تاملی در تربیت نوجوانان/اسلام از ازدواج زودهنگام استقبال می کند
نظر اسلام راجع به عشق چیست؟
« از نظر اسلام باید کودک را به مدت هفت سال آزاد گذاشت، ۷ سال به او نظم آموخت و ۷سال همراه و یاور او بود».
نوجوانی مرحله ای حساس در زندگی انسان است و از نظر اسلام سن تکلیف محسوب می شود. متخصصان و پژوهشگران علوم آموزشی، روانشناسی و جامعه شناسی اعتقاد دارند نوجوانی مهمترین مرحله زندگی است. در واقع می توان گفت انسان میان دو قطب مثبت و منفی قرار گرفته و از دست دادن تعادل تبعات ناگوار زیادی بر روی زندگی او می گذارد که این مساله در دوران نوجوانی نمود بیشتری پیدا می کند.
مرحله ای طبیعی نوجوانی مرحله ای طبیعی در زندگی انسان به شمار می رود و روند رشد فیزیکی او با طغیانگری، استقلال طلبی و فردگرایی همراه است مرحله نوجوانی را می توان به توازن میان امواج دریا تشبیه کرد که فرد در آن دوران دچار تغییرات مهمی می شود تا بتواند فصل جدیدی از زندگی اش را آغاز کند.
تربیت نوجوان باید به گونه ای باشد که او دچار گم گشتگی نشود. وی در اثر نفوذ غرایز به دنبال کشف مسائل جدید است و رفتار متمردانه ای از خود بروز می دهد. از آنجا که نوجوان فاقد تجربه کافی است این مسائل می تواند به عدم تعادل در زندگی او منجر شود.
تربیت نوجوان از نظر اسلام باید کودک را به مدت هفت سال آزاد گذاشت، ۷ سال به او نظم آموخت و ۷سال همراه و یاور او بود.
۷ تا ۱۴سالگی دوران بسیار حساسی در شکل گیری آینده کودکان محسوب می شود و بین ۱۴ تا ۲۱ سالگی باید نظارت کافی بر روی نوجوانان صورت گیرد، یعنی تا زمانی که رفتاری طبیعی و توام با آینده نگری بروز دهند.
البته ما قصد نداریم مشکلات مرحله نوجوانی را کم اهمیت جلوه دهیم ولی والدین باید بدانند رفتار سختگیرانه آنها باعث می شود فرزندشان در لاک خود فرو رود و به مشکلات روحی دچار گردد.
از سوی دیگر نباید آن قدر به نوجوانان آزادی عمل داد که تعادل زندگی آنها برهم بخورد. والدین عزیز! در تربیت نوجوان خود اعتدال را رعایت کنید.
رفتارهای ناپسند از مشخصات مرحله نوجوانی فقدان تجربه و خامی است و به همین دلیل شاهد رفتارهای ناپسند نوجوانان هستیم. آیا اسلام راهکاری برای اصلاح رفتار نوجوانان و محافظت از آنها در مقابل خطرات دارد؟ از نظر دین اسلام والدین باید قبل از رسیدن فرزندشان به مرحله نوجوانی، از لحاظ روحی با وی کار کرده و زمینه آشنایی اش را با خداوند فراهم آورند.
انسان مسلمان- چه زن و چه مرد- باید از اعتماد به نفس بالایی برخوردار باشد و حق دارد به موجودی مستقل تبدیل شود وقتی کودک به سن پختگی روحی برسد و بتواند کارهای خود را به خوبی انجام دهد دوران استقلال وی فرا می رسد.
زمانی یک کودک به مرحله پختگی خواهد رسید که بتواند رفتاری مناسب و توام با اعتدال را در پیش بگیرد. بنابراین نوجوانی مرحله ای غیرطبیعی نیست بلکه دورانی است که انسان از مرحله رشد به مرحله پختگی گام می نهد.
مرحله پختگی از نظر اسلام انسان بالغ مسئول رفتارهای خود- چه مثبت و چه منفی- است. در واقع غرایزی که بر روی انسان تأثیر می گذارند از بلوغ تا پایان عمر وجود دارند. برخی از افراد در دهه های چهل، پنجاه و شصت زندگی خود همچنان در مرحله نوجوانی سیر می کنند!
بنابراین نمی توان سن خاصی را به عنوان مرحله پختگی نام برد.
راهنمایی
والدین باید قبل از فرارسیدن مرحله نوجوانی فرزندشان از نظر روحی به کمکش بشتابند و او را از راهنمایی های خود بی نصیب نگذارند. این کار باید به گونه ای باشد که نوجوان برای رویارویی با چالش های جدید آمادگی لازم را پیدا کند.
نوجوان مسلمان نباید ذهن بسته ای داشته باشد بلکه باید در مورد مسائل مختلف بیندیشد.
ازدواج زودهنگام اسلام از ازدواج زودهنگام استقبال می کند و بر روی آسان کردن این امر تأکید دارد. دانشجویان می توانند با کم کردن از سطح توقعات خود، ضمن ادامه تحصیلات، زندگی زناشویی تشکیل دهند.
متأسفانه برخی از مردم بر این عقیده اند که قبل از ۳۰ سالگی امکان ازدواج کردن وجود ندارد ولی این تصور، غلط است.
آموزش
آیا از نظر اسلام آموزش مسائل زناشویی به نوجوانان درست است؟ پاسخ این سؤال، مثبت است البته در صورتی که این کار به شیوه درستی انجام شود درواقع باید نگاه جامعه به این گونه مسائل تغییر کند.
عشق نظر اسلام راجع به عشق چیست؟ اسلام می خواهد انسان ها- چه مرد و چه زن- عشق را تجربه کنند. عشق یعنی توجه به نیازها و علائق طرف مقابل و این از نظر دین اسلام امر بسیار پسندیده ای است.
مسلمانان نباید نسبت به یکدیگر بی توجه باشند. امام جعفر صادق(ع) می فرمایند: « آیا مذهب چیزی به جز عشق است؟!»
بیشتر نوجوانان نسبت به زیبایی فیزیکی توجه خاصی دارند ولی اسلام عشقی را می پسندد که به ازدواج منتهی شود.
هیچ اشکالی ندارد که یک مرد عاشق یک زن شود، زیبایی اش را تحسین کند و به فکر ازدواج با او بیفتد ولی رابطه ای که از حدود شرعی فراتر رود مردود است زیرا مشکلات اخلاقی را به همراه دارد و موجب گمراهی بشر ا ز راه راست می شود. درواقع بهتر است عشق پس از ازدواج شکل بگیرد.
وقتی از عشق به عنوان یک حالت روحی که دست خود انسان نیست حرف می زنیم نمی توانیم هیچ قانونی را در این زمینه تحمیل کنیم.
خداوند هرگز انسان را به خاطر آنچه از اختیار او خارج است مسئول نمی داند. با این حال مسلمانان باید احساسات خود را تحت کنترل داشته باشند و در اولین نگاه اختیارشان را از دست ندهند و این مسئله نه تنها در ازدواج بلکه در هر رابطه انسانی دیگری- مثل دوستی- صادق است.
انواع عشق گروهی اعتقاد دارند که عشق بر دو نوع است: عشق غریزی و عشق افلاطونی. گاهی انسان عاشق ظاهر طرف مقابل می شود ولی عشق واقعی احساسی انسانی است که بر پایه احترام متقابل شکل گرفته باشد.
