تبیان، دستیار زندگی

 کیسه خواب

خرید تجهیزات کوهنوردی همیشه کاری وقت گیر و اغلب اوقات تخصصی است. می توانیم با خرید چندین باره یک وسیله و صرف وقت و هزینه زیاد بالاخره با تجربه بدست آمده به وسیله دلخواه برسیم و یا با کسب اطلاعات و آگاهی مانند یک متخصص به خریدی عالی و مناسب اقدام کنیم. از جمله حساس ترین و فنی ترین وسایلی که همه ما به آن احتیاج پیدا می کنیم و جزو وسایل گرانقیمت ما نیز هست ، کیسه خواب است. اگر بدانیم اعداد و اطلاعات اعلام شده بر روی کیسه خوابها به چه معناست و چگونه باید از کیسه خواب به صورت صحیح استفاده کنیم خیلی راحت تر می توانیم در خرید و انتخاب کیسه خواب اقدام کنیم . از میان مطالب مختلف راهنمای کمپانی ایتالیایی فرینو به نظرم کاملتر و مختصر تر آمد و چون خودم هم از کیسه خواب همین کمپانی استفاده می کنم و فوق العاده راضی ام این راهنما رو ترجمه کردم و در اختیار شما میذارم.

نواع کیسه خواب :
پر ، یک انتخاب سنتی به جهت گرمای فوق العاده و اندازه کوچک است . مرغوبیت پر استفاده شده در کیسه خواب با عددی درصدی مشخص می شود مانند %80 که به عنوان مثال این عدد بیانگر 80 درصد کرک و 20 درصد پر است. هرچه میزان کرک بیشتر باشد جنس پر مرغوب تر است. عایق گرما بودن پر نیز با واحدی به نام CUIN مشخص می شود. که این عدد میزان ارتفاع 30 گرم پر را به واحد اینچ بیان می کند یا به عبارتی مقدار پف کردن یا باد شدن پر.
الیاف ، انتخابی خوب برای راحتی و گرما و مقاومت در برابر رطوبت هستند به علاوه اینکه برای شست وشو نیز مشکلی ندارد.این الیافهای ساخته بشر ، گرمای بدن را به طور یکنواخت در سرتاسر کیسه خواب توزیع می کنند. این الیاف در کیسه خواب در لایه های مختلف گذاشته می شوند تا این لایه بندی شما را در مقابل سرما محافظت کنند.
برای شستشوی کیسه خواب آنرا باید با دست یا در دمای 30 درجه سانتیگراد با ماشین بشویید و بدون استفاده از خشک کن ماشین ، کیسه خواب را در فضای باز قرار دهید تا خشک شود.

دمای کیسه خواب :
برای یکسان سازی اعداد اعلام شده برای کیسه خوابها توسط کمپانی ها در سال 2004 استاندار اروپایی آزمایش توان گرمایی کیسه خوابها ایجاد شد ، استاندارد اروپایی En13537.
اگرچه شرایط آزمایشگاهی این آزمون نمی تواند عین شرایط واقعی را ایجاد کند اما این استاندار شرایط یکسانی را برای همه آزمایشگاهها تعیین کرد و روشهای مختلف آزمایشگاهها را به شکلی واحد در آورد. البته راحتی کیسه خواب علاوه بر آن چیزی که برای کیسه خواب اعلام می شود به بسیاری از عوامل دیگر در زمان استفاده نیز مربوط می شود.
مفهوم اعداد مختلف اعلام شده برای یک کیسه خواب

• Maximum comfort temperature : حداکثر دمایی که یک مرد عادی بدون اینکه بشدت عرق کند در کیسه خواب می تواند بخوابد و در این حالت باید زیپ کیسه خواب کاملا باز باشد ، دستها بیرون کیسه خواب باشد و کلاه کیسه خواب نیز باز باشد.

• Comfort temperature: دمایی که در آن یک زن عادی درون کیسه خواب تمامی شب را با آرامش بخوابد.

• Lowest comfort: کمترین دمایی که یک مرد عادی در شب به مدت هشت ساعت درون کیسه خواب بخوابد بدون اینکه از خواب بیدار شود.

• Extreme temperature: کمترین دمایی که کیسه خواب می تواند از یک زن عادی در مقابل از دست دادن دمای عمومی بدن محافظت کند. این حالت اجازه شش ساعت خواب غیر راحت را بدون اینکه دمای داخلی بدن تا مرحله خطرناک پایین بیاید به فرد میدهد.

زمانی که میخواهید کیسه خواب انتخاب کنید با توجه به شرایط  و نوع فعالیتی که در نظر دارید انجام دهید به دمای راحت comfort  توجه کنید. به هر حال احساس سرما و یا گرما برای بدن ما مطلوب نیست و توان جسمی ما را کاهش می دهد.

شرایط فیزیولوژی در ارتباط  با سرما و گرما
سوخت و ساز: زمانی که شخص در خواب است 75 تا 100 وات گرما تولید می کند که این عدد به عواملی چون جنسیت ، سن ، وزن ، عادات و آمادگی جسمانی بستگی دارد.
وزن: افرادی که دارای اضافه وزن هستند سوخت و ساز کند تری دارند. این افراد بیش از مقدار مورد نیاز میخورند ولی در مقابل معمولا کوهنوردان در حین برنامه کمتر از میزان مورد نیاز کالری دریافت می کنند و افراد چاقی نیز نیستند. در ذکر این اعداد شرایط کوهنورد در نظر گرفته شده است زیرا افراد چاق مقاومت و محافظت بیشتری در مقابل سرما نسبت به افراد لاغر دارند.
سن: سوخت و ساز با سن کاملا در ارتباط است. افراد مسن عموما گرمای کمتری تولید می کنند و زودتر از جوانترها احساس سرما می کنند.
جنسیت: خانمها بیشتر از آقایان احساس سرما می کنند و اصطلاحا سرمایی ترند به همین دلیل دمای راحت برای خانمها 5 درجه بیشتر از دمای راحت آقایان است.
عادت ها: اکثر مردم در خانه هایی با سیستم گرمایش مرکزی زندگی می کنند. و در محل کار و ماشین هایشان سیستم گرمایشی دارند. این سبک زندگی توان بدن را در مقابل سرما و گرما کاهش می دهد.
تجربه: تجربه و آشنایی با شرایط خوابیدن در محلهای باز و طبیعت کارایی فرد را به مرور در راحت  تر بودن در این شرایط افزایش می دهد. معمولا شخصی که برای اولین بار درون کیسه خواب می خوابد احساس ناراحتی و سرمای بیشتری می کند تا یک کوهنورد با تجربه در همان شرایط.
آمادگی جسمانی:  در صورت داشتن ورزیدگی و آمادگی جسمانی خواب راحت تر و بدنی گرم تر خواهیم داشت. یک بدن خسته گرمای کمی تولید کرده و باعث می شود فرد خیلی زود احساس سرما کند.

چند توصیه سودمند :

• به هنگام خرید کیسه خواب به نوع فعالیت ، دما و رطوبت ، اندازه و حجم کیسه خواب و وزن کیسه خواب توجه کنید و از افراد با تجربه تر کمک بگیرید. برای داشتن یک خواب راحت به این موارد نیز توجه کنید :


• یک زیرانداز خوب بخرید تا علاوه بر اینکه بر روی آن احساس راحتی داشته باشید از سرمای زمین نیز مصون بمانید.


• یک چادر خوب بخرید .یک چادر خوب شما را در مقابل هوای بد محافظت می کند. خوابیدن در شرایط باد و یا رطوبت به شدت از کارایی و گرمای کیسه خواب شما کم می کند.


• خودتان را به لباسهای اضافی مجهز کنید. این لباسهای را در شرایط بسیار سرد و یا در طول شب بپوشید. در شرایط سرمای زیر صفر در صورت نیاز از کلاه ضد طوفان و اگر دارید کیسه بیواک  ، نیز استفاده کنید.


• درست و کامل بخورید در غیر اینصورت بدن گرمای کمتری تولید می کند و بدن در مقابل سرما حساس می شود. نوشیدن هم بسیار مهم است زیرا که کمبود آب بدن نیز موجب کاهش گرمای تولیدی در بدن میشود. از نوشیدنیهای الکلی به شدت پرهیز کنید. این نوشیدنیها به شما یک احساس گرمای موقت می دهند اما مدتی بعد شما احساس سرمای بیشتری نسبت به قبل خواهید کرد.


• تجهیزات خود را خشک نگه دارید به خصوص کیسه خوابتان اگر پر باشد با خیس شدن بسیار ناکارآمد می شود. برای این منظور می توانید از روکشهای مخصوص ضد رطوبت استفاده کنید. در هر صورت در اولین فرصت کیسه خوابتان را در فضای باز خشک کنید ، به عنوان مثال در طول روز بر روی چادرتان پهن کنید. در صورت امکان هر از گاهی هوای تازه وارد چادرتان کنید تا هوای داخل چادر دم کرده و مرطوب نشود.

موارد اعلام شده برای درجه بندی اعداد کیسه خواب آنچیزیست که کمپانی فرینو برای کیسه خوابهاش ذکر میکنه اما اونطور که خودم دیدم تمامی مارکها به این گستردگی اعداد رو اعلام نمی کنند و بعضیها فقط Comfort رو بیان می کنند که در اصل ما هم طبق اونچیزی که در متن بود باید به همین عدد توجه کنیم تا ببینیم دمای راحت اون برای برنامه ای که ما میخوایم بریم مناسب است یا خیر. در ضمن این  اعداد ذکر شده کیسه خوابها برای خوابیدن با لباس لایه اول هستش و با پوشیدن لباس بیشتر همونطور که تو متن هم بود میشه به دمای بیشتری رسید به خصوص استفاده از کلاه ضد طوفان و کت پر اگه خیلی سرد بود تویه زمستون . نکته آخر هم اینکه ما حداقل به 2 تا کیسه خواب نیاز داریم. یکی برای فصل گرم که اصطلاحا بهش 3 فصل میگن در حالی که عموما برای تابستان و اوایل پاییز مناسبه و دارای حجم و وزن و قیمت کمتریه و دومین کیسه خواب  برای اواخر پاییز تا اواسط بهار که هم گرم تر ، سنگین تر و البته گران تر که انتخاب دومیه حساس تر هستش

نگــهداری از پوتـینهـای كـوه نـوردی

بهتر است وقتی استفاده شود که پوتین یا کفش شما تازه است و هنوز استفاده نشده است. سیلیکون بافت را خراب نمی‎کند و رنگ چرم را تغییر نمی‎دهد. از نظر تتنفسی برای چرم بهتر از واکس است، اما تأثیر آن نیز کمتر است.

واکسهایی که محتوی سیلیکون هستند، از نظر ضدآب بودن بیشتر دافع آب هستند و تنفس بهتری دارند، اما برای بافتهای زبر و ترکیبی و جیر مناسب نیستند و رنگ آنها را تغییر می‎دهند.

روغن چرم، صابون چرم و روغنهای دیگر چرم را کش می‎دهند و انعطاف‎پذیری چرم را از بین می برند. فقط به درد دستکش بیس بال می‎خورند