تبیان، دستیار زندگی

پاسخ بسیاری از سوالات شما در زمینه سیستم عامل های ۳۲ و ۶۴ بیتی اعم از تفاوت ها، تعاریف و ویژگی های هر یک از سیستم عامل ها در این راهنما آمده است.

تفاوت سیستم عامل ۳۲ بیتی و ۶۴ بیتی چیست؟

در سیستم های ۶۴ بیتی برای دستیابی به کارایی بالاتر از حجم بیشتری از حافظه RAM ، استفاده می شود. در سیستم عامل ۳۲ بیتی عملاً از ۳ گیگابایت رم می توان استفاده نمود. اما در ساختار ۶۴ بیتی، تا ۱۶ ترابایت حافظه RAM پشتیبانی می شود. در سیستم عامل های ۶۴ بیتی به شرطی که از نسخه ۶۴ بیتی نرم افزارهای استفاده شود، سرعت و کارایی نرم افزارها به شدت افزایش می یابد.

ویندوز XP دارای نسخه ۳۲ و ۶۴ بیتی است ولی نسخه ۶۴ بیتی آن مشکلات زیادی دارد و حتی سرویس پک ۳ نیز تنها به صورت ۳۲بیتی عرضه شده است. اما در ویندوز ۷ و ویندوز ویستا این مشکلات تقریباً برطرف شده اند.

توجه داشته باشید برای استفاده از قدرت سیستم عامل ۶۴ بیتی باید از ورژن ۶۴ بیتی نرم افزارها استفاده نمایید ولی متاسفانه برای همه نرم افزارها نسخه ۶۴ بیتی وجود ندارد. اگر رم تان کمتر از ۲ گیگابایت است، بعد از رفتن به سمت ۶۴ بیت، تغییر محسوسی برایتان ایجاد نخواهد شد.

اگر سیستم کامپیوترتان قدیمی است ، بهتر است فعلاً از ویندوز ایکس پی ۳۲ بینی استفاده کنید. و اگر یک سیستم قوی در اختیار دارید از ویندوز ۷ – نسخه ۶۴ بیتی استفاده نمایید.

آیا نرم افزارهای ۳۲ بیتی روی سیستم عامل ۶۴ بیتی نصب می گردند؟

تقریباً اکثر نرم افزارهای ۳۲ بیتی روی سیستم عامل ۶۴ بیتی نصب می گردد اما برعکس آن ممکن نیست. یعنی نسخه ۶۴ بیتی نرم افزارها را نمی توان روی سیستم عامل ۳۲ بیتی نصب نمود. اگر برنامه ای دارید که با ویندوز ۳٫۱ یا DOS نوشته شده است نمی توانید از آن برنامه در ویندوز ۶۴ بیتی استفاده کنید چون در ویندوز ۶۴ بیتی، امکان اجرای برنامه های ۱۶ بیتی وجود ندارد.

سخت افزار

توجه کنید که برای استفاده از سیستم عامل ۶۴ بیتی باید سخت افزار شما دارای درایور سازگار با ویندوز ۶۴ بیتی باشد. پس قبل از نصب ویندوز ۶۴ بیتی از این موضوع اطلاع حاصل کنید.

تفاوت i386 و i586 و i686 و x86 و x64 چیست؟

منظور از i386 یا x86 همان نسخه ۳۲ بیتی نرم افزارهاست.

منظور از x64 همان نسخه ۶۴ بیتی نرم افزارهاست.

در واقع معماری IA32 که همون x86 هست، بین عامه ی مردم به ۳۲ بیتی معروف شده و معماری x86-64، که اسم های دیگرش amd64 و Intel 64 هست، به ۶۴ بیتی.

۳۲ بیت یا ۶۴ بیت؟

در معماری ۳۲ بیت شما حجم کمتری از اطلاعات را می توانید نسبت به ۶۴ بیت آدرس دهی کنید. این باعث می شود که فقط بتوانید تا حد کمتری پردازش اطلاعات را انجام بدهید. در یک ساختار ۶۴ بیتی می توان اطلاعات بیشتری را پردازش کرد به نسبت یک ساختار ۳۲ بیتی.

قضیه Ram چهار گیگ چیست؟

شما در یک سیستم آدرس دهی ۳۲ بیتی فقط می توانید ۴ گیگابایت رم را استفاده کنید. البته این مقدار هیچ در ویندوز XP استفاده نمی شود. اما اگر در یک سیستم ۶۴ بیتی کار کنید آن وقت محدودیتی برای میزان Ram ندارید. در یک سیستم ۶۴ بیتی شما می توانید ۲ به توان ۶۴ آدرس دهی داشته باشید که می شود ۱۷٫۲ میلیارد گیگابایت یا ۱۶٫۳ میلیون ترابایت یا ۱۶exabytes

از کجا بفهمم که ویندوز من ۶۴ بیتی است یا ۳۲ بیتی؟

اگر ویندوز شما قدیمی تر از XP است پس حتما ۳۲ بیتی یا پایین تر است. اگر ویندوز شما xp یا windows server یا چیزی شبیه این است از منوی Start گزینه Run را می زنیم و در کادر مربوطه تایپ می کنیم dxdiag. در پنجره باز شده در تب سیستم در قسمت Operating System، اگر ۶۴ بیتی باشد می نویسد.

اگر ویستا یا Seven دارید به ترتیب زیر عمل می کنیم. دقیقا جلوی System type 32 بیتی بودن یا ۶۴ بیتی بودن را مشخص می کند:

کاربران مک و لینوکس از کجا می توانند پی به ۳۲ بیتی بودن یا ۶۴ بیتی بودن سیستم عاملشان ببرند؟

اگر لینوکس دارید در خط فرمان از uname استفاده کنید تا با پاسخ هایی مثل x86_64 یا ia64 پاسخ شما را بدهد. فقط یادتان باشد i386 یک نسخه ۳۲ بیتی است. اگر مک دارید یا از محصولات اپل در این زمینه استفاده می کنید باید ورژن مک تان را به دست آورید. برای این کار از منوی Apple به دنبال About this Mac بگردید. مک هایی که جدیدا ارائه و فروخته می شود همه از سیستم عامل و پردازنده ۶۴ بیت استفاده می کند. اگر مک شما نو نیست می توانید به پردازنده نگاه کنید. Intel Core 2 Duo, Intel Xeon و از خانواده اپل، PowerPC G5 ها ۶۴ بیتی هستند. Mac OS X 10.5 به بالا هم همه ۶۴ بیتی هستند و پایین تر ۳۲ بیتی.

آیا برنامه های ۳۲ بیتی در ویندوز ۶۴ بیتی اجرا می شود؟

بله. برنامه WoW64 این کار را برای شما می کند. Windows-on-Windows 64-bit یک نرم افزار شبیه ساز است که برنامه های ۳۲ بیتی را، اگر دارای فاکتورهای موردنیاز WOW64 باشند، در ویندوز ۶۴ بیتی هم اجرا می کند. ولی اگر نداشته باشد کاری از دستتان ساخته نیست. خیال تان راحت که اکثر نرم افزارهای شرکت های معروف، اگر نسخه ۶۴ بیتی نداشته باشند هم، در ویندوز ۶۴ بیتی اجرا می شوند.

سرعت اجرای برنامه های ۳۲ بیتی در ویندوز ۶۴ بیتی کمتر است؟

قاعدتا باید این طور باشد چون شما دارید برنامه را در یک برنامه واسطه ( WOW64 ) اجرا می کنید اما در عمل این طور نیست. آنقدر سیستم های امروز قدرتمند شده اند که این استفاده از WOW64 اصلا به چشم شما نمی آید. در ثانی اگر رم بالایی داشته باشید، مثلا ۵ گیگ رم، آن وقت چون از اضافه Ram شما هم استفاده می شود، سرعت شما بسیار بالاتر هم می رود.

آیا نرم افزاری داریم که فقط روی سیستم ۶۴ بیتی اجرا بشود؟

در حال حاضر این گونه نرم افزارها خیلی کم هستند. فقط برای این که بدانید این مسئله چقدر جدی است باید بگویم نرم افزارهایی مثل Exchange 2007 فقط روی سیستم های ۶۴ بیتی اجرا می شود.

چه زمانی باید روی سیستم عامل ۶۴ بیتی خط بکشم؟

اگر سیستم شما کمتر از ۲ گیگ رم دارد، بعد از رفتن به سمت ۶۴ بیت، تغییر محسوسی مشاهده نمی کنید. اگر یک برنامه دارید که با ویندوز ۳٫۱ یا DOS نوشته شده است احتمالا دیگر نمی توانید از آن برنامه استفاده کنید چون در ویندوز ۶۴ بیتی، امکان اجرای برنامه های ۱۶ بیتی وجود ندارد. اگر شما سخت افزاری بسیار قدیمی دارید که از پشتیبانی سازنده در آمده است یک بدشانسی بزرگ گریبان تان را می گیرد چون در این صورت ممکن است درایور سخت افزار شما برای ویندوز ۶۴ بیتی نوشته نشده باشد. متاسفانه درایور ۳۲ بیتی به درد ویندوز ۶۴ بیتی نمی خورد.

می خواهم یک ویندوز ۶۴ بیتی نصب کنم. چه CPU ( پردازنده ) هایی ویندوز ۶۴ بیتی را اجرا می کنند؟

جواب این سوال خیلی ساده نیست ولی چون اکثر پردازنده های موجود در ایران AMD یا Intel است فقط در مورد این دو توضیح می دهیم.

اگر AMD Duron است باید بدانید پردازنده شما، ویندوز ۶۴ بیتی را ساپورت نمی کند. اگر Sempron جدید است از ۶۴ بیتی به احتمال زیاد پشتیبانی می کند و اگر قدیمی است نمی کند. برای مطمئن شدن از این موضوع به سایت شرکت رجوع کنید. در سایت شرکت نوع پردازنده را پیدا کنید و ببینید جلوی Operating Mode 64 Bit چه نوشته است. اگر dxdiag را در RUN ویندوز بزنید مدل دقیق را به شما می گوید. اگر نوع پردازنده شما AMD Opteron یا AMD X2 یا AMD FX, یا مدل بسیار رایج Athlon64 است حتما از ۶۴ بیت پشتیبانی می کند. با پردازنده های AMD Turion notebook هم می توانید تجربه یک ویندوز ۶۴ بیتی را داشته باشید. اگر پردازنده شما Intel است باید بدانید Intel Core Duo notebook و Intel Pentium M notebook نمی توانند از ویندوزهای ۶۴ بیتی پشتیبانی کنند و پردازنده های زیر همه قابلیت اجرای ویندوز ۶۴ بیتی را دارند:

Turion notebook processors

Pentium D and Celeron D

Core 2 processors (mobile, desktop, and server)

کلا یادتان باشد همه پردازنده های جدید شرکت ها از پردازش ۶۴ بیتی پشتیبانی می کنند.

از کجا بفهمم که درایور مناسب ویندوز ۶۴ بیتی را دارم یا نه؟

برای اینکار بهترین کار استفاده از سایت سازنده قطعه سخت افزاری است. اما مایکروسافت یک برنامه بسیار کوچک و مفید برای ویندوز ۷ معرفی کرده است به نام Windows 7 Upgrade Advisor که دو گزارش به شما می دهد. یکی اینکه کامپیوتر شما برای نصب ویندوز هفت ۳۲ مناسب است یا نه؟ یک گزارش هم مانند قبلی ولی در مورد Windows seven 64 bit.