الف: عفو و بخشش
در روابط اجتماعی ،عفو و بخشش از صفاتی است که موجب پیوند و محبت با یگدیگر می شود ،از این رو در قرآن نسبت به این صفت سفارش فراوان نموده است :
ای كسانى كه ایمان آوردهاید! بعضى از همسران و فرزندانتان دشمنان شما هستند ، از آنها بر حذر باشید و اگر عفو كنید و چشم بپوشید و ببخشید ، (خدا شما را مىبخشد) چرا كه خداوند بخشنده و مهربان است! (تغابن ،14)
خدا در قرآن وعده داده است که اگر عفو وگذشت کنید ، شاید فرج وگشایشی به وجود آید :
شما آنها را عفو كنید و گذشت نمایید تا خداوند فرمان خودش را بفرستد خداوند بر هر چیزى تواناست. (بقره،109)
عفو و بخشش دیگران ، باعث جذب عفو و بخشش خدای غفور و رحیم می شود:
نسبت به خلق عفو و گذشت پیشه كنید و از بدیها درگذرید آیا دوست نمىدارید كه خدا هم در حق شما مغفرت و احسان كند كه خدا بسیار آمرزنده و مهربان است (نور ،22).
عفو وگذشت از صفات ممدوح است ، این صفت الهی را خدا دوست دارد که بندگانش هم نیز دارا باشد ؛ ولى از آنها درگذر و صرف نظر كن ، كه خداوند نیكوكاران را دوست مىدارد! (مائده ،13)
در زندگی زناشوئی عفو و گذشت جزء حقوق همسر می باشد. امام صادق (ع) درمورد حق همسر می فرمایند:
« او را سیر کن و بدنش را بپوشان و گناهانش را مورد عفو و بخشش قرارده » ( کافی ج5 ص 511).
و همچین پیامبر اسلام (ص) نیز در مورد حق همسر می فرمایند :
«حق زن بر شوهرش این است که او را گرسنه نگذارد ، بدنش را بپوشاند و با او ترش روئی نکند.» ( بحارالانوار ج100ص 254).
بخشش عبارت است از رویاروئی منطقی با تألم ناشی از جراحت روحی و بهسازی احساس ها و باورهای شخصی،فرایند بخشش شامل سه مرحله است :1- فراموش کردن آنچه که قبلاً روی داده است ؛2- تشخیص آنچه فعلاً در حال روی دادن است ؛3- آینده نگری (حسین زاده ،ص119).
