تبیان، دستیار زندگی

اعتقاد به مصونیت انبیاء از گناهان عمدی و سهوی (عصمت )از عقاید شیعه است.

کارآمد بودن راه وحی و رهبری انبیاء در هدایت آدمیان چنین عصمتی را می طلبد، خداوند پیام مهم دین را به دست خطاکاران نمی دهد که خود مداوماً اشتباه و خطا می کنند . چرا که در این حالت نه پیام از تحریف در امان است و نه خطاکاران می توانند پیامبران شایسته ای باشند تا مردم را هدایت کنند.

عصمت ریشه در پایه های عقلی و شرعی دارد زیرا طبیعتا انسان ها تابع رهبرانی پاک هستند که با وجود هوای نفس، خویشتندار باشند و خود را آلوده به نا فرمانی حق متعال نگردانند.

علت پیدایش اسرائیلیات

1-پس از بعثت نبی اکرم و ظهور و گسترش اسلام ، با صدماتی که به یهودیان وارد شد همه توان و نیرو خود را برای ویران کردن پایه های اسلام و تحریف تعالیم دینی بکار گرفتند ، یهودیان زخم خورده معارف دینی را با اباطیل و افسانه های خرافی آلوده کردند و متاسفانه بسیاری از اسرائیلیات و داستان های باطل وارد کتب تفسیری و روایی مسلمانان شد.

2-بعد از وفات پیامبر رحمت (صلی الله علیه وآله) با خلافت خلفای راشدین عملا مقام ولایت و مرجعیت دینی و علمی اهل بیت(علیه السلام) غصب شد و مردم برای پاسخ سئوالات قرآنی و تفسیری بجای رجوع به منبع وحی و امامان معصوم به یهودیان تازه مسلمان رو آوردند و آنان نیز با داستان سرایی های باطل خود اسرائیلیات را وارد مباحث تفسیر قرآن می کردند.

معرفی حضرت داوود از عهد عتیق

بر اساس گزارش عهد عتیق حضرت داوود پس از فتح اورشلیم آن را مرکز حکومت خود قرار داد به دنبال فتوحات زیاد و پیروزی های درخشان پادشاهی مقتدری را تشکیل و مرزهای یهود را گسترش داد.

براساس روایت عهد عتیق حضرت داوود (علیه السلام) پیامبر نبود و فقط یک پادشاه برگزیده الهی بود و گناهان و کارهای ناشایستی از وی سر می زد . وی پیروی کاملی از یهوه (خدا) نکرد. دروغ گفتن ، غارتگری ، رقص و پایکوبی و خود را به دیوانگی زدن از این قبیل کارهاست و همچنین زنان و کنیزان زیادی را به نکاح خود در آورد.

داستان حضرت داوود

روزی حضرت داوود(علیه السلام) در محراب عبادت با دیدن پرنده‌ای زیبا و طلایی رنگ، برای گرفتن آن تلاش كرد. پرنده پر كشید و بالای دیوار رفت. حضرت داوود(علیه السلام) كه در پی آن به بالای دیوار رفته بود، با دیدن زنی زیبا در خانه مجاور، شیفته او شد. هنگامی كه آن زن را به دستور داوود(علیه السلام) نزد وی آوردند، درباره شوهرش پرسید. وی نام همسرش را اُوریا و از حضور وی در جبهه جنگ خبر داد. حضرت داوود(علیه السلام) با نوشتن نامه به فرمانده سپاه، زمینه اعزام شوهر او به خطرناك‌ترین منطقه درگیری و كشته شدن او را فراهم ساخته و سپس آن زن را به نكاح خود درآورد.

بعد از ازدواج داوود با همسر اوریا خداوند دو فرشته را به شكل انسان نزد حضرت داوود(علیه السلام) فرستاد. آنها از او خواستند تا درباره اختلاف آنان قضاوت كند. هنگامی كه داوود(علیه السلام) فردی را كه به رغم داشتن نودونه میش می‌خواست تنها میش برادر خود را نیز تصاحب كند، ظالم و ستمگرخواند؛ آنها تصاحب آن زن را به رغم داشتن زنان متعدد بر داوود(علیه السلام) خرده گرفتند.

در این هنگام، حضرت داوود(علیه السلام) متوجه اشتباه و ابتلای خود شد و به سجده افتاد و پس از چهل روز گریه كردن آمرزیده شد.

فرمان خداوند به داوود(علیه السلام) برای رفتن بر سر قبر اوریا، برای حلالیت‌طلبی از وی و توبه كردن، وعده خداوند به آن حضرت مبنی بر آمرزش وی و جلب رضایت اوریا، با دادن بهشت به او، گریه كردن داوود(علیه السلام) به مدت سی سال، پس از توبه در بیابان‌ها و همراهی و هم‌نوایی انواع حیوانات با وی و عبادت و زهدگرایی شدید وی، پس از این حادثه از این نمونه است.

داوود(علیه السلام) از منظر قرآن

قرآن کریم با دیدگاهی کاملا متفاوت از کتاب مقدس درباره شخصیت حضرت داوود ضمن تصریح بر پیامبر و پادشاه بودن آن حضرت از قضاوت وی در میان مردم خبر می دهد و در سوره ص با بیان ده کمال حضرت داوود را ستایش می کند.

1-الگوی صبر برای پیامبر 2- بندگی خدا 3- قدرت داشتن 4-بازگشت به خدا و انابه های پی در پی
5-تسخیر کوه ها و هم نوایی آنها با او 6- عرضه ی پرندگان بر او 7-هم نوایی آنها در انابه او 8- حاکمیت و حکومت 9-حکمت الهی 10-داوری حق و فیصله دادن به اختلافات

اصْبِرْ عَلَى مَا یَقُولُونَ وَاذْكُرْ عَبْدَنَا دَاوُودَ ذَا الْأَیْدِ إِنَّهُ أَوَّابٌ(17-18-19-20/ص)

بر آنچه مى‏گویند صبر كن و داوود بنده ما را كه داراى امكانات [متعدد] بود به یاد آور .آرى او بسیار بازگشت‏كننده [به سوى خدا] بود.

إِنَّا سَخَّرْنَا الْجِبَالَ مَعَهُ یُسَبِّحْنَ بِالْعَشِیِّ وَالْإِشْرَاقِ

ما كوه ها را با او مسخر ساختیم [كه] شامگاهان و بامدادان خداوند را نیایش مى‏كردند.

وَالطَّیْرَ مَحْشُورَةً كُلٌّ لَّهُ أَوَّابٌ

و پرندگان را از هر سو [بر او] گرد [آوردیم] همگى [به نواى دلنوازش] به سوى او بازگشت‏كننده [و خدا را ستایشگر] بودند

وَشَدَدْنَا مُلْكَهُ وَآتَیْنَاهُ الْحِكْمَةَ وَفَصْلَ الْخِطَابِ

و پادشاهیش را استوار كردیم و او را حكمت و كلام فیصله‏دهنده عطا كردیم .

داستان زن اوریا

امام رضا(علیه السلام) فرمود، اصل ازدواج حضرت داوود(علیه السلام) با زن اوریا درست بوده؛ ولی بعدها به عللی دچار تحریف، شده است.

امام رضا(علیه السلام) در پاسخ ابن جهم كه درباره اصل داستان همسر اوریا پرسید، فرمود: در زمان داوود(علیه السلام) اگر مردی می‌مرد یا كشته می‌شد، زن وی باید برای همیشه بدون شوهر می‌ماند؛ اما خداوند خواست كه این سنت غلط برچیده شود و داوود(علیه السلام) نخستین كسی بود كه موظف شد بر خلاف آن عمل كند. بر این اساس هنگامی كه اوریا به صورت طبیعی در جنگ كشته شد، حضرت داوود(علیه السلام) به فرمان الهی موظف شد با زن او ازدواج كند. از آنجا كه پذیرش چنین كاری برای مردم دشوار بود، زمینه برای این حرف و حدیث‌ها فراهم شد.

لغزش در قضاوت

از امام رضا(علیه السلام) گزارش شده است. حضرت در پاسخ ابن جهم درباره چیستی لغزش داوود(علیه السلام) و ابتلای یاد شده برای وی در قرآن فرمود: داوود(علیه السلام) گمان می‌كرد خداوند كسی را داناتر از او نیافریده است. برای همین، خداوند دو فرشته را به عنوان دو طرف دعوا نزد او فرستاد و حضرت داوود(علیه السلام) بدون اینكه از مدعی، بیّنه‌ای بخواهد و یا نظر طرف مقابل را دراین باره جویا شود، چنان درخواستی را ظالمانه خواند. بنابراین لغزش داوود(علیه السلام) مربوط به این داوری و قضاوت بود.

وقتى[به طور ناگهانى] بر داوود درآمدند و او از آنان به هراس افتاد گفتند مترس [ما] دو مدعى [هستیم] كه یكى از ما بر دیگرى تجاوز كرده پس میان ما به حق داورى كن و از حق دور مشو و ما را به راه راست راهبر باش. (22/ص)

منابع :

اسرائیلیات و تاثیر آن بر داستاهای انبیاء در تفاسیر قرآن – حمید محمد قاسمی

تفسیر نمونه – آیة الله مکارم شیرازی