].
این حقیقت امروز برای دانشمندان كاملا ملموس است و هر روز از قرآن، حقایق تازه‌تری را كشف می‌كنند و یكی از علل جاودانی بودن قرآن، همین است كه در هر عصری دانشمندان جهان به فراخور دانش و اطلاعات خود، از آن بهره‌مند بوده‌اند و بهره‌رسانی و نور افشانی او به دوره و زمانی و به گروه و توده خاصی اختصاص نداشته است. شخصی از امام هشتم ـ علی بن موسی الرضا (ع) ـ پرسید چرا قرآن پیوسته طراوت و تازگی دارد و انس و ممارست با قرآن و تلاوت و خواندن آن، مایه كهنگی آن نمی‌گردد؟ امام در پاسخ فرمود: «ان الله تعالی لم یجعله لزمان دون زمان و لا لناس دون ناس، فهو فی كل زمان جدید و عند كل قوم غض إلی یوم القیامه». (تفسیر برهان،۱/۲۸) [برای اینكه خدا قرآن را برای زمان مخصوص و محدودی و یا گروه معینی نفرستاده است از این جهت قرآن در هر زمان و نزد تمام اقوام تا روز رستاخیز تازه است].
-مطالب قرآن فراتر از زمان ومکان است چون متن قرآن از منبع قدسی وپدیدآورنده آن فوق زمان ومکان، صاحب علم بی پایان ومحیط بر همه هستی وپدیده های آن است آیات قرآن چنان اند که علی رغم تغییر ناپذیری ظواهرالفاظ آن معانی ومعارف بسیار بالا و کاملی راتاب می آورند وبه تناسب پیشرفت دانش، معانی جدیدی را از آن می توان دریافت
بسیار شگفت انگیز است که هر چه به دانش بشر افزوده میشود جلوه هائی از آن چه از قرآن تعلیم داده شده بر انسان آشکار میشود (تفسیر موضوعی قرآن کریم ص۴۳، الکتاب و القرآن،قرائه معاصره ص۱۸۷)
