غرشی که برای همیشه خاموش شد
سال 1332 شمسی بود که سروان احمد هنرور در بیشه ای نزدیک به روستای آقا میش حوالی شهرستان کلاله آخرین گلوله خود را به سمت شیرسرخ خزر شلیک کرد.
حدود نیم قرن پیش بود که گربه سان اساطیری ایران، همان ببر مازندران که بر آن لقب ببر ایران یا شیر سرخ داده شده بود، منقرض گشت.
*مشخصات ببر مازندران
ببر ایران پس از ببر بنگال بزرگ ترین ببر در جهان به شمار می رفت.
طول بدن آن حدود 2 تا 3 متر بود و وزن ببر نر حدود 250 و ماده نیز 200 کیلوگرم بود.
زیستگاه آن شامل بیابان های سرد تا جنگل های سرد برف گیر بود.
آن ها بیشتر در کشورهای ایران، ترکمنستان ، قزاقستان و قرقیزستان یافت می شدند اما در ایران بیشتر از سایر مناطق بودند.
اما علت انقراض این گربه سان اساطیری در ایران، شکار او و طعمه هایش، نابودی جنگل ها و تالاب ها و استفاده از طعمه های مسموم بو د ولی حمله گاه و بی گاه خودشان به دلیل کمبود طعمه به دام های مردم سبب از بین رفتن و انقراضشان شد.
سروران احمد هنرور در روستای آقا میش شهرستان کلاله آخرین گلوله خود را به سمت شیرسرخ خزر شلیک کرد ولی نمی توان او را به خاطر کشتن آخرین ببر مازندران ملامت کرد چون حتی اگر او هم آن ببر را شکار نمی کرد ، ببر مازندران منقرض می شد زیرا بزرگترین گربه سان ایران از سالها قبل از آن در سرازیری انقراض افتاده بود وتعداد ببرها آنقدر کم شده بود که دیر یا زود منقرض می شدند.
ناگفته نماند که صاحب نظران در پاسداری از محیط زیست علت این رویداد مسعود میرزا می‌دانند.
مسعود میرزا ملقب به ظل السلطان پسر ارشد ناصرالدین شاه قاجار را یکی از مسئولان انقراض ببر مازندران می دانند.
او با اینكه سه سال از برادر خود مظفرالدین میرزا بزرگتر بود اما هیچ وقت به عنوان ولیعهد انتخاب نشد و عقده رسیدن به تاج و تخت پادشاهی خود را از طریق شکار حیوانات، عقده گشایی می کرد.
به بیان دیگر ظل السلطان حداقل 20 درصد کل ببرهای ایران را کشته است و به این ترتیب جمعیت این گونه را به اندازه چشمگیری کاهش داده است.
او در سفری به بابل 2 قلاده و در سفری دیگر به شبه جزیره میانکاله (جنوب شرقی دریای خزر و در استان گلستان فعلی) 35 ببر دیگر را شکار کرد.
شاید کشته شدن این تعداد ببر در آن زمان ممکن بود موجبات شادی برخی از مردمان محلی را فراهم کند اما ضربه ای سخت به اکوسیستم منطقه به حساب می آید.
از افرادی که در این خصوص صحبت کرده اسکندر فیروز اولین بنایگذار حفاظت زیست که در کتاب خود آورده است: شاید کل جمعیت ببر در آن زمان بیش از چیزی حدود چهار یا پنج برابر این رقم نبوده و لذا همین یک شکار عظیم ضربه سهمناکی در کاهش تعداد ببر بوده است.
*از ببر مازندران تنها یک عکس باقی مانده
امروزه می‌توان با صراحت گفت که تنها از ببر مازندران تنها یک عکس باقی مانده است.
گفتنی است: در حالی که در کشور ما جایگاه ببر از پلنگ و شیر پایین تر است، باز هم مردمان کشورمان ببر را نماد شجاعت و نیرومندی می‌دانند.
در این خصوص نیز می‌توان به اشعار فردوسی درباره ببر اشاره کرد.
در نهایت باید گفت: شاید نبود مناطق در ایران و استان‌های شمالی و نبود امکانات لازم ببرهای مازندران را تنها در یک قاب عکس چوبی محاصره کرده است.
گزارش از ندا فاضلی
باشگاه خبرنگاران جوان
