تبیان، دستیار زندگی

شاید قبل از همه چیز یک «حس» بود. اما کم کم در اطرافمان این حس نمود عینی پیدا کرد. به طوری‌که در بین دوست ها، فامیل ها و هم کلاسی هایمان نمونه هایش را زیاد دیدیم. بعد گفتیم شاید ایراد از اطرافیان ماست؛ همه که مثل ما نیستند. اما کم کم شنیدیم که اطرافیان آدم های دیگر هم کارهای عجیب می کنند.

در همین حس و حال هم یک خبرگزاری آمد و خیلی شیک و تر و تمیز آمار رسمی رو کرد تا همه خیال مان از به واقعیت تبدیل شدن حس هایمان راحت شود. واقعیتی که در همین دور و بر خودمان در جریان است. مثل ازدواج پسرها با دخترهای بزرگتر از خودشان. آمارهای رسمی ثبت احوال نشان می دهد که در سه ماهه اول سال گذشته از ازدواج هایی که در کشور صورت گرفته 24هزار و 967موردش مربوط به پسرانی بوده که با دختران بزرگتر از خودشان ازدواج کرده اند.

حالا این تفاوت سنی از یک سال بوده تا 20سال! که بیشترینش البته آمار مربوط به اختلاف سنی یک سال بوده با 8هزار و 399 مورد. اما چرا این اتفاق افتاده؟ این موضوع بحثی بود که کارشناسان مختلف در روزهای گذشته در مورد آن حرف زده اند.

عده‌ای می گویند علتش را باید در هرم سنی جمعیتی مان جست و جو کنیم که تمایل این هرم به سمت پیر شدن را نشان می دهد و عده ای می گویند اصلا بحث هرم در کار نیست چون یک عده از پسرها همیشه در جامعه وجود داشته‌اند که می خواستند به دلیل دست یابی به یک امنیت اقتصادی و رفاهی با دخترهای بزرگتر از خودشان ازدواج کنند که حالا تعداد این پسرها زیاد شده است.

از طرف دیگربرخی کارشناسان حوزه ازدواج هم معتقدند این نوع ازدواج ها اگر در مسیر طبیعی اتفاق بیفتد هیچ مشکلی بوجود نمی آورد ولی از سوی دیگر عده‌ای از همین کارشناس ها می گویند بخش عمده ای از طلاق‌های صورت گرفته مربوط به زوج هایی است که در آنها عروس با داماد اختلاف سنی دارد یا به اصطلاح بزرگتر است.

منشی محضردار پشت میز بزرگ قهوه‌ای رنگ که می‌نشیند، سرش را پایین می‌آورد و آرام می‌گوید: «شما نبودید. همین یک ساعت پیش خانم و آقایی اینجا بودند که قبل از عید عقدشان کرده بودیم. آقا 10 سال از خانم کوچکتر بود. خانم بیوه بود. موقع عقد هیچ‌کدام از فامیل داماد در محضر نبودند.»

سرش را بالا می‌آورد و می‌گوید البته این یک مورد خاص است. اختلاف سنی آنقدر زیاد همین یک مورد را داشته‌ایم اما آنقدر این قضیه محسوس شده که می‌توانم با قطعیت به‌تان بگویم: «بله! انگار مرد‌ها این روز‌ها به زن‌های بزرگتر از خودشان علاقمند می‌شوند!» این البته فقط نظر خانم منشی نیست. هر جا که سر زدیم و در این مورد حرف زدیم، قضیه انگار دیگر آن شگفتی سال‌های قبل را نداشت.

دیگر کسی از شنیدن چنین موضوعی تعجب نمی‌کرد و ابرو‌هایش را بالا نمی‌برد. کسی چه می‌داند. شاید چند سال دیگر باورمان نشود که حتی روزی این موضوع برایمان عجیب بوده است!

احتمالا خیلی قبل‌تر از اینها همه‌مان کم و بیش قضیه را فهمیده بودیم. برای فهمیدنش هم نیاز به هیچ عدد و رقمی نبوده و نیست. همین که با دقت اخبار خاله زنکی دورواطرافمان را دنبال کنیم، دستمان می‌آید که دیگر بزرگتر بودن عروس خانم موضوعی نیست که برای حل کردنش دست به دامن دایی، عمو و سایر ریش سفیدان فامیل بشویم. هفته گذشته اما سازمان ثبت احوال آماری در این مورد اعلام کرد که همین اخبار خاله زنکی را کاملا تایید می‌کرد.

آماری که فی‌الفور سایت‌های خبری و برنامه‌های روان‌شناسی رادیو و تلویزیون را از رخوت بهاریشان درآورد. «میزان ازدواج‌هایی که زوج در آنها کوچکتر از زوجه است، در سه ماهه اول سال ۹۱، یازده درصد بیشتر از سال قبل بوده است.»

سن مهم نیست؛ شاغل باشد! 

خانم حسینی دستیار عاقد یکی از محضرهای منطقه سعادت‌آباد تهران است. وقتی ما می‌رسیم، دارد شرایط ضمن عقد را برای یک زوج جوان توضیح می‌دهد و مدارکشان را تحویل می‌گیرد. «بار‌ها اتفاق افتاده که عروس خانم و آقا داماد قبل از عقد پیش ما می‌آیند و خواهش و التماس می‌کنند که شناسنامه‌هایشان را روز عقد به کسی نشان ندهیم.

معمولا هم منظورشان از «کسی» در درجه اول خانواده داماد است.» شما هم این کار را انجام می‌دهید؟ «بله. در مورد این شرط کوتاه می‌آییم. البته زمان عقد برای ما یک مثلث وجود دارد. مثلثی که از عروس، داماد و پدرعروس تشکیل شده. این سه نفر باید از همه چیز اطلاع داشته باشند.

ما اطلاعات خاصی به بقیه اعضای خانواده دو طرف نمی‌دهیم.»

کنار سفره عقد طلایی رنگی که روی یک میز شیشه‌ای چیده شده می‌نشیند تا بقیه حرف‌هایش را بزند. که مرد جوانی وارد می‌شود. آنقدر عصبی است که فکر می‌کنیم همین الان از سر صحنه زد و خورد با بانو تشریفش را آورده‌. شرایط طلاق توافقی را می‌پرسد و اصرار دارد بدون رفتن به دادگاه کار را در همین محضر تمام کنند.

خانم حسینی روند قضیه را برایش توضیح می‌دهد و سریع ادامه حرفش را می‌گیرد. می‌گوید تجربه به من ثابت کرده،90درصد افرادی که این‌طور ازدواج می‌کنند بعدش به مشکل می‌خورند. می‌پرسیم حتی آنهایی که یکی دو سال اختلاف دارند؟ «این تجربه من است. بله حتی همان‌ها. آنهایی که نزدیک 10 سال یا بیشتر اختلاف دارند که تکلیفشان روشن است.

در این شرایط خانم بیوه است و معمولا هم آقا به دلیل شرایط مالی باهاش ازدواج می‌کند. وقتی از نظر شرایط مالی به ثبات رسید، سراغ یک زن جوان‌تر می‌رود.»

 آقای ذبیحی کارمند یکی دیگر از محضرهای ثبت ازدواج و طلاق تهران است. او هم تایید می‌کند که این روز‌ها چنین مراجعه‌هایی بیشتر شده. «هنوز البته عروس و داماد‌ها دلشان می‌خواهد این قضیه مخفی بماند.

گاهی اختلاف پنج ماه است اما دو طرف اصرار دارند موضوع زمان عقد مطرح نشود.» به نظر آقای ذبیحی این قضیه طبیعی است. پسر‌ها دنبال یک دختر شاغل هستند تا بتوانند از پس شرایط اقتصادی بربیایند و وقتی از فردی با این شرایط خوششان آمد، دیگر برایشان اهمیتی ندارد که دختر خانم کوچکتر باشد یا بزرگتر.

با نظر مشاور اگر باشد بلامانع است! 

«توی دانشگاه ما لااقل آنقدری این قضیه زیاد نبوده. اگر هم بوده در حد یکی دو سال اختلاف سنی.» حاج آقا حسینی مسوول نهاد رهبری در یکی از دانشکده‌های دانشگاه علامه طباطبایی است. از آن آدم‌هایی که سنگ صبور خیلی از دانشجو‌ها برای مشکلات ریز و درشتشان بوده. بعد از نماز ظهر است و حاج آقا پشت کامپیو‌تر دارد کار‌هایش را انجام می‌دهد.

موضوع را که می‌فهمد، می‌خندد و می‌گوید پیش آمده که بچه‌ها بیایند و درد دل کنند که از دختری بزرگتر یا پسری کوچکتر از خودشان خوششان آمده و خانواده‌ها قبول نمی‌کنند. «من البته در این‌جور موارد دخالتی نمی‌کنم. چون خودم با این قضیه مخالفم. دلیلش هم این است که دختر هفت سال زود‌تر به بلوغ عقلی می‌رسد. هفت سال اختلاف از نظر عقلی چیزی قابل چشم‌پوشی‌ای نیست.»

پس حاج آقا شما چطور این‌قدر تبلیغ ازدواج دانشجویی را می‌کنید؟ چه تضمینی دارد آدم حتما از یک نفر ورودی خودش خوشش بیاید و اصلا چه تضمینی وجود دارد هم ورودی خودتان از نظر سنی به شما بخورد؟ «شما درست می‌گویید. دانشگاه محیط خوبی برای پیدا کردن همسر دلخواه است.

شما چهار سال طرف را می‌بینید و این زمان کمی نیست اما به نظر من در صورتی که حتی یکی، دو سال پسر از دختر کوچکتر است، حتما باید به مشاور مراجعه کنند و با دقت انتخابشان را انجام بدهند.»

منبع: همشهری جوان