ز) زمان شناسی
هر كاری را نمی شود در هر زمانی انجام داد؛ هر زمانی را برای عملی ساخته اند و از این روی می بایست تناسب فعل و زمان و مقتضیات آن را در نظر گرفت.
تربیت - به ویژه در عرصه اجتماعی آن - به زمان و وقت مناسب خود احتیاج دارد تا شكوفایی لازم را پیدا كرده و موجب رشد شخصیت آدمی گردد.
حضرت علی علیه السلام با درك عمیق «زمان شناسی» به فرزند خود یادآور می شود كه این فرصت نوجوانی برای رشد و تربیت تو بسیار مناسب است و باید از آن بهره كافی ببری. آن حضرت می فرماید:
«پس آن گونه كه پدری مهربان نیكی ها را برای فرزندش می پسندد، من نیز بر آن شدم تو را با خوبی ها تربیت كنم؛ زیرا در آغاز زندگی قرارداری، تازه به روزگار روی آورده ای، نیّتی سالم و روحی باصفا داری.»
و در جای دیگر، می فرماید:
«همانا قلب نوجوان همچون زمین ساده ای است كه هر بذری را می پذیرد. من پیش از آن كه قلب تو سخت و عقلت (به مطالب گوناگون) گرفتار و مشغول گردد، به تربیت تو مبادرت كردم.»
منبع : مجله کوثر ، شماره 59
