تبیان، دستیار زندگی

سلام  دوستان

در رفتار و برخورد با کودکان  مرزهای باید رعاییت شود که در اینجا بیان میشود

فرزند كله‌شق خود را درك كنید

كودكان كله‌شق را نباید بخشی از یك توطئه برای دشوار كردن زندگی دیگران دانست. آن‌ها فقط كاری‌را می‌كنند كه بچه‌های كله‌شق می‌كنند. آنها تنها بیشتر و سخت‌تر آزمایش می‌كنند، طولانی‌تر مقاومت می‌كنند، بلندتر اعتراض می‌كنند، بیشتر مظلوم‌نمایی می‌كنند و ناراحتی را بیشتر از آنكه بتوانیم تصور كنیم، نگه می‌دارند. آنها دیگران را به حركت وامی‌دارند. كودكانی نیرومند هستند كه موجب واكنش شدید در دیگران می‌شوند.

بسیاری از كودكان كله‌شق تنها «خودشان هستند». مشكل واقعی هماهنگی نامناسب و بد میان خلق و خوی كودك و شیوه‌های انضباتی والدین است. ابزارهای‌ انضباتی والدین برای این كار مناسب نیست. نتیجه قابل پیش‌بینی است- كشمكش و جنگ

آزمایش‌های مداوم كه از ویژگی‌های كودكان كله‌شق است آن چیزی است كه برخی والدین را دیوانه و كلافه می‌كند.
- كودكان كله‌شق، كودكانی طبیعی هستند و خلق‌ و خوی ویژه خود را دارند. مغز آنها آسیب ندیده است، مشكل عاطفی‌ندارند. برخی از كودكان كله‌شق مشكل یادگیری دارند، پیش‌فعال هستند و نیازهای ویژه‌ای دارند، اما كله‌شقی به معنی غیرطبیعی بودن آنها نیست.
- كودكان كله‌شق مانند یكدیگر نیستند. هر كودك كله‌شق یك فرد ویژه است كه خلق و خوی خاص خود را دارد. برخی ملایم‌تر هستند و برخی سرسخت‌تر. برخی نیز غیرممكن به‌نظر می‌رسند.
- درك كودكان كله‌شق دشوار است. هنگامیكه اندیشه، آموزش و رفتار دیگران تفاوت زیادی با ما دارد، درك آن‌ها و دلیل رفتارشان آسان نیست. درك كودكان كله‌شق به همین دلیل دشوار است.
-كودكان كله‌شق نیاز به راهنمایی و انضباط زیاد دارند. كودكانی كه بیشتر آزمایش می‌كنند، به انضباط بیشتری نیاز دارند.
- كودكان كله‌شق به روش‌هایی كه در مورد دیگر كودكان موثر بوده، پاسخ نمی‌دهند. آن‌ها به راهنمایی روشن و محكم و استوار نیاز دارند. انضباط بی‌اثر راهی سریع برای جنگ قدرت است.
- كودكان كله‌شق متفاوت از دیگر كودكان می‌آموزند. روش آموختن این كودكان «روش دشوار» است. رفتار آنها بیمارگونه نیست، اما می‌تواند گیج‌كننده و ناامید كننده باشد .
- كودكان كله‌شق موجب واكنش افراطی در دیگران است. كودكان كله‌شق اغلب زندگی زناشویی را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند، موجب كشمكش برادران و خواهران می‌شوند و مشكلات دیگری در خانواده ایجاد می‌كنند.
- با رهانمایی مناسب، كودكان كله‌شق را می‌توان به افرادی پویا، حرف‌شنو و مسئول تبدیل كرد. ویژگی‌های كودكان كله‌شق را كه گاه ما را به سر حد دیوانگی می‌رساند می‌توان تقویت كرد، و این در صورتی میسر است كه كودك را درك كنیم و او را به مسیری درست راهنمایی كنیم.

همه كودكان خلق و خو و روش مادرزادی خود را دارند. این روش رفتاری ذاتی و فطری است. اعمال، شیوه زندگی، ارزش‌ها یا باورهای والدین موجب این رفتارها در فرزندشان نشده است. خلق و خو مخلوق عوامل طبیعی نیست، اما با عوامل محیطی وارد فعل و انفعال و تاثیر متقابل می‌شود.

- پافشاری، سماجت:كودكان در چگونگی سماجت‌شان به هنگام انجام وظایف تفاوت‌های فردی نشان می‌دهند.
2- نیرومندی: كودكان كله‌شق می‌توانند كاملا حالت نمایشی داشته باشند. بسیاری از آن‌ها شدت و نیرومندی زیادی در واكنش‌های خود دارند.
3- نظم و ترتیب: بسیاری از كودكان سریع به نظم می‌آیند و نظم كارها را حفظ می‌كنند در حالی كه كودكان دیگر تنوع و بی‌نظمی بیشتری نشان می‌دهند.
4- حواس‌پرتی
5- انرژی و میزان فعالیت: سطح انرژی كودكان با هم متفاوت است.
6- حساسیت: كودكان نسبت به واكنشی كه در برابر تحریكات حسی نشان می‌دهند با یكدیگر متفاوت هستند. برخی از آن‌ها خیلی حساس و واكنشگر هستند.
7- سازگاری و قابلیت تطبیق

جگونه فرزندم اینطوری شده است؟

ما می دانیم كه عوامل ارثی و محیطی نقش مهمی در تشكیل خلق و خو دارند، اما نقش نسبی هر یك از این عوامل شناخته نشده است. تفاوت خلق و خو بطور عمده مربوط به عوامل ارثی و مادرزادی‌است.

چگونه خلق و خو بر رفتار اثر می‌گذارد
خلق و خو مانند نقشه رفتار است. به محض شناخت خلق و خوی فرزندتان، می‌توانید درك این نقشه را آغاز كنید و مدیریت آن آسان‌تر می‌شود

چگونه رفتار فرزندان بر شما اثر می‌گذارد؟
كودكان كله‌شق تاثیری مخرب بر دیگران دارند. در صورتیكه خلق و خوی‌والدین و كودك یكسان باشد، والدین در شناخت رفتار فرزندشان راحت‌تر هستند. از دید والدین رفتار كودك معنی‌دار است. اما در غیر اینصورت والدین در شناخت رفتار كودك و رفتار با او با دشواری‌ بیشتری روبه‌رو هستند.

انضباط بی‌اثر: راهی سریع به جنگ قدرت
كودكان كله‌شق بیشتر از كودكان دیگر آزمایش می‌كنند و به همین دلیل مجبور می‌شوند راهنمایی و انضباط بیشتری بكار ببرند. این ویژگی آنهاست. كودكان كله‌شق به تجربه كردن مكرر مرزهای شما نیاز دارند تا بتوانند آن را به صورت یك گزینه اجباری – و نه اختیاری- بپذیرند. هر قدر كودك بیشتر آزمایش كند، والدین بیشتر از روش‌های بی‌اثر استفاده می‌كنند و هر دو طرف جدی‌تر وارد جنگ می‌شوند. راهنمایی بی‌فایده دعوتی به مبارزه قدرت است. اما بسیاری از والدین كه از این روش‌های بی‌اثر استفاده می‌كنند نمی‌دانند كه دعوت به مبارزه می‌كنند.

هماهنگی خوب و هماهنگی بد
بسیاری از والدین در ذهن خود تصویری‌حمل می‌كنند، این تصویر مجموعه‌ای از امیدها و انتظارات در مورد رفتار ایده‌آلی است كه دوست دارند فرزندانشان داشته باشند. دست كشیدن از رویایی كه دارید ممكن است یكی از دشوارترین كارهایی باشد كه به عنوان والد با آن روبه‌رو می شوید اما این كاری‌ضروری‌است. پافشاری بر چیزی كه واقعیت ندارد شما را از پای درمی‌آورد.

بهبود بخشیدن به هماهنگی
مشكل بسیاری از والدین صرف وقت برای تغییر چیزی است كه نمی‌توانند آن را تغییر دهند- خلق و خوی‌فرزندشان. ما نمی‌توانیم خلق و خو را تغییر دهیم اما می‌توانیم آن را درك كنیم، هدایت كنیم و آن را در جهتی مثبت شكل دهیم.

فصل دوم: چگونه كودكان كله‌شق قوانین شما را می‌آموزند.

راه سخت روشن‌ترین راه برای‌كودك كله‌شق است تا قوانین شما را بیاموزد.
كودكان مانند بزرگسالان یاد نمی‌گیرند. كودكان بطور واقعی می‌آموزند. تجربه حسی بلاواسطه آن‌ها نقشی نیرومند در شكل‌گیری باورها و درك آن‌ها از واقعیت دارد. آنچه كودكان با حواس خود تجربه می‌كنند تعیین می‌كند كه فكر كنند امور واقعی چگونه هستند.

چرا آموزش و یادگیری می شكند
در صورتیكه گفتار ما با كردارمان هماهنگ باشد، كودكان یاد می‌گیرند كه حرف‌های ما را جدی بگیرند و قوانینی كه با این واژه‌ها بیان می شوند را بپذیرند. اگر گفتار و كردار ما هماهنگ نباشند، كودكان یاد می‌گیرند حرف‌های ما را نادیده بگیرند و باورهای‌خود را بر اساس آنچه تجربه كرده‌اند بنا خواهند كرد.

آزمایش مرزها: شیوه تحقیق كردن كودكان
كودكان كاری‌را كه از آن‌ها خواسته شده انجام ندهند، را انجام می‌دهند و منتظر می‌مانند تاببینند چه اتفاقی می‌افند. این آزمایش روش تحقیق كودكان است. داده‌هایی را كه آن‌ها از تجارب خود جمع‌آوری می‌كنند به آن‌ها كمك می‌كند در مورد قوانین ما نتیجه‌گیری كنند. اما با همه این تفاصیل شیوه یادگیری همه كودكان یكسان نیست.

خلق و خو و شیوه‌های یادگیری
تمایل درونی كودكان سازگار همكاری‌و خشنود ساختن است اما از طرف دیگر كودكان كله‌شق محققین مهاجم هستند. در صورتی كه گفتار و كردارتان هماهنگ باشد، كودك شنا حرفتان را حجت تلقی كرده و جدی گرفتن سخنان شما را آغاز می‌كند. اگر كودكی كله‌شق دارید، باید بطور جدی مرزهای خود را محكم نشان دهید.

همان كاری كه می‌كنیم، همان را آموزش می‌دهیم
برای آموزش قوانین خود از هر روشی استفاده كنید، باید همان روش‌ها را بارها در مورد كودك كله‌شق خود بكار ببرید. چرا؟ زیرا كودك شما از راه عمل یاد می‌گیرد. اگر روش‌های شما غیرموثر باشند، ممكن است چیزی را درس بدهید كه قصد واقعی شما نیست.
والدینی كه زیاد روی ‌حرف و گفتار حساب می‌كنند بیشتر شاهد درهم شكستن روش آموزش- یادگیری خواهند بود. آن‌ها كلام را با عمل اشتباه می‌گیرند و تعجب می‌كنند چرا پیامشان به گوش فرزندشان نمی‌رسد.

جگونه والدین قوانین خود را آموزش می‌دهند

وقتی صحبت آموزش درمیان است، بسیاری از والدین در جایی از زنجیره رویكردها عمل می‌كنند. در یك انتها استبداد یا رویكرد تنبیهی است. مرزها محكم هستند، اما روش‌ها چندان مودبانه و احترام‌آمیز نیست. در انتهای دیگر، رویكرد آسان‌گیری است. روش‌ها احترام‌آمیز هستند، اما مرزها خیلی محكم نیستند. برخی از رویكرد تركیبی استفاده می‌كنند و مقداری از هر رویكرد را به‌كار می‌برند.

رویكرد استبدادی (محكم ولی غیر احترام‌آمیز)

در مقابل این رویكرد، كودكان كله‌شق اغلب شورش یا تلافی می‌كنند. كودكانی كه در طیف میانی هستند، كمی از هر دو را چاشنی می‌كنند. بسیاری از كودكان اساسا خشم و مقاومت می‌كنند و روش‌ها را آسیب‌رسان، دردناك و تحقیرآمیز می‌یابند.
رویكرد تنبیهی محدودیت‌های بسیاری دارد. این روش معمولا بصورت لحظه‌ای‌رفتار نادست را متوقف می‌كند اما درس‌های مثبت در مورد مسئولیت، حل مشكل، یا ارتباط احترام‌آمیز به آن‌ها نمی‌آموزد. چرا نه؟ به این دلیل كه والد همه تصمیمات را می‌گیرد و والد است كه مشكلات را به تنهایی حل می‌كند. روش‌های‌ مورد استفاده والدین ارتباط آسیب‌رسان را تشویق می‌كند، روش ضعیف حل مشكل را نمایش می‌دهد و بچه‌ها را هرچه بیشتر به والدین وابسته می‌كند.

روش آسان‌گیری ( احترام‌آمیز، اما محكم نه)

آزادی بدون محدودیت، دمكراسی نیست. بلكه هرج و مرج است و كودكانی‌كه با هرج و مرج تربیت شوند به قوانین، حاكمیت و قدرت احترام نمی‌گذارند و استفاده مسئولانه از آزادی را یاد نمی‌گیرند.
روش‌های آسان‌گیری شامل مقدار زیادی تكرار كردن، یادآوری، اخطار، دادن فرصت، دلیل آوردن، شرح دادن، دفاع كردن، گول زدن، سخنرانی كردن، بحث و مشاجره كردن، تسلیم شدن و سایر روش‌های تشویقی است.
از نظر تربیتی، روش های آسان‌گیری ارزش كاربردی محدودی دارند زیرا كودكان رابطه علت و معلول میان چیزی را كه والدین می‌گویند و چیزی را كه انجام می‌دهند،‌برقرار نمی‌كنند. روش‌های آسان‌گیری هماهنگی ضعیفی با خلق و خو و شیوه‌های یادگیری كودكان كله‌شق دارد. والدین آسان‌گیر مدام دنده عوض می‌كنند و از روش‌های مختلف گفتاری استفاده و دیگران را تشویق به همكاری‌ می‌كنند.
والدینی كه كودكان را از تجربه كردن عواقب انتخاب و رفتارهای‌نادرست خود محروم می‌كنند، همچنین آن‌ها را از آموزشی مهم محروم می‌كنند.

رویكرد تركیبی (نه محكم، نه احترام‌آمیز)

روش تركیبی مخلوطی از مدل‌های تنبیهی و آسان‌گیری است. رویكرد تركیبی با عدم استحكام مشخص می‌شود. این رویكرد بدترین عناصر دو رویكرد را مخلوط می‌كند و افراطی‌ترین واكنش‌ها را در والدین و كودكان برمی‌انگیزد.
رویكرد تركیبی انواع زیادی‌دارد. رایج‌ترین نوع روشی‌است كه والدین بیشتر آسان‌گیر هستند، وقتی كه از نفس افتادند شكیبایی خود را از دست می‌دهند و به حالت تنبیهی سوییچ می‌كنند.

تعیین مرزها نیازمند تعادل میان محكم بودن و حفظ احترام است. روش‌های مذكور همگی مبتنی بر روش‌های برنده- بازنده در حل مشكلات، باورهای‌ نادرست درباره یادگیری بوده و نمی‌توانند اهداف پایه‌ای تربیت را تامین كنند. رویكرد دموتراتیك مبتنی بر رابطه برنده- برنده در حل مشكلات است كه محكم بودن و احترام را تركیب كرده و بسیاری از اهداف تربیتی ما را تامین می كند.
رویكرد دموكراتیك تعادلی میان دو روش افراطی تنبیه و آسان‌گیری می‌باشد. این رویكرد در داخل مرزهایی كه به روشنی تعریف شده‌اند، به كودكان آزادی و حق انتخاب می‌دهد. روند آموزش و یادگیری بر اساس همكاری است، نه بر اساس رقابت یا خصومت. فرصت‌هایی برای اكتشاف و آزمایش سالم فراهم می‌كند، اما این فرصت‌ها را در درون مرزهایی روشن برای هدایت و یادگیری آن‌ها فراهم می سازد. این روش با شیوه‌های یاد‌گیری كودكان كله‌شق به خوبی هماهنگی‌دارد.