نگاهی به آداب و رسوم تركمن ها در ماه مبارك رمضان

صفحه اصلی تبیان شبکه اجتماعی مشاوره آموزش فیلم صوت تصاویر حوزه کتابخانه دانلود وبلاگ فروشگاه اینترنتی

انجمن ها > انجمن شمال > صفحه اول بحث

لطفا در سایت شناسائی شوید!

شمال (بازدید: 253)

بهروز رها

3301 بحث

دوشنبه 17/4/1392 - 20:5 -0 تشکر 618988

نگاهی به آداب و رسوم تركمن ها در ماه مبارك رمضان

http://www.golshanemehr.ir/article.php?id=10885

در میان قوم تركمن نیز كه حدود ‪ ۳۷‬درصد جمعیت استان گلستان را تشكیل می‌دهند و اكثرا در نوار شمالی استان از سواحل دریای خزر تا منتهی الیه شمال شرقی استان ساكن هستند ماه مبارك رمضان اهمیت بسیار دارد. در میان تركمنها رسم بر این است كه آنها قبل از فرا رسیدن ماه مبارك رمضان و در روزهای آخر ماه شعبان روزه می‌گیرند كه از آن به عنوان روزه استقبال نام برده می‌شود و با این عمل به پیشواز ماه رمضان می‌روند.

1 از 1

کل آیتم ها 2
برو به صفحه

بهروز رها

3301 بحث

دوشنبه 17/4/1392 - 20:6 - 0 تشکر 618989

روزه استقبال ارج و قرب خاصی بین تركنها داشته و بسیاری از افراد خانواده‌های تركمن، از كوچك و بزرگ، با شور و شعف فراوان با انجام این نوع مستحبات به پیشواز ماه ضیافت الهی می‌روند. همچنین مرسوم است كه زنان و دختران تركمن بطور سنتی و خودجوش جمعه قبل از حلول ماه رمضان مسجد محل خود را نظافت و غبارروبی كرده و برخی از خانواده‌ها هم مساجد را با فرش و نمدهایی كه مخصوص خواندن نماز است و از آن در بین تركمنها به "نمازلیق" (سجاده) مشهور است، مزین می‌كنند. یكی دیگر از مراسم قبل از شروع ماه رمضان مراسم آشتی‌كنان است كه طی آن یكی از ریش سفیدان (یاش اولی) در خانه خود سماور را روشن كرده و چای دم می كند و دو یا چند نفر را كه نسبت به هم كدورتی دارند، بدون اطلاع از همدیگر به خانه‌اش دعوت می‌كند و آنها را آشتی میدهد. رویت هلال ماه‌رمضان (آی گورمك) نیز در میان تركمنها با هیجان خاصی مخصوصا در میان بچه‌ها صورت می‌گیرد. با توجه به اینكه تركمنها اعتقاد دارند هركس زودتر هلال ماه را ببیند ثواب بیشتری می‌برد، بنابراین برای دیدن هلال ماه هركس سعی می‌كند با رفتن به بلندیها مانند تپه‌ها و پشت بامها آن را زودتر از دیگران ببیند. در میان تركمنها رسم است كه هر فردی كه هلال ماه را می‌بیند آیه شریفه ‪۱۸۹‬ سوره بقره را قرائت می‌كند. یكی از پرشكوه‌ترین مراسمی كه در ماه رمضان در میان تركمنها برگزار می‌شود اقامه نماز "تراویح" است كه در مساجد و پس از نماز عشا به جماعت انجام می‌شود و پیر و جوان و حتی بچه‌ها بطور یكپارچه در آن شركت می‌كنند. برای شركت در این نماز همه عرقچین سفیدی بر سر می‌گذارند و همینكه وقت نماز عشا می‌شود با شور و شوق زایدالوصفی دسته دسته به سوی مساجد روانه می‌شوند. در میان تركمنها این نماز آنقدر ارزش دارد كه یكی از شرایط قبولی روزه را منوط به شركت در این نماز دانسته و به همین خاطر اغلب افرادی كه قبلا زیاد به نماز اهمیت نمی‌دادند نیز در نماز تراویح شركت می‌كنند. نماز تراویح مشتمل بر ‪ ۲۰‬ركعت است و پشت سرامام و به صورت دو ركعت دو ركعت اقامه می‌شود و در فاصله هر چهار ركعت دعای مخصوص آن قرائت می‌شود. در بسیاری از مساجد نیز در قالب این نماز"ختم قرآن" انجام می‌شود كه معمولا در طول شش یا هفت شب انجام می‌شود و در این صورت عبادت شبانه روزه داران بین دو تا سه ساعت به طول می‌انجامد. یكی دیگراز مراسم ماه رمضان در میان تركمنها مراسم "یارمضان" (یاری رمضان) به معنی نیمه رمضان است. این مراسم در شب چهاردهم ماه رمضان به این صورت انجام می‌گیرد كه پس از اقامه نماز عشا و تراویح دسته‌ای در بیرون مسجد هر محله تشكیل می‌شود و این دسته از بین خود یك سرگروه و یك صندوق دار انتخاب می‌كند. سرگروه در حالی كه صندوق دار و بچه‌های محل او را مشایعت می‌كنند به در خانه‌ها مراجعه كرده و سروده‌هایی با مضامین مذهبی و در نكوداشت رمضان و فضایل آن خوانده می‌شود و در پایان هر سروده همه حضار یكصدا با گفتن "الله هو" به میدان‌دار پاسخ می‌دهند. صاحبخانه به اندازه وسع خود نذرش را بصورت نقدی یا جنسی به صندوقدار كه كیسه‌ای بر دوش دارد می‌دهد. در پایان این مراسم كه معمولا تا پاسی از شب به طول می‌كشد افراد گروه نذورات جمع آوری شده را بین خود تقسیم می‌كنند.

بهروز رها

3301 بحث

دوشنبه 17/4/1392 - 20:6 - 0 تشکر 618990

نكوداشت شب قدر (قدرگیجه) نیز یكی از مراسمی است كه تركمنها با شور و شعف بسیار نسبت به برگزاری آن اقدام می‌كنند. هرچند شب قدر دقیقا مشخص نشده است ولی در بین تركمنها از قدیم الایام و با استناد به شواهدی خاص این مراسم در شب بیست و هفتم ماه مبارك رمضان برگزار می‌شود. تركمنها معتقدند كه دراین شب دو پیامبر الهی یعنی حضرت خضر و حضرت الیاس ظاهر می‌شوند و هركس با آنها برخورد كند خوشبخت می‌شود. دراین شب كه برای تركمنها بسیار مقدس است زنان در خانه "بیشمه" (نوعی شیرنی خانگی)، "بورك"(نوعی سمبوسه) و سایر ماكولات از قبیل نان برنجی و فرنی می‌پزند و سفره پهن كرده و شب نشینی می‌كنند. دراین شب همه به دیدار همسایه‌ها و خویشاوندان می‌روند و نذری می‌دهند و همچنین بعد از نماز عشا و تراویح هر كس در خانه خودش نماز شب قدر را هم می‌خواند. در این شب همچنین برای نوعروس یا دختری كه تازه نامزد شده از طرف خانواده داماد هدیه‌ای برده می‌شود كه به آن "قدر ایمش" می‌گویند. شهروندان تركمن اهل سنت استان گلستان در روزهای پایانی ماه مبارك رمضان پس از یكماه عبادت و روزه‌داری، با نجام آیینهای ویژه، به استقبال عید فطر می‌روند. در شب‌های آخر ماه مبارك در مساجداهل سنت منطقه آوای حزن‌انگیز "الوداع و الفراق یا شهر رمضان" طنین‌انداز می‌شود و روزه‌داران، محزون از اتمام مهمانی خدا دست به دعا و نیایش برای قبولی طاعات و عبادات برمی دارند. به گفته علمای منطقه، بر اساس حدیثی از رسول مكرم اسلام (ص) هركس با آغاز ماه مبارك رمضان خوشحال و با اتمام آن محزون و غمگین شود، بهشت براو واجب می شود و بر اساس این باور است كه در شبهای پایانی ماه مبارك رمضان ندای غم‌انگیز وداع با این ماه عزیز سرداده می‌شود. پرداخت فطریه از دیگر آیینهای مذهبی است كه معمولا در چند روز آخر ماه رمضان و تا قبل از نماز عید انجام می‌شود. به اعتقاد علمای اهل سنت منطقه پرداخت فطریه با آغاز ماه مبارك رمضان جایز است و وقت واجب برای پرداخت آن قبل از ادای نماز عید فطر است. ادای فطریه‌اهمیت خاصی در بین تركمنها دارد و مطابق اعلام علما برای هر فرد خانواده مبلغ معینی تعیین و به مسكینان و افراد نیازمند پرداخت می شود. در فقه اهل سنت پرداخت فطریه واجب است و به گفته علما معمولا مقدار معینی از قوت غالب مردم هر منطقه مبنای پرداخت آن است. در بین تركمنها مبنای پرداخت فطریه اكثرا گندم است كه مبلغ ریالی آن از سوی علما تعیین و اعلام می‌شود هرچند منعی برای پرداخت از دیگر اقلام تعیین شده نظیر خرما نیز وجود ندارد. تركمنها در چند روز آخر ماه مبارك رمضان با انجام خانه تكانی و خرید لباس نو به استقبال عید فطر می‌روند و جنب و جوش برای تدارك مقدمات عید فضای خاصی به مناطق تركمن‌نشین استان گلستان می‌دهد. اقدام به خرید لباس نو بویژه برای خردسالان و كودكان و تهیه انواع شیرینی‌های خانگی و انجام خرید برای سفره عید از جمله اقداماتی است كه در بین تركمنها رواجی تمام دارد. بااعلام رویت هلال ماه شوال و فرا رسیدن عید فطر،اعضای خانواده‌ها و عموم مردم در برخورد بایكدیگر،قبولی طاعات و عبادات ایام رمضان را خواسته و آرزوی رسیدن به مهمانی خدا در سال آینده را برای یكدیگر می‌كنند. با فرا رسیدن روز عید، مردان اعم از كودك و پیر و جوان گروه گروه عازم عیدگاه هر شهر شده و در یك اجتماع عظیم با گوش سپردن به مواعظ علما و بهره‌مندی از ارشادات دینی ، نماز عید فطر را برجای می‌آورند. پس از اتمام آیین نماز عید، دید وبازدید عید شروع می‌شود و در این روز تركمنها اعم از زنان و مردان در حالیكه جامه‌های نو برتن كرده‌اند با حضور در منازل همسایگان و خویشان و اقربا، عید را به همدیگر شادباش گفته و ضمن آرزوی قبولی طاعات و عبادات ماه رمضان، صله رحم را نیز بر جای می‌آورند. در روز عید در تمامی منازل تركمنها بلااستثنا سفره عید گسترده است و از مهمانان با چای و شیرینی پذیرایی می‌شود و ضمن عید دیدنی، مطابق ارشاد علما، زنگار كدورتهای احتمالی را نیز از دل می‌زدایند. در این روز خیابانها و معابر مناطق تركمن‌نشین استان جنب و جوش خاصی پیدا می‌كند و دسته‌های گروهی مردم بویژه قشر جوان ، نوجوان و كودكان كه با لباسهای نو در حال عید دیدنی هستند،از جلوه‌های ویژه‌آن محسوب می‌شود. در روزهای پس از عید نیز دید و بازدیدها جسته و گریخته ادامه می‌یابد و تا چند روز بعد نیز حال و هوای عید در منطقه احساس می‌شود

برو به انجمن

▲

دسترسی‌های سریع

انجمن فعال در هفته گذشته

مدیر فعال در هفته گذشته

آخرین مطالب

آلبوم تصاویر بازدید از کلیسای جلفای...
آلبوم تصاویر بازدید اعضای انجمن نصف جهان از کلیسای جلفای اصفهان.
بازدید از زیباترین کلیسای جلفای اصفهان
جمعی از کاربران انجمن نصف جهان، در روز 27 مردادماه با همکاری دفتر تبیان اصفهان، بازدیدی را از کلیسای وانک، به عمل آورده‌اند. این کلیسا، یکی از کلیساهای تاریخی اصفهان به شمار می‌رود.
اعضای انجمن در خانه شهید بهشتی
خانه پدری آیت الله دکتر بهشتی در اصفهان، امروزه به نام موزه و خانه فرهنگ شهید نام‌گذاری شده است. اعضای انجمن نصف جهان، در بازدید دیگر خود، قدم به خانه شهید بهشتی گذاشته‌اند.
اطلاعیه برندگان جشنواره انجمن‌ها
پس از دو ماه رقابت فشرده بین کاربران فعال انجمن‌ها، جشنواره تابستان 92 با برگزاری 5 مسابقه متنوع در تاریخ 15 مهرماه به پایان رسید و هم‌اینک، زمان اعلام برندگان نهایی این مسابقات فرارسیده است.
نصف جهانی‌ها در مقبره علامه مجلسی
اعضای انجمن نصف جهان، در یك گردهمایی دیگر، از آرامگاه علامه مجلسی و میدان احیا شده‌ی امام علی (ع) اصفهان، بازدیدی را به عمل آوردند.

مرور بخشها

دین

زندگی

جامعه

فرهنگ

دین

زندگی

جامعه

فرهنگ

تبیان، دستیار زندگی

در حال بار گزاری ....

همه

متن

فیلم

صدا

تصویر

دانلود

مرور بخشها دین زندگی جامعه فرهنگ

دین

زندگی

جامعه

فرهنگ

مرور بخشها

دین

زندگی

جامعه

فرهنگ