تبیان، دستیار زندگی

تربیت کنید اما مرحله به مرحله  

تربیت! واژه ای حیاتی و مهم است که امروزه در محافل علمی و آموزشی در سرتاسر دنیا مطرح است. اما آنچه مسلم است اینکه جایگاه تربیت در میان اقوام و جوامع مختلف متفاوت است.

از دیدگاه دین مبین اسلام، تربیت به مجموعه ای از روش ها و تمهیداتی گفته می شود که از قبل از تولد یک کودک،  آغاز می شود تا بتواند در مسیر واقعی خود حرکت کند.

نکته مهم این است که برای برخورداری از جامعه ای سالم و مطلوب، باید اصول تربیتی در رابطه با نسلهای مختلف، به درستی صورت گیرد. اصولی که به ارائه یک برنامه تکاملی شایسته و مطلوب در جهت رشد و سعادت انسانها پرداخته است. برنامه ای که شامل مراحل مختلف زندگی انسان از قبیل انتخاب همسر، نحوه شکل گیری خانواده، حقوق متقابل زن و مرد، چگونگی شکل گیری نطفه، شرایط روحی مادر در دوران بارداری، توجه به کودک در دوران جنینی و رعایت نکات مربوط به بعد از تولد کودک، می باشد. این بدان معناست که تمامی این موارد در تربیت و شکل گیری شخصیت کودکان موثر است و نمی توان آنها را نادیده گرفت.

آنچه بیش از هر چیزی مهم است توجه به مسئله تربیت و چگونگی انجام امور تربیتی می باشد. تربیت امری خطیر است که بایستی درباره آن برنامه ریزی صحیحی وجود داشته باشد.

مراحل تربیت یک کودک را می توان به سه مرحله تقسیم کرد که شناخت هر یک از این مراحل حائز اهمیت است 

1-کودکی 2- نوجوانی 3- جوانی

طبق فرمایش پیامبر اکرم(صل الله علیه و آله) مراحل اولیه رشد انسان بر سه بخش است: 

هفت سال اول زندگی که فرزند باید سروری کند و هفت سال دوم که باید مطیع باشد و هفت سال سوم که باید وزیر و مشاور باشد.

هرچند برداشت ها وخوانش های متفاوت و متعددی نسبت به این فرمایش پیامبر وجود دارد و بحث در این رابطه بسیار است اما به طور کلی به نظر می رسد مقصود از این عبارات این است که دوران تربیت هر انسانی تا سن 21 سالگی او می باشد که شامل سه مرحله است که با دوران کودکی و نوجوانی و جوانی، می تواند مطابقت داشته باشد.

اما انچه مهمتر از هر چیزی به نظر می رسد فهم دقیق این مطلب است که به راستی اینکه کودک در هفت سال اول زندگی باید پادشاهی و سروری کند، به چه معناست. این مرحله از تربیت کودک مرحله ای بحث برانگیز است که نظرات مختلفی در مورد آن وجود دارد و عدم شناخت صحیح از این مرحله موجب بروز رفتارهای افراطی و تفریطی در میان والدین می شود. اما والدینی که به معنای واقعی به درک درستی از این مرحله رشد و تربیت کودک دست یافته اند، نسبت به این موضوع اذعان دارند که دوران سروری یک کودک به این معناست که یک کودک در این مرحله باید آزادانه زندگی کند. آزادی نه به معنای رها گذاشتن کودک، بلکه آزادی برای بازی کردن و کشف کردن دوران اطراف تا آنجا که خطری او را تهدید نکند و صدمه ای برای او و اطرافیانش به دنبال نداشته باشد.

بنابراین آنچه مهم است که هر پدر و مادری بدانند، این است که نسبت به شناخت این سه مرحله تلاش و ممارست داشته باشند و امر تربیت را مسئله ناچیز و کم اهمیت فرض نکنند و نسبت به این موضوع حساسیت دائمی داشته باشند و بدانند که این حساسیت، در آینده نتیجه بخش خواهد بود

 اگر کودکی در هفت سال اول به معنای واقعی کودکی کند و به خواسته های کودکانه اش دست پیدا کند، به سادگی به مرحله بعدی تربیت قدم می گذارد و روحیه اطاعت و فرمانبری از والدین و مربیان مدرسه را خواهد داشت و اگر این مرحله نیز به درستی طی شود، در مرحله سوم به جایی می رسد که می تواند مشاور خوبی برای پدر و مادر باشد.

بنابراین آنچه مهم است که هر پدر و مادری بدانند، این است که نسبت به شناخت این سه مرحله تلاش و ممارست داشته باشند و امر تربیت را مسئله ناچیز و کم اهمیت فرض نکنند و نسبت به این موضوع حساسیت دائمی داشته باشند و بدانند که این حساسیت، در آینده نتیجه بخش خواهد بود و نتیجه طی کردن درست و صحیح این مراحل در درجه اول به نفع والدین و فرزند انهاست. پس می توان اینطور بیان کرد که اگر پدر و مادری در این مراحل تربیتی به درستی عمل کنند به طور قطعی در دوران بزرگسالی از حضور فرزند خود رضایت خواهند داشت و از وجود او بهره مند خواهند بود.

والدین عزیز تربیت مرحله به مرحله را بیشتر بشناسید و آنرا جدی بگیرید!