تبیان، دستیار زندگی

تبادل دانش و مهارت، گردش اطلاعات و حفظ شبکه سازی در مورد مسائل خانواده

خانواده براساس خویشاوندى است و خویشاوندى مجموعه‌اى است از پیوندهاى خونى (قرابت نسبی) و یا ارادى و اجتماعى (قرابت سببی) یا حقوقى (فرزند خواندگی)، همه افراد را به یکدیگر مربوط مى‌کند.
اصطلاح خویشاوندی، بیانگر روابط اجتماعى گسترده‌ترى از روابط خانوادگى میان زن و شوهر با والدین و فرزندان و غیره ... است. اصطلاحات خویشاوندی، در واقع بیانگر مناسبات میان افراد یا گروه‌ها با یکدیگر است. خویشاوندان در واقع کسانى هستند که به نحوى با هم مناسباتى دارند.

نسبت‌های خانوادگی به نسبت‌هایی گفته می‌شود که اقوام و خویشان برای نام بردن از هم استفاده می‌کنند.

نسبت‌های خانوادگی بر دو گونه‌اند. نسبت‌های قومی و نسبت‌های خویشی و نسبت‌های ناتنی.

نسبت‌های قومی

نسبت‌های قومی، نسبت‌های خانوادگی ای هستند که بواسطهٔ زاد و ولد بوجود آمده‌اند. نسبت‌های قومی همیشگی هستند.

نسبت‌های قومی به ترتیب نسل برای هر شخص عبارت است از:

سه نسل قبل پدر مادربزرگ (جد، نیا)، پدر پدربزرگ (پدرجد یا جد اعلاء یا نیای بزرگ)، مادر مادربزرگ و مادر پدربزرگ (به مادربزرگ پدر، جده می‌گویند)

دو نسل قبل پدربزرگ پدری (جد، نیا)، پدربزرگ مادری (جد، نیا)، مادربزرگ پدری، مادربزرگ مادری

یک نسل قبل والدین شامل مادر و پدر، خاله، دایی، عمه، عمو

هم نسل خواهر، برادر، پسرخاله، دخترخاله، پسردایی، دختردایی، پسرعمه، دختر عمه، پسرعمو، دختر عمو

نسل بعد فرزند شامل دختر (فرزند) و پسر (فرزند)، برادرزاده، خواهرزاده

دو نسل بعد نوه

سه نسل بعد نتیجه

چهار نسل بعد نبیره

پنج نسل بعد ندیده

نسبت‌های خویشی

نسبت‌های خویشی، نسبت‌های خانوادگی‌ای هستند که بواسطهٔ پیوند خویشاوندی (ازدواج) بوجود می‌آیند. نسبت‌های خویشی با از بین رفتن پیوند خویشاوندی از بین می‌روند.

نبست‌های خویشی هر شخص عبارت است از:

همسر شامل زن (همسر) و شوهر

باجناق و جاری

برادرزن، برادرشوهر، خواهرزن، خواهرشوهر

پدرزن، پدرشوهر، مادرزن، مادرشوهر

پدربزرگ شوهر، مادربزرگ شوهر، پدربزرگ زن، مادربزرگ زن

داماد و عروس

زن برادر و شوهر خواهر

نسبت‌های ناتنی

نسبت‌های ناتنی نسبت‌هایی هستند که با ازدواج دوم (و بعد از آن) یک مرد یا زن پدید می‌آید. این نسبت‌ها و تعریفشان تا حدودی بستگی به فرهنگ جامعه نیز دارد.

نابرادری (برادر ناتنی) ناپسری ناخواهری (خواهر ناتنی) نادختری (دختر ناتنی) هوو

خویشاوندى توتمى
این نوع خویشاوندى در میان بعضى اقوام و قبائل وجود دارد و اعتقاد به ”توتم“ مشترک در میان افراد بسیارى ایجاد خویشاوندى مى‌کند.

منابع:
مهر خانه پایگاه نحلیلی خبری خانواده و زنان
ویکی پدیا
آفتاب

نویسنده و گردآورنده: سیّدحسام سیّدحسینی قهه

سلام
 به انجمن خودتون خوش آمدید مطلب خوبیه واسه کسایی که بخوان در این مورد پژوهشی انجام بدن که خانواده را در حالت های مختلف تعریف کرده.
امیدوارم بیشتر اینجا ببینیمتون و از مباحث خوبتون استفاده کنیم.