تبیان، دستیار زندگی

متخصص جراحی کلیه و مجاری ادرار و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی فسا ضمن بیان این مطلب گفت: به صورت طبیعی محصولات زاید فرایندهای شیمیایی بدن از طریق ادرار دفع می شوند.

دکتر سید محسن حسامی با بیان اینکه فرایندهای زاید در ادرار مانند کلسیم، اگزالات، اسید اوریک و فسفات در مواردی داخل کلیه رسوب کرده و تبدیل به سنگ می شوند، اظهارداشت: مکانیزم تشکیل سنگ مانند تشکیل مواد است (با اضافه کردن شکر داخل آب وقتی که کریستالهای (بلور) شکر به حد فوق اشباع برسند رسوب داده و نبات تشکیل می شود).

به گزارش وب دا، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی فسا اظهار داشت: تعریق زیاد با فعالیت فیزیکی درآّب و هوای گرم و ننوشیدن مایعات کافی باعث تغلیظ ادرار و رسوب کریستال های موجود در ادرار وتشکیل سنگ می شود.

به گفته وی کمبود ترکیبات شیمیایی داخل ادرار مانند سیترات و منیزیم که به صورت طبیعی از به هم چسبیدن کریستالها جلوگیری می کنند باعث تشکیل سنگ می شود.

دکتر حسامی با اشاره به اینکه فرایند تشکیل سنگ چند سال طول می کشد اظهار داشت: سنگهای کلیه در اکثر موارد کوچک بوده و با جداشدن از کلیه وارد حالب (میزنای ) می شود. دراین حالت است که بیمار با سابقه ی دفع سنگ و یا بدون سابقه ی قبلی دچار درد ناگهانی پهلو همراه با تهوع و نفخ شکم می شود.

وی بیان کرد: سنگهای ریز کمتر از پنج میلی متر در اکثر موارد (با تجویز دارو ودستورات داده شده توسط متخصص کلیه ومجاری ادرار ) دفع می شود سنگهای بزرگتر از هفت میلی متر عمدتا داخل کلیه و میزنای باقی مانده و باعث صدمه به بافت کلیه (ودر صورت عدم تشخیص به موقع و یا عدم پی گیری بیمار ) و یا از کار افتادن کلیه می شود.

وی در خصوص عامل ایجاد کننده سنگهای کلیه گفت: در صورت وجود غلظت های بالا از موادغیر قابل حل در ادرار و ننوشیدن مایعات کافی و تغلیظ ادرار خطر تشکیل سنگ افزایش می یابد.

بیماری های کلیوی، دفع زیاد اگزالات موجود در (آجیل، مرکبات، گوجه فرنگی و توت فرنگی) و سیستین موجود در (تخم مرغ) باعث تشکیل سنگ از طفولیت می شود و براساس آنکه کدام فرآورده زائد داخل ادرار به صورت کریستال (بلور) درآید انواع متفاوتی از سنگ کلیه وجود دارد.

دکتر حسامی با بیان اینکه اکثر سنگ های کلیه از نمک های اگزالات کلسیم ساخته شده اند، گفت: درصورت پرکاری غده پاراتیروئید (که هورمون تولید شده توسط آن باعث جذب کلسیم از روده ها می گردد و برای عملکرد طبیعی استخوان ها لازم است )، میزان کلسیم خون افزایش یافته و دفع آن از طریق کلیه ها باعث ایجاد سنگ های متعدد محتوی کلسیم در هر دو کلیه می شود .

وی با اشاره به اینکه درصد کمی از سنگها حاوی اسید اوریک (که در نتیجه ی سوخت و ساز مواد پروتئینی مانند گوشت قرمز، دل، جگر، قلوه و کله پاچه می شوند، هستند، اظهارداشت: عفونت های طولانی مدت ادرار و فرایندهای قلیایی شدن ادرار باعث تشکیل سنگهای بزرگ کلیه (سنگ شاخ گوزنی )می شود که متاسفانه به علت بزرگی سنگ وخارج نشدن آن از کلیه و رد شدن ادرار از کنار آن بدون علائم بوده و زمانی تشخیص داده می شود که باعث صدمه جبران ناپذیر و در مواردی از بین رفتن بافت کلیه می شود.

دکتر حسامی گفت: سنگهای تشکیل شده در کلیه عمدتا حدود پنج میلی متر بوده و با خارج شدن از کلیه علائم با درد شدید همراه است که از پهلو شروع شده و به زیر شکم و آلت تناسلی گسترش می یابد. همچنین احساس دفع ادرار و یا احساس دفع نشدن ادرار از علائم دفع سنگ است که در اکثر موارد متاسفانه بدون معاینه و به صرف اظهارات بیمار مبنی بربند آمدن ادرار در بخش های اورژانس سوند داخل مثانه گذاشته می شود که علاوه برایجاد عفونت در مواردی باعث آسیب به بافت مجرای ادرا ر می شود.

متخصص جراحی کلیه ومجاری ادرار گفت: با مراجعه ی بیمار در صورتی که پزشک مشکوک به سنگ کلیه شود پس از تجویز دارو تسکین درد، ابتدا سونوگرافی به منظور تشخیص سنگ ، اندازه آن، تاثیر آن برروی کلیه وآزمایش ادرار جهت بررسی عفونت و وجود کریستال های تشکیل دهنده سنگ در خواست می شود و پس از بررسی در صورت لزوم از عکسبرداری های ویژه دیگر به منظور تشخیص بیشتر و درمان مناسب استفاده می شود.

وی در خصوص راههای درمان این مشکل افزود: سنگ شکن روشی است که در بیمارستان انجام می شود (در حال حاضر به ندرت جهت خارج کردن سنگ ،عمل جراحی انجام می شود ). سنگ شکن برون اندامی روشی است که از امواج شوک دهنده با انرژی بالا برای شکستن سنگهای کلیه ومیزنای استفاده می شود و معمولا نیاز به اتاق عمل و بیهوشی نداشته و بعد از خردشدن سنگ بیمار مرخص می شود در این حالت سنگ ریزه ها با مصرف مایعات و مسکن دفع می شوند.

به گفته وی سنگ شکن درون اندامی نیاز به بستری کردن بیمار ، اتاق عمل و بیهوشی عمومی داشته و در مواردی خاص برای خرد کردن سنگهای کلیه، حالب ومثانه استفاده می شود.

این متخصص افزود: برای جلوگیری از عود مجدد سنگ بایستی بیماری زمینه ای را درمان کرد. به بیمار توصیه می شود که روزانه 2 تا 3 لیتر مایعات بنوشد و در مواردی رژیم غذایی خاص را مصرف کند. در تعداد قابل توجهی از بیماران سنگ سازی ارثی بوده وعلت خاصی را برای تشکیل آن پیدا نخواهیم کرد بیش از نیمی از افرادی که برای سنگ کلیه درمان می شوند بعداز 5سال دوباره آن را بروز می دهند. مصرف مایعات زیاد شرط اول درمان انواع سنگها و جلوگیری از تشکیل آن است مراجعه ی به موقع جهت بررسی و درمان لازم به ندرت باعث آسیب دائمی به کلیه می شود.

سلام
خیلی مطالب جالبی بود
واقعا سنگ کلیه یکی از بدترین دردهاست
خدا قسمت نکنه
یا علی مدد