گفتگوب خبر آنلاین با صمد نیكخواه بهرامی

صمد نیکخواه بهرامی: مسئول ورزش باید بداند توپ را که می زنی زمین ، کجا میره!/فوتبال ویترین ورزش است ؛ خدا کند بروند جام جهانی

بسکتبال - صمد نیکخواه بهرامی ، کاپیتان تیم ملی بسکتبال در کافه خبر ، حرف های زیبایی درباره ساختار ورزش ایران به زبان آورد.

فرهاد عشوندی – پریسا غفاری : کاپیتان تیم ملی بسکتبال است و دانشجوی رشته تربیت بدنی . می گوید هربار به کلاس دانشگاهش می رود افسوس می خورد برای این همه دانشجو که می آیند ، مدرکی می گیرند و می روند خانه های شان بی آنکه جایی در بدنه ورزش کشور پیدا کنند. فقط کافی ست مدیری عوض شود تا چند مینی بوس ، مدیر و کارشناس از نهادی دیگر جای مدیران قبلی را که آنها هم به همین شکل وارد ورزش شده بودند را بگیرند . بی آنکه سهمی از این همه جابجایی در بدنه کارشناسی ورزش کشور به دانش آموختگان تربیت بدنی برسد.
صمد نیکخواه بهرامی ، پس از قهرمانی تیم ملی بسکتبال در کاپ آسیا و پیش از اعزام با مهرام به بازی های قهرمانی آسیا ، دل پر دردی داشت از مشکلات بسکتبال کشورمان.

*صمد خوب شلوغش کردی. کارت شده انتقاد از فوتبالیست ها که چرا قراردادهای شان زیاد است!
من نمی گویم چرا قرارداد بازیکنان فوتبال این و آن است، دوست دارند به فوتبالیست ها برای بازی های لیگ شان هرچقدر خواستند بدهند ، ایرادی ندارد اما حرف من درباره بسکتبال است ،اینکه مهمترین مقامی که بسکتبال ایران می توانسته بیاورد چیست؟ قهرمانی جهان و المپیک که نیست! واقعا" نمی‌توانیم و محال است. ما در بهترین شرایط قهرمان آسیا بشویم و برویم در المپیک و جام جهانی بازی های خوبی انجام بدهیم. همه این کارهایی که در 6 سال گذشته انجام دادیم. تیم ما 6 بازیکن اصلی اش را به همراه نداشت و با 6 نفربازیکن جدید و جوان با هشت روز تمرین به کاپ آسیا ژاپن رفت و به سقف توانایی یک تیم که قهرمانی است رسیدیم.نمی شود که از ما تقدیر نکنند و یک نفر به فرودگاه نیاید یک خسته نباشید به ما نگویند . مگر می شود که تنها با یک خط در خبرگزاری ها از ما تشکر کنند یا اینکه قهرمانی ما را هم تقدیم به ملت ایران کنند انگار برای ما خیلی زحمت کشیدند و امکانات زیادی در اختیار ما گذاشتند . نمی گویند بدبخت این بازیکنان رفتند قهرمان آسیا شدند و برگشتند ، آن وقت فقط 200 دلار کف دست شان گذاشتند.
حرف من این است که اگر پول نیست و در ورزش بودجه زیادی نداریم خوب ما می فهمیم و می گوییم اشکالی ندارد ولی چرا وقتی فوتبالی ها می روند برابر ازبکستان به پیروزی می رسند 7 هزار دلار پاداش می گیرند ولی ما قهرمان آسیا شدیم 200 دلار باید بگیریم.اگر پول ندارند پس برای آنها هم نباید داشته باشند نه اینکه تنها برای ما پول نباشد.من کاری ندارم آنها چرا این مبلغ را می گیرند، نوش جانشان .ولی وقتی مهدی رحمتی درروزنامه خود شما مصاحبه می کند و می گوید:« چرا به ما بعد از المپیک این همه انتقادمی کنند ، آنها نمی دانند که من موقع تولد فرزند دومم بالای سرش نبودم ،زانویم درد می کند !» مگر این مسائل برای ما نیست؟من هم یک بچه دارم که موقع تولدش و زمان بارداری خانمم تنها یک ماه کنارشان بودم.زانو و مچ پایم آسیب دیده است ولی هزاران مقام از آنها بیشتر دارم البته در رشته خودم که رشته کوچکی هم در آسیا و جهان نیست.اینها همه آسمان ریسمان بافتن است.من می گویم اگر پول نیست برای همه نباشد.اگر هم هست برای همه باشد.

*اما اگر خود بسکتبالی ها را هم کارشان را بسنجیم و کنار والیبالیست ها بگذاریم ، خیلی نمی توانند طلبکار باشند. شاید والیبالیست ها باید خیلی بیشتر فریاد بزنند !
- درست است.آنها هم همین شرایط را دارند. ولی چرا صحبت نکردند من نمی دانم ؟شاید نمی خواهند صحبت کنند .آیا شما فکر می کنید راضی هستند؟
*ولی وقتی با والیبالی ها صحبت می کنی ناراضی نیستند!
- حتما به آنها می رسند و تنها ما ناراضی هستیم. ما باید برویم ببینیم اشکال ما چیست؟اگر به آنها می رسند و به ما نه پس فقط به ما نمی رسند.
*اما بسکتبالیست ها هم در این 5 سال ، درآمدهای شان خیلی بالا رفته.
-من به درآمدها را کاری ندارم.گله از باشگاه که نکردم.اتفاقا" از آنها تعریف هم کردم.من می بینم وقتی در بحث ملی به ما رسیدگی نمی شود من هم توقعم را می گذارم روی باشگاه.آنجا امکانات حرفه ای برایم فراهم است . احترام می گذارند و وقتم را می گذارم برای جایی که اهمیت می دهند.به نظر من تیم ملی باید ارزشش بیشتر از یک باشگاه باشد حداقل از لحاظ امکاناتی.مثلا" اردو ملی برای تیمی که قهرمان آسیاست . یک دفعه بروید خوابگاه های ما در ورزشگاه آزادی ببینید ،چندشتان می شود در آن تختها بخوابید. آن وقت ما اردوهای مان را برای مدتی طولانی در این فضا برگزار می کنیم.

*مگر شما را به هتل نمی برند؟آ
-نه.مگر فدراسیون چقدر بودجه دارد که بخواهد ما را ببرد هتل.تنها یک سالن بسکتبال وجود دارد و آن همه تیم.وقتی در خوابگاه هستی که استراحت کنی صدای تمرین کردن تیم دیگر نمی گذارد یک لحظه آرامش داشته باشی. بعد هم گفتی اوضاع والیبالیست ها بهتر از ماست و موفق تر بودند . راستی مگر آنها چه کار کردند؟
*بخاطر صعودشان به لیگ جهانی می گوییم
خوب ما هم به المپیک رفتیم که آنها نرفتند.جام جهانی رفتیم .اما در مورد لیگ جهانی من فکر می کنم در این لیگ تیمها در دوره پایانی بازیکنان برترشان را می فرستند.پس نمی شود به ما بگویید هیجانی به ورزش اضافه نکردیم و فقط والیبالیست ها موفق بودند.البته والیبالی ها خیلی زحمت کشیدند و خوب کارکردند .ولی به نظر من حق کشتی گیران و وزنه بردارها بیشتر از آنهاست.ما نمی گوییم فوتبالی ها نرسید. فقط می گوییم به ما هم نگاهی داشته باشید.به آنها بیشترهم برسید. مسئولین ما هم باید بدانند که والیبال چه کار کرده که ارزش دارد توجه بیشتری به آنها بکنند.ما هم در توان خود کار خود می کنیم.ضمن اینکه والیبالی ها با میزبانی در تهران به لیگ جهانی صعود کردند.ولی به ما حتی میزبانی هم نمی دهند.یک تیم درجه سه اروپایی هم به ایران نمی آید.
*خوب چرا آید.
سالن آزادی برای تمرین هم استاندارد نیست چه برسد برای میزبانی و یک مسابقه بین المللی.
خوب بازی های تان را مثل والیبال در سالن 12 هزار نفری برگزار کنند.
برای برگزاری بازی بسکتبال باید کلا کفپوش ورزشگاه آزادی را عوض کنند.کف سالن 12 هزار نفری سیمانی استکه برای بسکتبال نمی توان استفاده کرد.به نظر من اگر میزبانی جام ملتها هم در ایران بود ما اول شده و به المپیک هم می رفتیم.
* این سالن اختصاصی بسکتبال که وعده ساختش داده شد به کجا رسید؟
همه قول دادند . اینها شعار است.یک نفر می گوید من سه تا چهار سال هستم و هزینه نمی کند و می اندازند گردن نفر بعدی.این همه زمین خالی در تهران هست حتی خود من گفتم حاضرم هزینه ساخت یک سالن بسکتبال را بدهم ، تنها زمین را به ما بدهید ولی آنها این کار را هم نمی کنند.چرا که کار کارشناسی وجود ندارد.ما 300 مرکز دانشگاهی برای تربیت بدنی در سطح کشور داریم و سالی 3 هزار کارشناس ورزشی از دانشگاهها بیرون می آیند.از این تعداد چند نفرشان آیند در زمینه ورزشی کار می کنند.شاید پنج نفرشان بیایند.

*این 300 مرکزی که می گویید چند سالن بسکتبال دارد؟
اصلا" به آن کاری ندارم .من می گویم وقتی کلی هزینه شده و دولت این همه سوبسید داده و این تعداد کارشناس به جامعه تحویل می دهد خوب برای شان کار هم درست کند. کسی که کارشناس تربیت بدنی است باید برود به وزارت ورزش یا در هیاتها،فدراسیونها و باشگاه کار کند از این ها در بدنه کارشناسی استفاده نمی کنند ، اقلا از ملی پوش های این رشته ها استفاده کنند نه کسی که تابحال ورزش نکرده ،نمی فهمد درد زانو چیست،آسیب دیدگی چه طعمی دارد،ضربان بالای 150 یعنی چه، پیراهن تیم ملی چطور باید باشد یا اینکه نمی داند توپ را وقتی زمین می زنی کجا می رود و کجا پایین می آید. وقتی درک نمی کند که ما سالن احتیاج داریم .وقتی می گویی سالن ، پاسخ می دهند تهران گنجایش همین سالن آزادی را دارد.چه باید بگوییم؟ اصلا نمی گویند این مجموعه سال 1353 ساخته شده و الان 1391 یعنی مال چهل سال پیش.در حالی که در استاندارها و قانونهای ورزشی هر پنج سال یک بار عوض می شوند.اگر قرار باشد یک سالن برای ما کافی باشد پس آمریکا و اروپا و چین یا حتی همین کشورهای همسایه نباید تا ابد سالنی بسازند.
حالا اشکالی ندارد ما یک نفر را از صحنه سیاست وارد وزارت ورزش می کنیم.ولی چرا بدنه ورزش را به ورشی ها نسپاریم تا کار کارشناسی درست انجام بشود؟
من اصلا" به عنوان کاپیتان بسکتبال یا بخاطر صمد این حرفها را نمی زنم. دلم به حال ورزش می سوزد.
ما یکبار داشتیم به سمت اردبیل می رفتیم در 30 کیلومتری شهر یک استادیوم فوتبال 20 هزارنفری ساختند،اردبیل تیمی در لیگ برتر دارد؟ یا استادیومی که در کاشان ساختند. این استادیوم ها سالی چند بازی رسمی را میزبانی می کنند؟ هزینه نگهداری شان از ساخت شان بیشتر است و یکی ، یکی مخروبه می شوند. آن وقت یک سالن پنج هزارنفری برای بسکتبال آن هم در تهران نمی توانید بسازید! جایی که واقعا به بودنش نیاز داریم.
ببینید کار دارد انجام می شود ،پول هم هست اما کار کارشناسی انجام نمی شود.در ایران یک دفعه پایه یک ورق را امضاء می کنند بدون آنکه کارشناسی شود.بهترین مهندس ها را داریم ،امکانات داریم ولی چرا این اتفاقات می افتد ، دلیلش استفاده از نیروهای غیر متخصص است.

*یعنی می گویی اگر یک سالن داشتید شرایط خیلی فرق می کرد!
-بله،رقیب اصلی ما در بسکتبال چین است و باید بگویم با بدشانسی در رقابت مقدماتی المپیک به اردن باختیم و نتوانستیم در فینال با چین بازی کنیم.اما در پنج سال گذشته بررسی کنید چینی ها چند میزبانی گرفتند؟چینی ها وقتی لب تر کنند براحتی میزبانی را به آنها می دهندچون بازی ها را برگزار می کنند با بهترین امکانات و پذیرایی.اما وقتی اسم ایران می آید می گویند کجا می خواهی بازی برگزار کنی!

* این وسط فدراسیون مقصر است یا مسئولان ورزش؟
- من نمی دانم اشکال کجاست و ارتباط کاری آنها چیست . از کاری که فدراسیون انجام می دهد اطلاعی ندارم چون یک بازیکن هستم و در این مسائل دخالت نمی کنم.من تنها می توانم بگویم کار پیش نمی شود.یعنی سالن بسکتبال نیاز هزار درصد است و اگر تابحال ساخته نشده ، یک جای کار می لنگد .وزارتخانه ،سازمان یا فدراسیون یا خودما .ما که داریم کار خودمان را انجام می دهیم و هر وقت می رویم در 10 سال گذشته هر وقت هر تیمی از بسکتبال ایران رفته روی سکو بوده است به جز سال گذشته.ما فقط یک بازی را باختیم.یعنی تنها یک بازی که در این مدت از ما انتظار می رفت، ببریم را باختیم آنهم در این همه سال.پس یعنی تیم ملی و بازیکنان کارشان را به نحو احسن دارند انجام می دهند .حال چرا امکانات فراهم نمی شود،چرا به هتل نمی رویم یا در پرواز 11 ساعته به ژاپن ، اصغر کاردوست با 140 کیلو وزن و 2متر و 18 سانتی متر قد و بقیه بازیکنان بسکتبال باید روی صندلی اکونومی بنشینند و وقتی در توکیو از هواپیما پیاده می شویم ، همه شدیم عین صندلی هواپیما، اتفاقی زشت است.آدمهای با قامت کوتاه وقتی در آن صندلی ها می نشینند کلافه می شوند وای به حال ما.پس باید چهار روز به آنها استراحت داد تا پاهایشان باز شود .
من در سفرهای شخصی خودم امکان ندارد بلیت first class نگیرم اما در سفر تیم ملی که نمی توانم تفاوتی برای خودم قائل شوم و بلیت جداگانه ای بگیرم.واقعا" وقتی در سفر طولانی مدت فقط غذای هواپیما را بخوری برای یک ورزشکار واقعا" بد است.البته این را هم بگویم بنده خدا آقای نوربخش واقعا" پول نداشت،من کاپیتان بودم و در جریان ریز کارها قرار داشتم .در ژاپن از همان روز اول نوربخش نگران بود که اگر پول تمام شود ،چه می توانیم بکنیم در آن سر دنیا. فقط سعی می کرد از بعضی هزینه ها کم کند تا وسط راه نمانیم.
*حالا چقدر بد بود شما می رفتید و از فدراسیون ژاپن پول قرض می کردید؟
- نگرفتیم ولی از آنها خواستیم تا پول اتاقهای اضافه را از ما نگیرند.حالا می خواهم بگویم اگر واقعا" پول ندارید نمی شود تنها برای یک رشته نداشته باشید.ما بد کار نکردیم ، مخصوصا" در ژاپن.ولی به بسکتبال کم توجهی می شود
*شما اگر به المپیک می رفتید شرایط فرق می کرد.
_هیچ فرقی هم نمی کرد مگر نرفتیم. چقدر شرایط تفاوت داشت؟

*چرا فرق داشت هیجان به بسکتبال آمد تعداد تیمها زیادتر شدند. قراردادهای تان چند صد میلیونی شد.
- الان هم هیجان بین بسکتبالی ها است.ما تنها لیگی را داریم که بیشترین اسپانسر خصوصی را داریم.ما اصلا" تیم دولتی نداریم.شاید تنها پتروشیمی که آنهم نیمه خصوصی است.
*آیا ثبات دارند؟
-ندارند.اما همین بارسلونا که می دانید با توجه به درآمدزایی که دارد نیاز به اسپانسر ندارد.شنیده ام دولت اسپانیا آنها را از دادن مالیات معاف کرده است.سر همین بازی چند روز گذشته شان با رئال مادرید 200 میلیون دلار درآمد داشتند.پس دولت اسپانیا به این باشگاه یک فرجه می دهد،اما آیا ما این کار را می کنیم؟ به قرآن در هر سفر تیم ملی 3 تا 4 بازیکن ما فقط بخاطر 500 هزار تومان مالیات ممنوع الخروج می شوند.

*همه این مشکلات برمی گردد به بازی ایران و اردن. جایی که با یک باخت ، المپیک را از دست دادید . واقعا آنجا زد و بندی اتفاق افتاد؟
- من به زد و بند کاری ندارم.ماتیچ در حد تیم ملی ایران نبود.رزومه ماتیچ را نگاه کنید بازیکن بزرگی بوده،مربی تیم ملی صربستان بوده یا ...؟ تنها رزومه اش مربی تیم هشتم لیگ لیبی بوده است.الان تنها افتخار رزومه اش قهرمان 2010 با تیم ملی بسکتبال ایران است.
*پس چرا وقتی بعد از ترومن آوردنش چیزی نگفتی؟
من از همان اول صحبتی نکردم.وقتی فدراسیون این مربی را انتخاب کرده و دارد تیم را تمرین می دهد من حرف بزنم متهم به این می شوم که دارم تشنج ایجاد می کنم . من هیچ وقت از او تعریف نکرده ام ولی برعکس او همیشه از ترومن تعریف کردم همانطور که از مربیان داخلی هم تعریف کرده ام.از آنهایی که خوب نیستند ، چیزی نمی گویم چون بی احترامی به کسانی می شود که آنها را انتخاب کرده اند.

*پس مافیایی در کار نبود؟
نمی دانم.شاید بعضی ها یک چیزی می دانند که صحبت هایی مطرح می شود.ولی من مافیایی احساس نکردم.تنها معتقد بودم او در این حد نبود.مربی که بازیکنش سر تمرین نیاید، بفهمد که پیچانده و خودش دلیلی برای کار او پیدا کند که ضایع نشود به نظر من ضعیف ترین مربی در کنترل شاگردانش است.ولی ترومن زمان خودش وقتی یک دقیقه سر ناهار دیر می کردی چنان آبرویت را می برد که تا آخر اردو نه سر تمرین دیر می کردی نه سر ناهار بلکه نیم ساعت هم زودتر حاضر می شدی.

*آن روزی که در گوانگ ژو سوم شدید چرا انتقاد نشد تا برکنار شود؟
- این سیاست های فدراسیون است. من اگر رئیس فدراسیون بودم شاید خیلی کارها انجام بدهم.بعضی اوقات ممکن است من انتقادهایی از فدراسیون بکنم و آنها را ناراحت کرده باشم.ولی وقتی به آنها مراجعه می کنی و به مسائلی اشاره می کنند که من اصلا" به آنها فکر نکرده بودم.واقعا" کار سختی است.هزار فکر مختلف و هزار صحبت گوناگون می شنوی.شاید من هم در آن زمان در شرایط آنها بودم همین انتخاب را می کردم.ولی اگر رئیس فدراسیون بودم ماتیچ را انتخاب نمی کردم.او اصلا" روش استفاده از کمکهایش را نمی دانست.فرجه هایش به شاگردانش غلط بود. مثلا" من گفتم زانوم درد می کند گفت برو یک هفته بعد، بیا یا مهدی ابرویش شکافت گفت برو هر وقت خواستی بیا.

*ولی از ترومن حساب می بردید؟
- ترومن اینطور نبود.پاهایت هم شکسته بود باید تمرین می کردی و گرنه باید می رفتی خانه ات.بچیروویچ هم همینطور است.خوشبختانه او با بازیکنان بزرگ کار کرده و براحتی می تواند ارتباط برقرار کند.به طور مثال وقتی صمد جلوی او می ایستد دست و پایش نمی لرزد که اگر من را خط بزند چه اتفاقی می افتد.او با بهترینهای اروپا کار کرده و با هزارتا بهتر از من و حامد حدادی دیده است.وقتی یک بازیکن گفت زانویم درد می کند گفت برو ساکت جمع کن سال دیگه بیا و سعی کرد فرید و آرن و تیمش رو بسازد.اما ماتیچ می پرسید کی دلت می خواهد بیایی.او واقعا" در این سطح نبود.
مثلا" من هم بخاطرتجربه 20 ساله بازی وقتی یک بازیکن خودش را الکی می زند زمین می دانم علتش چیست.دروغ می گوید یا نه!مصطفی هاشمی به عنوان مربی ام یک حرف خوب در این مورد می زند: «من خیلی از اشتباهات را می بینم و روی خیلی از آنها چشمهایم را می بندم ولی وقتی از حد بگذرد مجبورم جلویش را بگیرم.»ولی او نمی فهمید. تیم داشت از بین می رفت. ما برابر اردن هم به این مسائل باختیم.در یک دقیقه آخر هم،8 امتیاز بالا بودیم ولی وقتی تیم آنها رفت تو مود گل زدن و تمام پرتابهایشان گل شد ما نتوانستیم تیم را جمع کنیم.او هم هیچ کاری نکرد.ما اشتباهات زیادی داشتیم.مثلا" حامد حدادی یک فول خیلی بد داد ولی دلیل باخت نبود. خود من هم اشتباه داشتم . اما بعضی وقتها نگاهها کارشناسانه نیست.
یا مثلا" در برابر ژاپن آرن یک سه امتیازی زد و بازی رابردیم.همه به او گفتند که کار را تمام کردی.دستش درد نکند او تلاش بسیاری کرد ولی نمی گویند بازی 40 دقیقه است و بقیه هم زحمت کشیدند تا بازی به آنجا رسید.
* در همه رشته های تیمی همینطور است و حساسترین پوئن می شود گل سر سبد بازی؟
-حساستر است چون تعیین کننده است.وقتی یک تیم قهرمان می شود و بازی را می برد. همه تلاش کردند.البته در فوتبال این مساله فرق می کند چون یکی دروازه بان است،تعدادی نوک حمله ،هافبک و یا در خط دفاعی هستند.اما در بسکتبال هر پنج بازیکن حمله می کنند و همه با هم دفاع انجام می دهند.یک کار گروهی است در تمام لحظات بازی یک توپ همان ارزش را دارد که همان پوئن آخر بازی.وقتی صمد نیکخواه یا حدادی یک اشتباه کرد ، مربی نمی تواند بگوید حدادی اشتباه کرد ما باختیم .چون آن بازیکن تنها یک اشتباه انجام داده و شاید دو امتیاز به حریف داد ولیب قیه هشت گل را ما از کجا خوردیم؟
به نظر من همیشه مربی مقصر است برای باخت و بازیکن عاملی است برای بردن.هیچ وقت یک مربی نمی تواند بگوید من بردم بخاطر تاکتیک خودم.اما مربی بخاطر فلسفه کاریش باید باخت را به گردن بگیرد .وقتی صمد ،حامد و مهدی نتوانسته اند بازی کنند مشخص است کی مقصر است.چون مربی توانایی های من را می شناسد که انتخابم کرده و اگر بدم پس چطور توی زمین مانده ام.ا