یک ناشر که معتقد است معرفی کتاب در تلویزیون روش تبلیغی مناسبی است، اما ناشران بضاعت این کار را ندارند، میگوید: نقدینگی در دست ما ناشران کم است و امکان پرداخت نقدی نداریم.
اعظم کیانافراز، مدیر انتشارات افراز، در گفتوگو با خبرنگار کتاب خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، دربارهی ضرورت تبلیغ کتاب، گفت: کتاب در عین مقدس بودن، یک کالای فرهنگی است، فرهنگ هم از تجارت جدا نیست و باید همراه با آن جلو برود. با وضعیتی که امروز بازار نشر دارد، باید در مخاطب انگیزه ایجاد کرد تا مشتاق به خرید شود.
او افزود: یک اثر تا زمانی که روی میز مترجم یا نویسنده است، اثر فرهنگی محسوب میشود، اما وقتی به کتاب تبدیل شد، یک کالای فرهنگی است. در بازار نشر کسی برنده است که بتواند کتابهایش را درست معرفی کند و برای آنها ایجاد تقاضا کند. راه ایجاد تقاضا هم تبلیغات است، اما در کشور ما تبلیغات از شکل معرفی فراتر نرفته است. اگر با حمایتهایی از ناشران این امکان فراهم شود که کتاب در تلویزیون و رادیو تبلیغ شود، فروش آن هم بیشتر میشود. باید نهادی شکل بگیرد و برای معرفی کتاب شبکهای مستقل راه بیاندازد. فعالیت رادیو کتاب هم حتما تأثیرگذار خواهد بود.
کیانافراز همچنین عنوان کرد: برنامههای تبلیغاتی رادیویی و تلویزیونی کتاب باعث میشوند که مخاطب با شناخت بیشتری کتاب بخرد. در حال حاضر نهایت کار ما در زمینهی معرفی کتاب این است که آن را برای معرفی به رسانهها ارائه کنیم. بسیاری از مشتریان کتابهای ما بر اساس تحقیق در اینترنت، کتاب میخرند. معرفی کتاب در تلویزیون برای آشنایی مردم با تازههای نشر، روش مناسبی است، اما بضاعت ما به تبلیغات تلویزیونی نمیرسد. مثلا 10 میلیون تومان رقم سنگینی نیست، اما پرداخت آن برای ما مقدور نیست. نقدینگی در دست ما ناشران کم است و امکان پرداخت نقدی نداریم. اگر راههای دیگری ایجاد شود؛ مثلا کتابهای ما را در یک برنامه تبلیغ کنند و در مقابل، اهدای جوایز یک جشنواره برعهدهی ما باشد، برایمان مناسبتر است.
او سپس دربارهی تجربهی نشر افراز در زمینهی تبلیغات کتاب، گفت: نشر ما سایت دارد و خبرگزاریها کتابهایمان را معرفی میکنند. البته گاهی هم بدون اینکه هزینهای پرداخت کنیم، کتابهای ما در برنامههای تلویزیونی و رادیویی، معرفی شدهاند یا مترجمی در مصاحبهای، اسم کتابی را که از سوی نشر ما منتشر شده، برده و این اتفاق بر میزان فروش آن کتاب خاص تأثیر داشته است.
کیانافراز اضافه کرد: ما تا سال گذشته کتابهای خود را تنها در مجلات مختلف تبلیغ میکردیم، اما امسال بضاعتمان به همین حد هم نرسید و فقط در ابتدای سال به چند مجله تبلیغ دادیم. هر سال مبلغی هم برای تبلیغات کتاب در ایام نمایشگاه داشتیم، اما امسال نتوانستیم هزینههای تبلیغ را تأمین کنیم. هزینهی چاپ نشریات بالا رفته، به همین دلیل این نشریات قیمت تبلیغاتشان را افزایش دادهاند.
او همچنین اظهار کرد: در شرایط موجود که خرید کتاب در اولویت خانوادهها نیست، شاید بتوان با تبلیغات در آنها انگیزهی خرید ایجاد کرد و باعث رونق بازار کتاب شد. سیستم توزیع کتاب ما هم سنتی است. گاهی بازاریاب کتاب شناخت چندانی از کتاب ندارد و نمیتواند آن را با آگاهی توزیع و به درستی به کتابفروش معرفی کند تا کتابفروش تشویق به خرید کتاب شود. در این شرایط تبلیغات خوب باعث میشود کتابفروشها خود با کتابهای ما آشنا شوند.
کیانافراز با اشاره به تأثیر مجلات اختصاصی کتاب بر تبلیغات، ادامه داد: اگر مجلات اختصاصی کتاب و صفحات کتاب در مجلات عمومی، بیشتر و هزینهی تبلیغ دادن به آنها کمتر شود، برای ما بهتر است. در حال حاضر کتاب هفته گزینهی مناسبی برای تبلیغ است، به شرطی که صفحات تبلیغاتش بیشتر و هزینهی تبلیغ در آن کمتر شود. خبرگزاری کتاب هم که تنها خبرگزاری اختصاصی حوزهی کتاب است، باید برای تبلیغات کتاب فعالیت کند. حمایت معاونت فرهنگی وزارت ارشاد در زمینهی تبلیغات کتاب هم راه مناسبی برای ما ناشران خواهد بود.
او دربارهی کاربرد تبلیغاتی معرفی کتاب در بخشهای فرهنگی رسانهها، گفت: هرچند ایدهآل ما و مناسبترین راه این است که تبلیغات گستردهتری در تلویزیون و رادیو داشته باشیم، اما با توجه به شرایط کنونی، راحتترین روش تبلیغ برای ما، معرفی کتابهایمان از طریق رسانهها و خبرگزاریهاست. رسانهها همیشه از ما حمایت کردهاند، اخبار ما را پوشش دادهاند و کتابهای ما را معرفی کردهاند. آنها در تمام این سالها، از طریق مصاحبه با مؤلفان و معرفی آثار به فروش ما کمک کردهاند. با وجود اینکه رسانهها به شکل تبلیغ نبوده، میتوان گفت تنها روش فعلی ما برای تبلیغات همین است. اگر این کار رسانهها هم نبود، ما هیچ راهی برای تبلیغ و معرفی کتابهایمان نداشتیم.
ایسنا