تبیان، دستیار زندگی

پاسخ به این سوال نیازمند ذكر چند مطلب است در حقیقت پاسخ شما چند قسمت دارد
اول اینكه چرا شانس ازدواج دختران كمتر از پسران است و گاهی ا حساس می‌شود دختران به لحاظ جمعیتی بیشتر از پسران هستند آیا واقعا این چنین است؟ پاسخ این است كه نه تعداد ذكور در تمام جوامع بیشتر از اناث است جمیعت شناسان نسبت را چنین می‌گویند كه در قبال هر صد دختر صد و پنج پسر وجود دارد و این مسئله را آمار نیز تایید می‌كند. به سرشماری سال 1375 مراجعه كنید.
اما اینكه چطور ما احساس می‌كنیم در جامعه ما تعداد دختران بیشتر است به این دلیل است كه متاسفانه به خاطر بالا رفتن سن ازدواج پسران گزینه های بیشتری از دختران به لحاظ سنی دارند یعنی یك فرد مذكر 30 ساله می‌تواند با یك دختر حد اقل 20 تا حد اكثر 30 ساله ازدواج كند و معمولا هم چنین است كه از سنین پایینتر انتخاب می‌كنند و دختران هم نسلی خود بدون ا زدواج می‌مانند اگر این روند چند نسل یا چندین سال اتفاق بیفتد باعث می‌شود كه حدود بیشتر از یك و نیم میلیون دختر كه در سن ازواج هستند در قبال خود پسری برای ازدواج نبینند بنابراین نتیجه با بیشتر بودن دختر مساوی می‌شود البته این مسئله جدای از كسانی است كه اصلا ازدواج نمی‌كنند و سن آنها از 30 سال نیز می‌گذرد بنابراین راه حل در تسهیل مسئله ازدواج و كاهش سن ازدواج است.
اما قسمت دوم سوال كه ظاهرا درباره خواستگاری است باید گفت
این مسئله نیز جدای از توضیحی كه در بالا گفته شد نیست به علاوه این مطلب با غریزه و طبیعت انسان نیز هماهنگ است خداوند طبیعت زن و مرد را طوری آفریده است كه غریزه مرد ، طلب و نیاز است و غریزه زن جلوه و ناز.شهید مطهری ا ین مسئله را چنین توضیح می‌دهد:
نوع احساسات زن و مرد نسبت بیكدیگر یك جور نیست . قانون خلقت ، جمال و غرور و بی نیازی را در جانب زن ، و نیازمندی و طلب و عشق و تغزل را در جانب مرد قرار داده است . ضعف زن‏ در مقابل نیرومندی بدنی به همین وسیله تعدیل شده است و همین جهت موجب‏ شده كه همواره مرد از زن خواستگاری میكرده است ، قبلا دیدیم كه طبق گفته‏ جامعه‏شناسان ، هم در دوره مادرشاهی و هم در دوره پدرشاهی مرد بوده است‏ كه بسراغ زن میرفته است . نظام حقوق زن در اسلام ص 32
شما فقط تصور كنید كه دختری به خواستگاری پسری برود و پسر جواب رد بدهد این از نظر روحی چه ضربه ای برای خود دختر خواهدبود اما برای مردان تلاش برای رسیدن به هدف و محبوب امری طبیعی است لذا ادبیات ما نیز مملو از داستانهایی مانند شیرین و فرهاد و لیلی و مجنون است كه جنس مذكر در پی مونث بوده است این امر حتی در طبیعت و غریزه حیوانات نیز هست در میان حیوانات نیز جنس نر به دنبال ماده است و مشكلات را قبول كرده و تقاضای ازدواج می‌كند.
بنابراین آنچه كه در طول تاریخ بوده و نیز همه جوامع بوده است همین بوده قانون عرفی نانوشته بوده كه مرد به خواستگاری زن می‌رفته است. اما این به معنی سلب انتخاب از دختران نیست چراكه آنها نیز از بین خواستگاران یكی را انتخاب می‌كنند و كسی آنها را مجبور به پذیرش همسر خاصی نمی‌كند مخصوصا در جوامع كنونی كه والدین همانند قدیم نظرات خود را بر فرزندان اجبار نمی‌كنند.
جهت اطلاعات بیشتر رجوع كنید به كتاب: نظام حقوق زن در اسلام اثر شهید مطهری

در حوزه انتخاب بدون هیچ شك و تردید زن ها یا دختران حق انتخاب دارند و معمولا در بیشتر موارد وقتی كسی به خواستگاری آنها می آید می توانند در مورد آن فرد تحقیق دقیق انجام دهند و سپس بعد از تحقیقات لازم انتخاب كنند یعنی جواب آری یا نه بگویند و انتخاب شرعا و قانونا حق طبیعی زنان در مورد همسر آینده شان می باشد و از لحاظ عرفی نیز در حال حاضر در بیشتر مناطق كشور ما تقریبا همین طور عمل می شود مگر در موارد بسیار نادری كه ممكن است خانواده از روی تعصبات، فردی را به دختر تحمیل كند.

مسأله خواستگاری گرچه مقدمه یك انتخاب است ولی بیشتر شبیه به پیشنهاد است یعنی آنچه در فرآیند خواستگاری رخ می دهد این است كه از طرف خانواده پسر یا از طرف خود پسر به خواستگاری دختر می روند یعنی در واقع پیشنهاد ازدواج با دختر را مطرح می كنند و دختر حق دارد انتخاب كند و جواب مثبت دهد و همچنین حق دارد رد كند و جواب منفی بدهد.اما اینکه خواستگاری ازطرف دختر چه پیامدهایی دارد .باید عرض کنیم که این مساله بیشتر تابع آداب و رسوم است .
از این رو در بعضی از كشورها مانند هندوستان در بعضی از مناطق آن مرسوم است كه خانواده دختر به خانواده پسر پیشنهاد ازدواج می كند یعنی خواستگاری بیشتر از ناحیه خانواده دختر انجام می گیرد یا حداقل از طرف خانواده دختر پیشنهاد می شود كه ما آمادگی داریم كه دخترمان را به ازدواج پسر شما درآوریم. ولی تحقیقات نشان می دهد که اگر خواستگاری از طرف پسر باشد بهتر است و عکس این قضیه حتی در جوامعی که عرف است که از طرف خانواده دختر اول پیشنهاد ازدواج داده شود اثرات نامطلوبی برای دختران دارد. براساس گفته یکی از جامعه شناسان چند سال پیش مشخص شد که آمار خودکشی در میان دختران جوان هندی از سایر کشورها بیشتر است. گروهی از جامعه شناسان و روان شناسان از سوی سازمان یونسکو برای ریشه یابی این موضوع به کشور هندوستان رفتند بعد از تحقیق مشخص شد که چون در جامعه هندوستان این دختران هستند که به خواستگاری آقایان می روند. بعداز شنیدن چند جواب رد از سوی آنها به افسردگی و شکست عاطفی مبتلا می شوند بنابراین آنها که روحیه لطیف تر و حساس تری دارند دست به خودکشی می زنند.
در کشورهایی مانند كشور ما که خواستگاری مستقیم زن از مرد مورد علاقه مطلوب نیست عوارض بیشتری دارد كه در نهایت از نظر روانی و شخصیتی و حیثیت اجتماعی و خانوادگی به ضرر زن تمام می شود به ویژه اگر زن در این رابطه پاسخ منفی دریافت كند زیرا زنان از نظر عاطفی و هیجانی در عین حال كه در سطح بالاتری از جنس مخالف هستند اما شكنندگی آنها نیز به همین میزان از نظر عاطفی بیشتر از مردهاست بنابراین در این گونه مسائل كه هم احتمال دریافت پاسخ منفی و هم پاسخ مثبت وجود دارد با یك درایت خاصی باید عمل شود و در صورت لزوم اولا با افراد كارشناس و مجرب مشورت شود ثانیا بعد از مشورت از واسطه استفاده شود آن هم واسطه ای كه از نظر تعهد، دلسوزی و رازداری مورد اعتماد باشد تا به صورت كاملا محرمانه كار را پیگیری كند و با مهارت و كیاست خاصی، فرد مورد نظر را تشویق و ترغیب به ازدواج كند و بعد از این كه آمادگی ازدواج در او ایجاد شد به او جهت دهی كند و هدایت كند او را به سمتی كه از این دختر خانم خواستگاری نماید با این شیوه هم دختر از حق انتخاب خود به خوبی استفاده نموده است و هم با واسطه و به صورت غیر مستقیم از فرد مورد نظر خواستگاری كرده و هم از آسیب های خواستگاری مستقیم در امان مانده است.
porseman.org