تبیان، دستیار زندگی

تاریخ ورزش ایران ورزشکاران زیادی را با کسب عنوان قهرمانی  در رشته‌های مختلف به مردم معرفی کرده که هر کدام می‌توانستند با ادامه فعالیت‌های حرفه‌ای خود ، به قهرمانی ماندگار در عرصه ورزش تبدیل شوند.

در گذر همین تاریخ ، ورزشکاران زیادی بودند که بدون توجه به موقعیت خود ، در دام اشتباهات فردی افتادند و به این درجه از محبوبیت و ماندگاری دست پیدا نکردند. اما گروهی از همین افراد با استفاده از تلاش‌هایی پهلوانانه ، قهرمانی و پهلوانی را در کنار یکدیگر به دست آوردند و هر چند نتوانستند در دنیای فعلی ماندگاری داشته باشند اما تا ابد به عنوان یک ورزشکار پهلوان ، در اذهان باقی می‌مانند.

 گزارش نخست پرونده ویژه تماشاگر معرفی ورزشکارانی است که بعد از کسب قهرمانی راهی جبهه‌های جنگ شدند و در این دوران به درجه رفیع شهادت نائل شدند. همزمان با فرا رسیدن دهه مقدس فجر، این شهدای ماندگار به شما معرفی می‌شوند.

شهدای فوتبالیست

یک بازی فوتبال ماندگار، بوی شهادت و خون و دلاوری ورزشکاران را به خود گرفت. دیداری که در ایلام برگزار شد و بمباران هواپیماهای جنگنده عراقی ، درست روی زمین فوتبال انجام شد و منجر به شهادت بسیاری از فوتبالیست‌ها و تماشاگران فوتبال شد. اما فوتبالیست‌های دیگری هم بودند که در سطح استان و کشور ‌مدال‌آوری کردند و البته دوران زندگی فوتبالی‌شان با شروع جنگ ، به رشادت‌هایی با لباس رزمندگان همراه شد. 

1

محمّدرضا آذر : داور رسمی فدراسیون فوتبال و از مربیان استعداد‌یاب فوتبال خوزستان بود. شهید آذر در حال تست‌گیری از نوجوانان علاقه‌مند به فوتبال در مسجد‌سلیمان به شهادت رسید.

2

منوچهر برزویى: فوتبالیست تیم منتخب استان همدان و بازیکن تکنیکی منتخب استان بود. درست در روزهایی که انتظار می‌رفت برزویی بتواند به تیم‌های مطرح لیگ برود ، با حضور در جبهه به درجه رفیع شهادت نائل شد.

3

ابوالفضل پارسا: بازیکن تیم فوتبال بانک ملی تهران بود. شهید پارسا در چند عملیات شرکت کرد و به شهادت نرسید اما چند ماه بعد از آخرین حضور خود در جبهه ، زمانی که در شهر ایلام در حال بازی تدارکاتی با یکی از تیم‌های استان بودند در بمباران هوایی به شهادت رسید. 

4

عباس چراغدار: بازیکن تیم‌های شاهین و داراب خوزستان و دانشجوی رشته اقتصاد بود. شهید چراغدار همزمان با عضویت در تیم شاهین ، راهی جبهه شد و در منطقه عملیاتی عین‌خوش به شهادت رسید.

5

مهدى زراعتى: بازیکن تیم فوتبال منتخب اصفهان که موفق شد در سن 16سالگی به همراه این تیم قهرمان کشور شود ، در عملیات والفجر‌5 به شهادت رسید.

6

جمشید زمانى: شهید زمانی که اهل تهران بود در تیم‌های آزادی و توحید بازی کرد و بعد هم به اردوی آماده‌سازی تیم ملی فوتبال نوجوانان دعوت شد. وی در سال 1367 به درجه شهادت نائل شد.

7

محمّد شاملو: شهید شاملو بعد از قهرمانی تیم منتخاب ملایر در مسابقات فوتبال استان همدان ، به تیم منتخب استان دعوت شد اما در حاشیه تمرینات تیم منتخب‌ به دلیل بمباران هوایی جنگنده‌های عراقی به شهادت رسید.

8

ناصر شاملى: از فوتبالیست‌های بنام خوزستان که در تیم‌های ‌استقلال خوزستان و صنعت نفت آبادان بازی می‌کرد. شهید شاملی همزمان در بهداری آبادان‌ کمک حال نیازمندان بود و در حین کار به دلیل اصابت ترکش موشک‌های دوربرد دشمن به شهادت رسید.

9

شاپور عبدالمحمدى: شهید عبدالمحمدی از بازیکنان تیم ملی فوتبال جوانان‌ اهل گیلانغرب بود‌. وی در سال‌1366 به دلیل اصابت ترکش به کمرش به شهادت رسید.

10

حسن غازى اصفهانى: شهید اصفهانی در تیم نوجوانان سپاهان اصفهان چهره شد و به دلیل تکنیک بالای خود در سن 16سالگی به تیم بزرگسالان این باشگاه پیوست. وی در سال‌1366 به شهادت رسید.

11

اکبر فرامرزى‌پور: بازیکن تیم فوتبال دارایی بود در ‌زمان جلال طالبی. شهید فرامرزی‌پور بعد از خداحافظی کوتاه‌مدت از فوتبال به جبهه رفت و در سال‌1362 به شهادت رسید.

12

ناصر فکرى نوش‌آبادى: شهید نوش‌آبادی از فوتبالیست‌های تیم منتخب کاشان بود که توانست چند سال در تیم منتخب استان حضور داشته باشد. وی در سال 1359 در آبادان به شهادت رسید.

13

حاج محمّدرضا گائینى: هفتمین فرزند خانواده گایینی‌ها با حضور در تیم فوتبال حکیم نظامی قم توانست قهرمان مسابقات فوتبال مرکزی شود و بعد هم به عضویت تیم منتخب کشور در بیاید. در دوران دانشگاه نیز عضو تیم منتخب اصفهان بود. وی در سال1363 به شهادت رسید.

14

عبدالرضا گلشنى بختیارى: بازیکن تیم منتخب استان ایلام یک بار موفق شد در لباس تیم دارایی ایلام به مسابقات لیگ دسته اول جام قدس راه پیدا کند. در حین مسابقات وی به جبهه رفت و بعد از 48ساعت به درجه شهادت نائل شد.

15

مجید گل میرزایى: شهید گل میرزایی عضو تیم منتخب استان لرستان بود و یک بار نیز به اردوی آماده‌سازی تیم ملی جوانان دعوت شد. وی در سال 1366 به شهادت رسید.

16

محمود گودرزى: بازیکن تیم فوتبال دارایی که یک بار کیهان ورزشی در سال‌52 از وی به عنوان‌ ستاره روزهای آینده فوتبال ایران نام برده بود در سال‌67 در جریان عملیات مرصاد با اصابت ترکش به سرش به شهادت رسید.

17

زوریک مرادى: رزمنده مسیحى که توانسته بود در تیم منتخب ارامنه کشور به جایگاه بالایی دست پیدا کند در سال 1359 در جریان حمله عراق به ‌ ایران در روزهای ابتدایی جنگ به شهادت رسید.

18

صادِ مزدستان: شهید مزدستان اهل قائمشهر بود و بعد از درخشش در تیم منتخب این شهر با نظر صالح‌نیا تیم ملوان بندر انزلی فراخوانده شد. وی همزمان با این پیشنهاد ، عازم جبهه شد و در سال‌1361 به فاصله 10روز بعد از ازدواج ، به شهادت رسید.

19

محمّد مظلومى: شهید مظلومی از بازیکنان تیم منتخب استان مازندران بود که به اردوی تیم ملی فوتبال کشورمان دعوت شد اما به دلیل همزمانی با جنگ ، از حضور در اردوی تیم ملی سرباز زد. وی در منطقه عملیاتی عین‌خوش در سال 1361 به شهادت رسید.

20

پرویز مهدیان جویبارى: این بازیکن تیم فوتبال ملوان بندر‌انزلی از جمله بازیکنان تکنیکی آن روزهای فوتبال ایران بود. شهید جویباری در سال‌1365 در منطقه عملیاتی حاج عمران به شهادت رسید.

کشتى:

1

ایرج آسمانى : قهرمان کشتی استان اردبیل در سال‌1365 در جریان درگیری با نیروهای ضد انقلاب در منطقه جلدیان به درجه شهادت رسید.

2

محمّدرضا ایوبى : کسب 9مدال طلا و نقره از مسابقات کشتی قهرمانی کشور ، شهید ایوبی را در زمره کشتی‌گیران بنام روزهای ابتدایی انقلاب اسلامی معرفی کرد. وی در سال‌1360 به شهادت رسید.

3

عبدالمهدى پیرحیاتى : شهید پیرحیاتی در ایلام متولد شد و در کنار قهرمانی‌های متعدد کشتی در استان ، کار مربیگری این رشته و فعالیت در رشته فوتبال را هم ادامه داد. شهید پیرحیاتی در سال‌1359 به شهادت رسید.

4

احمد تقى‌زاده : شهید تقی‌زاده از جمله ورزشکارانی بود که عنوان جهانی ‌ داشت. وی در مسابقات کشتی ارتش‌های جهان نایب‌قهرمان شده بود و قهرمان کشور نیز بود. او در سال 1361 به شهادت رسید.

5

على‌اصغر جابرى : قهرمان بنام کشتی خراسان از سن هفت‌سالگی این رشته ورزشی را دنبال کرد و به سرعت به عنوان قهرمان نامی خراسان مطرح شد. وی در منطقه بستان به شهادت رسید.

6

علیرضا جدیدالاسلامى : کشتی‌گیر خرم‌آبادی وزن 68کیلوگرم تیم منتخب کشتی استان و تیم منتخب مسابقات کشوری در سال 1365 در منطقه عملیاتی حاج‌عمران به درجه شهادت نائل شد.

7

مرتضى حمزه دولابى : قهرمان کشتی استان تهران زمانی که قرار بود برای حضور در مسابقات ارتش‌های جهان‌ به ونزوئلا اعزام شود ، اردوی تیم ملی را ترک کرد و عازم جبهه شد. وی که فرماندهی گردان رجایی را بر عهده داشت در سال 1362 به شهادت رسید.

8

شهرام حیاتى  : شهید حیاتی از اعجوبه‌های کشتی استان تهران بود. این شهید بعد از یک سال فعالیت در کشتی توانست مقام سوم مسابقات استانی را به دست بیاورد . شهید حیاتی در سال 1361 به درجه شهادت نائل شد.

9

 عبدالرحیم دوره‌گرد : دروازه‌بان ‌ تیم منتخب استان خوزستان در مسابقات کشتی قهرمانی کشور هم موفق بود و توانست به مقام سوم دست پیدا کند. وی در سال 1359 به شهادت رسید.

10

انوشیروان رضایى : متخصص فن معروف تندر، قهرمان کشتی کشور و دارنده چند مدال کشوری و استانی و از اهالی لرستان در سال 1358 در خرمشهر به درجه شهادت نائل شد.

11

علیرضا رمضان‌پور: وی در سال 1346 به دنیا آمد و در دوران نوجوانی موفق به کسب رتبه اول مسابقات کشتی قهرمانی کشور شد. شهید رمضان‌پور در جریان عملیات کربلای یک در سال 1365 به شهادت رسید.

12

داریوش ریزوندى : شهید ریزوندی رکورددار قهرمانی در مسابقات کشتی کشوری است. وی در 9دوره مسابقات کشتی به مقام‌های قهرمانی دست یافت و هیچ‌گاه مدال نقره و برنز نگرفت. شهید ریزوندی در سال‌1361 به شهادت رسید.

13

 از دیگر کشتی‌گیران مطرح کشور که به درجه شهادت نائل شدند می‌توان به این افراد اشاره کرد: شهدای گرانقدر  یدا‌... فیضى سرایدشتى، غلامرضا سلحشور ، محمود شهبازى ، منصور عبادى ، حسن علیدخت ،  اژدر فرجامى هره‌دشت ، جهانبخش لرستانى ، علیرضا مازنى ، عبدا... مختارى ، اسدا... مسافرى ، اصغر منافى‌زاده ، على‌اکبر نجفى تیرتاشى ، محمّدعلى هفت‌تنانیان.

والیبال:

1

 سعید ابوالحسنى : شهید ابوالحسنی از والیبالیست‌های شهرستان آستارا بود. وی درست در روزی که به تیم منتخب گیلان دعوت شد راهی جبهه شد و در سال 1367 به دلیل اصابت ترکش به‌ کمرش شهید شد.

2

محمود اژدرى : والیبالیست و رزمی‌کار ‌به دنیا آمده شهرستان شمیران از توابع تهران بود. این ورزشکار تیم منتخب استان تهران در سال 1359 در حین نگهبانی از کارخانه انرژی اتمی به دلیل اصابت ترکش توپ دشمن به شهادت رسید.

3

محمّدکریم پیرحیاتى: عضو تیم والیبال ایوان غرب و از اهالی استان ایلام بود. شهید پیرحیاتی در سال 1359 در منطقه عملیاتی سومار به شهادت رسید. 

4

محمّدرضا حسین بیگى : شهید حسین‌بیگی در سه رشته ورزشی به طور تخصصی فعالیت می‌کرد. عضویت در تیم منتخب فوتبال استان لرستان ، قهرمان مسابقات دوومیدانی استان و بالاخره عضویت در تیم منتخب والیبال و قهرمانی در مسابقات کشوری به همراه این تیم از افتخارات شهید حسین‌بیگی بود.

5

مرتضى دارآفرین : متولد خرمشهر و والیبالیست معروف منطقه بندر امام خمینی بود. شهید دارآفرین عضو تیم منتخب والیبال خوزستان هم بود. وی در سال 1366 به شهادت رسید.

6

 رسول رهبرالوندى : شهید رهبر الوندی کاپیتان تیم والیبال منتخب آذربایجان شرقی بود و توانست به دلیل تکنیک بالای خود در هنگام بازی به تیم ملی ایران هم دعوت شود. وی در منطقه عملیاتی تپه‌انگشتی در سال 1364 به شهادت رسید.

7

 منصور قافله‌باشى : متولد شهر رشت و مربی سازنده این استان در رشته والیبال بود. شهید قافله‌باشی همزمان با مربیگری برای دفاع از میهن راهی جبهه شد و به شهادت رسید.

بسکتبال:

1

صمد اقدمى : شهید اقدمی در تبریز به دنیا آمد و در دوران جوانی به دلیل اندام ورزیده و آماده و تکنیک بالا به سرعت جزو بهترین بازیکنان بسکتبال شد. وی به اردوی تیم ملی نیز دعوت شد. شهید اقدمی در سال 1361 به شهادت رسید.

2

تورج پیریایى : شهید پیرپایی از بسکتبالیست‌های شاغل در استان لرستان بود. وی بازیکن تیم استقلال دورود بود که توانست به تیم منتخب استان نیز راه پیدا کند. شهید پیرپایی در سال 1365 به شهادت رسید.

3

فرامرز جلیل‌زاده : این شهید متولد ‌خرمشهر بود که به دلیل مشکلات جنگی به همراه خانواده به مهران کوچ کردند. در این سال‌ها شهید جلیل‌زاده در تیم منتخب پناهندگان جنگی به بازی مشغول بود و از سوی مربیان استان خوزستان نیز به عنوان یک ستاره به تیم منتخب استان دعوت شد. شهید جلیل‌زاده در سال 1365 به شهادت رسید.

4

بهروز عبدى‌زاده : شهید عبدی‌زاده در همان دوران نوجوانی به عضویت تیم منتخب بسکتبال استان تهران درآمد. وی در ‌ حالی که در مقطع راهنمایی تحصیل می‌کرد عازم جبهه شد و در سال 1367 به شهادت رسید.

هندبال:

در تاریخ رشته هندبال نیز ورزشکاران بنام بسیاری بوده‌اند که در دوران دفاع مقدس به شهادت رسیده‌اند. از جمله این افراد می‌توان به على‌اکبر قدس ، حشمت ا... کریمیان و محمّدعلى محمّدى اشاره کرد.

دوومیدانى:

 دو دونده حرفه‌ای که سابقه عضویت در تیم‌های ملی را‌ ‌ داشتند در ایام جنگ به شهادت رسیدند؛‌شهیدان گرانقدر ‌ محمود حسینى باب‌انارى و حسنعلى هاشمى‌نسب.

اسکواش – سوارکاری

در دو رشته اسکواش و سوارکاری به دلیل قدمت پایین‌تر فعالیت حرفه‌ای ، دو ورزشکار بنام در میان شهدای هشت سال دفاع مقدس حضور دارند. شهید عوض شرافتى و شهید مهدى آرمى در اسکواش و سوارکاری جزو ورزشکاران ‌معروف ایران بودند.

وزنه‌برداری

از وزنه‌برداران معروف کشورمان که ‌شهید شدند می‌توان به این افراد اشاره کرد: اسماعیل اعلمى ، على اصغر بریزى ، جهانگیر دانش ، حسن شیرعلى‌نژاد ، حشمت‌ا... قلى‌پور.

شنا

شناگران حاضر در اردوهای تیم ملی در قالب رزمنده‌های نیروی دریایی و غواصانی که در عملیات‌های شبانه حاضر بودند به جنگ اعزام ‌ می‌شدند. از شناگران معروفی که به شهادت رسیدند می‌توان به این اسامی اشاره کرد: على برخوردارى، على‌اصغر تاجیکى و سیدضیا حسین‌زاده نودهى.

تنیس

ورزشکاران بنام رشته تنیس نام بسیاری از ورزشکاران این رشته که در ایام دفاع مقدس به درجه شهادت نایل شده‌اند را شنیده‌اند‌. از مهم‌ترین تنیسورهای کشورمان که در هشت سال دفاع مقدس به شهادت رسیده‌اند می‌توان به شهدای گرانقدر، ابراهیم امیراحمدى ، محمود جمالیان و پیمان موسوى ایلاقى اشاره کرد.