تبیان، دستیار زندگی

آبریزش چشم مشکلی کاملاً متداول به ویژه در بین سالخوردگان است. مسدود شدن یکی از مجراهای اشک متداول‌ترین علت آن است اما دلایل مختلف دیگری نیز می‌تواند داشته باشد. اگر علائم خفیف باشند ممکن است نیاز به درمان نداشته باشید. عمل جراحی معمولاً انسداد مجرای اشک را برطرف می‌کند. سایر درمان‌ها به علت انسداد بستگی دارد.

چه کسانی به آبریزش چشم مبتلا می‌شوند؟

آبریزش چشم (پایین آمدن اشک به روی گونه‌ها) در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد اما در بچه‌های کوچک و افراد بالای ۶۰ سال متداول‌تر است. این مشکل ممکن است برای یکی از چشم‌ها یا هر دو آنها اتفاق بیفتد.

اشک‌های طبیعی

در قسمت بالا و گوشه هر چشم غده کوچکی وجود دارد که غده اشکی یا لاکریمال نامیده می‌شود. وقتی پلک می‌زنید، پلک شما اشک‌ها را به روی چشمتان پخش می‌کند تا آن را مرطوب نگه دارد.

سپس اشک‌ها به یک کانال کوچک در سمت داخلی چشم به داخل یک کیسه ریخته می‌شوند. از آنجا به یک مجرا که مجرای اشک نامیده می‌شود جریان یافته و به بینی می‌ریزد.

علل احتمالی آبریزش چشم

گریه کردن زیاد

• احساسات ممکن است باعث گریه کردن شما شوند.
• هر چیزی که چشم را اذیت کند ممکن است باعث شود اشک بریزید. اشک ریختن واکنش محافظتی چشم برای کمک به پاک سازی آلاینده‌ها از چشمتان است. بعنوان مثال:

- آلاینده‌های شیمیایی مثل پیاز، دود و از این قبیل.
- عفونت بخش جلویی چشم.
- آلرژی که موجب التهاب جلوی چشم می‌شود.
- آسیب دیدگی و جراحت کوچک جلوی چشم یا یک تکه آشغال یا شن و ماسه که وارد چشم شود.
- به سمت داخل رشد کردن مژه‌ها که می‌تواند جلوی چشم را اذیت کند.

• ناهنجاری‌های فیلم اشک. بعنوان مثال، محتوی چربی اشک‌ها ممکن است درست نباشد. به همین علت ممکن است فیلم اشک به طور یکنواخت روی چشم پخش نشود. بعد ممکن است تکه‌هایی خشکی ایجاد شود که ممکن است زخم شده و باعث آب آمدن از چشمتان شود.
• بیماری تیروئید نیز یک علت نامتداول این مشکل است.

مشکل تخلیه اشک

• اشک‌ها ممکن است در هر نقطه‌ای در کانال تخلیه مسدود شوند.

- متداول‌ترین علت آبریزش چشم در بزرگسالان انسداد مجرای چشم درست در زیر کیسه اشک است. گفته می‌شود که این به دلیل باریک شدن تدریجی انتهای بالایی مجرای اشک است که به علت التهاب خفیف مداوم ایجاد می‌شود. اگر دچار انسداد مجرای اشک شده باشید، نه تنها دچار آبریزش چشم بلکه اشک‌های راکد داخل کیسه اشک هم ممکن است عفونی شوند. اگر کیسه اشک عفونی شود، ممکن است ترشحی چسبناک از چشمتان داشته باشید.
- گاهی اوقات مجرای اشک به طور کامل بسته نمی‌شود اما آنقدر باریک می‌شود که همه اشک‌ها را تخلیه می‌کند.
- و ندرتاً هم ممکن است ورودی کانالیکولی در گوشه داخلی چشم بسته شود که ممکن است بخاطر التهاب یا زخم باشد.
- پلیپ بینی نیز ممکن است از بیرون آمدن اشک‌ها از مجرای اشک جلوگیری کند.

• بعضی بچه‌ها از همان زمان به دنیا آمدن، مجرای اشکشان به طور کامل باز نشده است. این مشکل کاملاً متداول است و معمولاً بعد از چند هفته بدون هیچ درمان برطرف می‌شود.
• اکتروپیون.  این قسمتی است که پلک پایینی به بیرون از چشم برمی‌گردد. اکتروپیون ممکن است باعث شود که که اشک‌ها به جای اینکه به سمت کیسه اشک بروند، از گوشه پایین پلک پایین بیایند.

آیا نیاز به‌ آزمایش است؟

گاهی اوقات علت به راحتی تشخیص داده می‌شود. بعنوان مثال، عفونت‌ها، اکتروپیون، انتروپیون و ورم ملتحمه اگر با معاینه ساده هیچ دلیل مشخصی تشخیص داده نشود، نیاز به آزمایشات بیشتر خواهد بود. این به شدت آبریزش و میزان ناراحت‌کننده بودن آن بستگی دارد.

اگر مشکل تخلیه اشک تشخیص داده شود، متخصص چشم کانال تخلیه اشک را تحت بیهوشی موضعی آزمایش خواهد کرد. او یک میله باریک به داخل کانالیکولی به سمت کیسه اشک وارد کرده تا انسداد آن را بررسی کند. اگر میله تا اندازه کیسه اشک فرو رود، می‌توان به داخل مجرای اشک مایع تزریق کرد تا دید از بینی بیرون می‌آید یا خیر. تزریق گاهی مشکل انسداد را برطرف می‌کند اما این تسکین ممکن است موقتی باشد. سپس عکس رادیولوژی گرفته می‌شود. روی تصویر می‌توان رنگ تزریق شده در مجرا را مشاهده کرد. همچنین انسداد یا باریک شدن مجرای اشک نیز قابل مشاهده خواهد بود.

درمان آبریزش چشم

درمان ناراحتی و سوزش چشم

اکثر اوقات علت قابل درمان است. بعنوان مثال:

• مژه‌هایی که جلو چشم را از بین می‌برد (انتروپیون) قابل برداشتن است.
• ورم ملتحمه معمولاً با قطره چشم قابل درمان است.
• تکه‌های شن و ماسه یا زباله قابل برداشتن است.

درمان مشکلات تخلیه اشک

• اکتروپیون  معمولاً با یک عمل جراحی عمومی روی پلک پایینی قابل درمان است.
• بچه‌هایی که دچار آبریزش چشم هستند، معمولاً با بزرگ شدن برطرف می‌شود.
• انسداد کانال‌ها در بزرگسالان.

- اگر آبریزش چشم خفیف باشد یا زیاد اذیتتان نکند، نیازی به درمان ندارد.
- انسداد مجرای اشک با عمل جراحی قابل درمان است. در این عمل کانالی جدید از کیسه اشک به داخل بینی گذاشته می‌شود. سپس اشک‌ها از هر انسداد عبور می‌کند.
- باریک شدن کانالی که به کیسه اشک می‌رسد که کاملاً بسته نشده باشد، با وارد کردن یک میله بازتر می‌شود. اما اگر کاملاً بسته شده باشد، برای آبکشی کردن اشک به داخل بینی نیاز به عمل خواهد بود.