بسم الله الرحمن الرحیم
اى پیامبر، به زنان و دخترانت و به زنان مؤمنان بگو : پوششهاى خود را بر خود فروتر گیرند. این براى آنكه شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند [به احتیاط] نزدیكتر است، و خدا آمرزنده مهربان است
احزاب 59
حجاب در اصطلاح یعنی پوشش و محفوظ نگه داشتن که البته حقیقت حجاب در دو بخش ظاهری و درونی محقق میشود در قسمت حجاب ظاهری وظیفه زن بیشتر است و در قسمت حجاب درونی از جمله نگاه، فکر و قلب که بخش اصلی حجاب هم هست مسئولیت مرد سنگینتر است (سوره نور آیات 30 و 31)
از لحاظ مقدار حجاب ظاهری چهار دسته وجود دارد : حجاب برتر که عالیترین نوع حجاب و نماد ظاهری آن چادر است، حجاب کامل یا شرعی که به حدی از حجاب گفته میشود که در شرع تعیین شده است ولی نوع آن موضوعیت ندارد، حجاب غیرکامل یا کمحجابی حدی از حجاب ولی نه به اندازه حجاب شرعی تعیین شده و قابل قبول و بالاخره بیحجابی واقعی که تقریبا در کشور ما موضوعیت ندارد
باید توجه داشت که این دستهبندی فقط معیار سنجش ظاهری مقوله حجاب است و گرچه حجاب ظاهری ماهیتا در آشکارا معنی مییابد و جلوه ظاهری زیادی هم دارد اما این نمایان بودن زیاد نباید باعث اهمیت یافتن بیش از حد شود و جایگزینی برای معیارها و ارزشهای مهمتر
اما فلسفه اصلی حجاب چیست؟ اولین و اصلیترین مشکلی که از نبود حجاب ناشی میشود عدم محفوظ ماندن و عدم شناخته شدن ارزشها و جایگاه زن است و طبق آموزههای قرآنی فلسفه اصلی حجاب کمک به حفظ جایگاه و شناخته شدن ارزشهای ذاتی زن است و این اولین و مهمترین کارکرد و دلیل حجاب است (احزاب 59)
پروردگار عالم زن را با لطایف و ارزشها و زیباییهای زیادی آفریده و فلسفه حجاب هم آشکار شدن این ارزشها و شناخته شدن این زیباییها است و محدودیت برخی جذابیتهای ظاهری برای شکوفایی و بهتر دیده شدن زیباییهای اصلی و مهمتر است
رعایت حجاب در مقابل پروردگار انجام وظیفست و باید به بهترین وجه ادا شود اما حجاب زن نسبت به مرد ابراز لطف اوست که باید این لطف متقابلا از طرف مرد به بهترین صورت قدردانی و جبران شود
زیبایی زن اگر با ارزشمندی او همراه شود در مرد اثر سازنده خواهد داشت بر محبت و احترام زن در چشمش افزوده خواهد شد و باعث شکوفایی خصلتهای نیکوی مردانه میشود، بعبارتی ارزشمند دیدن زیبایی زن باعث زیبایی شخصیت مرد است
از طرف دیگر نگاهی پست که زیبایی ظاهری زن را ببیند ولی شخصیت محترم خود او را ندیده بگیرد باعث ایجاد حس سوء در افراد به تعبیر قرآن بیمار دل میشود (احزاب 32)
و حجاب راهی برای تلفیق جمال و جلال و نمادی برای یادآوری جایگاه و احترام زن است
نه تنها حجاب ظاهری زن با ارزشهای شخصیتی و حتی اهمیت یافتن ارزشهای ظاهری او معنی پیدا میکند بلکه کمتر عاملی به خوبی تکریم زن میتواند حجاب درونی مرد را حفظ و تقویت نماید
با توجه به فلسفه حجاب شیوه تبلیغ و تقویت آن هم مشخص میشود که راهی بغیر از معرفی، ترفیع و تثبیت جایگاه زن نیست و باید توجه داشت که زبان زن زبان محبت است
با اطمینان باید گفت هر رفتار و حرفی که در راستای پایین آوردن یا تخریب جایگاه زن باشد در راستای عدم تحقق فلسفه و اهداف حجاب و ضربه زدن به آن است حتی اگر این رفتارها به بهانه دفاع از حجاب انجام شود
همینطور تقبیح بیحجابی با تقبیح عدم تکریم زن که با بیحجابی اتفاق میفتد، امکان پذیر است نه خدای ناکرده با پایین آوردن ارزش زن، و این غیر ممکن است کسی واقعا بیحجابی را برنتابد اما تحمل بیاحترامی به زن را داشته باشد
ظاهر زن در جای خود باارزش است البته نه اصلا به اندازه شخصیت خود او ولی وقتی ظاهر زن بیش از حد اهمیت (و نه ارزش) مییابد و شخصیت خودش نادیده گرفته میشود دیدگاهی شکل میگیرد که ارزش زن را به نمایاندن جذابیتهای ظاهریش میداند و از بیحجابی دفاع و به زن بیاحترامی میشود و یا نگاهی که ارزش زن فقط در نمایان نشدن زیباییهای ظاهریش خلاصه میشود و به بهانه دفاع از حجاب به زن بیاحترامی میشود و در این هر دو نگاه ظاهری به ظاهر متضاد، ندیدن ارزشها و شخصیت زن و بیاحترامی به او مشترک است
تبلیغ و گسترش حجاب با نگاه متعالی به شخصیت زن، متفاوت است با نگاهی که شخصیت زن را با مقدار حجابش میسنجد و نگاهی که مرد را هم در تحقق حجاب مسئول و چه بسا مسئول اصلی میداند تفاوت دارد با نگاهی که ضعف حجاب درونی مرد را با حجاب ظاهری زن جبران و حتی توجیه مینماید
بطور کلی زن و بطور خاص زن مسلمان شیعه از شأن و جایگاه بسیار بالایی برخوردار است و این شأن و جایگاه ذاتیست و ارزش حجاب هم از ارزش ذاتی زن ناشی میشود و بخاطر محافظت از این ارزشها اهمیت مییابد
حجاب برای حفظ و شکوفایی خصلتهای لطیف و مهم زن است خصلتهایی همچون زیبایی دوستی و محبوب شدن و ... قرار نیست حجاب به گونهای به زن تحمیل شود که این خصلتهای مهم سرکوب شوند بلکه باید این خصلتها در جایگاه درست قرار گیرند یا بعضا به سطح بالاتری از سطح ظاهری صرف منتقل شوند
در آخر اینکه
حجاب باارزش است چون از گوهر باارزشی محافظت مینماید
حجاب زیباست چون جلوه زیبایی از زیباترین مخلوق نمایان میکند
حجاب خوشایند است چرا که دربرگیرنده هدیه ارزنده و نعمت پروردگار است
حجاب دستور داده شد چون قبل از آن رعایت شأن والای زن واجب و شناخته شدن ارزشهایش اراده شد