به گزارش خبرنگار مهر، پس از اینکه با سریال‌هایی چون "گمشده"، ساخت سریال مناسبتی ویژه ماه رمضان در رسانه ملی باب شد، به تدریج مناسبت‌های دیگری چون عید نوروز و ماه محرم نیز زمانی برای فعالیت و حتی رقابت سریا‌ل‌سازان در شبکه‌های تلویزیون شد و هر شبکه سریال خاص خود برای این دوران تدارک می‌دید.
در همین راستا، شبکه‌های مختلف در تلاش تدارک ساخت سریال برای ایام دهه فجر نیز قرار گرفتند. به همین منوال امسال هم شبکه‌های یک، دو، سه و تهران دست به کار شدند. شبکه‌های دیگری چون قرآن، جام جم و تماشا نیز از میان آثاری که پیش از این تولید شده، برخی را برای بازپخش انتخاب کرده‌اند. اما ساخت این پروژه‌ها تا امروز چندان بی‌حاشیه نبوده است.
- شبکه یک سریال "خاطرات مرد ناتمام" را برای این مناسبت تدارک دیده که از امشب یکشنبه 1 بهمن روی آنتن می‌رود. نگارش این اثر توسط صادق کرمیار در سال 87 انجام شده است.
این سریال از همان چهار سال پیش درگیر آغاز پیش‌تولید و تصویربرداری بود تا سرانجام در 30 بهمن سال گذشته کلید خورد. داستان "خاطرات مرد ناتمام" در حوالی سال‌های 1327 تا 1332 می‌گذرد و همین موضوع حساسیت و دشواری سازندگان را برای نمایش درست برهه‌ای از تاریخ معاصر کشور افزایش می‌داد. محسن علی اکبری که تهیه کنندگی کار را بر عهده داشت نیز در گفتگوهایی به این موضوع اشاره کرد.
نمایی از سریال "خاطرات مرد ناتمام"
در سالجاری اخبار مختلفی از روند تولید این کار به گوش می‌رسید و گروه بازیگران سریال نیز روز به روز گسترده‌تر می‌شد. به نحوی که در نهایت امیرحسین مدرس، محمدرضا داودنژاد، امین زندگانی، محمود پاک‌نیت، سروش صحت، مهرداد ضیایی، مهوش صبرکن، داوود فتحعلی بیگی، سیامک صفری، شهزاد صفوی، مجید سعیدی، امیر حسین مدرس، مهشید حبیبی، آزاده شمس، وحید حیدری، صفر کشکولی، حمید بهرامی فواد، ، مونیا جمال پور، نسترن هاشمی، فرانک کلانتر، وحید الهویی، هومن ستوده، اتابک نادری، همایون حسینیان، مسعود سخایی، محمود بیاتی، رژان تقی زاده، جلال پیشواییان و سارا خوئینی‌ها به عنوان بازیگران این اثر معرفی شدند.
از جمله حاشیه‌های پیش‌روی این سریال فاصله زمانی میان نگارش تا تولید بود که کرمیار کارگردان اثر درباره آن توضیح داده است: زمانی که مهدی فرجی مدیر گروه فیلم و سریال شبکه یک بود این کار تصویب شد، اما بعد از مدتی او به شبکه دو رفت و به‌عنوان مدیر شبکه دو منصوب شد، به همین دلیل این مجموعه به سرانجام نرسید. وقتی آقای فرجی به شبکه یک برگشت، پیگیر این مجموعه تلویزیونی شد و همراه عباس اکبری مدیر وقت گروه سریال‌های شبکه یک این مجموعه را راه انداختند. به همین دلیل وقفه سه ساله در کار پیش آمد.
"خاطرات مرد ناتمام" سرانجام در شهریور 91 پس از هفت ماه کار به پایان تصویربرداری رسید و مراحل فنی آن با سرعت بیشتری ادامه پیدا کرد. به این ترتیب مهر ماه سالجاری تدوین کار تمام شد و عوامل دست به کار انتخاب کادر موسیقی منطبق با فضای اثر شدند. کار با صبر و وسواس جلو رفت و سرانجام در 26 قسمت 45 دقیقه‌ای بدون استرس و فشار برای رساندن کار به پخش، آماده روی آنتن رفتن شد.
این کار ولی در حالیکه که قرار بود از دیشب روی آنتن برود به دلیل اینکه سکانس اولیه آن فضایی شاد داشت به حرمت شب شهادت امام حسن عسگری (ع) یک شب به تاخیر افتاد و امشب مصادف با اول بهمن‌ماه پخش خواهد شد.
چراغ خاموش "روح الله" در شبکه دو
- در این میان شبکه دو سیما نیز گرچه دست به کار شده بود، اما مسئولان شبکه صلاح را بر این دیدند که سریال "روح الله" نوشته سعید نعمت الله، به کارگردانی راما قویدل و تهیه‌کنندگی محمدرضا شفیعی را در سکوت کامل خبری جلو ببرند. شاید مدیران این شبکه اطلاع داشتند که مشکلاتی چون کمبود بودجه مانع از اتمام ساخت اثر می‌شود و نمی‌خواستند خبری از آن منتشر شود.
تا اینکه در اواخر دی ماه خبر رسید چنین سریالی در شبکه دو در حال ساخت بوده و 10 روز است که متوقف شده است. سریالی که دارای 12 اپیزود بوده اما تا زمان توقف تنها 5 اپیزود آن به ثمر رسیده است. اثری که منتخبی از قصه‌های گوناگون افراد مختلف از دیدارهایشان با حضرت امام (ره) به حساب می‌آید.
راما قویدل کارگردان سریال "روح الله"
همین موضوع در گفتگوی خبرنگاران با مسئولان مختلف مورد پیگیری قرار گرفت. در این میان علی دارابی معاون سیما به مهر گفت: تلویزیون هر وعده‌ای درباره "روح الله" داده باشد، عملی می‌کند و رضا پورحسین دبیر برنامه‌های دهه فجر نیز اعلام کرد سه اپیزود از کار کامل است و در ایام دهه فجر روی آنتن می‌رود.
پنج، سه یا هفت!؟
تا اینکه شبکه دو نیز در این رابطه واکنش نشان داد و مسعود صباح مدیر گروه سریال‌های تلویزیونی آن اعلام کرد مخاطبان در دهه فجر شاهد پخش هفت اپیزود از این سریال خواهند بود که بعد از اعداد پنج و سه، این سومین آمار از تعداد اپیزودهای آماده پخش شده "روح الله" بود.
جالب آنکه وی اعلام کرد: پنج اپیزود از این مجموعه مراحل نهایی فنی و آماده سازی را طی می‌کند و اپیزودهای ششم و هفتم در حال تصویربرداری است. این پروژه با حمایت کامل معاون محترم سیما و مدیریت شبکه دو به مرحله تولید رسیده و حتی یک روز هم تصویربرداری این مجموعه تلویزیونی به دلیل کمبود مسائل مالی، تعطیل و متوقف نشده است.
نکته جالب دیگر اینکه در تماس با روابط عمومی شبکه دو نیز امکان دریافت اطلاعاتی از بازیگران یا عکسی از صحنه کار میسر نشده و اعلام شد گروه سریال‌های تلویزیونی این شبکه عکسی از سریال در اختیار روابط عمومی شبکه نیز قرار نداده است.
نمایی از سریال "پروانه"
- شبکه سه سیما نیز به عنوان یکی از پرمخاطب‌ترین شبکه‌ها در این زمان فعال بوده و سریال دهه فجر خود را به کارگردانی سپرد که پیش از این در دهه فجر سال 89 با "ارمغان تاریکی" خود را اثبات کرده بود. سریالی که فرودین ماه اعلام شد توسط جلیل سامان نوشته شده و کارگردانی می‌شود.
"پروانه" نیز تا رسیدن به مرحله پیش‌تولید و قطعی شدن حضور منصور سهراب پور به عنوان تهیه کننده دچار تأخیری شد که کارگردان را برای به ثمر رسیدن آن تا بهمن ماه دچار استرس کرد. این سریال نیز تقریبا در سکوت خبری پیش رفت و اطلاعاتی قطره چکانی آن توسط رسانه‌ها به تدریج منتشر می‌شد؛ مثلا اینکه حامد کمیلی ایفای نقش اصلی اثر را بر عهده دارد.
لو رفتن فیلمنامه و توقف "پروانه"
اخبار سریال سرانجام زمانی در تمام رسانه‌ها بازتاب یافت که از سوی کارگردان اثر اعلام شد خلاصه قسمت‌های اول تا سوم توسط معاونت سیما افشا و این موضوع ضربه سختی به پیکره کار وارد کرده است.
در واقع پس از مشکلات فراوان این اثر از جمله برآورد روتین آن که برای اثری در خصوص تاریخ معاصر کشور مناسب نبود و عوامل را برای نمایش درست دهه 50 دچار مشقت کرد، یا عدم پرداخت دستمزد گروه به مدت سه ماه، لو رفتن فیلمنامه به معنای جرقه‌ای بود که آتش زیر خاکستر را شعله‌ور کرد.
همین موضوع گروه را به ناچار مجبور به تعطیلی موقت کار کرد تا سامان به عنوان نویسنده‌ای باوسواس ضربات وارد شده بر پیکره داستان را در یک بازنویسی جبران کرده و کار را در صورت رفع دیگر مشکلات از سر بگیرد. به همین منوال مشخص نیست این سریال که پیش از تعطیلی 80 درصد جلو رفته بود، به پخش دهه فجر می‌رسد یا خیر؟!
تله فیلمی که با وجود مخالفت‌ها ساخته و حتی سریال شد!
- و اما شبکه تهران نیز از چندی قبل سعید چاری - کارگردانی که تله‌فیلم او "تنها صداست که می‌ماند" در جشنواره فیلم فجر سال گذشته با انتقادات منتقدان همراه بود و برخی از آنها سالن را نیز زمان اکران فیلم ترک کردند - را به عنوان سازنده سریال "سال‌های حادثه" درباره زندگی امام خمینی (ره) انتخاب کرد. اثری که اصلا قرار نبود سریال باشد و در قالب تله فیلم آغاز به کار کرد و دچار حاشیه‌های فراوانی شد.
در واقع این اثر در وهله اول با حمایت موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) در حال ساخت بود، اما پس از انتشار عکس‌های اولیه‌ای از تست گریم شخصیت امام خمینی (ره)، موسسه تنظیم و نشر با ساخت فیلم مخالفت کرده و حتی علی‌اصغر سعادتی مشاور هنری موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) که پیش‌تر نام او به عنوان مشاوره پروژه چاری مطرح شده بود نیز در گفتگویی به کلی از این پروژه اعلام برائت کرد.
وی در این گفتگو اعلام کرده بود: سعید چاری نامه‌ای به مؤسسه نوشت و اعلام کرد قصد دارد فیلمی درباره نامه یکی از کودکان خطاب به حضرت امام(ره) بسازد و نیاز به مشاور دارد. موسسه از من خواستند که به عنوان مشاور به این پروژه کمک کنم. وقتی او برای مذاکره پیش من آمد به گونه‌ای صحبت کرد که احساس کردم سیمافیلم و آقای اسلامی‌مهر پشت فیلم هستند. طرح را که ارائه کرد دیدم پر از ایراد است و کاملاً نشان می‌داد نویسنده جوان آن هیچ شناختی از امام(ره) و نحوه زندگی ایشان نداشته‌است. بعنوان مشاور فهرستی از اصلاحات را بر فیلمنامه نوشتم و گفتم بازنویسی کنید. نسخه بازنویسی شده بازهم ایراد داشت. مجبور شدم برای شناخت بیشتر آنها را به جماران ببرم و اتاق امام را از نزدیک نشان‌شان دهم تا بفهمند اتاقی که در فیلمنامه توصیف کرده‌اند اتاق یک ارباب است نه امام خمینی(ره)...
اولین عکس منتشر‌شده از "سال‌های حادثه"
سعادتی در این گفتگو یادآور شده بود: اوایل از اسم سیمافیلم سوءاستفاده می‌کردند اما بعدها فهمیدیم که کار دست آنها هم نبوده‌است. خلاصه بعد از چند بار اصلاحات فیلمنامه، صحبت به ایفای نقش حضرت امام(ره) رسید و گفتند دو گزینه داریم؛ فخرالدین صدیق شریف و ولی‌الله مومنی. تست گریم خواستیم و به دلیل تشابه بیشتر اول تست گریم‌های آقای مومنی را آماده کردند. وقتی دیدیم گفتیم اصلاً نمی‌شود. حتی عکس‌ها را برای حاج حسن‌آقا فرستادم و ایشان هم رد کردند. در همین جریان‌ها بود که ناگهان دیدم یکی از رسانه‌ها خبر این فیلم را به همراه عکس‌ها منتشر کرده‌است! آن هم بدون موافقت ما. جالب اینکه به گونه‌ای در خبر صحبت شده بود که گویی موسسه تنظیم و نشر حامی این پروژه است. با این جریانات الزام کردیم که خود سعید چاری با آن رسانه مصاحبه کند و حضور هر بازیگری در نقش حضرت امام(ره) در این پروژه را منتفی اعلام کند.
با این حال چاری نه تنها کار را ادامه داد بلکه طبق گفته سعادتی در بازدید سرزده‌ای که از کار داشتند، دیده‌اند تهیه کننده اثر را به عنوان امام خمینی (ره) گریم کرده‌اند و مشغول بازی است!
حتی در این مرحله چاری از علیرضا سجادپور مدیر کل سابق نظارت و ارزشیابی معاونت سینمایی نیز به عنوان حامی نام برده و اعلام کرده بود او قول مجوز سینمایی اثر را داده است، موضوع دیگری که آن هم تکذیب شد.
اما "سال‌های حادثه" مدتی بعد سر از تلویزیون و شبکه تهران درآورد و این شبکه آن را برای شرکت در جشنواره فیلم کودک و نوجوان اصفهان ارسال کرد.
نکته جالب دیگر آنکه اظهارات سعادتی به کل از سوی چاری تکذیب شده و با وجود مدعی بودن هر دو طرف مشخص نیست چه کسی حق را می‌گوید.
گویا بودجه دیگری نیز از سوی تلویزیون در اختیار این پروژه قرار گرفته و از قالب تله فیلم به صورت یک سریال چند قسمتی در آمده است.
باید منتظر ماند و دید حاشیه‌های این سریال که مدتی است خبری از آن به گوش نمی‌رسد چه زمانی دوباره ایجاد می‌شود و واکنش هنرمندان، موسسه تنظیم و نشر آثار امام و خانواده ایشان در برابر پخش این اثر از شبکه تهران چه خواهد بود.
