1- مضاف و موصوف همیشه «ی» میگیرد
مثال:
درِ باغ ===» دری باغ
گل قشنگ ===» گلی قشنگ
آدم خوب ===» آدمی خُب
2- «د» ما قبل ساکن قلب به «ت» میشود
مثال:
پراید ===» پرایت
آرد ===» آرت
3- واو ساکن آخر کلمه به «ب» قلب می شود
>>مثال:
گاو ===» گاب
4-اصولاً در هر کجا که فتحه قشنگ باشد کسره بکار میرود و هر کجا که کسره کلمه را زیبا میکند فتحه بکار میرود
مثال برای فتحه:
اَز===» اِز
قفَس ===» قفِس
اَزَش ===» اِزِش
بِِزَن ===» بِِزِن
مثال برای کسره:
اِمروز===» اَمروز
جمعِه===» جمعَه
سِفید===» سَفید
حِیفِ===» حَیفس
فِشار===» فَشار
5- صدای « اُ » هیچ جایگاهی نداشته و به «او» تبدیل میشود.
مثال:
شما===» شوما
کجا===» کوجا
چادر===» چادور
6- حرف «و» در قالب حرف ربطی به به «آ» تبدیل میشود
مثال:
من و تو و حسن ===» منا تو آ حسن
7- اصولا خود « آ » به عنوان یک حرف ربط به کار میرود
مثال:
من هسم، آ بابامم هسن
>>در ضمن حرف « آ » به معنای «به علاوه» هم به کار میرود
مثال:
۵+۴+۳ ===» ۵ آ ۴ آ ۳
8- حرف « ه » در لهجه اصفهانی به نوعی نابود شده
مثال:
بچه ها ===» بِچا
گربه ها ===» گربا
میجهد===» می جِد
>>ه در آخر افعال به «د» ساکن بدل میشود.
>>بره===» برد
بشه===» بشد
>>«ه» به ی تبدیل میشود.
بهتر===» بیتِرِس
سر راهی===» سری رایِس
گربه===» گربیِه
>>«ه» به «ش» تبدیل میشود.
بهش میگم ===» بشش میگم
>>«ه» به «و» بدل میشود.
ما هم می آییم ===» ما وَم میَیم
>>نکته: به غیر اول شخص مفرد حروف «خوا» به «خ» تبدیل میشود
میخوای ===» می خَی
9- در برخی افعال حرف «ی» به «اوی» تبدیل میشود
میشنوی===» میشنُوی
میگی ===» میگوی
10- اگر حرف اول کلمه «ب» یا «ن» باشد و حرف سوم «ی» یک «ی» بعد از «ب» یا «ن» اضافه میشود
بگیر===» بیگیر
بشین ===» بیشین
بریز ===» بیریز
ببین ===» بیبین