• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
انجمن ها > انجمن شمال > صفحه اول بحث
لطفا در سایت شناسائی شوید!
شمال (بازدید: 12672)
چهارشنبه 29/3/1392 - 23:37 -0 تشکر 613211
شیون فومنی و شعرهایش


میر احمد سید فخری نژاد، مشهور به شیون فومنی، از شاعران محبوب و مشهور شمال ایران است.

او در سال ۱۳۲۵ هجری خورشیدی در شهرستان فومن متولد گردید. او تحصیلات ابتدایی و سه ساله خود را در رشت سپری کرد و بعد از آن به کرمانشاه کوچ کرد و سه ساله دوم دبیرستان را تا اخذ دیپلم طبیعی -۱۳۴۵ در آنجا گذراند. شیون در سال ۱۳۴۶ وارد سپاهی دانش در طارم زنجان شد و یکسال بعد به استخدام اداره آموزش و پرورش استان مازندران درآمد و در سال ۱۳۴۸ وارد زندگی زناشویی شد در کوچی عهده دار مدیریت و تدریس در یکی از مدارس فولادمحله ساری گشت و تا سال ۱۳۵۱ به کار تدریس مشغول بود. پس از آن نیز دردیگر نقاط گیلان به این شغل ادامه داد.

او در سال ۱۳۷۲ مبتلا به بیماری نارسایی کلیه شد و یک سال بعد برای درمان این نارسایی به وسیله دیالیز(تراکافت) به تهران کوچ کرد و در همین سال با توجه به درد بیشمارموفق به اخذ مدرک تحصیلی لیسانس در ادبیات، از دانشگاه تربیت معلم شد . شیون در سال ۱۳۷۶ ه.ش پس از سالها تدریس، بازنشسته شد.

او در شهریورماه ۱۳۷۷ پس از یک دوره بیماری مزمن کلیوی و انجام پیوند کلیه در یکی از بیمارستانهای تهران از دنیا رفت . آرامگاهش در بقعه سلیمان داراب رشت بنا به وصیتش در کنار مقبره میرزا کوچک جنگلی قرار دارد .


چهارشنبه 29/3/1392 - 23:38 - 0 تشکر 613212

شیون فومنی و ادبیات


شیون فومنی به عنوان یکی از شاعران موفق دو زبانه در حوزه شعر محلی و بومی گیلکی را که داشت در محاق فراموشی قرار می‌گرفت سینه به سینه تا آنسوی مرزهای کشورمان اشاعه داد و از سوی دیگر در حوزه شعر فارسی با انتشار مجموعه‌های شعر فارسی و ارائه قالبهای معمول و مرسوم شعر فارسی از شاعران تأثیر گذار و توانای شعر معاصر بشمار می‌رود. تحقیق و پژوهش در زمینهٔ فرهنگ، و ادب گیلان و ارائه مجموعه اشعار گیلکی در قالب غزلیات، منظومه‌ها و دو بینی‌های محلی است از جمله آثار اوست. علاوه بر اینها، ترانه سرایی یکی از جنبه‌های ادبی و هنری شیون است که با مهارت، چیرگی و تسلط بر موسیقی، آواها و ملودی‌های محلی و فارسی از وی به‌عنوان موفق‌ترین شاعر ترانه سرا شناخت که در این حوزه ترانه‌های متعددی از وی به وسیله خوانندگان نامور خوانده شده، نام برده شده‌است . شیون در کنار شعر گیلکی و شعر فارسی فعالیتهای پر دغدغه‌ای در سایر حوزه‌های ادبی داشته‌است از آنجمله: شعر و ادبیات کودکان، قصه، داستان کوتاه و فیلمنامه (سناریو) از دیگر آثار اوست که طبعاً برشی دیگر از تواناییهای وی به شمار می‌رود.

چهارشنبه 29/3/1392 - 23:38 - 0 تشکر 613213

آثار فارسی شیون


شیون فومنی در شعر فارسی در دو شیوه کلاسیک و نو اشعار ماندگاری را از خود به یادگار نهاده‌است. غزل‌های شیون، از برجسته‌ترین غزل‌های معاصر شعر فارسی است که وی را در ردیف ممتازترین شاعر غزلسرا در حوزهٔ غزل امروز نئوکلاسیک قرارداده‌است. غزل‌های شیون، شیوهٔ تخیل و مضمون پردازی شاعران سبک هندی، تشبیهات، استعارات، تصاویر و زبان امروزی همراه با تمثیل، ترکیب سازی، مضمون یا بی و پارادوکس‌های زیبایی را در خود دارد که البته همه اینها در کنار عناصر بومی و چه با اصطلاحات و ترکیبات زبانی گیلک، همانند: این سفر (این دفعه)، وعده خلافی، خرسخواری، تن شده، چموش پا تاوه و ... به واقع دیده می‌شود که کلمات را به راحتی دستکاری می‌کند و با انها فضای تخیلی می‌سازد. در غزل‌های او حتی قافیه‌ها بسیار طبیعی و زیبا بجا می‌نمایند. خود او می‌گوید: وزن و قافیه و ردیف اگر اندیشیده آید پوشال کم بهایی است که خار کنی را به کار نمی‌رود. تشخیص زبانی او مربوط به گزینش لطیف‌ترین واژه‌ها رایج است و ناخودآگاه از واژه‌های خشک و خشن پرهیز می‌کند وی بلاغت را با تخیل و زیبایی در کنار هم نشانده است؛ به ویژه که سراسر اشعار و مجموعه‌های او هوای شمال را دارد و فضای گیلان را می‌توان در شعر او به وضوح مشاهده کرد. این گونه بومگرایی که از عناصر سبکی اوست، یکی از محصولات نو گرایی نیمایی است که شاعر را با محیط خویش، پیوند می‌دهد. در کنار غزل در حوزه اشعار کلاسیک، رباعی، دو بیتی، مثنوی، قصیده از جمله طبع آزمایی‌های شاعر بوده‌است که همواره با توجه به ظرفیت قالبها مشاهده توانمندیها و موفقیتهای شیون هستیم. امّا اشعار نو و اشعار سپید از پر دغدغه‌ترین لحظه‌های سرودن شاعر بوده‌است که چهره دیگر شاعر را در این قالب به خوبی می‌بینیم که چقدر از ظرفیتهای بیانی، زبانی، عاطفی و ... شاعر را با خود به همراه داشته‌است که تا بدان پایه شاعری با آنهمه غزل‌های زیبا و دلنشین گرایش خاصی به سرودن اشعار سپید نشان می‌دهد.


۱- پیش پای برگ (برگزیده اشعار): این مجموعه شعر برگرفته و برگزیده اشعار فارسی شاعر از قالب غزل، مثنوی، رباعی، دو بیتی، نو و سپید از اواخر دهه چهل تا اوایل دهه هفتاد سالهای شاعری شیون است. ناشر: شاعر، چاپ اول بهار ۱۳۷۴.


۲- یک آسمان پرواز (برگزیده اشعار): این مجموعه شعر برگرفته و برگزیده اشعار فارسی شاعر از قالب غزل، رباعی، دو بیتی، شعر نو، شعر سپید از اواخر دهه چهل تا اوایل دهه هفتاد سالهای شاعری شیون است. ناشر: شاعر، چاپ اول بهار ۱۳۷۴.


۳- از تو برای تو : این مجموعه در برگیرندهٔ غزل، رباعی، دو بیتی، مثنوی سرودهٔ شاعر است، به کوشش: حامد فومنی. ناشر: خجسته، چاپ اول ۱۳۷۸.


۴- رودخانه در بهار : این مجموعه در برگیرندهٔ اشعار سپید شاعر همراه با مقدمه‌ای از شیون در باب دیدگاه وی از شعر و زبان شعری است، به کوشش: حامد فومنی، ناشر: خجسته، چاپ اول ۱۳۷۸.


۵- کوچه باغ حرف : این مجموعه در برگیرندهٔ کلیه اشعار شاعر در قالب رباعی است که در یک کتاب گردآوری و تدوین شده‌است، به کوشش: حامد فومنی. ناشر: هدایت، چاپ اول ۱۳۸۲.


شیون فومنی دارای قطعات زیبایی است که هرگز بصورت رسمی چاپ و منتشر نشد، اما در انجمن های خصوصی با صدای خود ایشان خوانده شد و بصورتی صوتی می توان آن ها را یافت. از معروفترین و زیباترین این آثار، قطعه ای است به نام معرفی. این قطعه به زبان زیبای گیلکی و بسیار شیرین سروده شده و سرشار از واژه های اصیل زبان بومی گیلان است. تکه هایی از بخش آغازین این قطعه را در زیر می خوانید:


«موعرّیفی، شیمی غولام مم جعفر... وقت جواب مزه نینداز پسر... محاکمه است این شوخی بردار که نیست... لات پدرسوخته خبردار بایست... اَی بی می چوم، هر چی شومان گید رییس... تابِیِ مَه (تابعِ مه) میثل شیمی خودنیویس... فامیلیت: فامیلی من چنه ست... معروف بی چی: معروف به مم جفر چس نفس... اسم پدر: ممدلی بو، بمرده... می عروسی اَ ناجیَ بی گیل ببورده»

چهارشنبه 29/3/1392 - 23:41 - 0 تشکر 613214


  اََچه مَچی خواب


رو به طیران کی خوسم گیلانِ خواباَ دینمه
فوچینم می چوما او کوگا عذاباَ دینمه

می زنای بخواب اَیه مراگه اَ غریبه جا
کله پیش آخرئی روز تی مرگه خواباَ دینمه

اَمی همساده چاکود عمارتِ سه مرتبه
مردمِ خانه ولی من تی قوراباَ دینمه

تی کولا پَشم ناره خنده دآره تی مشتگی
کرتاکرت هچین تی او کفشِ بخواباَ دینمه

دانمه مورام بزه سگه سرم نی وان بینه
هچینی سنگان سر تی چاقو ساباَ دینمه

بشویی کاغذ فاگیفتی نکودی بارواکونی
تا بگم بازار منم تی چله چاباَ دینمه

اوناگم آخر زنای خوابم مرا دس نکشی؟
می ماده بهم خوره تو لا کیتابا دینمه

ترسمه صفیانی بم اَجورکی شب خواب میان
تی مانستان آدم کلّه خراباَ دینمه

همه خو مردِ مرا گول گیدی گول ئیشتاویدی
من تی او نمکیار بساب بساباَ دینمه

نیشته یی می قبر سر کراَ میره آرده یاری
مورده شور خانه تی او دس آسیاباَ دینمه

می دیلاَ غورصه کونه هچین ئی تا سمان پلان
وختی کی سولاخ سولاخ می پاجوراباَ دینمه

درازه روزاَ دری صحرا مرا محل ننی
ج تووبیشتر می کنار تی عکسه قاباَ دینمه

ئی تا روز خانه تکانی ئی تاروز تی گوشورا
ذله یم بسکی همش تی توندِ تاباَ دینمه

می چوقا چلکه چلانه دودٍکه بویا دهه
تی گولاب شیشه ولی مکّه گولاباَ دینمه

من کرا سیلی مرا می دیمه کا سُرخادرم
در عوض بجوش بآموک تی زرده آباَ دینمه

روزی صدبار نیشینم عیزرائیلهِ نامه فادم
فان درم رایا اَکه اونه جواباَ دینمه

گرمه خوابم .... دو خوانه مرا مسافرخانه چی
ویریزم چفه عرق می رختخواباَ دینمه

دمبدم شیطاناَ لانت کونمه خودایا گم
اَکه پس می نازنین احمدگوراباَ دینمه؟

من کی ماشین نارمه موتورچینَه وراگیرم
فورانید گشتِ جاده شکار گوراباَ دینمه

ج هورام واگردمه شم فتاحی ورجا کَلَرم
گمجِ من رفِ جور اربا دوشاباََ دینمه

فردایی بپائیسم پا کُرسی جور تلارِه سر
دسه دسه بچرا دشتگی گاباَ دینمه

بارِجیر چارودارِ پیش کره مهتاب بشوپس
ماسوله قاطرانِ دهن اَلاباَ دینمه

گردانم می فانوساَ شب قلاکولِ صحرایی
اونه کاهو باغ من کاپیش و راباَ دینمه

رقایب روزهِ ره شم چارباغ قبرستانی پوشت
نان و حلوا تُخس کونم اونه صواباَ دینمه

من کی باور نکونم عومر اگه بفا بداشت
فومنِ آغوزکله آشِخ توراباَ دینمه

وختی شید هوا خوشیِ شهرِبجار حصیرشورا
ماسی و مارُخ و مُمتاز و رُباباَ دینمه

دمبتو ابرِ مانستان می دیلاَ گریه دره
دمبدم می پاجیری روبار آباَ دینمه

یانی به ... زاکی هوا دبه می کلّه ئی تا روز؟
فومنِ سه شنبانه آلبالو آباَ دینمه؟

یانی به ... کتل بنم خورشیدی قاوه خانه پیش؟
شیخالی تاوستانِ ورفه دوشاباَ دینمه؟

پاگوشا سونت کونی هفت شب و گازه فورشان
آخ ئی واردِه دیهاتِ عروسی داباَ دینمه؟

ئی شکم تا بخورم اَساَ تراَ نواستنه
فومنِ حلوا کوچیل می دیله باباَ دینمه؟

طیرانِ خوشکله ناناَ چیلیک زنم درجک پوشت
خیابان کلوخ کلوخ دود کباباَ دینمه

شیونی من کی شبان شکر خودا گوشنه خوسم
پس چی واستی گیلانِ اَچه مَچی خواباَ دینمه؟





برگردان فارسی
خواب آشفته

رو به تهران که می خوابم خواب گیلان را می بینم
چشمم را می بندم و گرفتاری آن سامان را می بینم

همسرم را در شهر غربت خواب می بینم که بمن می گوید
آخر روزی خواب مرگت را کنار آتش خواهم دید

او می گوید همسایه ما آپارتمان سه طبقه ساخته
در عوض در خانه ی مردم من شاهد دروغ تو هستم

می گوید کلاهت پشم ندارد و مشتگی ات خنده دار است
تنها صدای سُرخوردن کفشِ بخوابت را می بینم

او می گوید میدانم چاقوی زنگاربسته ات سرِ سگ را هم نخواهد بُرید
تنها سائیدنش را روی سنگها می بینم

او می گوید رفتی و درس خواندی و نگفتی چیز بفروشی
تا من هم شاهد چاپیدنت در بازار باشم

به او می گویم آخر ای زن در خواب هم مرا راحت نمیگذاری؟
دلم بهم می خورد وقتی تو لا کتاب را می بینم
می ترسم دیوانه شوم اینطور که شب در خوابم
مثل تو آدم کلّه خراب را می بینم

همه با شوهر خود گل می گویند و گُل می شنوند
من فقط سائیدن (گردوی) ترا می بینم (برای فسنجان)

نشسته ای و برای سر قبرم برنج آرد می کنی
در خانه ی مرده شوی آسیاب دستی ترا می بینم

دلم از غصه مثل آبکشی می شود
وقتی که جوراب پای خود را سوراخ سوراخ می بینم

در طول روز در حیاط خانه ای و بمن نگاهی نداری
بیشتر از تو در کنارم قاب عکست را می بینم

یک روز خانه تکانی داری و یک روز شستن کثافت
خسته ام از بسکه تلاش ترا می بینم

لباس پشمی روستائی من چرکین است و بوی دود می دهد
امّا در گلاب پاش تو گلاب مکّه را می بینم

من با سیلی صورتم را سرخ نگاه می دارم
امّا در عوض تو صفرایت بجوش می آید

روزی صدبار می نشینم و برای عزرائیل نامه می نویسم
چشم انتظارم چه وقت جوابش بدستم می رسد

در خواب گرم هستم که مسافرخانه چی صدایم می کند
بر می خیزم رختخوابم غرق در عرق است

هردم به شیطان لعنت می فرستم و به خود می گویم
پس چه وقت احمدگوراب آبادی نازنینم را خواهم دید؟

من که ماشین ندارم روی برترک موتورچی ها سوار می شوم
آنها میرانند در جاده ی گشت آبادی شکارگوراب را می بینم

از همان راه برمی گردم ودر آبادی کلرم بمنزل دوستم فتاحی می روم
و در داخل ظرف گِلی او روی طاقچه اربادوشاب (شیره میوه جنگلی) را
می بینم

فرداهم در هال چوبی خانه برصندلی چوبی می ایستم
و چرا کردن گاوهای دشت را تماشا می کنم

در شبهای مهتابی جلوتر از چارودار ...
بخار نفس قاطران ماسوله را نگاه می کنم

فانوسم را در شب صحرای آبادی قلعه گُل می گردانم
تا در باغ کاهو حلزون و آب دزدک را ببینم

در روزی که برای مردگان خیرات خواهند داد به قبرستان چهارباغ (واقع در فومن) خواهم رفت
و نان و حلوا قسمت خواهم کرد تا صوابی دیده باشم

من که باور نمی کنم اگر عمر وفائی داشت به
آبادی (آغورکله ی) فومن نزد آقاشیخ ترا خواهم رفت

در روزهای آفتابی وقتی برای شُستن حصیر به شهرِبجار محله ی فومن میروند
من معصومه ماهرخ و ممتاز و رباب را خواهم دید

دلم چونان ابرگرفته هوای گریه دارد
و هر دم زیرپایم رودخانه ایست

یعنی می شود هوای کودکی روزی بسرم بزند
و من در سه شنبه بازار فومن آب آلبالو ببینم؟

آیا می شود در قهوه خانه خورشیدی بر صندلی
بر صندلی کوچک چوبی تابستان برف و دوشابِ(معجون برف و شیره میوه جنگلی) شیخ علی را میل کنم؟

بی آنکه اکنون طمع کرده باشی ... یک شکم سیر
از حلوای کُنجدی فومن که باب دل من است بخورم؟

مراسمی چون دعوت از عروس و داماد و شب هفت بچه و مراسم بیرون آمدن دندان بچه و ختنه
آه می شود دوباره آداب عروسی روستائیان را ببینم ...؟

در پشت پنجره نان خشک تهران را سق میزنم (می خورم)
در حالیکه نظاره گر انبوه دودکباب در خیابانم

شیون من که شکرخدا شبها گرسنه می خوابم
پس چگونه است که (در تهران) خواب آشفته ی گیلان را می بینم؟

چهارشنبه 29/3/1392 - 23:43 - 0 تشکر 613216

اَمی ماران

اَمی ماران گیلکی دوعا کونید
گیلانِ لبظ خودایا صدا کونید

خوشانِ جی جاکی دستانِ ذرهَ
گیله تجربه مرهَ دوا کونید

دوشمنا نفرین و دوستانا دوعا
گوشت و ناخوناَ اَجور سیوا کونید

دمبتو ابریدی آسمان جیر
عروسهِ گریه مرهَ عزا کونید

پسرِه ... دُخترِه ... خانه مرداکهِ
خوشانِ جانَ ذرهَ فیدا کونید

نیشینید پینیک پاره سر تنایی
مرداکِ نیم تنه یاَ قبا کونید

عینهو بسوخته کوسر آدمان
هفت ساله کهنه جورفاَ پا کونید

فچمید وقتی کی آب واغوشتنهِ
آسمان کمراَ دولا کونید

همه تاَ سرده زمستان شبانهِ
موشاَ نقل میانی پیچا کونید

دیهاتِ کل کچلانَ اوسانید
نقلِ من ئی چکِ پادشا کونید

وختی که جوان اونه شین جاهیله
همساده کورکی یاَ کدخودا کونید

آفتابِ زال درون بج بنی وخت
فکر مشهد ذکر کربلا کونید

غریبهَ وقتی دینید بی کس و پوشت
بمیرم یادِ ایمام رضا کونید

نیبه هیچّی اوشانهِ ویرجا اویر
حقاَ حق گید ناحقا نیگا کونید

وختی دیلخور ج سال و زمانه اید
هاَچینهِ هیچّی ر کارِها کونید

دوکونید ئیشکورِ خوردهَ طبجَه
من نانم کو چشم اَمرهَ پا کونید

هرّه پیش وختی هوا خوشی کونهِ
کیشکاناَ دانه دهید بلا کونید

اُردیک وشلختاناَ هولی هولی
ئیشمارید ئی تا ئی تا بجا کونید

تا اَمی جنگلاَ اَربادار دره
غوله چمیایاَ دوشاب پلا کونید

اَمی ماران همه روز زندگی
مرگاَ رخشن گیریدی فنا کونید

دوتا پا دارید دوتام قرضاَ کنید
خانه کاروبارا روبرا کونید

روزی صدبار میریدی زندهَ بیدی
خوشانِ دیناَ اَجور ادا کونید

آشنا غورصه بیگانه دردسر
خوشاناَ صدجوری مبتلا کونید

نیشینید نماز سر روبه خودا
شیونم آخر پسر دوعا کونید






برگردان فارسی
مادران ما

مادرانمان به لهجه ی گیلکی دعا می کنند
و خدا را بهمان لهجه صدا می کنند

زخمهای دستانش را با تجارب
داروی گیاهی دوا می کنند

دشمن را نفرین و دوست را دعا
اینگونه گوشت را از ناخن جدا می کنند

در زیر آسمان ابر دلگرفته اند
گریه هایشان عروسی را عزا می کنند

بخاطر پسر و دختر و مرد خانه ی خود
جان شیرینشان را فدا می کنند

بر سر وصله پاره دوزی که تنهائی می نشینند
قبای مردخانه را کلاه می کنند

همچون آدمهای کوه نشین قحطی دیده
جوراب کهنه ی هفت ساله را بپا می کنند

بگاهی که برای برداشتن آب از چاه خم می شوند
کمر آسمان را می شکنند

در تمام شبهای سرد زمستان
در قصه موش را گربه می کنند

در قصه قدیمی کچلهای روستائی را پادشاه می کنند

وقتی جوانشان جهالت می کند
آنها دختر همسایه را کدخدا و قاضی می کنند

در عرقریزان آفتاب بعدظهر روزدروی برنج
فکر مشهد و ذکر کربلا را دارند

آنگاه که غریبه ای را تنها و بی کس می یابند
بمیرم بیاد امام رضا( ع ) می افتند

هیچ چیز در نزد آنها گُم نمی شود
حق را حق گفته و در مقابل ناحق نگران هستند

وقتی از دست زمانه دلگیرند
بخاطر هیچ چیز بهانه می کنند

دانه های خورده شده برنج را در طبق چوبی
نمیدانم با کدامین چشم پاک می کنند

در مواقعی که هوا نمی بارد نزدیک پاشویه
با دادن دانه به جوجه ها آنها را بلا می کنند

اردک و غازهای محلی را فرا می خوانند
و پس از شمردن یکی یکی به لانه می فرستند

تا وقتی که در جنگل میوه های جنگلی است
با شیره آنها برنج ارزان قیمت را کته می کنند

مادران ما در تمام روزهای زندگی خود
مرگ را به تمسخر گرفته و فنا میکنند

دو پا دارند و دو پای دیگر هم قرض کرده
تا کاستی های خانه را جبران کنند

روزی صدبار می میرند و زنده می شوند
دین خود را اینگونه ادا می کنند

یکطرف غصه آشنا و یکجا دردسر بیگانه
خود را به صدگونه درد مبتلا می کنند

آنگاه که برسر سجاده نماز روی دل بسوی خدا دارند
شیون را نیز دعا می کنند

چهارشنبه 29/3/1392 - 23:45 - 0 تشکر 613217

خیاله گرده گیج (پرسه ی خیال)

دارا،
من وارجینمه
کله،
من آتش کونم
روخانه،
من نوب تاشم
همه تا خاک مصیبت
می رنا
من نانستم تاهسا
آسمان
زیمینا می کول بنابو...





برگردان فارسی:

درخت را
من تکه تکه کرده ام
اجاق گلی را
من آتش می کنم
برای رودخانه
من « نوب » می تراشم
همه ی مصیبت های خاک برای من
مانده است
من تا کنون نمی دانستم
که آسمان
زمین را بر سر شانه ام
گذاشته بود...



وارجن: سرشاخه های درخت را با داس بریدن و قطعه قطعه کردن.
نوب: چرخت، لتکا، کرجی، تنه ی درخت که درونش را تراشیده آن را به شکل لتکا درآورده و در آن غوره یا انگور آب می گیرند.

چهارشنبه 29/3/1392 - 23:46 - 0 تشکر 613218


مره نه دوندگی


شیر جنگل خُس گیلان زمینم

شیری هستم که در جنگل های گیلان زندگی می کنم




باغ کُتام می قفسه، شالیزار می نفسه

کتام (اطاقک چوبی نگهبانی در مزرعه) قفس من و شالیزار نفس من است


اگه می دس آستینا جورا گیرم

اگر آستینم را بالا بزنم


دکفم شونده کله واشِ ولگا چینم

می روم محل رویش گندلاش ها برگ علف ها را می کنم


شوندا از ریشه چینم، شوندا از ریشه چینم

گندلاش را از ریشه می کنم، گندلاش را از ریشه می کنم


تا می پا به گیل دره، تا می دستا بیل دره

تا پایم در گل است، تا بیل در دستم است


خوک غیض می دیلا دره، خوک غیض می دیل دره

کینه خوک در دلم هست، کینه خوک در دلم هست


ولنم می توم بیجاره بچره، ایتا می ووشه برنجا وچره

نمی گذارم تمبجار مرا بچرد (یا) یک خوشه برنجم را بچرد


تو می اَ آپیله پایه نوادن

تو پاهای تاول زده مرا نبین


می تنِ پاره چوخایه نوا دِن

پیراهن پاره مرا نبین


من ایتا پارچه هچین آتشمه، آتشه سرکشمه

من مانند یک پارچه آتش (بسیار فعال) هستم، آتش سرکش هستم


غیر می چانچو که می شانه سرا سرخا کونه

غیر از چوب بار بری که شانه ی مرا سرخ می کند


زیر بار لوفته کس نشمه


زیر بار منت کسی نمی روم


نوادن می خانه جور گالپوشیه

نبین سقف خانه ی من از کاه ساخته شده است




نوادن می صحراتان خاموشیه



نبین حیاط خانه ی من تاریک است


مار، مار می ویرجا ایگانه خو مهره یا

مار پیش من مهره خودش را می اندازد (از من می ترسد)


خو دوما گرکه کونه جیگا دهه


دمش را جمع می کند و پنهان می نماید


وقتی ماشه اوسانم ایشوتکه

وقتی که ماشه را برمی دارم گربه وحشی


یکو از خو جا جیهه، یکو از خو جا جیهه

ناگهان از جایش می جهد، ناگهان از جایش می جهد


ده نگرده امی خانه دوروبر، ده نگرده امی خانه دوروبر

دیگر اطراف خانه ما نمی گردد، دیگر اطراف خانه ما نمی گردد


نصفه شب ده نایه می مرغا به سر

نیمه شب دیگر به سراغ مرغم نمی آید


مره پخمه چی دانی، مره پخمه چی دانی

چرا فکر می کنی من پخمه هستم، چرا فکر می کنی من پخمه هستم


دره می مشته مین زندگانی

زندگی در مشت من است


اگه دنیایه مره سخت بیگیرید، اگه دنیایه مرا سخت بگیرید

اگر زندگیم را سخت کنید، اگر زندگیم را سخت کنید


جه می دست می حال و ماله فیگیرید

دارایی مرا از دستم بگیرید


شب شمه گوماره ور تور واشانم

شب میروم کنار بیشه تور پهن می کنم


می چراغ سوتکا مره چولی گیرم

با (استفاده از روشنایی) چراغ زنبوری خودم طُرقه می گیرم


یا زنم انجیلا می قرماقه لچ

یا انجیر را نوک چوب ماهی گیریم می زنم


تاوادم آبه مین کولی گیرم

در آب می اندازم و کولی (نوعی ماهی) می گیرم


مره پخمه چی دانی، مره پخمه چی دانی

چرا فکر می کنی من پخمه هستم، چرا فکر می کنی من پخمه هستم


دره می گوشته مین زندگانی

زندگی در وجود من است


تی مانستن من اگر پله رو پله دیچینم

من اگر مانند تو پلک روی پلک بگذارم


چوم سر چوم واچینم

چشم روی چشم بگذارم (استراحت کنم)


کی وا اَ جنگلانه باغاکونه

چه کسی باید این جنگل ها را تبدیل به باغ بکند


تنور زندگیا داغا کونه

تنور زندگی را داغ کند (زندگی را به جریان بیندازد)


تو دری خوابو نانی من چی کشم

تو خواب هستی و نمیدانی من چه می کشم


شب ، شب کی تی سر نهه ناز بالش سر

شب که سر تو روی بالش است


اون منم کی با بشم باغه میان تا گیله دیل

من هستم که باید در میان گِل ها بروم


ریشه ی تازه نهاله فوزینم

ریشه ی نهال تازه را در خاک بگذارم



گلابی دارانه پیوند بزنم

درخت های گلابی را پیوند بزنم


شیر جنگل خُس گیلان زمینم

شیری هستم که در جنگل های گیلان زندگی می کنم


باغ کُتام می قفسه، شالیزار می نفسه

کتام قفس من و شالیزار نفس من است



تا بگرده شیمی چرخ زندگی


تا چرخ زندگی شما بچرخد


مره نه دوندگی، مره نه دوندگی

دوندگی برای من هست، دوندگی برای من هست

.
.
.

اَ شعر ایتا گیله مرده واقعیا نیشان دخه کی شب و روز دووستندره و سختی کشندره اما آخ هم نیگه، حتی اگر همه چیزا اونه جا فیگیری بازم تانه چولی گیفتن مره، کولی گیفتن مره خو زندگیا بچرخانه، ظولمه مره (شوند، واش، لانتی، اشپتکا، دونقوز . . .)، جنگه زیر باره لوفت کس نیشه کاملاً بر زندگی مسلطه (دره می موشته مین زندگانی) شیون هرچه زیباتر اَ شعرا بوگوفته، یادش گرامی.



این شعر یک گیله مرد واقعی را نشان می دهد که شب و روز میدود و سختی می کشد اما آخ هم نمی گوید، حتی اگر همه چیزش زا تصاحب کنی باز هم با شکار و ماهی گیری زندگی خودش را می چرخاند. با ظلم (گندلاش، علف هرز، مار، گربه وحشی، خوک، . . .) مبارزه می کند و زیر بار منت کسی هم نمی رود. بر زندگیش هم کاملاً مسلط است. شیون به زیبایی هرچه تمام این شعر را سروده است. یادش گرامی.

چهارشنبه 29/3/1392 - 23:47 - 0 تشکر 613219


پهلوان


پهلوان نیه او کس کی سرد آهین چومانه


آن کس که آهن سرد را خم می کند پهلوان نیست


یکشی سنّاره خو نعش سرا ماشین دووانه

بخاطر مقدار کمی پول ماشین را از روی بدنش رد می کند


سنگین سنگانه لبله کونه خو سینه زنه

سنگ های سنگین را جمع می کند و به سینه اش می زند


لخت و سخت بازار روزانه آیه زنجیر اورسنه

با بدن عریان در بازارهای روزانه می آید و زنجیر پاره می کند


پهلوان منم کی جان بی نفس دال به دال کارا درم

پهلوان من هستم که با تمام خستگی همچنان به کار ادامه می دهم


پهلوان منم کی نانه گرماگرم می مرا خانه برم

پهلوان من هستم که نان را تا گرم هست به خانه می رسانم


پهلوان نیه او کس کی مجمه پاره کونه

آن کس که سینی بزرگ را پاره می کند پهلوان نیست


یا علی گوفتنه امرا خوره بازار واکونه

با گفتن یا علی برای خودش بازار باز می کند


پیچ خوره میدانه دوران فاگیره

دور میدان می گردد (پول) می گیرد


مردم روزیه ناحق جا گیره

روزی مردم را به ناحق از آن ها می گیرد


پهلوان منم کی جان بی نفس دال به دال کارا درم

پهلوان من هستم که با تمام خستگی همچنان به کار ادامه می دهم


پهلوان منم کی نانه گرماگرم می مرا خانه برم

پهلوان من هستم که نان را تا گرم هست به خانه می رسانم


پهلوانی مره وابرازه فقط

پهلوانی فقط برازنده من است


تک و دوبه عرصه میدانه مره

عرصه دوندگی روزانه برای من میدان (مبارزه) است


وقتی خسته شمه خانه فارسم

وقتی خسته می روم و به خانه می رسم


زن و زاکه خنده دورانه مره

خنده زن و بچه (ام) بهترین لحظه زندگی ام است


پهلوان منم کی جان بی نفس دال به دال کارا درم

پهلوان من هستم که با تمام خستگی همچنان به کار ادامه می دهم


پهلوان منم کی نانه گرماگرم می مرا خانه برم

پهلوان من هستم که نان را تا گرم هست به خانه می رسانم

چهارشنبه 29/3/1392 - 23:52 - 0 تشکر 613220



پاخاری



شال آدم خور آهو اَمیشین

آهوی ما همانند شغالِ آدم خور است


واشک لنگه ی یاهو امیشین

مرغ حق ما مانند باشه (دلیجه) است


تشنه ی خونه جه بس خانه خرس

آن قدر خانه خراب تشنه ی خون است


واوه خو دسته یا چاقو امیشین

چاقوی ما دسته ی خودش را برید


جه کروج گرمه بجه ناله آیه

از انبار برنج ناله ی برنج زودرس می آید


کره خاب دندره جاکو امیشین

برنج کوب ما در حال خواب دیدن است


نه زمین دزدیه نه دانه حرام

نه زمین دزدی (غصبی) است و نه دانه حرام


رابانه قسمت کاهو امیشین

کاهوی ما نصیب لیسه ها می شود


دوره اُزبکه نوحا دوخانید

دوره اُزبک است نوح را صدا کنید


ارمنی دس دره پارو امیشین

پاروی ما به دست ارمنی است (بیگانه کنترل ما را بدست گرفته است)


رو به قبله نهبو گفتیدی خلق

رو به قبله بود مردم می گفتند


کره خنده دره گازو اَمیشین

گازو (کسی که دندان های جلویش بیرون است و همیشه خندان به نظر می آید) ی ما می خندد


پاخاری داشتیدی شال و سوکوله

شغال و خروس با هم درگیری داشتند


نهبو اَ پا او پا رو اَمیشین

این پای ما روی آن پای ما بود (بی تفاوت بودیم)


خالیه شانه جه بار تکودو

شانه از فشار بار خالی است


بالکا اورسنه چانچو اَمیشین

چوب باربری ما (دسته ی) زنبیل را پاره می کند


بزئیم جوفتو بوخوردیم ماله موفت

مفت خوردیم و جفت زدیم


سر به قربانه شکم بو امیشین

سر ما به قربان شکممان بود


جوانی داغه بیده بیم کوچیکی

داغ جوانی را در کودکی دیده بودیم


پیری گهواریه نانو امیشین

تاب (ی که بین دو درخت بسته می شود) ما گهواره پیری است


گیله درمان بوکودیم دردسرا

درد سر را به روش سنتی درمان کردیم


ایفاقه گر نوبو دارو امیشین

داروی ما تاثیر نداشت


مرگه نسخه خوکه ره آبا دهیم

برای از بین بردن خوک کاغذ مرگ در آب انداختیم


باطله سحرا بو جادو اَمیشین

جادوی ما تبدیل به سحر باطل شد

چهارشنبه 29/3/1392 - 23:52 - 0 تشکر 613221



فوخوس
کابوس


خواب بیدم صلاته ظهر سفره کنار

خواب دیدم هنگام ظهر کنار سفره


مره اُشکفته یکو شلّه پلا

ناگهان پلوی شفته در گلویم پرید


بیلاوارس می نفس

لعنتی نفس من


هه ایبار بیجیراشو بوجور نامو

یکباره پایین رفت و بالانیامد


ولهسته حصیره مرزه می چنگ

دستم به لبه حصیرها چسبید


رو به قبله بمانست می دوتا لنگ

دوتا پاهایم رو به قبله ماند


اسا می ماره بیدین

حالا مادرم را ببین


چی کونندره هچین

دارد چه می کند، انگار . . .


صحرایه دشته کربلا

حیاط ما دشت کربلاست


می ضعیفه ایژگرم

فریادهای زنم نیز


هفتا خانه اوطرف

هفت خانه آن طرف تر


همسادیا واخوفا کود

همسایه را خبردار کرد


عالما خو سر فوکود

دنیا را روی سر خودش ریخت


نشا سوزن تاوادن هرّه بیجیر

پایین بالکن نمی توان سوزن انداخت


اینفر سربرنه، اینفر بی کتله

یک نفر سر لخت، یک نفر بدون کفش


جه پیله آدمو زاکو جغله

از آدم بزرگ و بچه و نوزاد


اَمی خانه را نیه

خانه ما راه نیست


زای میشین دوساله ی بی دیلو وم

کودک من دو سال دارد بدون هیچ نگرانی


کره ایوان خو دماغه وینی زیکا والیسه 31

در ایوان مخاط بینی خودش را لیس می زند


کوچیتام قنداغه یه، خشکه چوچوی ماکوی زنه

(بچه ی )کوچک (تر) هم نوزاد است، پستانک خشک را می مکد


من ولی می دسته پا لمّه هچین

من ولی دست و پایم بی حس است


مردمه چوپچوپه یا کره گوش دارندرم

پچ پچ مردم را گوش می دهم


اینفر گه گر به گر خشکه داره زنده بو بوجور شویی

یکی می گوید:«گور به گور شده زنده که بود درخت خشک را بالا می رفت»


دویومی رو کونه گه اولیا

دومی رو می کند به اولی می گوید


خواخوری تی زبانه بیمیرم

«خواهر جان، قربان زبانت . . .


عزبی می دومام بیگیفته کله سگ بوخورد

دوران مجردی دم مرا هم گرفت لعنتی!»


سومی واگرده گه مسته لا مست آمویی بخانه شب

سومی برمیگردد می گوید:«شب مست به خانه می آمد»


چارمی مگویه لب نوجونبانه

چهارمی خویش تن دار است و حرفی نمی زند


پنجمی درازه ده همیشه قومار کودی نزول دیهی

پنجمی ادامه می دهد:«همیشه قمار می کرد، نزول می داد»


هتو شیشمین نفر، هفتمی هشتمی، نهمی، دهمی، بیستمی، سیمی

همین طور ششمین نفر، هفتمی، هشتمی، . . .


تا که نوبت فارسه آخریا

تا این که نوبت به آخرین نفر رسید


بلانسبت مثله سگ بلا بایه

بلانسبت مانند سگ بلا بیاید


خوب نیه بمرده پوشته سر بیگید

«خوب نیست پشت سر مرده حرف زدن


اَسا هرچی بو بوشو

حالا هرچی بود رفت


بیچاره دست جه اَ دونیا کوتاهه

بیچاره دستش هم از دنیا کوتاه است»


من اَسا دونگم

من حالا گیج هستم


خدایا گم بیده ای آخرِ آدم بوستنا

به خدا می گویم :«سرانجام آدم شدن را دیدی؟»


کره می خون خونا خوردندربو

خون خونم را می خورد


مره واسی ایتا پایه بیگیرم دکفم اَ سبزی پاکونانه جان

باید یک چوب دستی بردارم و به جان این سبزی پاک کن ها بیفتم


آخه ماتم اَ بیکاره آدمان

آخر حیرانم که این آدم های بیکار


اَشانی کی تا هوایه پس دینید

این هایی که تا هوا را پس می بینند


دوتا پا دارید دوتام قرضا کونید گورختنید

دوتا پا دارند، دوتا هم قرض می کنند و فرار می کنند


اَشانی کی دوکونی تی مرا گید دونکونم تی مرا گید

این هایی که (اگر لباس خوب) بپوشی پشت سرت حرف می زنند و نپوشی باز هم پشت سرت حرف میزنند


اَشانی که یک شی ره سر واوینید

این هایی که بخاطر یک شاهی سر می برند


اَگه آسمان بیشی جی ویشتایی

اگر از گرسنگی آسمان بروی


کوره ده شی یم تره بدس نیدید

ده شاهی را که به (گدای) کور می دهند هم به تو نمی دهند


اَ بی کاره آدمان هشان هشان

آین آدم های بیکار، همین ها، همین ها


اوروزان کی سر بی شام نیهیمی زمین سر

آن روز ها که سر بدون شام روی زمین می گذاشتم


تا گولی چالک دوبوم قرضه مین

تا چاله ی گلو در قرض بودم


قول معروف می دیما سیلی مرا سورخا کودیم

به قول معروف صورتم را با سیلی سرخ می کردم


او روزان، او روزان او روزانه چی کودید

آن روزها، آن روزها چه می کردند


حتو فکروذکر دوبوم کی ایدفه

همین طور در فکر بودم که ناگهان


شلغی کنار بوخورد

جمعیت کنار خورد


راواکون راواکون

راه باز کن راه باز کن


ایزرائیل با مو بینیشته می اوتاقه سرجاکش

عزراییل آمد و انتهای اتاق (جای خوب اتاق و معمولا برای مهمان ها و بزرگان) نشست


ایتا گول می دستا دهه گه بو بکش

یک گل به دستم می دهد و می گید بو بکش


می چومان داغلاره مات ببردیه

چشم های من حیران مانده است


بیشتاوستبوم آخه ایزرائیل لبچ

آخر شنیده ام لب های عزراییل


ایتا به زیمین نهه ایتا به آسمان

یک زمین است و آن یکی به آسمان


انه چیشمانه میژیک رادووو زیمینه خاکه واسوخه

هنگام راه رفتن مژه چشم هایش روی زمین کشیده می شود


ایذرم اتو نوبو کی مرا بوگوفته بید

یک ذره هم آن طور که به من گفته بودند نبود


گرد مرغانه مانه خنده رو با وقار

مانند تخم مرغِ گرد است (کنایه از جذاب بودن) خنده رو، باوقار


جه اشان کی مره دورا کوده اید آدم تره

از این هایی که دور من جمع شده اند آدم تر است


خیلی خیلی بختره

خیلی خیلی بهتر است


ایزرائیله گوله تا هتو برم می دماغه لچکی

گل عزراییل را تا به نوک دماغم می رسانم


ایدنه اسکی زنم ویریزم بازم می جا سر نیشینم

عطسه ای می زنم و بیدار می شوم و دوباره سر جایم می نشینم


قلنهاره قلنهار

هنگام قلنهار است (میان وعده ای که بین صبحانه و نهار صرف می شود)


کره جارو دره ایوانه می مار

مادرم در حال جارو کردن ایوان است


می زنانم کله آتش دوکوده

زنم نیز اجاق را روشن کرده است


پردپوش کناره خورده نهه آفتاب دتابه

پرده کنار زده است و آفتاب (به داخل) می تابد


رو به قبله چیه، ایزرائیل کیه

رو به قبله چیه؟ عزراییل کیه؟


آخر برجه می دیل به سر بامو

آخر ماه است، اضطراب دارم


صابخانه کرایه خانم دِرابو

کرایه صاحب خانه هم دیر شد

چهارشنبه 29/3/1392 - 23:53 - 0 تشکر 613222

دردِ دیل
درد دل


من دخیل دبستنه نانم

من دخیل بستن را بلد نیستم


من نگم درخت بیخوده ولی

من نمی گویم که درخت بیهوده است


تا ایسه او کس کی تی گبانا گوش آده

تا هست آن که به حرف هایت گوش دهد


چوبه امرا درددیل کودن بده

درددل کردن با چوب بد است


سرنوشت ان نیه کی دست تیشین تی پوشتا فانرسه

سرنوشت این نیست که دستت به پشتت نرسد (کنایه از ناتوانی)


پردووی تره چارق ننه

راه رفتن زیاد برایت کفش نگذارد


زندگی دکش واکش تی شانه بشکنه

مشکلات زندگی شانه ات را بشکند


سرنوشت انم نیه کی چاکنانه امرا من کنار بایم

سرنوشت این هم نیست که من با چاه کن ها کنار بیایم (کنایه از افراد حقه باز)


زرده گوش ببم بمرده موش ببم اوجور که پر میشین ببار باموبو بار بایم

تو سری خور و موش مرده بشوم، آن طور که پدرم به بار آمده بود، بار بیایم


وقتی که تمام فکر و ذکر تیشین ان ببه کی

وقتی که تمام فکر و ذکر تو این باشد که


من چی واستی ماشینه اتول نگم

چرا من به ماشین اُتول نمی گویم (به روز نیستم)


بس چی کی می کهنه واستی نو نیبه

پس چی که کهنه ام نباید نو شود (با دیگران یکی نشوم)


می کار برو برو نیبه

کارم راه نیفتد


اَی برار ای خواخور

ای برادر، ای خواهر


تورب بوخورده گاروشه فسنجونا زنیم

تُرُب می خوریم و آروغ فسنجانی می زنیم (لاف زنی و اغراق می کنیم)


من چوتو تانم نوخورده مست ببم

من چگونه می توانم نخورده مست باشم


من خوایم هوجور بگم کی قر کودیم می پره سفره سر

من می خواهم همان طور بگویم که بر سر سفره پدرم قهر می کردم


هیچ دانی چیه شعر یعنی درددیل

اصلاً می دونی چیه؟ شعر یعنی درددل


ناقلاً مره اتو نومود داره

حداقل برای من اینگونه است


دسکلا شیب زئن هو کودن

دست زدن، سوت کشیدن، هو کردن


توفیری مره ناره

فرقی برایم نمی کند


من می حرفانا زنم

من حرف هایم را می زنم


تو تانی می درده دیلا گوشادی

تو می توانی به درد دلم گوش بدی


یا بیشی تی زرده گاوا آب بدی

یا بروی گاو زرد رنگت را آب بدهی (!)


من درختمه، من درختمه، ریشه سختمه، ریشه سختمه تا درختمه

من درخت هستم، من درخت هستم، ریشه سخت هستم، ریشه سخت هستم تا درخت هستم


من درختمه ولی می شاخه لس نیه

من درخت هستم ولی شاخه هایم شل نیست


هرچی می میوه کلمیجین یا شیرین

میوه ام چه کرمو و چه شیرین


دس فارس نیه قد باسی کشن

در دست رس نیست، باید قد کشید


انقدر کی دس تیشین جه پا درازتر ببه

آن قدر که دستت از پایت دراز تر شود (!)


من نگوفتم آسمانه کون سوراخا بوسته من بکفتمه

من نگفتم که زیر آسمان سوراخ شده و من اُفتاده ام


من تویم ولی منم نیم

من تو هستم ولی «منم» نیستم


ناز تیشین مره بایه

قربونت برم


تو اگر خدا بیبی

تو اگر خدا باشی


من از تو کم نیم

من کم تر از تو نیستم

برو به انجمن
انجمن فعال در هفته گذشته
مدیر فعال در هفته گذشته
آخرین مطالب
  • آلبوم تصاویر بازدید از کلیسای جلفای...
    آلبوم تصاویر بازدید اعضای انجمن نصف جهان از کلیسای جلفای اصفهان.
  • بازدید از زیباترین کلیسای جلفای اصفهان
    جمعی از کاربران انجمن نصف جهان، در روز 27 مردادماه با همکاری دفتر تبیان اصفهان، بازدیدی را از کلیسای وانک، به عمل آورده‌اند. این کلیسا، یکی از کلیساهای تاریخی اصفهان به شمار می‌رود.
  • اعضای انجمن در خانه شهید بهشتی
    خانه پدری آیت الله دکتر بهشتی در اصفهان، امروزه به نام موزه و خانه فرهنگ شهید نام‌گذاری شده است. اعضای انجمن نصف جهان، در بازدید دیگر خود، قدم به خانه شهید بهشتی گذاشته‌اند.
  • اطلاعیه برندگان جشنواره انجمن‌ها
    پس از دو ماه رقابت فشرده بین کاربران فعال انجمن‌ها، جشنواره تابستان 92 با برگزاری 5 مسابقه متنوع در تاریخ 15 مهرماه به پایان رسید و هم‌اینک، زمان اعلام برندگان نهایی این مسابقات فرارسیده است.
  • نصف جهانی‌ها در مقبره علامه مجلسی
    اعضای انجمن نصف جهان، در یك گردهمایی دیگر، از آرامگاه علامه مجلسی و میدان احیا شده‌ی امام علی (ع) اصفهان، بازدیدی را به عمل آوردند.