به عبارت دیگر تعاونی یك موسسه خود جوش و اختیاری میباشد كه توسط اعضای خود بوجود آمده و خدمات رسانی بر آنها را بر عهده میگیرد. تشكیل تعاونیها به این جهت صورت میگیرد كه كالا و خدمات مناسب را به اعضای خود ارایه نماید و زمینهای را بوجود می آورد كه اعضاء سرنوشت اقتصادی و اجتماعی خود را به دست گیرند. تعاونیها كمتر با شكست روبرو میشوند برای اینكه ملاك و معیار خدمت اعضا كانون تلاش محلی و منطقهای میباشد (Mackay, 2000). گذشته بر حسب ضرورت زندگی اجتماعی و به صورت غیر رسمی وجود داشته است. اما نهادهایی كه امروزه به اسم شركتهای تعاونی شكل گرفتهاند و حالتی رسمی و علمی دارند با همكاریهای سنتی پیوند میخورند زیرا عامل اصلی كه تعیین كننده ماهیت تعاون در شكل سنتی و امروزین آن است همان پدیده همكاری است كه تعدادی افراد برای حل مشكلات خود به آن متوسل میشوند. بر این اساس همكاریهای سنتی پیش از ظهور اقتصاد بازار (اقتصاد پولی) و در جوامع بسته و خود مصرف بوجود آمدهاند. در حالیكه شركتهای تعاونی یا تعاونیهای رسمی در جامعهای كه روابط جدید اقتصادی و اقتصاد بازار در آن حكم است، امكان تشكیل و توسعه یافتهاند (انصاری، 13150: 74-148).
لازم به ذكر است كه درباره شركتهای تعاونی 4 تعاریف مختلفی از جانب صاحبنظران مطرح شده است برای جلوگیری از اطناب كلام تنها به دو تعریف بسنده میشود. تعاونی موسسهای است كه از طرف اعضای سازمان یافته ایجاد میگردد و توسط خود آنها اداره میشود و به تدارك و ارایه خدمات به اعضا به قیمت تمام شده میپردازد. و یا به عبارت دیگر شركت تعاونی سازمانی است اقتصادی و اجتماعی كه از تجمع آزادانه و داوطلبانه افراد به منظور مشاركت هر چه بیشتر در فعالیتهای خاص برای رسیدن به هدف مشترك اعضا بوجود آمده است. و یا میتوان گفت شركت تعاونی، سازمانی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است كه هدف آن حل مشكلات، تامین رفاه و زندگی بهتر برای اعضا است. برای اینكار اعضا از راه تعاون و همیاری، دست به دست یكدیگر داده واز هیچ تلاشی كوتاهی نمیكنند (همان).