تعریف خانواده
تعریف خانواده : خانواده نهاد مهمی است که امروزه به دلایل مختلف ( و مهمترین آنها دلایل اعتقادی و مالی) افراد تن به پاشیده شدن آن می دهند. خانواده را از دیدگاه های مختلف می توان تعریف کرد .
1) خانواده شامل فرد و خویشان نسبی اوست که از یکدیگر ارث می برند . در این تعریف ارث را معیار قرار داده ایم. باید توضیح بدهم که نسبی بودن همان رابطه خونی است . و طبقات ارث شامل سه طبقه می شود ( 1- پدر مادر و اولاد و نوه ها / 2- اجداد و پدر مادر آنها، برادر و خواهر و فرزندان آنها / 3- عمو و عمه و خاله و دایی و فرزندانشان )
2) برخی از افراد خانواده را شامل خویشان سببی نیز می دانند. سببی یعنی کسانی که به واسطه ازدواج با آنها فامیل شده ایم. مثل مادرزن، خواهر شوهر و ... هر چند این تعریف نیز مانند تعریف قبل دارای کاستی هایی است.
3)برخی افراد خانواده را شامل افراد واجب النفقه می دانند. با کمی تغییر می توانیم این تعریف را تعریف نسبتا مناسبی بدانیم : خانواده شامل زن و شوهر و فرزندان و افرادی است که نفقه آنها بر انسان واجب است.
* 4) قانون تامین اجتماعی مصوب 1354 تعریف نسبتا مناسبی از خانواده ارائه داده است : خانواده شامل افراد زیر است :
الف:همسر بیمه شده
ب: شوهر بیمه شده در صورتی که معاش او توسط خانم تامین شود و سن او بالای 60 سال باشد
پ: فرزند بیمه شده که زیر 18 سال یا غیر توانا برای کار باشد
ت: پدر مادر تحت تکفل در صورتی که پدر بالای 60 و مادر بالای 55 سال باشد
این تعریف آخر تعریف نسبتا خوب و کاملی است . در قانون مدنی ما تعریف دقیقی از خانواده نشده است اما در ماده 1105 ذکر شده که "ریاست خانواده با مرد است " و موادی را هم به خانواده اختصاص داده است. هر چند واژه "ریاست" اشتباه است و امروزه کاربردی ندارد ( تئوری و عملی) چون در رویه دادگاه ها هم نشان داده شده که امروزه زن و مرد در اداره اموال و حتی اعمال حقوقی خود مستقل اند، ولی از این ماده می توان برداشت کرد که خانواده اشمل زن و شوهر و سایر افراد واجب النفقه است .
* بحث بعدی : اهمیت خانواده
