تبیان، دستیار زندگی

قدیمی ترین این شاعران رابعه دخترکعب است که نوشته اند از شاعران دوره سامانیان بوده است که در حدود قرن دهم میلادی بر ایران حکومت می کردند.

رابعه عرب تبار بود و به فارسی و عربی شعر می گفت.

عشق او به غلامی از آن برادرش، منجر به کشته شدن او به دست برادر شد.

از رابعه که نخستین شاعر زن ایرانی است بیت هایی در تذکره های فارسی نقل شده است.

در این شعرها خصوصیات زنانه به چشم نمی خورد.

شاید اگر شعرهای بیشتری از او باقی مانده بود، می شد درباره شعر او و خصوصیات زنانه در شعرش قضاوت کرد.

دومین شاعران در دوران کهن مهستی گنجوی است که در حدود قرن یازده یا دوازده میلادی می زیسته است و بعضی از تذکره نویسان او را دبیر و شاعر دربار سلطان سنجر پادشاه سلجوقی دانسته اند.

از احوال او چندان اطلاعی در دست نیست.

تذکره ها از دانش و زیبایی او خبر داده اند و گفته اند که او قالب رباعی را در شعر فارسی رونق بخشید.

در بعضی از رباعی ها و دیگر شعر های او که تذکره نویسان نقل کرده اند آثاری از خصوصیات زنانه را می بینیم.

شاید بتوان گفت که این نخستین بار است که شاعره ای توانسته است با رهایی از سنت مردانه شعر کلاسیک، گهگاهی هم شعر زنانه بگوید.

غیر از این دو زن شاعر که تعلق به دوره های ادبیات کلاسیک دارند، از شاعران زن دوران معاصر ایران می توان از ژاله قایم مقامی ( وفات 1325/1946 ) ، پروین اعتصامی (وفات 1320/1941 ) ، فروغ فرخزاد ( وفات 1345/1966 ) و سیمین بهبهانی نام برد که از میان تعداد بسیار زیاد شاعران زن شهرت بیشتری دارند.

از میان این شاعران غیر از فروغ فرخزاد که در قالب های نو شعرهایش را سروده است، بقیه شعرهایشان در قالب های کهن است.

در شعر این شاعران، شعر زنانه چهره مستقل و بارز خود را پیدا کرده است.

در شعرهای ژاله قایم مقامی رنج ها و گرفتاری های یک زن ایرانی را که در نتیجه سنت های گذشته به او تحمیل می شود بازی نماید.

در شعر پروین جلوه های نقد اجتماعی و اخلاقی با زبانی ساده بیان شده است و واژگانی که بیشتر زنان با آن سروکار دارند در شعر او بسیار است.

سیمین بهبهانی اگر چه غالب اشعارش در قالب غزل است اما با آوردن وزن های تازه موسیقی عروضی شعر کلاسیک را غنایی فوق العاده بخشیده است.

شعر او مشحون از عواطف انسانی است که انگیزه پدید آمدن آنها جامعه ایران و جهان معاصر است.

او با مجموعه متعددی از شعرهایش از نام آورترین شاعران غزلسرای امروز ایران است.

فروغ فرخزاد شاعر نوپرداز معاصر نیز از مشهورترین شاعران معاصر است که حس و عاطفه زنان در شعر او به بارزترین و متنوع ترین شکل خود تجلی یافته است.

بی گمان فروغ فرخزاد از جمله شاعران است که تاثیر بسیار بر شاعران معاصر نوپرداز گذاشته است و در نقد و معرفی شعر او کتاب های متعددی نوشته است.

او بخصوص در مجموعه اخیرش (( ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد )) با نوآوری ها و تنوع عواطف و مضامین انسانی اجتماعی از جمله زنان شاعر بسیار مشهور امروز ایران است و با این که بیش از سی و هفت سال از مرگ او در یک سانحه اتومبیل و در اوج ناباروری می گذرد، هنوز یکی از مطرح ترین شاعران عصر ماست.