بیماری آلزایمر و آمار رو به رشد آن در چند دهه اخیر، نگران کننده است. آلزایمر، علاوه بر مشکلاتی که برای خود بیمار به وجود می آورد، سختی ها و مشکلات زیادی هم به اطرافیان تحمیل می کند…
وقتی یکی از اعضای خانواده به بیماری آلزایمر مبتلا می شود، تمام خانواده درگیر این مشکل می شوند بنابراین نه تنها بیماران مبتلا به آلزایمر، بلکه اطرافیان آنها از نظر عاطفی و اجتماعی به حمایت نیاز دارند. این بیماری بسیار رنج آور است. در اغلب موارد، خود خانواده ها نگهداری و مراقبت از بیمار را بر عهده می گیرند و او در خانه و در کنار اعضای دیگر خانواده به زندگی ادامه می دهد. همین امر مشکلات و فشارهای زیادی را به خانواده تحمیل می کند. اگر شما هم سالمند مبتلا به آلزایمر در خانه دارید، این مطلب را بخوانید.
بیشتر محققان عقیده دارند باید بیمار را در جریان بیماری اش قرار داد مگر در موارد خاص که نیازی به این کار نیست. از نظر اخلاقی، حق هر انسانی است که واقعیت را در مورد بیماری اش بداند. اگر بیمار از وضعیتش آگاه شود، بهتر می تواند با مشکلات دست وپنجه نرم کند. از این گذشته، بیان واقعیت باعث می شود برقراری ارتباط بین بیمار، خانواده و پزشک معالج آسان تر و روند درمان سریع تر انجام شود. برخی از خانواده ها از ترس اینکه بیمار نتواند با وضعیت جدیدش کنار بیاید و افسرده شود یا دست به خودکشی بزند، واقعیت را از او پنهان می کنند اما تجربه ها نشان داده است پنهان کاری به نفع بیمار نیست بنابراین بهتر است قبل از اینکه قدرت درکش را کاملا از دست بدهد، بتواند تشخیص دهد بیماری آلزایمر چیست و از بیماری اش مطلع شود. وقتی شخص بداند چه چیزی باعث فراموشی اش می شود و به چه دلیل وضعیتش در حال تغییر است، کمتر دچار اضطراب و افسردگی خواهد شد.
● چگونه می توان با بیمار مبتلا به آلزایمر ارتباط برقرار کرد؟
برای ارتباط برقرار کردن با بیمار از توصیه های زیر کمک بگیرید:
▪ بیان واقعیت تا حد زیادی ایجاد ارتباط با بیمار را آسان تر می کند. وقتی واضح در مورد مشکلات آتی و راه حل های مناسب آنها صحبت شود، به مراتب راحت تر می توان با بیمار ارتباط برقرار کرد.
▪ شخصی که کنار یک سالمند مبتلا به آلزایمر زندگی می کند، باید یاد بگیرد سوال های ساده ای مطرح کند، اطلاعات کوتاه و قابل درکی بدهد و به بیمار زمان کافی بدهد تا بتواند مسایل را درک و هضم کند.
▪ بهتر است هنگام برقراری ارتباط با بیمار، از روش های غیرکلامی مانند نقاشی، نشان دادن تصاویر، نوشتن و به خصوص نگاه، حرکات دست و حالت های صورت که به فرد اطمینان خاطر بیشتری می دهد، استفاده کرد.
▪ از طرفی اطرافیان باید یاد بگیرند بیمار از آنها چه می خواهد، البته نه از طریق کلام بلکه از طریق عکس العمل ها و رفتاری که از خود نشان می دهد. آنها باید بتوانند معنی تمام رفتار، حالت ها و عکس العمل های فرد مبتلا به آلزایمر را تشخیص بدهند.
● با بیماری که خانه را ترک می کند، چه باید کرد؟
اول باید فهمید چرا و در چه شرایطی خانه را ترک می کند. در این صورت می توان به روش های زیر از تکرار این مشکل پیشگیری کرد:
▪ در طول روز درها باید بسته و قفل باشند. می توان به بالای در آویزی وصل کرد تا در صورت باز شدن آن، اطرافیان متوجه آن شوند.
▪ کمک گرفتن از سیستم های الکترونیکی موجود در بازار نیز که اگر بیمار از محدوده مشخصی خارج شود علامت می دهند، مفید است.
▪ لازم است نشانی و مشخصات بیمار همیشه در جیبش قرار داشته باشد تا امکان گم شدنش به حداقل برسد.
● آیا امکان خودکشی بیمار مبتلا به آلزایمر وجود دارد؟
بر اساس نتایج مطالعه ها می توان گفت گرچه احساس افسردگی یا افکار منفی در مبتلایان به آلزایمر رایج است، اما به ندرت پیش می آید که اقدام به خودکشی کنند.
ولی اطرافیان باید دقت کنند تا بتوانند افسردگی ساده و رایج را از احساسات منفی و دلمردگی شدید تشخیص دهند زیرا در صورت بروز افسردگی، لازم است بیمار تحت درمان دارویی قرار بگیرد.
● چند توصیه کلی
▪ خطرناک ترین مکان در خانه برای بیمار مبتلا به آلزایمر آشپزخانه است. از بسته بودن شیر گاز مطمئن شوید و اجازه ندهید بیمار زیاد به آشپزخانه رفت و آمد کند.
▪ حمام از دیگر مکان های مشکل ساز است. هنگام حمام کردن بیمار، حواستان به درجه حرارت آب باشد تا دچار سوختگی نشود. کف حمام نباید لیز باشد. سعی کنید به دیوار دستگیره هایی نصب کنید تا فرد مبتلا بتواند آنها را بگیرد و راحت تر جابجا شود.
▪ اتاق ها را خلوت کنید. اشیاء و وسایل غیرضروری را از جلوی دست و پا بردارید. دقت داشته باشید کف اتاق لیز نباشد. بهتر است اتاق ها با دقت فرش شوند.
▪ وسایل بیمار را جابجا نکنید و علایمی که برای خود گذاشته، تغییر ندهید.
▪ ساعت دیواری را جایی نصب کنید که از هر طرف برای فرد مبتلا به آلزایمر قابل دید باشد. به دیوار تقویم بزنید و از او بخواهید هر روز که گذشت، تقویم را ورق بزند.
▪ با خط درشت و خوانا مثلا بالای تلفن اسم، نشانی و شماره تلفن را بنویسید تا چشمش به آن بیفتد.
▪ وقتی بیمار از خانه بیرون می رود، حتی اگر خودتان همراهش می روید، شماره تلفن، مشخصات و نشانی منزل را بنویسید و در جیب او بگذارید.
